Þjóðviljinn - 14.09.1990, Qupperneq 21

ivnvonv
Hvað skriflimar varðar þá á ég engra kosta völ. Ég var alltaf að hripa eitthvaö niður þótt ég þyrfti þess ekki, en ég spilaði af því að ég var hvött til þess og mér
settar fyrir æfingar. Þegar ég gerði mér grein fyrir þessu var ákvörðunin um að hætta að spila auðveldari. Hrafnhildur Hagalin Guðmundsdóttir f viðtali við Nýtt
Helgarblað. Mynd: Jim Smart.
Leiklist
Tón-
listin
tók
allan
minn
tíma
Hrafnhildur
Hagalín Guð-
mundsdóttir
fylgist nú með
æfingum á
fyrsta leikriti
sínu, Ég er
Meistarinn, á
litla sviði Borg-
arleikhússins.
Nýtt Helgarblað
ræddi við
Hrafnhildi um
verkið og
ástæðu þess að
hún lagði frá sér
gítarinn eftir
margra ára nám
Hafðirðu fengist yið skriftir
áður en þú skrifaðir Eg er meist-
arinn?
- Ég byijaði snemma sem
stelpa að hripa niður hugmyndir á
blað án þess að gera mér grein
fyrir hvers vegna. Reynslusaga úr
frystihúsi í Bolungarvík var síðan
fyrsta sagan sem ég skrifaði, þá
var ég 13-14 ára. Við erum bara
svona - okkur verður ekki breytt
kallaði ég söguna, og hún var
fjölrituð fyrir vini og vandamenn.
Eg hélt áfram að pára þetta, og
skrifaði ljóð í menntaskóla. En ég
þorði aldrei að birta neitt. Einu
sinni komu að máli við mig
krakkar sem ætluðu að gefa út
Ijóðablað MR, því að þeir höfðu
hafl pata af þessum skrifum mín-
um, og buðu mér að birta eftir
mig ljóð. Eftir miklar vangaveltur
ákvað ég að slá til, en aldrei varð
úr að blaðið kæmi út.
Ég spilaði mikið og hafði
sjaldan tíma til að skrifa. Mig
langaði að hætta að spila á hveiju
vori, en var ávallt hvött til að
halda áfram. Eftir að ég tók burt-
fararpróf í gítarleik ákvað ég að
láta reyna á þetta í ár til viðbótar,
og fór til Spánar til mikils meist-
ara. Ég spilaði í hálft ár en hætti
því um jólin 1986. Þrátt fyrir það
ákvað ég að fara aftur til Spánar
og vera á meðal gítarleikaranna,
en í stað þess að spila með þeim
skrifaði ég um þá leikrit.
I fyrstu ætlaði ég að skrifa
einþáttung með tveimur persón-
um, en endaði á að skrifa leikrit í
fimm atriðum um þijár persónur.
Leikritið fjallar um þrjá gítarleik-
ara, tvo unga sem eru að stíga sín
fyrstu spor í atvinnumennskunni
og ætla sér mikið. Þriðja persónan
er kennarinn þeirra - Meistarinn -
sem kemur til þeirra og sest að hjá
þeim.
Þetta er kannski einhverskon-
ar eftirmáli við minn feril sem
gítaristi, en verkið fjallar alls ekki
um mig sjálfa.
Var ákvörðunin að hætta að
spila erfið?
- Já, hún var það. En hún kom
til mín fremur en að ég ætti í mik-
illi baráttu. Þegar ég fór út í fram-
haldsnám í gítarleik var ég mjög
dugleg að æfa mig í hálfan vetur,
spilaði mikið og tók framförum.
Eg kom heim um jólin, lagði frá
mér gítarinn og spilaði ekkert í
tvær vikur. Mérþótti ekki eðlilegt
hversu lítið ég saknaði þess að
spila. Ég setti á sinfóníu eftir
Brahms og ákvað í einu vetfangi
að hætta. Til þess að verða góður
tónlistarmaður verður spila-
mennskan að vera það eina sem er
einhvers virði. Það átti ekki við
um mig. Ég hef aldrei séð eftir
þessari ákvörðun.
Hræddust var ég um að kenn-
arinn minn reyndi að tæla mig fil
að taka upp gítarinn aftur. Ég
þorði ekki að segja honum að ég
ætlaði að fara að skrifa, svo að ég
sagðist ætla í bókmenntir. Hann
sagði þá: Þegar þú verður komin
jafnlangt í bókmenntunum og þú
varst komin á gítarinn þá hættirðu
í þeim líka.
Hvemig er að fylgjast með
uppsetningu og œfingum á leik-
riti eftir sjálfa þig?
-Ég hef fylgst með ffá byijun
og það er mjög áhugavert að sjá
manns eigin persónur lifha á svið-
inu. Þær verða aldrei alveg eins
og maður ætlaði í upphafi. Stund-
um koma betri hlutir í staðinn,
aðra hluti verður maður að sætta
sig við.
Er ekki erfitt að sœtta sig við
það að texta sé breytt og sleppt í
verkinu?
- Auðvitað er það erfitt þegar
eitthvað er strikað út sem ég hef
kannski eytt dögum og jafnvel
vikum í að hnoða saman. En sjái
maður að það raskar ekki heildar-
myndinni og er sýningunni til
góðs þá gerir maður það.
Hafðirðu einhverja reynslu af
leikhúsi áður en Meistarinn varð
til?
- Foreldrar mínir voru báðir
leikarar, og móðir mín leikur enn.
Það má segja að ég sé alin upp í
leikhúsi. Ég sá allar sýningar sem
þau léku í, og yfirleitt allar sýn-
ingar sem settar voru upp hjá
Leikfélagi Reykjavíkur. Aukþess
fylgdist ég með æfingum, og
stundum hlýddi ég þeim yfir
texta. Þegar ég var krakki lék ég
sjálf töluvert. Frumraun mín var í
Ferðinni til tunglsins í Þjóðleik-
húsinu. En eftir að ég stálpaðist
fór sífellt meiri tími í tónlistina.
Ég ætlaði mér aldrei að verða
leikkona þrátt fyrir kynni mín af
leikhúsi, tónlistin tók allan minn
tíma. Mér þótti samt leikhúsið
alltaf vera meira minn heimur en
heimur tónlistarinnar. Ég las oft
upp ljóð í skóla, og á fleiri stöð-
um, og það skrítna er að ég var
aldrei taugaóstyrk þegar ég þurfti
að lesa upp eða leika, en ég gat
aldrei spiiað kviðalaust fyrir fólk.
Hvað tekur nú við?
— Mig langar að halda áfram
að skrifa, og ég er á leið til París-
ar í leikhúsfræði. Vonandi verður
námið spennandi, þótt ég sé
hrædd um að ég sé lítill akadem-
íker. Má vera að seinna leggi ég
fyrir mig nám í leikstjóm, þótt
það verði ekki endilega i Frakk-
landi. Frakkland varð fyrir valinu
af því að það er næsti bær við
Spán. Ég reyndi fyrst fyrir mér á
Spáni þvi að ég hafði heillast af
landi og þjóð, auk þess sem ég
kann málið. En kerfið þar er
þungt í vöfum og ég gafst upp við
að sækja þar um. Þá varð Frakk-
land fyrir valinu af því að mig
langar að vera í S- Evrópu.
Kviðirðu viðtökum verksins?
- Ég reyni að leiða þá hugsun
hjá mér. Minni vinnu við uppsetn-
inguna er að allverulegu leyti lok-
ið. Verkið er nú í höndum leik-
stjóra og leikara. Það er á margan
hátt meiri áhætta sem fylgir því
að skrifa leikrit en ljóð. Alltaf má
reyna að fá eitt lítið Ijóð birt í
blöðum og tímaritum, en leikrita-
höfundar eiga allt sitt undir leik-
húsunum. Það er ekki skemmtileg
tilhugsun að leggja margra ára
vinnu í að skrifa leikrit fyrir
skúffuna. Mér heyrist það vera al-
gengt hér að menn fúllvinni ekki
verk áður en þeir fara að sýna það
leikhúsfólki og athuga hveijir
möguleikar þeirra eru. Menn era
hræddir um að þeim verði hafnað
eftir 2-3 ára vinnu.
Ég er Meistarinn er nú í æf-
ingum í Borgarleikhúsinu, það
verður ffumsýnt innan skamms.
Eins og áður sagði era persónum-
ar þijár: Þór, Hildur og Meistar-
inn. Verkið fjallar um samband
þessara persóna hver við aðra, og
baráttu þeirra við tónlistargyðj-
una.
- Þótt verkið fjalli um gítar-
leikara er þess aldrei krafist að
leikaramir spili, enda þyrfti fyrst
að senda þá í tiu ára gitamám til
Spánar. Leikur þeirra heyrist hins
vegar af bandi og af plötu. Við
fengum Pétur Jónasson gítarleik-
ara til að spila það sem heyrist, og
hann þurfti að sjálfsögðu að túlka
mismunandi leik persónanna.
Pétur reyndist ffábær leikari.
Hann aðstoðaði einnig leikarana
við að meðhöndla hljóðfærin rétt.
En er þetta þá leikrit fyrir
hljóðfæraleikara ?
— Eitthvað af því sem firam
kemur í verkinu munu tónlistar-
menn skynja betur en aðrir. Kann-
ski er þetta fyrst og ffemst leikrit
um listamenn, ekki sérstaklega
tónlistarmenn. En samskipti per-
sónanna og hugsanir varða allar
lifandi verur. Kveikjan að verkinu
má segja að hafi verið saga sem
ég heyrði þegar ég var stelpa.
Hún var um japanskan gítarleik-
ara sem vann fyrstu verðlaun í
ffægri keppni. Hann fór síðan
heim og hjó af sér fingur. Frásögn
þessi hafði blundað í mér alla tíð,
og skaust svo upp á yfirborðið
þegar ég var að glíma við skrift-
imar og ég ákvað að nota hana i
verkinu. Ég hugsaði mikið um
það hvað hefði fengið þennan gít-
arsnilling til þess að fremja þetta
voðaverk. Ef við útilokum stund-
arbijálæði og geggjun þá er kann-
ski hægt að skýra það með því
grandvallarvali sem allir menn
standa ffammi fyrir í sambandi
við lífið og tilverana: Hvort þeir
eigi að sætta við sig að vera til í
heimi þar sem spumingum er gelt
að manni á hveiju homi en engin
svör veitt. Afneiti maður þessum
heimi er rökrétt að höggva af sér
fingur eða ffemja sjálfsmorð.
Ég er Meistarinn verður fram-
sýnt í Borgarleikhúsinu í lok sepl-
ember. Kjartan Ragnarsson leik-
stýrir verkinu, en með hlutverk
Meistarans fer Þorsteinn Gunn-
arsson, Ingvar Sigurðsson leikur
Þór, en Elva Ósk Olafsdóttir túlk-
ar Hildi. Hlín Gunnarsdóttir
hannar leikmyndina.
BE
Föstudagur 14. september 1990 NÝTT HELGARBLAÐ — S(ÐA 21