Dagblaðið Vísir - DV - 18.02.1998, Blaðsíða 2

MIÐVIKUDAGUR 18. FEBRÚAR 1998 JD'V
J0éWr
Dísilválar þjóðhagslega hagkvæmari og menga minna:
Hvernig verður dísilgialdið innheimt?
Þetta er ný vél sem gengur fyrir því eldsneyti sem nokkrum vangaveltum
veldur um þessar mundir: dísilolíu. Petta er einbunuvél (common rail) frá
Cummins, 5,9 lítra, 24 ventla, og skilar 235 hestafla orku. Þessa vél hyggst
Chrysler nota í einhverja af sínum bílum. Mynd Reuter
I þessu blaði eru viðtöl við full-
trúa bílaumboðanna og ber þar
margt á góma. Öll eiga þau það þó
sammerkt að þar er komið inn á
umræðuna um dísilgjaldið svokall-
aða, innheimtu veggjalds fyrir bíla
með dísilvélar. Árum saman hefur
sú umræða verið í gangi að núver-
andi fyrirkomulag á því að inn-
heimta vegggjöld af eigendum dísil-
bíla sé ekki réttlátt og því þurfi að
breyta.
Eins og er eru þessi gjöld ýmist
innheimt sem föst upphæð tvisvar á
ári eða að notaður er sérstakur kíló-
metrateljari og greidd fóst upphæð
fyrir hvem kílómetra. Hvað vinnu-
bíla snertir er mælaaðferðin alls-
ráðandi og með tilkomu ökurit-
anna, sem nú eru orðnir skylda hér
sem annars staðar á Evrópska efna-
hagssvæðinu, em þeir orðnir teljari
til að miða skattinn við.
Fastagjaldið útilokar
minnstu bílana
I minni bílum er fastagjald aftur
á móti allsráðandi og skipt í flokka
eftir þyngd bílsins. Fyrir bíla innan
við tonn að þyngd á að borga 94 þús-
und krónur á ári, tonn til eitt og
hálft 113 þúsund en eitt og hálft til
tvö 132 þúsund. Miðað við lægsta
flokk, bíl sem eyðir 6 1 á hundraðiö,
þarf því að aka um 20.600 km á ári
til þess eins að hafa upp í fastagjald-
ið, miðað við 76 króna verð á bens-
ínlítranum. Miðað við milliflokk-
inn, bíl sem eyðir 10 á hundraðið,
þarf að aka tæplega 14.900 km á ári
miðað við bensínverðið og dýrasta
flokkinn, bíl sem fer með 17 lítra á
hundraðið, nærri 7.800 km. í öllum
tilvikum er síðan eftir að borga
dísilolíuna, þetta er bara fastagjald-
iö.
Af þessu má sjá að vonlaust er að
ætla sér að reka hér heimilisbíl með
dísilvél, innan við eitt tonn aö eigin
þyngd, fyrr en ársaksturinn er kom-
inn í kringum 30 þúsund km. Með
hina bílana fer þetta kannski að
verða spurning við 20 til 25 þúsund
km ársakstur.
Minni mengun, meiri
gjaldeyrir
Ekki eru bornar brigður á að
þrátt fyrir illúðlegan lit á pústinu
mengi dísilbílar minna en bensín-
bilar, eða að sú mengun sem frá
þeim kemur sé ekki eins skaðvæn-
leg nánasta umhverfi né ósónlaginu
margfræga. Sömuleiöis er dísilolia
enn þá ódýrari i innkaupi en bens-
ínið og frá því sjónarmiði gjaldeyr-
issparnaður og þjóðfélagslega hag-
kvæmari eldsneytiskostur. Samt er
ekkert gert til þess að laða hinn al-
menna bílkaupanda að dísilbílnum,
jafnvel þvert á móti.
Fyrirhugað er fyrir löngu, en hef-
ur veriö frestað hvað eftir annað, að
leggja þetta dísilgjald niður í þessu
formi en færa það inn í verð dísilol-
íunnar í staðinn. Þá kemur upp það
vandamál að miklu fleiri nota
dísilolíu en þeir sem eiga dísilbíla.
Þar er bátaflotinn hvað stærstur, þá
verktakar og bændur, og enn er all-
nokkuð notað af henni til húshitun-
ar. Ekki þykir hlýða að þetta fólk
borgi veggjald af olíunni.
Til þess að skilja á milli
veggjaldsfólks og ekki-veggjalds-
fólks er fyrirhugað að gera hér líkt
og sums staðar annars staðar, að
lita ekki-veggjaldsolíuna með
sterku litarefni. Sé lituð olía látin á
bíla sést það á auga lifandi bragði á
bílunum og liturinn er svo sterkur
að hann sést mánuðum eða árum
eftir að þetta var gert, jafnvel þó
reynt sé að afmá hann.
80% olíunnar lituð
Gallinn er bara sá að það eru
ekki nema um 20% þeirrar dísilolíu
sem notuð er hér á landi sem fer á
bíla og myndi þar með sleppa við
litun. Það þarf að lita 80% allrar
seldrar dísilolíu á íslandi.
Viðmælendur DV-bíla segja að
stofnkostnaður við að hefja litun
olíu verði aldrei undir 500 milljón-
um króna. Reksturskostnaður við
að viðhalda þessari litun sé líka
mikill. Allan þennan kostnað eigi
að leggja á þann hluta notenda
dísilolíu sem kaupa hana ólitaða,
sem sé bíleigendur.
Ekki eru allir viðmælendur á því
að litun olíunnar yflrleitt sé góður
kostur. Samt er fátt um góðar hug-
myndir í staðinn. Flöt hækkun á
alla dísilolíu um 10-15 krónur
myndi líklega skila jafnmiklu í rík-
iskassann og tilfæringarnar með lit-
unardæmið. Það myndi kannski
skekkja dæmið eitthvað varðandi
þá sem ella myndu nota lituðu olí-
una en kannski ekki tilfinnanlega.
Kannski væri það nothæf hugmynd
að halda áfram með fastagjaldið en
hafa mun fleiri gjaldflokka og
lækka þá þannig að jöfnunarmark-
ið, sá ársakstur í hverjum gjald-
flokki sem skildi milli hagræðis og
óhagræðis, væri nær 15 þúsund km
ársakstri eða færi alltént örugglega
ekki yfir 20 þúsund km.
Margir viðmælenda voru á þvi að
ef virkilega væri tekið á þessu
vandamáli með velvilja, með það að
leiðarljósi að finna bestu lausnina,
væri hægt að leysa það þannig að
allir mættu vel við una og án þess
að kosta hundruðum milljóna til
þess.
Eyðsla vörubíla „orðin
allt of lítil"
Nokkrir viðmælenda okkar bentu
á að á meginlandi Evrópu, þar sem
dísilgjaldið væri inni í olíuverðinu,
væri sköttun á stóru dísilbílana,
vörubilana, komin út úr öllu sam-
hengi vegna minni eldsneytiseyðslu
bílanna. Af stóru trukkunum er
borgað sáralítið í veggjöld miðað
við þyngd. 40 tonna ferlíki, fullhlað-
ið, eyðir undir 40 lítrum á hundrað-
ið. Það er aðeins örlítið meira en
illa stilltur Econoline, með drifi á
öllum hjólum, eyðir, eins og einn
viðmælenda okkar komst að orði.
Allnokkrir voru þeirrar skoðunar
að þungaskattur á vörubíla á ís-
landi væri allt of lágur miðað við
minni bíla. Bent var á að 40 tonna
trukkur sliti vegum og undirlagi
vega margfalt meira en 40 eins
tonns bílar. Eftir þessu yrði að
muna þegar, eða ef, dísilgjaldið yrði
sett inn í olíuna. í þessu sambandi
var bent á hvort ekki væri hyggilegt
að blanda saman þungaskatti á kíló-
metra og veggjaldi gegnum olíu-
notkun og miða í því samhengi við
einhverja tiltekna lágmarksþyngd,
svo sem eins og tveggja og hálfs
tonns samanlagðan þunga. Minni
bOar greiddu bara sitt í olíunni.
Ljóst er af því sem hér er að fram-
an sagt að samgönguráðuneytinu er
vandi á höndum. Margfrestuð litun
olíu og flutningur veggjalds inn i
þau 20% hennar sem ólituð verða er
engan veginn góður kostur. Þó er
kannski verst að vita ekki hvað
verður og geta ekki gert áætlanir til
langs tíma því að flestir sem kaupa
bíl hyggjast eiga hann um einhver
ár. S.H.H.
Blöndum alla bílaliti
Setjum lakk á úöabrúsa
Öll undirefni og fylgivörur
CwNCEPT
bón og bílahreinsivörur
- mikið úrval
ÞJONUSTA -
FAGMENNSKA
DELTRON
Smidjuvegi 11e
sími: 564 3477
Bílar '98
Bílainnflutningur tók góöan
kipp á síðasta ári, langþráðan
kipp kunna sumir að segja, og
úrval á íslenska bílamarkaön-
um hefur sjaldan verið fjöl-
breyttara.
Til að gefa hugmynd um
framboð bila á þessu ári og
hvers sé að vænta af nýjum bíl-
um á árinu höfum við leitað til
talsmanna bifreiðaumboðanna
og innt þá eftir því hvaöa aug-
um þeir líti á bílamarkaöinn og
hvaö þeir hafl upp á að bjóöa.
í þessu blaði miðju er tafla
yfir alla þá bíla sem eru í boði,
tölulegar upplýsingar um þá og
verð. Þessar upplýsingar hafa
verið birtar með þessum hætti
undanfarin ár og mælst vel fyr-
ir meðal þeirra sem áhuga hafa
á bilum og þeirra sem hyggja á
bílaskipti. Af henni má sjá að
ffamboðið er meira nú en áður
hefur verið síðan DV tók að
birta árlegar upplýsingar með
þessum hætti, því nú tekur hún
yfir fimm síður í blaðinu í stað
fjögurra undanfarin ár. Þar að
auki er ljóst aö hún er ekki
tæmandi, því umboðin hafa
jafnvel veriö að kynna nýja bíla
í framboð sitt á þeim stutta
tima sem leið ffá því taflan var
unnin fyrirfram og fram að
birtingu hennar. Þeir bílar
verða því að koma lesendum
jafnt á óvart eins og þeir viröast
hafa komið viðkomandi umboð-
um.
Allar upplýsingar í þessari
töflu koma beint frá viðkom-
andi umboðum.
Þá er að finna ýmsan annan
fróðleik um bíla og bílatengt
efni í blaðinu.
Billinn er í dag stærsti út-
gjaldaliður meðalfjölskyldunn-
ar hér á landi og mesta fjárfest-
ingin á eftir íbúðarhúsnæði.
Bíll er hlutur sem mikilsvert er
að henti kaupandanum og þjóni
honum vel, jafnvel árum sam-
an. Það er því eðlilegt að bíla-
kaup séu igrunduð vel og von-
um við að eitthvað af þeim upp-
lýsingum sem er að finna í
þessu blaði komi þeim sem
hyggja á bílakaup á árinu til
góða. SHH/JR
FMB
Fræðslumiðstöð
bílgreina leggur
DV-bílum lið
Fræðslumiðstöð bilgreina hefur
orðið við beiðni DV-bíla um að
leggja til fræðsluefni í þetta stærsta
bílablað ársins. í þessu blaði er að
finna kynningarefni frá FMB um
nýju GDI-vélina, um læsivörn
hemla og rafeindastýrða stöðug-
leikastýringu bíla en þetta síðast-
nefnda hefur einmitt verið mikið í
sviðsljósinu á undanfomum mánuð-
um í tengslum viö lætin sem urðu
er A-bíl Mercedes Benz var velt í
Svíþjóð í haust.
Fræðslumiðstöð bílgreina annast
þá fræðslu til iðnnáms í bílgreinum
sem áður fór fram í iðnskólanum og
hjá hinum ýmsu meistumm. Þar er
aðstaða öll hin besta og hafa fyrir-
tækin í atvinnulífinu lagt þar
drjúga hönd á plóg með þvi að
leggja til margvíslegt efni til
fræðslu og æfinga fyrir þá sem
þarna nema. - Auk þessarar iðn-
mcnntunar fer mikið endurmennt-
unarstarf fram á vegum FMB og
hafa fyrirtæki landsins verið dugleg
við að nota sér þá möguleika sem í
því felast. S.H.H.