Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.1995, Qupperneq 4

4
MÁNUDAGUR 30. OKTÓBER 1995
■©-
OPEL
Fréttir
Gunnlaugur Sigmundsson, þingmaður Vestfirðinga, um framtíðina:
Skynsamlegast að endur-
meta byggð á Vestfjörðum
„Ég tel skynsamlegast aö endur-
meta byggð á Vestfjöröum. Ég vil að
þaö verði staldrað við núna og hlut-
irnir metnir þegar kosið hefur verið
um sameiningu sveitarfélaga," sagði
Gunnlaugur Sigmundsson, þingmað-
ur á Vestfjörðum, 1 samtali við DV,
aðspurður um framtíðarhorfur
byggðar fyrir vestan.
Gunnlaugur segir að í samanburði
við flóðin í Súðavík sé höggið sem
dundi yfir á Flateyri í síðustu viku
enn verra. Nú verði Vestfirðingar og
þjóðin öll að huga að því hvemig
skynsamlegast sé að haga uppbygg-
ingu og/eða tilhögun byggðar á Vest-
íjörðum að teknu tilliti til tveggja
óvæntra snjóflóða - flóða sem vissu-
lega geta orðið og verða fleiri í fram-
tíðinni.
Gunnlaugur sagði jafnframt að
Flateyri væri nánast „landlaust
sveitarfélag" og því fátt um úrræði
til enduruppbyggingar þar. 50 íbúðir
af 120 væru nú á hættusvæði í þorp-
inu. Einnig bæri að huga að því að
Flateyringar teldu illmögulegt að
búa t.d. á ísafirði en stunda vinnu á
Flateyri. Auk þess lægi sú staðreynd
fyrir að ekki væri með góðu móti
hægt að halda uppi 'atvinnurekstri í
þorpinu með færri en 70 manns.
Þingmaöurinn sagði að honum hefði
einnig verið hugsað til hins smáa
byggðarlags í Bíldudal þar sem
rækjuvinnsla væri að vísu í miklum
blóma en þar stæði kaupfélag vart
undir sér vegna mannfæðar.
Hann sagði aö þegar hefði hundr-
uðum milljóna króna verið varið til
að spoma gegn byggðaröskun á Vest-
fjörðum. Nú væri hins vegar lag að
stokka spilin upp og kanna hvort það
borgaði sig aö halda úti smærri
byggðarlögum fyrir vestan:
„Eg hef fundið fyrir því að því verra
sem fólk hefur það hér fyrir sunnan
því minni þolinmæði sýnir það erf-
iöri uppbyggingu á Vestfjörðum,"
sagöiGunnlaugur. -Ótt
Opel eðalmerki á uppleið
236% söluaukning á árinu, annað árið í röð
Til heiðurs höfuðskepnunum
Ekki vora hörmungamar fyrr af-
staðnar í Súðavík í janúar síðast-
hðnum en íslensk yfirvöld hófust
handa tun að byggja yfir Súðvík-
inga á nýjan leik. Var hinum nýju
húsum valinn staður rétt neðan við
gömlu byggðina, svona eins og til
að storka höfuðskepnunum og
segja: Komið ef þið þorið.
Islenska þjóðin safnaði dijúgum
peningum tÚ handa þeim Súðvík-
ingum sem um sárt áttu að binda
og svo var skipuð nefnd til að út-
deila þeim peningum. Nefndar-
menn og stjómvöld voru strax á
einu máli um að styrkimir skyldu
ganga til húsabygginga í Súðavík
svo enginn íbúi staðarins færi að
asnast til að flylja búferlum.
Það hefur lengi verið stefna hér
á landi að fólk skuli búa þar sem
það býr og það er flokkað undir
fóðurlandssvik og trúnaðarbrest
við átthagana ef einhver vogar sér
að flytja á brott. Sá hinn sami skal
hafa verra af.
Þessi stefna hefur meðal annars
komið fram í þeirri staðfóstu póli-
tík íslenskra stjórnmálaflokka,
hvar í litrófmu sem þeir standa, að
ekki megi svíkja ættjörðina með
því að hleypa fólki úr sveitinni eða
þorpinu sem það á annað borð hef-
ur haft bólfestu í. Landbúnaðar-
pólitíkin hefur haft þetta sjónarmið
að leiðarljósi og þess vegna eru
gerðir búvömsamingar sem kosta
þjóðarbúið milljarða króna. Það
skal enginn fá að bregða búi eða
hleypa heimdraganum nema þá
slyppur og snauður. Þvert á móti
er fólki borgað rausnarlega ef það
heldur áfram atvinnustarfsemi
sem er í því fólgin að rækta sauðfé
og annan búpening sem síðan er
ekið með á haugana þegar ævi
þeirra er á enda.
Hvem varðar um arð eða hagnað
eða skynsemi þegar átthagamir
era annars vegar? Bændaliöinu
skal haldið í átthagafjötrunum og
kotbúskapnum hvað sem öllu öðru
líður.
Nú er vetur rétt genginn í garð
og aftur láta náttúrahamfarimar
og höfuðskepnumar til sín taka
með voveiflegum hætti. Snjóskrið-
ur falla á Flateyri og hrifsa til sín
tuttugu mannslíf. Aðrir tuttugu
sleppa með naumindum og
þorpsbúar era skelfmgu lostnir
sem eðlilegt er. Þjóðin fyllist hlut-
tekningu, stjórnvöld safna liði og
rausnarlegar gjaflr berast víðs veg-
ar að til stuðnings og styrktar
eignalausumFlateyringum. Sextán
snjóflóð hafa fallið svo vitað sé á
þessari öld ofan við byggðina á
Flateyri. Öllum ber saman um að
vísindalegar rannsóknir og snjó-
flóðavamir séu að engu hafandi
eftir þessa voðaatburði. Enginn er
óhultur. Ekki er þó við öðru að
búast en samhjálpin í verki og op-
inber stuöningur verði eins og áður
í Súðavík, að allt kapp verði nú
lagt á að byggja Flateyri á ný, við-
halda byggðinni og gæta þess að
enginn flytji á brott nema þá með
fullri leynd. Það má ekki spyijast
um nokkurn Fleyíeyring að hann
svíki átthagana og hverfi á braut.
Hver sem þaö gerir er að svíkja lit
og svíkjast undan þeirri opinberu
stefnu að byggð skuh haldast þar
sem hún hefur einu sinni verið.
Og það jafnvel þótt undir þver-
hníptum hamrinum sé. Og það þótt
börnum og búaliði verði stefnt í
bráða lífshættu meðan það tórir.
Einfaldast og skynsamlegast er
auðvitað að horfast í augu við höf-
uðskepnumar og játa sig sigraðan
fyrir harðneskju þeirra. Eina vitið
er að yfirgefa þessa staði og þessi
bæjarfélög sem eru leiksoppar
snjóflóða og mannskaða og horfast
loks í augu við að slík byggð er
með öllu óþörf og úrelt.
En það er víst borin von. Það má
ekki flýja, það má ekki viðurkenna
smæð mannskepnunnar. Það verð-
ur að halda áfram að greiða höfuð-
skepnunum gjaldið og heiðra þær
með mannslífum af því að byggða-
röskun fellur ekki að pólitíkinni
Átthagaíjötrarnir eru göfugasta
framlagið til þjóðarinnar sem vill
frekar halda áfram að grafa fólkið
undan snjóflóðunum heldur en að
leyfa því að flytja þangað sem líf-
vænlegast er.
Dagfari
í dag mælir Dagfari
Davíð Oddsson:
Ástandið
hrikalegt
„Það er ljóst að staöið hefur verið
skipulega að öllum málum og fólk
er að reyna að ná sér eftir áfall sem
er jafn hrikalegt og þjóðin þekkir.
Hreinsun er að byija og ákveðið að
athafnalífið fari í gang í byrjun
næstu viku. Engu að síður er ástand-
ið hrikalegt. Maður getur ekki
ímyndað sér það nema að sjá það
með eigin augum með hvílíku heljar-
afli þarna hefur verið farið um,“
sagði Davíð Oddsson forsætisráð-
herra við DV eftir að hafa kynnt sér
ástandið á Flateyri á laugardag.
Hann segir ljóst að þekking okkar
á snjóflóöavömum sé ónóg og sér-
fræðingar muni nú setjast niður og
meta aðstæður upp á nýtt. Norð-
menn og fleiri hafi boðið fram aðstoð
sína og þekkingu í snjóflóðarann-
sóknum og líklega muni þeir sem
settir hafa veriö til verksins af hálfu
íslendingaþiggjaþáhjálp. -pp
Davið Oddsson forsætisráðherra, Páll Pétursson félagsmálaráðherra, þingmenn Vestfjarða og fleiri háttsettir menn komu á snjóflóðasvæðið á Flateyri
á laugardaginn. Hér fara þeir um svæðið í fylgd með björgunarsveitarmönnum og sveitarstjórnarmönnum Flateyrar og ganga í gegnum rústir hússins
við Hafnarstræti 45. Þar fórust þrír Flateyringar. DV-mynd GVA