Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1995, Blaðsíða 27
MÁNUDAGUR 20. NÓVEMBER 1995
39
Fréttir
Ríkissjóður afskrifar 28 milljarða á 5 árum:
Að stórum hluta áætl-
anir og dráttarvextir
- segir Friðrik Sophusson fjármálaráðherra
í svari Friðriks Sophussonar fjár-
málaráðherra við fyrirspum Jó-
hönnu Sigurðardóttur, formanns
Þjóðvaka, um afskriftir rikissjóðs á
sköttum og gjöldum, sem ekki hefur
tekist að innheimta undanfarin ár,
kemur fram að þær nema 27,7 millj-
örðum króna árin 1990 til 1994 fram-
reiknað til ársins 1994.
Árið 1990 er upphæðin 4,6 millj-
arðar, árið 1991 eru það 2,7 milljarð-
ar, árið 1992 eru það 4,9 milljarðar,
árið 1993 eru það 9,0 milljarðar og
1994 em það 6,4 milljarðar. Upphæð-
in fyrir árið 1993 er uppsöfnun
nokkurra ára sem þar er tekin inn.
„Að stórum hluta til má rekja
þessar töpuðu tekjur ríkissjóðs til
þess að skattstjórar og tollstjórar
áætla gjöld og skatta, sem í raun og
veru ekkert er á bak við. Áætlunin
er gerð vegna þess að menn hafa
hætt að skila inn framtölum. Þetta
er mjög algengt þegar fer að halla
undan fæti hjá fyrirtækjum. Þá um
leið er áætlaður virðisaukaskattur á
fyrirtækið, skattar og útsvar á ein-
staklinga. Siðan verður þetta að
kröfu, á kröfuna koma dráttarvextir
og þannig hleðst þetta upp í risa-
bolta. Fyrir nokkmm árum afskrif-
aðist þetta ekki hjá ríkissjóði fyrr
en lögaðilinn varð gjaldþrota," sagði
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra í samtali við DV.
Hann sagði að fyrir nokkrum
árum hefði fjármálaráðuneytið sett
á stofn svokallaða afskriftarnefnd til
þess að kippa þessum hlutum í lag.
Niðurstaðan varð sú að nú eru af-
skriftirnar af tvennum toga. Annars
végar beinar afskriftir þegar ljóst er
að viðkomandi aðili mun ekki borga
því hann er orðinn gjaldþrota. Hins
vegar ef um einstakling er að ræða
er virðisaukaskatturinn ekki af-
skrifaður gagnvart viðkomandi að-
ila vegna þess að ef hann á síðari
ævistigum ætlar að hefja rekstur þá
vaknar skuldin við aftur.
Friðrik segir að í raun sé hér um
afskriftir að ræða sem eru syndir til
margra ára og vegna hertra inn-
heimtuaðgerða og breyttra að-
stæðna ætti svona afskriftir að
minnka verulega.
-S.dór
Afskriftir ríkissjóðs:
Afleiðing vanþekking-
ar á verðtryggingu
- segir Pétur Blöndal
„Þetta er ekkert annað en einn
anginn af þeim erfiðleikum sem is-
lenskt atvinnulíf hefur gengið í
gegnum. Það hafa mjög margir þurft
að afskrifa. Þar má nefna banka-
stofnanir, sem hafa afskrifað 40
milljarða, sveitarfélög og kaupmenn
sem hafa verið að sefja vörur og
eipnig einstaklingá. Ég held að or-
sökin fyrir öllu þessu sé það að þeg-
ar verðtrygging var tekin upp þá
var það ekki nægilega vel kynnt fyr-
ir fólki hvað breyttist við það. 1 stað-
inn fyrir að lánin gufuðu upp í verð-
bólgunni, vextir voru neikvæðir og
menn græddu á því að skulda urðu
menn allt í einu að greiða lánin
fullu verði. Með tilkomu verðtrygg-
ingar urðu menn að borga lánin til
baka. Þess vegna hefðu menn þurft
að fara gætilegar í lántökur en þeir
gerðu áður. En það gerðu menn ekki
og þetta þekkingar- og andvaraleysi
varð atvinnulífmu mjög dýrt,“ sagði
Pétur Blöndal alþingismaður um af-
skriftir ríkissjóðs undanfarin ár.
Hann sagðist halda að nú hefðu
menn áttað sig á því að lán er lán en
ekki tekjur og að það þarf að greiða
lán til baka. Þegar allir aðilar, ríkis-
sjóður, sveitarfélög, fyrirtæki og
einstaklingar hafa áttað sig á hvað
verðtryggingin er fari þetta að lag-
ast aftur. -S.dór
Afskriftir ríkissjóös:
Hvorki eðlilegt né
ásættanlegt
- segir Sighvatur Björgvinsson
„Það er langt frá því að vera
eðlilegt eða ásættanlegt að ríkis-
sjóður tapi 28 milljörðum í afskrif-
uðum sköttum á 5 árum. Fjár-
málaráðherra segist nú vera að
samræma og herða innheimtuað-
gerðir og bætir það vonandi
ástandið. Þetta gerist þannig að
fyrirtæki og einstaklingar lenda i
vandræðum, standa ekki í skilum
og enda svo í gjaldþroti. Þá eru
þeir alltaf meö miklar skatta-
skuldir á bakinu sem ekki h'efur
verið sótt nógu hart að. Sjálfsagt
hefur verið óhjákvæmilegt að af-
skrifa þetta þar sem um gjaldþrota
aðila er að ræða. Svarið við því er
hins vegar að herða innheimtuað-
gerðir eins og fjármálaráðherra
segist ætla að gera,“ sagði Sighvat-
ur Björgvinsson, þingmaður og
fyrrverandi fjármálaráðherra.
Hann segir aö ríkissjóður geti
að nokkru séð fyrir að hverju
stefni hjá fyrirtækjum. Um leið og
þau hætti að standa í skilum sé
eitthvað að og þá beri að grípa
þegar í stað í taumana og kanna
hvað um sé að ræða.
-S.dór
Afskriftir ríkissjóðs:
Taka á upp nauðasamn-
inga við einstaklinga
- segir Páll Pétursson
„Við skulum ekki gleyma því aö
í þessum háu tölum eru dráttar-
vextir sem eru óraunhæf stærð og
segja ekki til um upphæð skuldar-
innar í upphafi. Einnig finnst mér
að þessar afskriftartölur sýni
fram á að gjaldþrotaleiðin sé ekki
skynsamleg á einstaklinga. Sam-
kvæmt upplýsingum sem ég hef
frá Héraðsdómi Reykjavíkur þá
gefur gjaldþrotaleiðin í 99 prósent-
um tilfella ekki neitt. Þess vegna
held ég að nauðsynlegt sé að opna
nauðasamningaleið og gera hana
aðgengilega fyrir einstaklingana
og ríkissjóð. Ég tel það skynsam-
legt fyrir ríkissjóð að fara í aukn-
um mæli inn á þá braut að semja
við þá sem skulda og gefa eftir
hluta af skuldinni heldur en að
gera fólk gjaldþrota og fá ekki
neitt. Þar að auki kostar það 150
þúsund krónur til lögmanns að
keyra mann í gjaldþrot og því er
gjaldþrotið fyrst og fremst hagur
lögmannsins," sagði Páll Péturs-
son félagsmálaráðherra.
Hann sagðist hins vegar vera
hissa á fyrirspuminni vegna þess
að þessar upplýsingar allar væri
að finna í ríkisreikningi sem legið
hefði á borðum þingmanna í
nokkrar vikur.
-S.dór
Afskriftir ríkissjóðs:
Munum krefjast
nánari skýringa
- segir Kristín Ástgeirsdóttir
„Við munum að sjálfsögðu óska
eftir nánari skýringum á þessu
máli. Þetta eru slíkar upphæðir
sem menn eru að tala um í þessu
sambandi, rúmir 27 milljarðar
króna, að þær verða að fást. Það
hljóta að vakna spurningar um
hvað þarna liggi að baki. Mér þyk-
ir ófært annað en að þingið fái nán-
ari greinargerð um það hvaða aðil-
ar það eru sem þarna er um að
ræða og hvernig þetta skiptist á
milli einstaklinga óg fyrirtækja.
Maður þarf auðvitað líka að fá að
vita hvað þetta eru gamlar skuldir.
Em menn að gefast upp á einhverj-
um eldgömlum dæmum eða er
þetta eitthvað nýtt. Þetta vekur
einnig spumingar um hversu raun-
hæf og áhrifarík skattheimtan í
landinu er,“ sagði Kristín Ástgeirs-
dóttir, þingkona Kvennalista.
Hún sagði að það væri alveg nöt-
urlegt fyrir almenning, sem greiðir
skatta sína og skyldur, að sjá þess-
ar risatölur og að hann ætti fulla
heimtingu á nánari skýringum.
-S.dór .
Gæði og hreinleiki
Gustavsberg blöndunar- og hreinlætistækin eru stílhrein og endingargóð.
Kynnið ykkur fjölbreytta og fallega hönnun fyrir eldhús og baðherbergi.
- þar sem gæði og hreinleiki skipta máli
Fæst í öllum helstu byggingavöruverslunum
Inntlutningsaðili Gustavsberg á íslandi: Krókháls hf. Sími 587 6550
ca\iíor,ua msu,ur,
\\csUhnetor
Hcstihneíur
liakkq^ir.
ÉÉ œ*
Hestihneftir
LU0\?ER
f kókosmjoí
inöndhir
meöhvOi
„vömflnr
jgr ojhýddar
„vömflnr
hakkflöar
^ixetulqarnar
... -n "'rt
! Bráðumkonia
I þlessuðjólin...
VELJUM ÍSLENSKT!