Þjóðviljinn - 25.01.1991, Blaðsíða 7

Friðelskandi
þjóð
Afstaða Þjóðverja til Persaflóastríðs er gagnstæð afstöðu bandarísks,
bresks og ffansks almennings til þess ófriðar
V fir 80 af hundr-
■ aði Bandaríkja-
manna eru ánægðir
með frammistððu
Bush forseta síns í
Persaflóadeilu og
þrír af hverjum fjór-
um þeirra telja að
hann hafi gert ré*t er
hann fyrirskipaði
hernaðaraðgerðir
gegn írak. Yfir 60 af
hundraði Breta eru
sama sinnis um stríð
þetta.
í gær birtust nið-
urstöður skoðanakönn-
unar gerðrar i Frakklandi, sem
bentu til þess að sjö af hverjum tiu
þarlandsmanna væru samþykkir
stjóm sinni um það að taka þátt í
Persaflóastríði. Hefur þessi víga-
móður ffönsku þjóðarinnar aukist
ffá því að stríðið hófst, því að 18.
þ.m. - daginn eftir að það skall á
- vom 62 af hundraði samþykkir
því að Frakkar væm þar með.
75% á móli stríði
Niðurstöður svipaðrar skoð-
anakönnunar um sama stríð í
Þýskalandi, sem gerð var á mánu-
dag, em þær að fjórir af hverjum
fimm aðspurðra sögðust vera and-
vígir því að reynt væri að leysa
Persaflóadeilu með stríði. Mikill
meirihluti aðspurðra taldi að i
staðinn hefði átt að láta nægja
áffam að beita viðskiptabanni og
reyna samningaumleitanir, þótt
ffesturinn sem Öryggisráð Sam-
einuðu þjóðanna gaf Irak væri
mnninn út. Samkvæmt þessari
könnun er aðeins einn af hveijum
tíu Þjóðverjum afdráttarlaust
hlynntur því að írakar verði rekn-
ir ffá Kúvæt með vopnavaldi.
Sú var tíðin, eins og líklega
margir kannast við, að í flestum
Evrópu- og vesturlandaríkjum
vom Þjóðverjar taldir vandræða-
menn á þeim forsendum að þeir
væm herskárri en annað fólk.
Ymsir spekingar, ekki síst engil-
saxneskir, franskir og ítalskir,
héldu því meira að segja ffam að
þetta stafaði af því að þeir hefðu í
blóðinu/erfðavísunum berserks-
gang germana hinna fomu.
Rómverskur
hugarfarsarfur
Þessi skoðun minnir óneitan-
lega á viðhorf Rómveija hinna
fomu til germana og má segja að
ekki hafi verið nema eðlilegt að
það gysi upp á ný hjá þeim þjóð-
um sem hvað mest hafa mótast af
rómverskum hugarfarsarfi. En
mestu olli um að skapa þetta álit á
Þjóðveijum að frá þvi að þeir
sameinuðust á siðari hluta 19. ald-
ar til loka heimsstyrjaldarinnar
síðari var her þeirra lengst af sá
kröffugasti í heimi.
En nú hefúr hið liðlega viku-
gamla Persaflóastrið haft enda-
skipti á þessu viðhorfi, ásamt með
mörgu öðm sem það hefur bylt til.
Og i fúllu samræmi við þann um-
snúning em það nú fyrrverandi
óvinir og núverandi bandamenn
Þjóðveija i vestri, Bandaríkja-
menn, Bretar og Frakkar, þeir sem
lengi ámæltu Þjóðverjum mest
fyrir hemaðarhneigð, sem ergi-
legastir em út af ffiðarvilja þeirra
miklum, er svo gersamlega sting-
ur í stúf við vígamóð vesturvelda-
þjóða. Úr þeirri átt er nú farið að
skamma Þjóðveija sem óáreiðan-
lega bandamenn, sem bregðist er
mest liggi við.
Hafa fengið nóg
af stríði
Afstaða þýskra stjómvalda og
stjómmálaflokka viðvíkjandi
Persaflóastríði er í stómm drátt-
um í samræmi við viðhorf al-
mennings. Þýska stjómin hefur
skorast undan því að leggja til lið
i fjölþjóðahermn á Persaflóa-
svæði, þótt Bandaríkjastjóm hafi
lagt fast að henni að gera svo, og
lítið lagt af mörkum til kostnaðar-
ins við þann her.
Helsta ástæðan til þýska ffið-
arviljans er að líkindum reynsla
þjóðarinnar af heimsstyijöldum
þessarar aldar, sem báðar komu
hart niður á Þýskalandi. Þjóðveij-
ar um fimmtugt og þar yfir fengu
sjálfir að reyna hrylling heims-
styijaldarinnar síðari og yngra
fólkið hefur heyrt um það frá því
eldra. Síðan því stríði lauk hefur
Þýskaland fýrst og fremst lagt
Börn (mótmæla-
göngu gegn
Persaflóastríði (
Hamborg, þar
sem um 60.000
manns fórust í
loftárásum (
heimsstyrjöldinni
síðari. Þeir yngri
hafa heyrt af því
frá þeim eldri.
áherslu á að gerast efnahagsveldi,
og það er ekki eingöngu fyrir
þrýsting utan frá sem það hefúr
hliðrað sér hjá því að verða mikið
herveldi á ný.
Uppteknir við
Austur-Evrópu
Alþjóðlegur svipur Persaflóa-
striðs, Qöldi ríkjanna sem er í því
gegn írak, líkur á að arabar og
múslímar um allan heim snúist að
meira eða minna leyti á sveif með
Saddam, hefúr vakið með Þjóð-
veijum ótta við að stríðið breiðist
út, að ekki takist að halda því
svæðisbundnu og að Þýskaland
kunni þá að dragast inn í það.
Þjóðveijar óttast líka að striðið
kunni að hafa alvarlegar verkanir
fyrir efhahagsmál heimsins, t.d.
leiða af sér mikla verðbólgu, en af
þessháttar hafa þeir sára reynslu
frá tíð Weimarlýðveldisins.
Enn er þess að geta Þjóðveijar
eru uppteknir við vandamál, sem
þeir hafa ástæðu til að ætla að
standi þeim nær. Þeir eiga mikið
og kostnaðarsamt starf fyrir hönd-
um við að aðlaga austurþýsku
fylkin, koma þeim upp á efna-
hags- og lífskjarastig vesturfylkj-
anna.
Svo eru það Austur-Evrópa
og Sovétríkin. Þýskir forustu-
menn hafa mikinn áhuga á að
auka tengsli sin við Austur- Evr-
ópuríkin, pólitísk og efhahagsleg,
en eru jafnframt áhyggjufúllir út
af gangi mála þar, bágu efnahags-
ástandi og eijum milli þjóða, sem
sumir telja að leiða muni til þess
að Tékkóslóvakía klofni í tvö ríki
(Tékka og Slóvaka) og að Júgó-
slavía splundrist i mörg, auk þess
sem þar er fyrir hendi hætta á
borgarastríði og valdaráni hers.
Sennilega finnst flestum Þjóð-
verjum að aðkallandi sé fyrir þá
að nota efnahagsleg og pólitísk
áhrif sín til að lægja ólguna í þess-
Þýsk teikning - stríðsþota með alvæpni flugskeyta og höfuð bandarfsku
frelsisstyttunnar á nefinu. Áður ámæltu vesturveldin Þjóðveijum fyrir að
þeir væru of herskáir. Nú hefur það snúist við.
um grannlöndum sínum, fremur
en hitt að hjálpa vesturveldunum
með herliði og peningum til að
beija Saddam niður.
Evrópu- fremur
en heimsveldi
Af gangi mála í Sovétríkjun-
um allra síðustu mánuði hafa
Þjóðveijar enn meiri áhyggjur en
vesturveldin, enda í þeim efnum
nær vettvangi. Miðað við það
óvissuástand sem þar ríkir nú má
ætla að þýskir ráðamenn hugsi sér
í bráðina að fara að öllu með ýtr-
ustu gát í þeim málum og vera við
öllu búnir. Sú gætilega afstaða
verður einkar skiljanleg með hlið-
sjón af því, að enn er rúmlega
300.000 manna sovéskur her í
Þýskalandi. Ætla má að það sé
einkar ískyggileg staðreynd í aug-
um Þjóðveija þessa dagana, þegar
margir óttast að ffamundan í Sov-
étríkjunum kunni að vera borg-
arastríð eða að herinn taki völdin
að fullu.
Raunar er afstaða Þýskalands
í þeim málum, sem efst eru á
baugi á alþjóðavettvangi, í fúllu
samræmi við hefðir sögunnar.
Þýskaland hefúr alltaf verið Evr-
ópuveldi ffemur en heimsveldi.
A bakvið margumræddan
ffiðarvilja í Persaflóadeilu liggja
og trúlega slíkar hefðir, auk ann-
ars. I augum margra araba hafa
vesturveldin, Bretland, Frakkland
og síðar Bandaríkin, verið aðal-
andstæðingar arabaheimsins á
þessari öld. Þýskaland hefúr hins-
vegar aldrei drottnað yfir neinu
arabalandi og i heimsstyijöldinni
síðari horfðu margir arabar vonar-
augum til Hitlers sem líklegs
höfðingja til að frelsa þá undan
breskum og ffönskum yfirráðum.
Eftir af því eimir enn, þannig að
aröbum almennt er til þess að gera
hlýtt til Þjóðveija.
Ráðamenn Þýskalands kunna
að hugsa sem svo, að þátttaka
þeirra í stríðinu gegn Irak myndi
óhjákvæmilega breyta hugarfari
margra araba í garð Þjóðveija til
hins verra, auk þess sem sú stríðs-
þátttaka þjónaði fremur hagsmun-
um vesturveldanna en Þýska-
lands.
UNITED COLORS
OF BENETTON.
Heilsiðuáuglýsing Benetton úr Corriere della sera 19. janúar s.l.
Nýbreytni í auglýsingum
Italski tískufataframleið-
andinn Benetton hefur á fá-
um árum orðið meðal stærstu
fyrirtækja í heiminum í fram-
leiðslu tískufatnaðar á viðráð-
anlegu verði fyrir almenning á
Vesturlöndum. Þessi árangur
fyrirtækisins hefur þótt meðal
annars byggja á góðri hönnun
og markvissri markaðssetningu
eins og það er kallað.
í ítalska dagblaðinu Corriere
della sera frá laugardeginum 19.
janúar síðastliðnum rákumst við á
þessa sérstæðu heilsíðuauglýs-
ingu.
Hún birtist tveim dögum eftir
að ítalski herinn hafði hafið beina
þátttöku í striðinu við Persaflóa
með þeim afleiðingum að þeir
misstu strax eina Tomado-þotu í
fýrsta árásarfluginu með tveim
flugmönnum um borð.
Auglýsingin er nokkuð tor-
ráðin gáta: Hún sýnir hermanna-
kirkjugarð með hundruðum
krossa. Ef vel er að gáð má einnig
sjá tvær Davíðsstjömur. Yfir
þessari mynd er svo slagorð fyrir-
tækisins: United Colors of Benet-
ton.
Slagorðið vísar til vissrar al-
þjóðahyggju sem fýrirtækið
ástundar í auglýsingum sínum
með því að sýna fólk af ólíkum
kynþáttum. Hugmyndin að því er
trúlega komin ffá Coca Cola. En
Coca Cola myndi aldrei leggja
merki sitt við dauðann. Hvers
vegna gerir Benetton á Ítalíu það?
Það er ráðgáta þeim sem þetta
skrifar. En hugsanlega er hér
höfðað til þeirrar andstöðu gegn
stríðinu, sem vissulega er mikil
meðal yngstu kynslóðarinnar,
sem mest notar Benetton-fatnað.
Hefúr Benetton-fýrirtækið tekið
afstöðu gegn þátttöku Itala í
Persaflóastriðinu?
-ólg.
Föstudagur 25. janúar 1991 NÝTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 7