Þjóðviljinn - 12.10.1990, Qupperneq 8

þJÓÐVILIINN
Útgefandl: Útgáfufélag Þjóðviljans Afgrelösla: w 68 13 33
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson Augtýsingadelld:« 68 13 10 - 68 13 31
Ritstjórar: Árni Bergmann, Ólafur H. Torfason Símfax: 68 19 35
Umsjónarmaöur Helgarblaðs: Ragnar Karlsson Verð: 150 krónur I lausasölu
Útllt: Þröstur Haraldsson Auglýsingastjóri: Steínar Harðarson Setning og umbrot: Prentsmiðja Þjóðviljans hf. Prentun: Oddi hf. Aðsetur: Slöumóla 37, 108 Reykjavlk
Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis
EB áhugi Þorsteins
Formaður Sjálfstæðisflokksins hefur sagt
að nú sé tímabært að taka aðild íslands að
Efnahagsbandalaginu á dagskrá íslenskrar
þjóðmálaumræðu. Tillögu hans fylgja þau rök
að þróun mála hjá samstarfsaðilunum í Efta
sé öll í þá átt að ríkin muni fyrr eða síðar verða
aðilar að Evrópubandalaginu. Samningar um
evrópskt efnahagssvæði séu ekki annað en
bráðabirgðalausn, millistig á leiðinni til fullrar
aðildar.
Eins og alkunna er hefur, að minnsta kosti
í orði kveðnu, verið almenn samstaða um að
aðild íslands að EB væri ekki á dagskrá og
hefur þá verið gengið út frá því að vegna sér-
stöðu þjóðarinnar í atvinnu- og efnahagsmál-
um samrýmdist aðild ekki hagsmunum henn-
ar.
Sem vonlegt er hefur mörgum brugðið
nokkuð í brún við þessa yfirlýsingu Þorsteins
Pálssonar og Morgunblaðið hefur talið sig
knúið til að taka upp sérstakar útskýringar á
því hvað formaðurinn átti við.
Satt best að segja virðist ekki flókið hverjar
eru skoðanir formanns Sjálfstæðisflokksins í
þessum efnum en hann segir nokkurn veginn
þetta: við eigum að sækja um aðild til að fá
svarað mikilvægum spurningum og láta með
þeim hætti reyna á hve langt er hægt að kom-
ast í samningum við bandalagið.
r r
Þetta er í hæsta máta einkennileg rök-
semdafærsla og felur í sér að við ættum að
sækja um aðild að bandalaginu án þess að
hafa fyrst gert upp við okkur hvort við viljum
vera í því á þeim almennu forsendum sem
bandalagið byggir á.
Fróðlegt erað skoða tillögu Þorsteins í Ijósi
þeirra ummæla sem Magnús Gunnarsson,
framkvæmdastjóri SÍF, viðhafði í ræðu á aðal-
fundi Samtaka fiskvinnslustöðva 5. október
sl., en hann sagði: „Gengi ísland í EB, yrði
það að samþykkja sjávarútvegsstefnu banda-
lagsins eins og hún er í dag því hin almenna
regla er að inngöngulandið samþykkir það
sem fyrr hefur verið ákveðið innan EB. Ákaf-
lega ólíklegt er að við samninga íslands við
EB tækist að fá fram einhverjar grundvallar-
breytingar á sameiginlegri sjávarútvegsstefnu
bandalagsins. Efnislega þýddi þetta að sjáv-
arútvegsdeild EB, sem er yfirþjóðleg stofnun,
myndi hafa lokaákvörðunina um stjórnun í
sjávarútvegi íslendinga. Þannig yrðu ákvarð-
anir í sjávarútvegsmálum teknar í Brússel,
m.a. um heildarkvóta og samninga við önnur
ríki. Fiskveiðilögsaga íslendinga yrði 12 mílur
en utan þeirra marka yrðu hafsvæði EB.“
Fram að þessu hefur verið unnið að sam-
skiptamálum íslendinga við EB á þeim nótum
að við ætluðum ekki að ganga í bandalagið,
hin almennu skilyrði væru þess háttar að við
gætum ekki undirgengist þau. Þess í stað vild-
um við gera þá samninga við bandalagið sem
væru okkur hagstæðir, annaö hvort í sam-
vinnu við hin Efta-ríkin eða sem sjálfstæður
samningsaðili.
Hugmyndir Þorsteins eru þess vegna því
undarlegri sem ýmislegt hefur komið fram á
undanförnum vikum og mánuðum sem bendir
til að ráðamenn EB skilji sérstöðu okkar og
útiloki alls ekki beina samninga sem gætu fal-
ið í sér verulegt hagræði fyrir okkur en tækju
jafnframt nauðsynlegt tillit til sérstöðu íslands.
Að leggja til að við sækjum um aðild, eða svo
mikið sem tökum það mál á dagskrá hér inn-
anlands nú, er því beinlínis út í hött, nema því
aðeins að formaðurinn sé hættur að taka þátt
í þeirri samstöðu sem hingað til hefur þó skap-
ast um afstöðuna til EB.
Eins og málum er nú háttað sýnast hug-
myndir Þorsteins Pálssonar vitna um annað af
tvennu: Ótrúlegt fljótræði, eða þá hitt sem er
líklegra og um leið alvarlegra; að formaður
Sjálfstæðisflokksins sé lagður af stað í göng-
una miklu inn í EB, hvað sem líður alvarlegum
aðvörunum framámanna úr sjávarútveginum í
hans eigin flokki.
hágé.
AHHAD HyoRT ERUÖ Þ'D
NVKOíAÍN ÚR IANSRÍ DVöl « SAHARA
JL,,E/£WÖ£.KÍNNl EÐA Hb HAFiÐ
8 SÍÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 12. október 1990