Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.1996, Blaðsíða 11
17nn"zwJJ|AfiLM t* Mmí
tMltjMHi IDIii * lUu flr
ÆiiliilhllilBllföllÍK
Apple-umboðið
Skipholti 21, 105 Reykjavík, sími: 511 5111
Heimasíöa: http://www.apple.is
Tónlistarhópnrinn Sequentia heldur tónleika í Þjóð-
minjasafninu kl. 17 á sunnudaginn. Tónleikamir eru
liður í Norðurljósum, samvinnuverkefhi Musica Ant-
iqua og RÚV.
Sequentia-hópurinn var stofh-
aður í Köln í Þýskalandi árið
1977 að undirlagi bandarisku
söngvaranna Benjamíns Bagby
og Barhöru Thomton. Þau hafa
bæði komið hingað áður; síðast
sungu þau saman í Listasafni
Sigurjóns í fyrrasumar. Hópur-
inn flytur eingöngu miðaldatón-
list og hefur vakið heimsathygli,
til dæmis fyrir flutning á ljóðum
og lögum Hildegard von Bingen
sem var fædd 1098.
En það er ekki þýsk mið-
aldatónlist sem þau flytja hér
núna heldur eigin tónlist við
eddukvæði. Terry Gunnell og
Heimir Pálsson hafa verið þeim
innan handar við vinnuna með
þessi fomu íslensku kvæði og
við spurðum Heimi hvað við
fengjum að heyra.
Spennandi tilgáta
um flutning
„Það sem við fáum að heyra á
sunnudaginn er Völuspá í heild
sinni, fleyguð öðrum eddukvæð-
um, og allur texti sunginn á íslensku með framburði
sem er eins nærri framburði 13. aldar og komist varð,“
segir Heimir. „Það er búin til kvæðaflétta þar sem uppi-
staðan er Völuspá en inn í hana er skotið Hangakvæði
Hávamála, Þrymskviðu, Gróttasöng og Baldurs draum-
um. Saman segja kvæðin sögu heimsins frá sköpun
hans til Ragnaraka. Inni á milli fáum við að heyra stef
eða millispil sem breski fiðluleikarinn Elizabeth Gaver
hefur samið og leikur á miðaldafiðlu.
Tónlistin við kvæðin sjálf er unnin upp úr íslenskum
rímum og miðaldatónlist. Sumir hefðu sjálfsagt kallað
sig höfunda að slíku verki en það viija þau ekki gera,
hvorki Elízabeth né Benjamín. Þau hafa unnið þessa
tónlist upp eftir ákveðnum regl-
um sem þau hafa tileinkað sér.
Flytjendumir eru fjórir,
Benjamín, Barbara, Elizabeth og
sænska söngkonan Susanna
Norin og flutningurinn tekur
rúma klukkustund.“
- Er þetta gott hjá þeim?
„Ég ætla náttúrlega ekki að
orða svar við þeirri spumingu,
til þess er ég alltof flæktur í mál-
ið. En ég get sagt; þetta er mjög
spennandi tilgáta um flutning á
þessum fomu kvæðum. Auðvit-
að er þetta bara ein tilraun af
mörgum sem væri hægt að gera
en við hljótum að fallast á að
þessi kvæði hafl verið sungin
eða deklamerað með einhverj-
um hætti eins og annar kveð-
skapur á þeim tíma. Flutningur-
inn gefur mér sem áhugamanni
innsýn í kvæðin og möguleika á
að skilja þau sem ég hef ekki
fengið með því að lesa þau. Svo
er tónlistin lika mjög spennandi.
Það er hvergi til heimild um
að þetta hafi verið gert svona;
það sem þau setja fram er fræði-
leg tilgáta, rétt eins og hver önn-
ur ritgerð. En það er betra en
nokkur ritgerð og reyndar alveg óborganlegt að sjá
hann Benjamín flytja Þrymskviðu!“
Eddukvæði I, eins og dagskráin heitir, voru kveðja
Lúxemborgar til Kaupmannahafnar þegar hún tók við
titlinum Menningarborg Evrópu um síðustu áramót.
Síðan hafa kvæðin verið flutt víða um Evrópu og næsta
ár fara þau bæði til Bandaríkjanna og Afríku. Ætlunin
er að taka flutninginn upp á geisladisk hér á landi í
þessari heimsókn. Byrjað verður að æfa Eddukvæði II
1998.
Barbara Thornton og Benjamín Bagby.
Heimferðin
Hrólfur í
Listaklúbbi
PowerMacintosh 6320/120:
Örgjörvi: PowerPC 603e RISC
Tiftíöni: 120 megariö
Vinnsluminni: 12 Mb (má auka í 64 Mb]
Skjáminni: 1 Mb DRAM
Harðdiskur: 1.200 Mb
Geisladrif: Apple CD1200i (átta hraöa)
Skjár: Apple Multiple Scan 14" litaskjár
Diskadrif: 3.5" - les Mac- og PC-diska
Hnappaborö: Apple Design Keyboard
Nettengi: Innbyggt LocalTalk (sæti fyrir Etbernet-spjald)
Hljób: 16 bita hljóö inn og út
Stýrikerfi: System 7.5.5, sem að sjálfsögðu er allt
á islensku
Hugbúnaður: Hið fjölhæfa ClarisWorks 3.0. í forritinu er
ritvinnsla, töflureiknir, tvö teikniforrit, gagna-
grunnur og samskiptaforrit. Ritvöllur 3.0-
stafsetningarleiðrétting og samheitaorðabók
og Málfræðigreining - kennsluforrit í íslenskri
málfræði. Öll þessi forrit eru á islensku.
Leikir o.fl.: Mac Gallery Clip Art, Thinkin' Things, At
Ease, Millies Math House, Click Art
Performa, Spin Doctor og Supermaze Wars.
Geisladiskar: Groliers Encyclopedia, Myst, Mega Rock
Rap 'n' Roll, RedNex, The Way Things Work,
Deadalus Encounter, Making Music, Aladdin
Activity Centre, Lion King Story Book og Toy
Story Preview
Color StyleWriter 1500:
Prentaðferð: „Thermar-bleksprauta
720x360 pát með mjúkum útlínum í sv/hv
360x360 pát fyrir lita- og grátónaprentun
Háhraða raðtengi (885 Kbps)
Beintenging við tölvunet með StyleWriter
EtherTalk Adapter (aukabúnaöur)
Allt að 3 síður á mínútu í svart/hvrtu
Stuðningur við TrueType- og
Adobe PostScript letur
Pappírsmötun: Fjölnota bakki sem tekur allt að 100 síður
eða 15 umslög
Prentefni: Flestallur pappír, glærur, „back-print film“,
umslög og límmiðar
Prentgæöi:
Hraði:
Leturgerðir:
Það er ekkert sældarlíf að húa í
fátækustu löndunum af þeim sem
losnuðu undan kommúnismanum
og sjálfsagt er Albanía fátækast af
þeim öllum. Þar ríkti algjör ein-
angmn í áratugi og þegar landið
opnaðist til vésturs tók ekki betra
við, ringulreiðin varð algjör. Við
vitum lítið um hverjir stjóma þar
nú og hver er raunverulegur hagur
fólksins, en ef kvikmynd Giannis
Amelio, Ameríka (Lamerica), er
sannleikanum samkvæmt þá er þar
nánast upplausn og fólkið hefur
litla hugmynd um hvað er að gerast
í landinu eða annars staðar í heim-
inum. Aðgangur að ítalska sjón-
varpinu hefur gert það_
að verkum að margir 'WTjQ-dVNJ
líta á Ítalíu sem para--'--
dís og fólk streymir að
landamæranum.
Alls staðar í heimin-
um eru óprúttnir bis-
TKmNPAHATIf?
Hilmar Karlsson
nessmenn á ferð og í Ameríku rek-
ur tvo slíka frá fyrirheitna landinu
Ítalíu á íjörur Albana. Þeir ætla að
setja á stofh pappírsfyrirtæki, múta
albönskum embættismönnum, fá
styrki hjá ítalska ríkinu og hverfa
svo á braut. Til að ætlun þeirra tak-
ist þurfa þeir á algjörum einstæö-
ingi að halda í forstjórastólinn og
hann hitta þeir fyrir í fyrrum fang-
elsi, öldung að nafni Spiro.
En Spiro kallinn er ekki alveg
eins og fólk er flest eftir fímmtíu ára
fangelsisvist, og er þar að auki í
raun og vera ítalskur, ekki alhansk-
ur eins og þeir félagar halda. Spiro
heldur að hann hafi dvalið aðeins
þijú til fjögur ár i fangelsi, og um
leið og tækifæri býðst hverfur hann
á braut í leit að ítalskri fjölskyldu
sinni á Sikiley. Gino, annar ítal-
anna, hefur leit að Spiro og firmur
hann, en í sömu mund er stolið öll-
Italinn Gino (Enrico Lo Verso) kynn-
ist óviljandi þeirri ringulreið sem rík-
ir í Albaníu.
um dekkjum undan jeppanum og þá
er hann staddur í sömu sporum og
Albanamir, sem hann hefur sýnt
hroka hingað til, vega-
laus í strjálhýlu landi i
leit að áfangastað.
Það gætir ekki mikill-
ar bjartsýni í mynd-
inni, frelsið hefur verið
-------------dýru verði keypt í Al-
baníu, fátæktin enn meiri en áður
og sömu menn stjórna undir öðrum
nöfhum. Þessi nöturleiki í mannlíf-
inu ásamt góðri sögu og vel út-
færðri um tvær ólíkar manneskjur
gerir Ameríku að sterkri og áhrifa-
mikilli kvikmynd sem ekki gleym-
ist auðveldlega. Almenningur, sem
á alla samúð Giannis Amelios, er
aðeins peð í tafli sfjómmála og spill-
ingar og vonleysið er sterkast í góðu
lokaatriði um borð í troðfullu skipi
á leið til fyrirheitna landsins. Þar
bregður Amelio upp sannfærandi
myndum af flóttafólkinu og svipur-
inn segir allt sem þarf að segja.
Ameríka
Leikstjóri: Gianni Amelio. Handrit:
Gianni Amelio, Andrea Porporati
og Alessandro Sermoneta. Kvik-
myndataka: Luca Bigazzi. Aðalleik-
arar: Enrico Lo Verso, Michele
Placido, Piro Milkani.
Sá einstæði viðburður verður
í Þjóðleikhúskjallaranum á
mánudagskvöldið, 4. nóvember,
að leikritið Hrólfur eftir Sigurð
Pétursson, fyrsta íslenska leik-
ritið sem sannanlega var svið-
sett opinberlega, verður flutt
fyrir almenning. Það eru bestu
vinir þjóöarinnar, Spaugstofu-
menn, sem leiklesa verkið, þeir
Sigurður Sigurjónsson, Örn
Ámason, Karl Ágúst Úlfsson,
Pálmi Gestsson og Randver Þbr-
láksson. Eins og við frumflutn-
ing leikritsins í Hólavallaskóla
fyrir 200 árum þá leika karl-
menn öll hlutverkin, bæði karl-
og kven-!
Sigurður Pétursson samdi
einnig leikritið Narfa, auk ljóða.
Sjálfur var hann aðalpersóna í
leikriti Kjartans
Ragnarssonar
sem hann nefndi
Gleðispilið eða
Faðir vorrar
dramatísku list-
ar og var frum-
sýnt í Þjóðleik-
húsinu 1 septem-
ber 1991. Þá lék
Sigurður Sigur-
jónsson hinn
ólánsama sýslumann og skáld.
Húsið verður opnað kl. 20.30 á
mánudagskvöldið en flutningur-
inn hefst kl. 21. Miðaverð er 600
kr. fyrir óbreytta, 500 fyrir
skólafólk og 400 kr. fyrir meö-
limi Listaklúbbsins sem stendur
fyrir uppákomunni.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttír
FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 1996
Í/nenning
Ný innsýn í
eddukvæði