Dagblaðið Vísir - DV - 12.04.1996, Page 15
FÖSTUDAGUR 12. APRÍL 1996
15
íslensk börn feit og stirð?
Þessari fullyrðingu í grein em
um stubbaleikfimi Antons Bjama-
sonar íþróttakennara í DV 12.
febrúar sl. vil ég mótmæla. Ég hef
kennt íþróttir frá 1970 og hef því
verið í tengslum við böm og full-
orðna af öllum stærðum og gerð-
um.
Ég er ekki sammála því sem
kemur fram í þessu viðtali að böm
séu almennt feit og stirð, alla vega
ekki þau sem eru í Snælandsskóla
og em á þeim aldri sem talað er
um í greininni. Þvert á móti em
þau afar spræk og aðeins örfá
heldur þykk og önnur svolítið
klunnaleg, eins og alltaf hefur ver-
ið, og er blaðamaðurinn -em vel-
kominn í heimsókn til að kynna
sér ástandið.
Hreyfifærni
Ég var svo lánsöm að vera einn
af þeim íþróttakennurum sem
kenndu við fyrsta íþróttaskólann
sem settur var á laggirnar hér á
landi af íþróttafélagi Kópavogs
árið 1986. í upphati var ætlunin sú
að börn fengju að kynnast sem
flestum íþróttagreinum svo þau
væru seinna fær um að velja sjálf
sérstaka grein en þyrftu ekki ráð-
gjafa eins og pabba og mömmu.
Síöan þróaðist íþróttaskólinn
þannig að nú þykir ekkert barn
hafa næga hreyfifærni þegar það
kemur í gmnnskólann nema það
sæki fyrst íþróttaskóla og eru þeir
af hinu góða, en því miður eru
þeir dýrir, sérstaklega fyrir þá sm
eiga fleiri en eitt barn á þessum
aldri. Því segi ég: Foreldrar, farið
sjálf með börnin ykkar út í náttúr-
una og hreyfið þau. Það kostar lit-
ið sem ekkert og þið hafið sjáif ör-
ugglega gott af hreyfingunni.
Það er mikill munur á hreyfi-
færni hjá okkur mannfólkinu.
Sumir eru bókstaflega fæddir
„hreyfihamlaðir“, eins og sagt er,
og get ég nefnt mörg dæmi þar
sem systkini eru hvert öðru
klunnalegra og þegar farið er að
spjalla við foreldrana segja sumir:
„Já, þetta er víst ættgengt, ég var
aldrei beint lipur.“
Að sjálfsögðu er hægt að þjálfa
suma einstaklinga en aðrir sýna
seint framfarir og verða aldrei
liprir. Aftur á móti eru sumir eins
og fæddir í fimleika. Alla tíð hefur
eitt og eitt barn í flestum árgöng-
Kjallarinn
Ásdís Ólafsdóttir
íþróttakennari í Snælandsskóla í
Kópavogi
um verið í þykkari kantinum. Þau
koma þannig í skólann og eru það
áfram þrátt fyrir heilmikla hreyf-
ingu.
íþróttir - leikur
Ef að er gáð er því miður oft
mataræðinu á heima fyrir um að
kenna. Því þurfa foreldrar þessara
barna að skoða mataræðið á heim-
ilinu og yfirleitt að gjörbreyta því.
Einnig þarf að takmarka sælgæt-
isát. Þessum börnum líður oft afar
illa þegar þau verða eldri og verða
fyrir ýmsum glósum frá jafnöldr-
um sínum. Hreyfing hjá þessum
börnnum minnkar oft með aldri,
því erfitt er að bera aukakílóin.
Þau detta fljótt út úr íþróttafélög-
unum, ef þau hafa verið þar, því
þau sitja á bekknum og komast
ekki í liðið og þetta eru kannski
börnin sem talað er um í fyrr-
nefndri grein.
Er ekki tímabært fyrir íþróttafé-
lögin að láta af ofuráherslu á
flokkaíþróttir, eins og fótbolta og
handbolta, en virkja í staðinn
orku barnanna og unglinganna í
einstaklingsíþróttir, eins og t.d.
frjálsar íþróttir?
Mér finnst kominn tími til, í
allri umræðunni um gfidi íþrótta,
að íþróttafélögin geri þeim börn-
um og unglingum sem kannski
hafa ekki getu en vilja, og öðrum
sem ekki vUja keppa eða ná á
toppinn, kleift að vera áfram í
leik, en íþróttir eru ekkert annað
en leikur sem flestir hafa gleði og
ánægju af ef rétt er haldið á mál-
Eitthvað er að, því allt of mörg
hætta, og þegar þau hætta virðist
enginn taka eftir því. Hvað verður
um þessi börn og unglinga? Ger-
um eitthvað í málunum, þá er
minni hætta á að börnin okkar
detti út úr íþróttum og verði feit
og stirð.
Ásdls Ólafsdóttir
„Foreldrar, farið sjálf með börnin ykkar út í náttúruna og hreyfið þau . . . og þið hafið sjálf örugglega gott af
hreyfingunni," segir Ásdís m.a. í grein sinni.
um.
„Er ekki tímabært fyrir íþróttafélögin að
láta af ofuráherslu á flokkaíþróttir, eins
og fótbolta og handbolta, en virkja í stað-
inn orku barnanna og unglinganna í ein-
staklingsíþróttir?“
Umferðarmál - sameiginlegt verkefni
Ef tU vUl er það að bera í bakka-
fuUan lækinn, lesandi góður, að
festa á blað hugleiðingar um um-
ferðarmál því fátt annað hefur ver-
ið meira í umræðunni manna á
milli undanfarna áratugi af aug-
ljósum ástæðum.
ÖU erum við meðvituð um að
umferð í víðustu merkingu er einn
mikilvægasti þátturinn í tUveru
okkar sem þjóðar og án hennar
værum við tæplega þjóð á borð við
það sem við erum í dag. Það má
því ætla að við berum öU sameig-
inlega ábyrgð á því að umferðin
gangi sem best og öruggast fyrir
sig, öUum til heiUa, en þar hefur
okkur orðið verulega á og úr því
verðum við sameiginlega að bæta.
Okkar eigin tækni
Ástæöurnar eru eflaust margar
fyrir því hvað okkur hefur gengið
iUa að fækka árekstrum og slys-
um. Miklu fé hefur verið varið tU
vega og mannvirkjagerðar með
það að markmiði að gera umferð
greiðari og öruggari. Þrátt fyrir
það hefur okkur ekki tekist að
fækka árekstrum og slysum og
það hlýtur að valda okkur veruleg-
um áhyggjum. Þessar kostnaðar-
sömu framkvæmdir hefðu átt að
verða til þess að draga tU muna úr
þeim fórnum sem færðar eru dag-
lega I umferðinni en svo hefur
ekki orðið, öðru nær.
Fórnirnar vega þó misjafnlega
mikið eftir atvikum, allt frá
Kjallarinn
Hilmar Þorbjörnsson
aðstoðaryfirlögregluþjónn
skemmdum og eyðileggingu á ver-
aldlegum verðmætum til sárs-
auka, sorgar, örorku og dauða.
Þessu verðum við að breyta og það
verðum við að gera sameiginlega
því öU erum við sek.
Lauslegar rannsóknir á árekstr-
um og slysum gefa ótvírætt tU
kynna að ein af meginorsökunum
virðist vera sú staðreynd að okkur
hefur ekki tekist að vernda sjálf
okkur, hvað þá aðra, fyrir óviðeig-
andi eða kæruleysislegri notkun á
okkar eigin tækni. Þetta kunna að
vera þung orð en engu að síður
sönn.
Góð stjórnun á vélknúnu öku-
tæki byggist að verulegu leyti á
dómgreind og hæfni stjórnandans
en í atferli sínu er hann undir
miklum áhrifum skynjunar sem
beinist að nánasta umhverfi hans
og þróar viðhorf hans að verulegu
leyti tU þess að takast á við óvænt-
ar kringumstæður.
Hegöun í umferðinni
Athuganir á hegðun ökumanna
í umferðinni, sem gerðar voru á
tUteknu afmörkuðu svæði, sýna að
70% ökumanna aka óaðfinnanlega
og fara í einu og öUu eftir settum
reglum og virðast meta kringum-
stæður rétt. Aftur á móti fóru 30%
ökumanna ekki að settum reglum
og virtust vanmeta aðstæður. Nú
er það svo að umferðarreglur eru
beiiúínis okkur til verndar og okk-
ur í hag, þær geta bókstaflega
vemdað líf okkar og heUsu, vel-
ferð og sjálfstæöi, auk þess að
tryggja okkur góðar og öruggar
samgöngur. Því er skynsamlegt að
virða reglur í umferðinni og meta
kringumstæður rétt.
Góður ökumaður býr yfir
tæknUegri færni. Hann kann að
bregðast rétt við nýjum og óvænt-
um kringumstæðum. Hann ber
virðingu fyrir öðrum og forðast að
sýna öðrum óvirðingu. Hann ber
virðingu fyrir sjálfum sér. Hann
forðast reiði og meinfýsi. Hann er
í andlegu jafnvægi og lætur ekkert
sljóvga dómgreind sína. Hann
forðast að hafa vit fyrir öðrum,
auk þess er hann staðfastur og
heUl.
Það má vera ljóst að ef okkur á
að takast að draga úr slysum og
árekstrum í umferðinni verðum
við, hver og einn, að taka upp
betri siði. Aðeins með því móti
náum við tUætluðum árangri tU
fækkunar slysa og árekstra í um-
ferðinni. Þetta er því sameiginlegt
verkefni okkar allra.
- Að lokum, lesandi góður, sér
kann jafnan hygginn hóf.
Hilmar Þorbjörnsson
„Góöur ökumaður býr yfir tæknilegri
færni. Hann kann aö bregðast rétt við
nýjum og óvæntum kringumstæðum.
Hann ber virðingu fyrir öðrum og forðast
að sýna öðrum óvirðingu.“
Með og á
móti
Fjölgun erlendra leik-
manna í úrvalsdeildinni?
Vil gefa regl-
urnar frjálsar
„Ég hef alla
tíð verið
hlynntur því
að hafa engar
reglur í þess-
um efnum. En
hvað er að ger-
ast i þessum
málum í dag?
Ég get ekkÍ cniai va. duihhiuii,
séð að það séu stjórnarmaður (
neinar reglur KKI'
tU í dag sem
banna íslenskum körfuboltalið-
um að fá eins marga Evrópubúa
tU liðs við sig og þau vUja eftir
lyktir Bosmanmálsins. íslend-
ingar geta ekki sett neinar sér-
stakar reglur hvað þetta varðar.
Eins og staðan er í dag er það
spurning hvort við eigum ekki
eftir að sjá erlenda leikmenn
flæða inn í landið. Það eru ný lið
að koma inn í úrvalsdeildina og
ég er ekkert viss um að sterkari
liðin séu neitt óhress með það.
Ef liðin sem neðar eru í deUd-
inni leita frekar á erlend mið eft-
ir leikmónnum láta þau að
minnsta kosti leikmenn bestu
liðanna vera á meðan. Ég er aUs
ekki hræddur við að afnema
þessar reglur sem í gildi eru í
dag. Ég held að fjárhagsstaöa fé-
laganna og ábyrg fjármálastjórn-
un stjórni þessu miklu meira. Ég
held að erlendum leikmönnum
komi tU með að fjölga í framtíð-
inni í úrvalsdeildinni og að ís-
lensku félögin hljóti að leita í
mUdum mæli eftir leikmönnum
frá Austur-Evrópu í framtíð-
inni.“
Bjöm Leósson,
starfsmaöur KKÍ.
Gengur ekki
félaganna
vegna
„Það má
segja að eftir
lok Bosman-
málsins séu
þessar reglur
orðnar frjáls-
ar. Félögunum
í úrvalsdeild-
inni er heimUt
að vera með
eins marga
leikmenn frá
Evrópuþjóðum
og þau vilja. Aftur á móti er
þeim ekki heimUt að vera með
nema einn leikmann frá Banda-
ríkjunum svo dæmi sé tekið.
Rökin fyrir því að erlendu
leikmönnunum hér fjölgi ekki
eru fyrst og fremst döpur fjár-
hagsleg staða félaganna. Með því
að fjölga erlendu leikmönnunum
myndu félögin einfaldlega setja
sig í gjaldþrot. Ef eitt félag fer út
á þessa braut er hætt við að önn-
ur verði tUneydd að fylgja í kjöl-
farið. Þannig yrði þetta á
skömmum tíma að skollaleik eða
svikamyllu.
Bosman-málið setur hins veg-
ar óneitanlega stórt strik í reikn-
inginn. Það er einfaldlega ekki
hægt að sporna við þsssu lengur.
Það má því segja að þetta sé orð-
ið frjálst í dag að miklu leyti. En
hversu góða leikmenn er hægt
að fá frá Evrópu og hvað þarf að
borga þeim? Ég held aö þetta ger-
ist ekki og að erlendir leikmenn
muni ekki streyma tU landsins.
Þá myndi þetta einfaldlega enda
með því að engir íslenskir leik-
menn yrðu eftir í deUdinni. Fé-
lögin hafa aUs ekki fjárhagslegt
bolmagn til þess að fara út I
þessa hluti.“
-SK