Þjóðviljinn - 17.04.1991, Side 15

YlÐHOKF
Framsókn - Bjarghringur íhaldsins?
A Helgi Selian. fvrrverandi albing-
ismaður skrifar
Það sýnist full þörf á því
að koma alvarlegri
ábendingu til kjósenda
um allt land nú þegar
kosningar eru rétt að
ganga í garð. Ég hef áður varað
við íhaldinu og þeirri ótæpu
frjálshyggju sem utan efa mun þar
ein ráða ríkjum, þegar iangþráð
völd hafa verið endurheimt af ráð-
húspáfanum - en með aðstoð
hvers? spyrja menn, og vissulega
er þar óvissa á ferðum.
Aðvörun mín varðar einmitt
þetta. Framsókn, sem eins og fyrri
daginn hefur allar stefnur tiltækar
einungis til þess að geta notað hveija
sem er þegar til stjómarsamstarfs
kemur, segir kjósendum nú að hún
sé mótvægið við Ihaldið. Raunar er
uppsetningin á þeim bæ enn ein-
faldari: Steingrímur gegn Davíð -
Dabbi eða / Denni til hægðarauka.
Þetta hrifúr eflaust einhveija sem
hafa kaldan hroll í herðum hugsandi
til þess harða andbyggðakjama sem
Davíð hefúr að baki sér og hefúr
byggt á. En lítið aðeins aftur. Eg
man mæta vel kosningamar 1974,
þegar vinstri stjóm hafði að völdum
verið og unnið ótrúlega mikið endur-
reisnarstarf, einkum f landsbyggðar-
málum, en einnig og sér í lagi í mál-
Þvf betri úrslit fyrir Framsókn, þeim mun frekar þykir þeim óhætt aö sveifla sér yfir til hægri eftir of mikla „vinstri villu" að
undanförnu.
efnum öryrkja og aldraðra. Þá börðu
Framsóknarmenn sér á bijóst og
sögðu: Við leiddum vinstri stjóm -
við eram tryggingin fyrir ffamhaldi
þess. Muna menn þetta eða hafa les-
ið sér til eða heyrt þetta? lnn á þing
fór Halldór Asgrimsson út á þetta
öllu öðra ffemur. Og til hvers skyldu
svo þrir þingmenn Framsóknar af
Austurlandi hafa verið nýttir að
loknum kosningum? Til að viðhalda
vinstri stjóm, því sem fólk vildi?
Ekki aldeilis. Ihaldinu vora veitt
æðstu lyklavöld í Stjómarráðinu i
staðinn. Helmingaskiptin blómstraðu
eins og áður. Einstakt dæmi segja
menn eflaust. Má þá fara nær okkur i
tímanum eða til ársins 1983, þegar
Framsókn ætlaði svo sannarlega að
mæta íhaldinu albúið til átaka um
landsstjómina eftir samstarf við Al-
þýðubandalagið undir forystu Gunn-
ars Thoroddsen.
Þá var talað um val gegn íhaldi -
Framsóknarval.
En hvað gerðist í ffamhaldinu?
Aftur var fetuð sama slóð og 1974
og ástir tókust affur með íhaldi og
Framsókn.
Og vel á minnzt. Vilja menn
annars hugleiða það hver hefur
bjargað íhaldinu inn í Stjómarráðið
síðastliðin 20 ár. Það skyldi þó aldrei
vera að Framsókn sé þar sek - sjálft
mótvægið mikla? Sannleikurinn er
sá að án tilverknaðar Framsóknar
hefði Ihaldinu einfaldlega verið
haldið með öllu utan við landsstjóm-
ina. Svo sáraeinfalt er það. Og það er
i raun auðskilið mál. Framsókn er
þannig flokkur að hún þarf að vinna
til vinstri og hægri til skiptis til að
halda utan um það fylgi sem henni
tekst ávallt að ná upp með tvíhyggj-
unni sinni og stefnunum ýmsu, sem
teknar era effir því sem vindar blása.
Það mætti því allt eins búast við því í
ljósi reynslunnar að það yrðu einmitt
Framsóknarmenn sem tækju sig til
að góðum úrslitum fengnum að
stauta sig ffam úr Davíðssálmum
hinum nýju.
Og eitt er alveg ljóst. Því betri
úrslit fyrir Framsókn, þeim mun
ffekar þykir þeim óhætt að sveifla
sér yfir til hægri eftir of mikla
„vinstri villu“ að undanfomu. Því
jafnvægisins vegna þarf linudansinn
að vera í lagi.
Hugleiðingar um það sem
Sjálfstæðisflokkurinn kallar stefnuskrá
A Hallgrímur Þ. Magnússon, skrifar
Davíð Oddsson formaður Sjálfstæðisflokksins hefur nú
sýnt okkur stefnu Sjáifstæðisflokksins sem hann birtir í
bækiingi sem hann hefur gefið út og kallar frelsi og
mannúð. Allt það sem kemur fram í þessum bæklingi
má best lýsa með orðum Biblíunnar, þ.e.a.s. orðskviðum
27:2: Lát aðra hrósa þér og ekki þinn eigin munn, óvið-
komandi menn en ekki þinar eigin varir. Nafnið á bæklingi þessum
er mjög fallegt en er hér ekki bara um orðin tóm að ræða? Mér hef-
ur verið sagt að forsíðan á bæklingi þessum sé hin sama hvar á land-
inu sem er, en innviðirnir mismunandi eftir því í hvaða kjördæmi
bæklingurinn er borinn út í. Á forsíðunni er lofræða Davíðs um
sjálfan sig og ágæti hans meðal annars sem borgarstjóra í Reykja-
vík, en hins vegar á innviðurinn að sýna hin ýmsu stefnumál Sjálf-
stæðisflokksins sem eru mismunandi eftir kjördæmum landsins.
En Sjálfstæðisflokkurinn hefur
ekki gert sér grein fyrir því ennþá,
að íslenska þjóðin veit að við getum
lifað góðu lífi í landinu okkar ef við
leggjum öll hönd á plóginn og vinn-
um að sameiginlegum hagsmunum
allrar þjóðarinnar, en ekki eins og
berlega kemur ffam í bæklingi Sjálf-
stæðisflokksins að láta eigin hags-
muni og fjárhagslega græðgi ráða
ferðinni. Bæklingur sá sem ég hef
undir höndum er gefinn út til kjós-
enda í Reykjaneskjördæmi og er
mjög margt í þessum bæklingi sem
ekki stendur undir þeim stóra fyrir-
sögnum sem þar er að fínna. Eg ætla
aðeins að víkja nokkram orðum að
því sem stendur á bls. 4 í áðumefúd-
um bæklingi og þar er sagt ffá því að
Sjálfstæðisflokkurinn ráði með
hreinum meirihluta, eða sé í meiri-
hluta samstarfi í tólf af fimmtán
sveitarfélögum í kjördæminu. Það
sýni að fólk treystir Sjðálfstæðis-
flokknum fyrir þeim málum sem era
brýnust á hveijum stað.
Ég bý á Seltjamamesinu. Þar
hefur Sjálfstæðisflokkurinn haft
hreinan meirihluta ffá öróft alda og
era þeir þar af leiðandi sterkastir í að
sýna sitt rétta andlit og það sem þeir
gerðu nú síðast var að skora á fé-
lagsmálaráðherra að flytja burt úr
sveitarfélaginu sex einstaklinga sem
eru minnimáttar og hafa ekki getu til
þess að veija sig sjálfir. En það sem
þessir einstaklingar hafa unnið sér til
miska er að þeir era fatlaðir og eiga
þessvegna ekki að áliti Sjálfstæðis-
flokksins heima í venjulegu um-
hverft, heldur eigi að geyma þá á
einhvers konar hælum svo að hin
æðri stétt þjóðfélagsins þurfi ekki að
horfa upp á þessa einstaklinga. Er
þetta kannski sýnishom af því sem
Sjálfstæðisflokkurinn kallar í dag
ffelsi og mannúð? Að mínu áliti ber
okkur sérhverjum einstaklingi sem
myndum íslenska þjóðfélagið að
sýna þeim sem minnimáttar era kær-
leika og skapa þeim mannsæmandi
aðstæður til þess að búa við sömu
kjör og við sem eram fullkomlega
heilbrigð og sanna þar með í verki
að við höfum hlotið kristilegt upp-
eldi og sanna þar með i verki að við
höfum ekki hið kristna siðgæði em
forysta Sjálfstæðisflokksins stendur
vörð um en það er að einstaklingnum
sé næstum allt leyfilegt svo lengi
sem það geti haft fjárhagslegan
ávinning fyrir hann eða samfélagið.
Enda kemur það berlega í ljós á bls.
2 í áðumefndum bæklingi þar sem
flokkurinn ætlar sér að standa vörð
um fjárhagslegt sjálfstæði kirkju og
kristinna safnaða og þjóna á þann
hátt Mammon eins og hinum eina
sanna rétta Guði.
Hvað varðar önnur stefnumál
sem Sjálfstæðisflokkurinn nefnir í
þessum bæklingi þá ætla ég mér að
taka á nokkram þeirra. Eins og áður
hefur komið fram þá getum við ekki
sífellt verið að skera lífið í marga
parta því ef við bijótum lögmál á
einum stað þá kemur það niður á
öðram. Fjallað er um að nauðsynlegt
sé að Iandið sé hreint og ómengað.
Þetta er það mikilvægasta af mikil-
vægu til þess að við getum myndað
skilyrði fyrir lífi hér á landi, en þama
verðum við að fjalla um allt lif á
landi, á sjó, í andrúmsloflinu í kring-
um okkur og þar með líf okkar
sjálfra, en á þetta hefur Auður
Sveinsdóttir formaður Landvemdar
marg bent á í ræðu og riti. Við getum
aldrei tekið okkur sjálf út úr um-
hverfi okkar eða eins og segir í hinni
helgu bók: Þér erað salt jarðar, ef
saltið dofnar með hveiju á að salta
það? Það er þá til einskis nýtt, menn
fleygja því og troða undir fótum. Öll
mengun hvar hún er í lífríkinu eykur
á sýrastig mannsins og gerir einnig
umhverftð súrara og þar með leiðir
það til enn súrara ástands hjá öllu líf-
ríkinu. En það er einmitt þetta sem
við sjáum alls staðar í kring um okk-
ur, t.d. í náttúranni þar sem stöðugt
eykst gróðureyðingin þrátt fyrir að
við aukum fjármagnsstreymi til land-
græðslu stöðugt þá dugar það ekki.
Við sjáum þetta í sjónum í kring um
okkur þar sem hrygning hefur mis-
farist ár eftir ár og nú er svo komið
að aflakvóti fyrir bolfisk er að fara
undir þrjú hundruð þúsund tonn pr.
ár, en við Islendingar ætluðum okkur
að veiða fimm til sex hundrað þús-
und tonn þegar við færðum land-
helgina út í tvö hundrað mílur.
Ef við lítum á okkur mennina
sjálfa þá sjáum við það að við krefj-
umst stöðugt meira og meira fjár-
magns til heilbrigðismála og það
sem nútíma stjómmálamenn hafa
viljað kalla velferðarkerfið. En við
sjáum engan stórkostlegan árangur í
bættu heilsufari þjóðarinnar, því
stöðugt er vöntun á læknum hjúkran-
arfræðingum, meiri fjármagni í lyf
og svona mætti lengi telja. Vitað er
að eftir því sem líkaminn verður súr-
ari þá myndar hann betri skilyrði til
þess að hinir ýmsu sjúkdómar þrosk-
ist og dafni. Þeir einstaklingar sem
vanrækja líkama sinn era alveg jafn
sekir og sjálfsmorðingjar, en nútíma-
maðurinn vanrækir stöðugt líkama
sinn með því lífemi sem hann liftr
nú, þ.e.a.s. stöðugt meiri eftirspum
eftir efiiahagslegum gæðum, stöðugt
meiri neyslu, stöðugt meiri yfirgangi
í umhverfmu. Sólin eða ljósið var
það fyrsta sem skaparinn skapaði,
geislar hennar sem era öllu Iífi á
jörðinni nauðsynlegir hafa minnkað
um 10% og últra fjólubláir geislar
hafa minnkað um 26% á síðasta ára-
tug samkvæmt rannsóknum frá
Bandaríkjunum. En vísindamenn
segja að t.d. gróður og lífríki jarðar
og sjávar sé háð magni útfjólublárra
geisla, en þessi minnkun er aðallega
komin vegna mengunar í andrúms-
loftinu og þess vegna er ekki réttlæt-
anlegt fyrir okkur Islendinga sem er-
um svo háðir landinu okkar að við
foram og aukum útstreymi á ýmsum
lofttegundum frá álveri t.d. eins og
koltvísíringri í andrúmsloftið um
nokkur tugþúsundir tonna, en þetta
gæti einmitt orðið til þess að hrygn-
ingastofninn myndi endanlega
hverfa úr sjónum og á hverju ættum
við þá að lifa?
Formaður Alþýðubandalagsins
hefur mikið fjallað um þessi mál og
segir réttilega að það verði ekki allt
keypt fyrir peninga og að við ein-
staklingamir sem myndum þjóðfé-
lagið verðum að fara að líta í eigin
barm til þess að minnka alla mengun
hveiju orði sem hún nefhist og verði
það jafnframt til þess að ríkisút-
þensla geti minnkað og þar af leið-
andi skattar okkar. Að mínu mati
eigum við ekki að þurfa að borga
nema sem svarar 10% af launum
okkar til samncyslunnar ef við ein-
staklingamir aðgættum að eigin líf-
emi. Olafur Ragnar hefur þannig
orðið fyrstur nútíma íslenskra stjóm-
málamanna til þess að taka undir orð
Ólafs heitins Thors frá áramótunum
um 1950, en þá var Ólafur forætis-
ráðherra en hann er viðurkenndur
sem einn af betri sonum íslands, en
þessi orð vora: „Ég tel að á þvi ári,
þ.e.a.s. árinu 1950 muni annað
tveggja ske að höllin hrynur eða risið
verður lækkað og grannurinn treyst-
ur.“
Okkur bar ekki gæfa til að gera
þetta fyrir fjöratíu árum, en nú hefúr
Alþýðubandlagið eitt flokka einmitt
komið ffam með þá hugmynd að
lækka risið og treysta granninn og
reyna á þann hátt að bæta allt líf á
okkar fagra og auðuga landi, án þess
að við þurfúm að vera að selja auð-
lindir okkar í hendur útlendingum
eða vera háðir þeim á nokkum hátt
eins og t.d. við yrðum með samning-
um iðnaðarráðherra um álver.
Höfundur er læknir
Bústjóri
Starf bústjóra við Einangrunarstöðina í Hrísey er
laust til umsóknar. Búfræðimenntun áskilin.
Laun samkvæmt hinu almenna launakerfi starfs-
manna ríkisins.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og
fyrri störf sendist fyrir 1. maí n.k. til yfirdýra-
læknis, Rauðarárstíg 25,150 Reykjavík.
Siða 15
ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 17. apríl 1991