Dagblaðið Vísir - DV - 21.10.1996, Blaðsíða 19

Dagblaðið Vísir - DV - 21.10.1996, Blaðsíða 19
MÁNUDAGUR 21. OKTÓBER 1996 4 Astralia: u>jj Sýklahemaður gegn kanínuplágu - vísindamenn uggandi um afleiðingarnar Mikil kanínuplága herjar á suð- urhéruð Ástralíu og veldur gifur- legu tjóni á lífríki þar. Kanhnn'n- ar bárust upphaflega til Ástralíu með evrópskum innflytjendum á miðri síðustu öld en talið er að nú séu þær um 200 miiljónir talsins. Kcmínurnar keppa við aðrar tegundir um fæðu og eru svo stórtækar við át sitt að þær eru farnar að valda stórfengnum uppblæstri. Árlega valda þær tjóni sem er metið á um átta millj- arða króna. Áströlsk yfirvöld hafa lengi beitt „sýklahernaði" gegn vágestinum en nú óttast sumir visindamenn að þau hafi gengið of langt í baráttunni. Veiran slapp út Snemma i siðasta mánuði var tuttugu kanínum sem sýktar voru með RHD-veirunni sleppt inn í óbyggðir Ástralíu. Ætlunin er að þær beri þessa banvænu veiru til annarra kanína og fækki þeim um áttatíu prósent á tveimur árum. Veiran berst á milli kanína við snertingu og veldur dauða eftir 30-40 klukkushmdir. Sumir vís- indamenn eru ekki hrifnir af þess- ari ráðstöfun og segja í hæsta máta vafasamt að hleypa veiru af þessu tagi inn í vistkerfi sem hefur ekki fengið tækifæri til þess aölaga sig henni. Þeir benda einnig á að það sé ekki sannað að veiran muni einungis leggjast á kanínur. Ef svo er ekki er ekki hægt að útiloka að hún berist í menn. Síðasta haust mistókst til- raun við að fylgjast með eðlilegum gangi veirunnar þegar sýktar kan- ínur sluppu út úr rannsóknarstöð og út í náttúruna. Það má þvi segja að ef RHD-veiran er skaðleg öðrum tegundum en kanínum sé skaðinn þegar skeður. Segja aðgerðir nauðsynlegar Áströlsk stjórnvöld segja hins vegar að ólíklegt sé að RHD veiran berist í aðrar tegimdir. Þau benda einnig á að kanínuplágan sé orðin það mögnuð að ljóst sé að fjölmargar dýrategundir muni hvort sem er hverfa ef ekkert verði að gert. Því sé í raun réttlætanlegt að taka áhættuna. Slík áhætta hefur þegar verið tekin. Á 19. öld var barist við kan- ínupláguna með Myxomatosis- veirunni sem berst með flóm sem lifa sníkjulífi á kanínum. Sú veira fannst upphaflega í Argentínu en veikin var flutt til Ástralíu. Það tekur um 2 vikur fyrir slíka veiru að ganga af kanínu dauðri. Þessi veira nær ekki lengm- að stemma stigu viö kanínuplágunni enda hafa þær byggt upp ónæmi fyrir henni. Það verður svo að koma í ljós hvað verður gert þegar hinar þaulsætnu áströlsku kanínumar hafa aðlagað sig RHD veirunni. Samantekt: JHÞ SYKLAHERNAÐUR GEGN KANINUM í byrjun september var tuttugu kanínum meö hina banvænu RHD veiru sleppt út í óbyggðir Ástralíu. Þetta er gert til að stöðva kanínupláguna þar. Kanínur útrýma innfæddum dýrum og plöntum. Einnig valda þær uppblæstri. Ný veira: RHD Veiran berst á milLi kanína með snertingu. EINKENNI: Eftir 24 tíma... verður kanínan slöpp .. .eftir 30-40 tíma fær hún mikla öndunarerfiðleika hjartastopp. Aströlsk yfirvöld vonast til að fækka kanínum um 80% á næstu tveimur árum. Fyrri tilraunir til að fækka kanínum mistókust þar sem þær urðu ónæmar fyrir Myxomatosis veirunni sem hefur veriö ■v^notuð hingað til. RHD veiran fannst fyrst í Klría óg Evrópu á 9. áratugnum REUTERS -J2^_!<JJJ Ný stafræn myndavél Sony henir kynnt nýja lófa- stóra stafræna myndavél sem vegur 280 grömm. Vélin geymir 58 myndir í venjulegri upp- j lausn og 108 myndir í grófri upplausn. Á baki hennar er J skjár þar sem myndasmiðir sjá I viðfangsefhið. Svona vél kostar | um 50 þúsund í Bandaríkjun- Lyklaborð á stærð við greiðslukort Maðurinn á myndinni, upp- | fmningamaðurinn David :j Levy sem nemur við MIT há- skólann, er mikið gefinn fyrir smáa hluti. Hann vann nýlega í uppfinningaverðlaun MIT há- | skólans fyrir að hanna lykla- ‘ borð fyrir tölvur sem er á stærð við greiðslukort. Einnig voru þau fyrir merkimiða j sem auðvelt er að losa af hlut- rnn, hjólasætislás og nýja að- | ferð til að græða saman æðar. Hin fjölhæfi uppfinningamað- ur fékk rúmlega tvær milljón- j ir króna í sigurverðlaun. Vafasamt verður samt að teljast að dverglyklaborð a fþessu tagi verði | almenningseign. — Tölvuvædd hús Eldri veira: Myxomatosis Deyddar kanínur í milljónum 1860 1950 1955 Mefi tímanum byggfiu kanínurnar upp ÁstæSur bess aS kanínurnar litSu at 50 Vægari tegndir veirunnar eru ríkjandi því fleiri sýkjast eftir því sem sýktar kanínur lifa lengur. Náttúruval hefur gert kanínurnar ónæmar fyrir veirunni Myxomatosis veira bersf meö skordýrum Einkenni: Eftlr vlku... Glær vökvi lekur úr augum .. .eftir níu daga Bólga sem er full af greftri myndast t augum, kynfærum og eyrum. ...eflir 11-15 daqa Missa heyrn og sjón. Dauði fylgir i kjölfariö Myxomatosis veira fannst fyrst I Argentínu. Hafir þú áhuga á að eignast fimm herhergja hús í úthverfi Los Angeles sem er með fimm einkatölvur, tengdar við miðl- j ara, þarf „einungis“ að greiða I fyrir það 17 milljónir króna. Miölarinn stjórnar leikjum, j tengingu við Netið, öryggis- : málum, orkuspamaði og garð- i vinnu. Slík hús eru það | nýjasta sem fasteignasalar í ILos Angeles bjóða upp á og hafa þau notiö mikilla vin- sælda hjá nýjungagjörnum íbúum Kalíforníu. Miðað við tækjagleði íslendinga ættu fasteignasalar hér á landi að hugsa sér til hreyfings. 19 MMi tia ■ U É lillil i)| nlgfil ■iCTjauí 2 f/o.CVÍ.M, feiJc 169.900 Harðdiskur: Geisladrif: Skjár: Diskadrif: PowerMacintosh 6320/120: Örgjörvi: PowerPC 603e RISC Tiftíðni: 120 megariö Vinnsluminni: 12 Mb (má auka í 64 Mb) Skjáminni: 1 Mb DRAM 1.200 Mb Apple CD1200Í (átta hraða) Apple Multiple Scan 14" litaskjár 3.5" - les Mac- og POdiska Hnappaborð: Apple Design Keyboard Nettengi: Innbyggt LocaUalk (sæti fyrir Ethemet-spjald) 16 bita hljóð inn og íit Stýrikerfi: System 7.5.5, sem að sjálfsögðu er allt á íslensku Hugbúnaður: Hið fjölhæfa ClarisWorks 3.0. i forritinu er ritvinnsla, töflureiknir, tvö teikniforrit, gagna- grnnnur og samskiptaforrit. Ritvöilur 3.0 - stafsetningarleiðrétting og samheitaoröabók og Mátfræöigreining - kennsluforrit í íslenskri málfræði. Öll þessi forrit eru á íslensku. Mac Gallery Clip Art, Thinkin’ Things, At Ease, Millies Math House, Click Art Performa, Spin Doctor og Suparmaze Wars. Geisladiskar: Groliers Encyclopedia, Myst, Mega Rock Rap ’n’ Roll, RedNex, The Way Things Work, Deadalus Encounter, Making Music, Aladdin Activity Centre, Lion King Story Book og Toy Story Preview Color StyleWriter 1500: Prentaðferö: .ThermaT-bleksprauta Prentgæði: 720x360 pát með mjúkum útlínum í sv/hv 360x360 pát fyrir lita- og grátónaprentun Háhraöa raðtengi (885 Kbps) Beintenging við tölvunet með StyleWriter EtherTalk Adapter (aukabúnaður) Allt að 3 síöur á mínútu í svart/hvítu Stuöningur við TrueType- og Adobe PostScript letur Pappírsmötun: Fjölnota bakki sem tekur allt að 100 síöur eba 15 umslög Prentefni: Flestallur pappír, glærur, „back-print film", umslög og límmiðar |(l" Apple-umboðið Skipholti 21, 105 Reykjavik, simi: 511 5111 Heimasíða: http://www.apple.is

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.