Þjóðviljinn - 17.04.1991, Side 1

Kosningahátíð ABR f Operunni. Fjölmenni var á kosningahátlð Alþýðubandalagsins í Reykjavlk I gærkvöldi þar sem gestum var boðið uppá samfellda
dagskrá með vönduðu efni. Fólk byrjaði að streyma f Óperuna strax og húsið var opnað, og hér má sjá hvar Auður Sveinsdóttir, sem skipar baráttusæti G-
listans, mætir á staðinn. Mynd: Jim Smart.
Sjávarútveginum blæðir
vegna kvótabrasksins
óhann Ársælsson, skipasmiður og efsti maður á fram-
boðslista Alþýðubandalagsins í Vesturlandskjördæmi,
segir að ef tekin væri aðeins ein króna fyrir hvert landað
tonn af íslandsmiðum, mundi það ,gefa einn og hálfan
miljarð króna á ársgrundvelli í Úreldingarsjóð fiski-
skipa.
Jóhann segir að hugmyndir
þeirra Guðjóns A. Kristjánssonar,
forseta Farmanna- og Fiskimanna-
sambandsins, um sóknarstýringu
með aflagjaldi, sé meðal annars
hægt að nota til þess að fækka
fiskiskipum. Hann segir að hér sé
ekki um auknar álögur að ræða á
sjávarútveginn þar sem þetta fyrir-
komulag mundi koma þeim skip-
um til góða sem eftir yrðu með
auknum veiðiheimildum. Á þann
hátt yrði þessum íjármunum haldið
innan sjávarútvegsins. Að sama
skapi mætti jafnvel hugsa sér mis-
hátt aflagjald eftir fisktegundum.
Jóhann segir engan vafa leika á
því að með þessu fyrirkomulagi sé
hægt að virkja aiveg gífurlegt afl
innan útvegsins, án þess að útgerð-
in finni fyrir því nema á þann já-
kvæða hátt sem fækkun fiskiskipa
er. Hinsvegar sé sjávarútveginum
látið blæða með núverandi skipan
kvótasölu án þess að hann fái
auknar veiðiheimildir.
í Morgunblaðinu í gær kemur
fram hjá Kristjáni Ragnarssyni,
formanni Landssambands íslenskra
útvegsmanna, að heildargreiðslur
útgerðarinnar vegna veiðiheimilda
á síðasta ári hafi numið rúmum
einum miljarði króna. í samtali við
Þjóðviljann sagði Kristján að þetta
væri mjög svipað því sem verið
hefði á undanfömum árum. Sam-
kvæmt því hefur útgerðin greitt
rúma fimm miljarða króna fyrir
veiðiheimildir á síðustu fimm ár-
um.
Jóhann Ársælsson segir að hér
sé verið að tala um leigu á kvóta
en ekki sölu á varanlegum veiði-
heimildum. Sé kastljósinu hinsveg-
ar beint að þeim séu upphæðimar
mun meira eða allt að fimm sinn-
um hærri.
I grein sinni gefur Kristján sér
að kvótakílóið hafi verið selt að
jafnaði á 25 krónur, en samkvæmt
upplýsingum frá Fiskifélagi ís-
lands var það svo fram í maí en
hækkaði svo allt upp í 40-45 krón-
ur um mitt árið. Það var ekki fyrr
en á seinni hluta ársins í fyrra sem
það fór að lækka og við lok ársins
var kvótinn nánast á útsölu vegna
nýju kvótalaganna sem tóku gildi
um síðustu áramót.
Af einstökum landshlutum á
síðasta ári, missti Norðurland
vestra mest af sínum kvóta eða
5.084,5 þorskígildistonn af botn-
fiskkvóta umfram það sem fiuttist
til svæðisins. Þá missti Vesturland
1.960 þorskígildistonn af botnfiski
umfram þann aflakvóta sem þang-
að fluttist. Hinsvegar varð þorsk-
ígildisaukning á Suðurlandi á botn-
fiskkvóta sem nam 2.287,8 tonn-
um, á Norðurlandi eystra varð
aukningin í botnfiskkvóta 1.744,7
þorskigildistonn, til Vestfjarða
fluttust 1.408,5 þorskígildistonn
umfram aflakvótaflutning frá
svæðinu, til Reykjaness fiuttust
756,9 þorskígildistonn umfram
fiutning frá svæðinu og til Austur-
lands fluttust 643,7 þorskígildis-
tonn umfram það magn sem þaðan
fór.
-grh
Snorri
„heimski“
Er Hreiðars þáttur heimska
skripamynd af Snorra Sturiusyni?
Hreiðar heimski í Hreið-
arsþætti Islendingasagna er
skopmynd af Snorra Sturlu-
syni, segir Hermann Pálsson,
íyrrum prófessor í Edin-
borg, sem leiddi að því líkur
í opinþerum fyrirlestri í Há-
skóla Islands í gær, að Hreið-
ars þáttur sé í rauninni skrif-
aður til að hæðast að Snorra
Sturlusyni fyrir að þiggja
jarlstign af Skúla jarli Bárð-
arsyni í Noregi árið 1239.
Hermann hélt fyrirlestur
sinn í boði heimspekideildar
Háskólans í tilefni af þvi að á
hausti komanda, 23. sept., eru
liðin 750 ár frá þvi Snorri var
veginn i Reykholti. Hermann
bendir á margar hliðstæður í
sögu Flreiðars heimska og lífs-
hlaupi Snorra Sturlusonar og
grundvallar kenningu sína m.a.
a því að þótt Islendingasögur
og þættir lýsi löngu liðnum
tima, sé víða í þeim sveigt að
samtímanum á 13. öld og fyr-
irmyndir dregnar þaðan.
I Hreiðars þætti er sögu-
hetian ljót og í fyrstu varla
sjálfbjarga, en kemst þó til
merkilegs þroska og euir að
sagt er á háðulegan hátt ffá
samskiptum söguhetjunnar við
tignarmenn í Noregi lýkur þar
þo svo að Magnús konungur
gefúr henni norskan hólma í
kvæðislaun og segist Hreiðar
vilja „samtengja með Noreg
og Island“, en konungur leysir
síðan eyjuna til sín fyrir silfur.
Ein röksemd Hermanns er sú
að Snorri Sturluson er hins
vegar eini Islendingurinn sem
eignaðist eyju í Noregi — að
þvi er sumir telja Fólgsn - og
var hann nefndur „fólgsnar-
jarl“. Hermann telur skritið
orðalagið í Hreiðars þætti, um
að „samtengja“ Norcg og ís-
land, örðugt að skilja nema
það lúti að samskiptum land-
anna á 13. öld og með sérstakri
tilvísun til þess að Snorri var
álitinn ætla að koma landinu
undir jarlsdæmi Skúla Bárðar-
sonar.
ÓHT
Forseta-
raunir
í Bleika
húsinu
Kíippt og skorið:
Þorsteinn
opnar a