Þjóðviljinn - 05.07.1991, Page 5

JH 1 U KJtL 1 1IJK
Fósturskóli íslands
„Kennum ekki úti á lóð“
Meira en helmingi fleiri sóttu um skólavist næsta vetur en komast að
Meirihlutinn
andvígur
kvótasölu
Afgerandi meirihluti þjóð-
arinnar virðist andvígur við-
skiptum með fiskveiðikvóta
samkvæmt skoðanakönnun
sem Gallup á íslandi gerði fyrir
Sjávarfréttir. Sé einungis tekið
tillit til þeirra sem tóku afstöðu
eru 66 prósent aðspurðra and-
vígir kvótaviðskiptum en 34
prósent fylgjandi.
Könnunin var gerð í maí og
var úrtakið valið úr þjóðskrá, úr
hópi landsmanna á aldrinum 15
til 70 ára. 884 svör fengust. 48
prósent þeirra voru andvigir
kvótaviðskiptum, 25 prósent
fylgjandi, 12 prósent hlutlausir
en 15 prósent neituðu að svara
eða vissu ekki afstöðu sína.
Sé litið til kynja kemur í ljós
að fleiri karlar eru andvígir
kvótaviðskiptum en konur. 66
prósent karla eru andvígir en ein-
ungis 63 prósent kvenna.
Afstaða þjóðarinnar eftir
aldri er einnig skoðuð í könnun-
inni. Þar kemur i ljós að andstað-
an gegn kvótaviðskiptum eykst
því eldri sem menn verða. I
yngsta hópnum, aldurinn 15 til
24 ára, er meirihlutinn íylgjandi
kvótaviðskiptum, eða 58 prósent
en 42 prósent andvígir. 66 pró-
sent fólks á aldrinum 25 til 34 ára
eru andvígir kvótaviðskiptum, 68
prósent fólks á aldrinum 35 til 44
ára eru andvígir, 76 prósent fólks
á aldrinum 45 til 54 ára eru and-
vígir og 80 prósent fóiks á aldrin-
um 55 til 70 ára eru andvígir
kvótaviðskiptum.
I könnuninni var einnig spurt
hvort fólk fylgdist með umræð-
um um kvótakerfi og sjávarút-
veg. Rúmlega þriðjungur að-
spurðra kvaðst fylgjast alltaf eða
oft með umræðum um kvótakerfi
og sjávarútveg og álíka stór hóp-
ur kvaðst fylgjast sjaldan eða
aldrei með slíkum umræðum.
Þá kom í ljós að fylgi við
kvótasölu er minnst meðal þeirra
sem fylgjast best með umræð-
unni en eykst eftir því sem fólk
fylgist minna með. -Sáf
Undir regnhlíf við Sæbrautina heldur Davíð Oddsson, forsætisráöherra og fráfarandi borgarstjóri, tölu við vígslu verksins „Partners-
hip“ í gær. Bandarísku sendherrahjónin Cobb færðu Reykjavíkurborg höggmyndina að gjöf í tilefni þess að 50 ár eru liöin síðan formlegu
stjórnmálasambandi var komið á milli fslands og Bandaríkjanna. Listamaðurinn Pétur Bjarnason á heiðurinn af verkinu, en það mun vera
stærsta bronsafsteypa sem gerð hefur verið hér á landi. Verkið er táknrænt fyrir vinsamlegt samband og náið samstarf þjóðanna tveggja á
þessu 50 ára tímabili. - Mynd: Kristinn.
Sjúklingaskatturinn verði afturkallaður
Fulltrúar ASÍ og BSRB áttu í
gær fund með heilbrigðis- og
tryggingaráðherra þar sem þeir
gertu tilkall tii þess að sjúk-
lingaskatturinn yrði afnuminn
með því að greiðslufyrirkomu-
lag vegna Iyfjakaupa verði aft-
ur fært í fyrra horf eða tekið til
gagngerrar endurskoðunar.
Ráðherra gaf þó alls engin end-
anleg svör af sinni hálfu á fund-
inum
A fundinum minntu fulltrúar
ASÍ og BSRB á að kostnaðarauk-
inn vegna breytingarinnar á lyfja-
kaupum hafi verið metinn til 0,2
til 0,4 prósent skerðingar á kaup-
mætti og því augljóst að verð-
hækkun lyfja gengi þverl á þjóð-
arsáttarfyrirheit stjómvalda.
Samtök launafólks telja mjög
mikilvægt að ná lyfjakostnaði
niður, bæði með ódýrari dreifingu
og hagkvæmari lyfjanotkun.
Til að ná þeim markmiðum
þarf að endurskipuleggja lyfsölu-
kerfið og auka kostnaðarmeðvit-
und lækna, sem í reynd ráða
mestu um hvaða lyf eru valin
hverju sinni. Hinsvegar teija sam-
tökin að markmiðin náist ekki
með því að flytja kostnaðinn frá
ríkinu á einstaklingana og hverfa
þar með ffá þeirri gmndvallar-
stefnu að það séu mannréttindi að
geta sótt heilbrigðisþjónustu án
þess að þurfa að hafa áhyggjur af
kostnaðinum.
-Sáf
Þorsteinn afskrifar veiðileyfagjald krata
Þorsteinn Pálsson sjávarút-
vegsráðherra afskrifar alveg
hugmyndir Aiþýðuflokks-
manna, um að breyta kvóta-
kerfinu í sjávarútvegi þannig að
tekið verði upp veiðileyfagjald,
í viðtali við Sjávarfréttir.
„Mín afstaða er skýr. Eg hef
andmælt þessari hugmynd og
raunar heftir Sjálfstæðisflokkur-
inn frá upphafi hafnað þeirri hug-
mynd að stýra veiðunum með
skattheimtu,“ segir Þorsteinn þeg-
ar hann er spurður hvort það sé af-
dráttarlaus afstaða hans að hann
sé andvígur því að veiðileyfagjald
verði lagt á. I viðtalinu segir Þor-
steinn að hann telji mjög mikil-
vægt að núverandi skipan kvóta-
kerfisins haldist óbreytt. „Eg hef
frá öndverðu talið, að núverandi
kerfi sé líklegast til þess að
tryggja þau þrjú höfuðmarkmið
sem við stefnum að: í fyrsta lagi
að vemda fiskistofnana, í öðru
lagi að tryggja sem mest athafna-
frelsi og í þriðja lagi að ná fram
sem mestri hagkvæmni. Kerfið er
hins vegar íjarri því að vera galla-
laust,“ segir hann.
A öðrum stað í viðtalinu segir
Þorsteinn: „Núverandi kvótakerfi
byggir á því að leyfilegt sé að
framselja aflaheimildir og sam-
eina þær. Frá mínum bæjardymm
séð er vandfundið kerfi sem
tryggir meira frjálsræði miðað við
þá staðreynd að við þurfum að
takmarka aðganginn að auðlind-
inni. Það er líka hægt að bjóða
veiðileyfin upp. Það fjölgar hins
vegar ekki þeim sem hafa aðgang
að auðlindinni, en hefði þvert á
móti þann megin ókost að beina
hagnýtingarrétti til annarra en
þeirra sem hafa stundað sjó.“
Hann segir einnig að núver-
andi kerfi leiði til meiri hag-
kvæmni í veiðum og að skipum
fækki.
„Hinn kosturinn er sá, að ríkið
leggi á skatta, búi til sjóð, komi
þessari hagræðingu fram með
miðstýrðum aðgerðum og reiði
fram eðlilegar bætur. Með slíku
kerfi myndu menn ekki ná sama
árangri því það hefði á sér alla
galla miðstýringar og ofstjómar
og yrði þjóðinni miklu dýrara.
Kvótasöluleiðin er því ódýrust
fyrir þjóðina. Hún kemur minnst
niður á skattborgurunum og felur
í sér mest athafnafrelsi.“
—Sáf
Tæplega 250 manns sóttu um
nám í Fósturskóla íslands
fyrir næsta vetur en aðeins 114
komast að. Þetta er metaðsókn
að sögn Gyðu Jóhannsdóttur
skólastjóra. 150 sóttu um 3 ára
grunnnám en þar var aðeins
hægt að taka inn 80 manns. 98
sóttu um nýja 4 ára námsbraut,
þ.e. dreift og sveigjanlegt nám,
en hægt var að taka við 34 nem-
endum. 23 munu stunda eins
árs framhaldsnám.
„Við gátum tekið alla sem
uppfylltu inntökuskilyrði um
stúdendspróf eða tveggja ára
framhaldsnám. Við höfurn gert
undantekningar á þessum skilyrð-
um en gátum ekki gert það nú,
einfaldlega vegna þess að hús-
næði skólans er löngu sprungið,"
segir Gyða. „Við höfum raunar
tekið inn fleiri en við komum fyr-
ir og kennum einum bekk síðdeg-
is sem er mjög slæmt.“
Gyða segir vinnuaðstöðu
kennara og nemenda mjög
slæma. Nemendur hafa hvorki
leikfimisal né matstofu og hver
kimi í skólanum er nýttur. „Eg er
búin að benda ráðamönnum ár-
angurslaust á að skólinn er löngu
sprunginn og það er mjög erfitt að
fá húsnæði hér í kring því það eru
allir skólar á Reykjavíkursvæðinu
yfirfullir. Ég er búin að biðja um
viðbyggingu í sjö ár og nú er ver-
ið að skoða málið í ráðuneytinu,"
segir Gyða.
I vor voru 60 fóstrur útskrif-
aðar og næsta vor verða 80 út-
skrifaðar. „Það hefur mikið verið
talað um fóstruskortinn og menn
verða að gera sér grein fyrir því
að ef hér á að vera fóstrumenntun
sem stendur undir nafni þá er ekki
hægt að kenna úti á lóð.
Brottfall í námi er hverfandi
og við getum því ekki tekið inn
fleiri með það í huga að einhveij-
ir hætti á miðri leið. Um 65 pró-
sent umsækjenda nú hafa unnið á
dagvistarstofnunum og vita því út
í hvað þeir eru að fara.
Ég vil líka geta þess að í tíð
síðasta menntamálaráðherra var
stofnaður þróunarsjóður leikskóla
sem fóstnir, sem vilja fitja upp á
nýbreytni á vinnustöðum sínum,
geta sótt um styrki í. Þetta er mjög
kærkomin viðurkenning sem sýn-
ir að fóstrustarfið er virt sem fag-
legt starf.“
-vd.
Föstudagur 5. júlí 1991 NÝTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 5