Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1995, Blaðsíða 6

6
MÁNUDAGUR 20. NÓVEMBER 1995
Fréttir_______________________________________________________________________________________dv
Jarðeðlisfræðingcir ekki sammála um hvort byggt hafi verið á sprungum á Selfossi:
Líklegt miðað við hvernig
þekktar sprungur liggja
- segir Páll Einarsson, prófessor í jarðeðlisfræði - nauðsynlegt að kortleggja svæðið
„Það er ekki fullkannað hvemig
þetta liggur. Það eru sprungur í bæ-
jarlandinu bæði austan og vestan
við Selfossbæ en ekki vitað hvernig
sprungukerfin liggja," segir Páll
Einarsson, prófessor i jarðeðlisfræði
við Háskóla íslands, sem hefur
rannsakað sprungusvæðið í landi
Selfossbæjar.
Aðspurður irni þaö hvort byggt
hafi verið á spmngum á Selfossi
segir Páll að það sé líklegt.
„Það veit enginn en verður að
teljast líklegt miðað við hvernig
þekktar spmngur liggja," segir Páll.
Hann segir brýna nauðsyn bera
til að kanna svæðið og ganga úr
skugga um það hvar spmngur
liggja.
„Það er nauðsynlegt að kortleggja
þetta með tilliti til skipulags og
áætlana varðandi framtíöarbyggð á
þessu svæði. Þarna eru þekkt upp-
tök stórra skjálfta. Upptök misgeng-
isins, sem valda jarðskjáltunum,
liggja í gegnum bæjarlandið," segir
Páll.
Sigurður Þ. Ragnarsson jarðeðlis-
fræðingur, sem er kennari við Fjöl-
brautaskóla Suðurlands á Selfossi,
segir alls ekki vera ljóst að spmngu-
svæði liggi um bæinn. Þrátt fyrir að
spmngur hafi sést á yfirborði, við
lauslega athugun, þurfi það ekki að
þýða að þær nái niður fyrir hraun-
ið. Þetta þurfi þó að rannsaka til
hlítar. Hann segist ekki í vafa um að
jarðskjálfti verði á næstunni.
„Það verður Suðurlandsskjálfti á
næstu árum. Það liggur þó ekkert
fyrir um að það séu sprungur hér og
þótt þær séu til staðar er ekkert sem
segir að þær séu afturvirkar. Þetta
verður allt að rannsaka og það verð-
ur að gerast af einhverri alvöm og á
vísindalegan hátt. Það er til staöar
nauðsynleg þekking en framkvæmd-
ina vantar. Það er afar brýnt að það
verði gengið í það mál af krafti,“
segir Sigurður.
Hann segir að Suðurlandsskjálfti
muni gera boð á undan sér hvað
varðar Selfyssinga.
„Samkvæmt áhættukortum liggur
Selfoss þar sem áhrifin munu verða
mest. Hitt er annað mál aö hann er
talinn verða stærstur héma austur í
Landsveit þar sem talið er að hann
byrji. Þar verða vísbendingar eða
forskjálftar áður en menn þurfa að
óttast hér á Selfossi," segir Sigurð-
ur. -rt
Fjölbrautaskóli Suðurlands með glervegg við sprungusvæðið:
Nemendur áhyggjufullir
- byggður með tilliti til Suðurlandsskjálfta, segir kennari
„Hann er byggður miðað við að
þola Suðurlandsskjálfta. Þá var ekki
reiknað með að hann standi á
spmngu enda liggur ekkert fyrir um
slíkt,“ segir Sigurður Þ. Ragnars-
son, jarðeðlisfræðingur og kennari
við Fjölbrautaskóla Suðurlands á
Selfossi sem stendur skammt frá
spmngusvæði og hugsanlega á
spmngu. Það er þó ekkert gefið en
það vekur nokkra furðu að stór
hluti þaksins er úr gleri.
„Þetta er fáránlegt. Þetta hrynur
ábyggilega allt ef kemur til jarð-
skjálfta, við höfum það á tilfinning-
unni. Fyrir utan hættuna af því að
byggt hafi verið á sprangum þá hafa
verið vandræði með að halda hér
jöfnu hitastigi. Umræðan hér í skó-
lanum er frekar neikvæð í sam-
bandi við glerið,“ segja Ólafur Más-
son og Rúnar Már Georgsson, nem-
endur á verkmenntabraut, þegar DV
hitti þá að máli. Þeir segja að þegar
hlerar vora settir undir glerið hafi
þó ástandið breyst til batnaðar hvað
varðar hitastigið en sé þó ekki nógu
gott. Auk þess séu dæmi um að hler-
ar hafi losnað og hrunið niður.
Menn em ekki á einu máli um
Sigurður Þ. Ragnarsson, jarðeðlisfræðingur og kennari við Fjölbrautaskóla
Suðurlands á Selfossi. DV-mynd Brynjar Gauti
Ólafur Másson og Rúnar Már Georgsson við glervegginn mikla í Fjölbrautaskóla Suðurlands. Þeir segja glerið ekki
traustvekjandi og að það muni ábyggilega hrynja ef til jarðaskjálfta komi. Kennari við skólann segir hann byggðan
með tilliti til hugsanlegs Suðurlandsskjálfta en ekki sé reiknað með að hann standi á sprungu.
það hvort Fiölbrautaskólinn á Sel-
fossi sé byggður rétt með hliðsjón af
þeirri hættu sem stafar af jarð-
skjálftum á svæðinu. Margir eru
mjög gagnrýnir á mannvirkið sem
er að miklu leyti undir glerþaki og
með glervegg.
Auk Fiölbrautaskólans eru fleiri
byggingar í á svæði sem hugsanlega
er talið vera spmngusvæði. Þar má
nefna leikskóla, Gmnnskólann auk
íbúöarhúsa. Ekkert er vitað um
spmngur þama en flestar bygging-
amar eru byggðar með tilliti til Suð-
urlandsskjáifta. -rt
Jarðskjálftahætta vofir yfir okkur eins og snjóflóðahætta annars staðar:
Liggur fyrir að ekki er til hættumat
- segir Kristján Einarsson, framkvæmdastjóri almannavarnanefndar
„Það er Ijóst að það verður að
skoða þessi mál. Við höfum verið að
vinna að þessum málum þar sem
við göngum út frá hugsanlegum
jarðskjálftum. Það liggur fyrir að
ekki er til hættumat og það þarf að
byggja upp,“ segir Kristján Einars-
son, framkvæmdastjóri almanna-
vamanefndar Selfossbæjar, um þær
ráðstafanir sem gerðar hafa verið ef
til Suðurlandsskjálfta kæmi.
Á svæðinu á Selfossi og þar í
kring era þekkt upptök jarðskjálfta.
Sprungur eru á svæðinu bæði aust-
an og vestan við bæinn en ekki er
vitað fyrir víst hvort sprangusvæði
eru innan bæjarins. Það er þó talið
líklegt. Páll Halldórsson jaröeðlis-
fræðingur segir að 5. september árið
1896 hafi mjög öflugur jarðskjálfti
átt upptök sín nálægt Selfossi og
lagt annan Selfossbæinn í rúst þar
Kristján Einarsson, framkvæmdastjóri almannavarnanefndar, segir að ekk-
ert hættumat sé til vegna jarðskjálftahættu. Líklegt er talið að Selfossbær
standi að hluta á sprungusvæði og komi til jarðskjálfta getur misgengi
grandað byggingum. DV-mynd Brynjar Gauti
sem hjón fórust. Hann segir líklegt
að einhver mannvirki á Selfossi
standi á sprungum.
„Það er líklegt að einhver hús hér
standi á spmngum. Þetta þarf þó að
skoðast af meiri nákvæmni," segir
Páll. Hann segir miklar líkur á jarð-
skjálfta á svæðinu en spumingin sé
hvar hann eigi upptök sín.
„Það hefúr ekkert gerst þama síð-
an 1912. Það em nálægt 90 prósent
líkur á stómm jarðskjálfta á næstu
20 ámm á Suðurlandi. Það má segja
að það séu harla miklar líkur,“ seg-
ir Páll.
„Við vitum að Selfoss er á jarð-
skjálftasvæði þar sem þekkt upptök
eiga sér stað. Það er almennt mjög
slæmt að byggja á svæðum þar sem
em spmngur. Þetta þýðir ójafna
hreyfingu á sprungubörmunum sem
hreyfast ekki eins. Þetta getur því
farið mjög illa með þær byggingar
sem standa á sprungum," segir Páll.
Kristján Einarsson segir að skoöa
þurfi svæðið af mun meiri ná-
kvæmni en gert hefur verið og þar
megi ekkert til spara. Hann segir að
aöalatriðið sé að framkvæma hættu-
mat og gera áætlanir um viðbrögð í
samræmi við það ef til jarðskjálfta
kemur.
„Við vitiun að Suðurlandsskjálft-
inn kemur, það er bara spurning
hvenær viö þurfum að vera tilbúin.
Við hér á Selfossi erum ekkert að
flytja héðan í burtu. Heldur þurfum
við að læra að lifa með þeirri stað-
reynd að hér er hætta á jarðskjálft-
um og skipuleggja bæinn í samræmi
við þær niðurstöður sem jarðvís-
indamenn og aðrir, sem koma að
þessu máli, komast að,“ segir Krist-
ján. -rt