Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.1999, Blaðsíða 5
ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1999
5
X>v______________________________________Fréttir
The Economist segir Islendinga i góðum málum:
Hamingjusamir á floti
- en spurningarmerki sett við Kolkrabbann og Smokkfiskinn
The Economist gefur íslenskum stjórnvöldum gófla einkunn.
Þótt norskir frændur þeirra hafl
reynst tregir til að ganga i Evrópu-
sambandið eru íslendingar, allir
279.000, enn staðráðnari í að vera
utan þess. Þeim vegnar afskaplega
vel upp á eigin spýtrn-, þökk sé fisk-
inum þeirra og þróttmikilli heil-
brigðri skynsemi. Þeir vilja einfald-
lega ekki deila afla sinum með evr-
ópskum fiskimönnum né láta aðra
ákveða hvað þeir mega veiða eða
hversu mikið. Þeir hafa 200 mílna
fiskveiðilögsögu í kringum sig, fisk-
veiðunum er vel stjómað og því
skyldu þeir því vilja gera við kerfi
sem í augum þeirra sjálfra er ekki
bilað? „Við lítum á hafið sömu aug-
um og aörar þjóðir líta á landið,
skógana og garðana," segir Halldór
Ásgrímsson utanríkisráðherra sem
kominn er af sjómönnum.
Hagvöxturinn á íslandi hefur ver-
ið rúm fimm 'prósent á ári undan-
farin þrjú ár. Rétt um tvö prósent
þjóðarinnar em atvinnulaus. Eyjar-
skeggjar hafa reyndar þurft að flytja
inn vinnuafl: Pólveija, Filippsey-
inga, Taílendinga. Davíð Oddsson
forsætisráðherra, sem semur gam-
anleiki i frístundum sínum, bendir
á töflu OECD þar sem ísland er í
fimmta sæti yfír þau ríki í heimin-
um þar sem kaupgetan er mest. Þeg-
ar ísland hlaut sjálfstæði frá Dan-
mörku árið 1944 „sögðu margir að
það væri vitleysa, við gætum ekki
spjarað okkur.“ Þeir höfðu svo
sannarlega rangt fyrir sér.
En íslendingar era langt frá því
að vera einangraðir eða fomeskju-
legir. Þeir tala ensku
jaöi reiprennandi og
frændur þeirra á
Norðurlöndum. Þeir
gefa út fleiri bækur á
mann en nokkrir aðr-
ir. Þeir em ákafir not-
endur Netsins. Þeir
em fágaðir, íþrótta-
mannslegir, náttúra-
vmnendur. Þeir era
hugmyndaríkir arki-
tektar. Og þeir era í
fremstu röð í jarð-
varmavísindum, með
eldfjöll á við og dreif
um tungllíkt landslag
eyjarinnar.
Eins og aðrar nor-
rænar þjóðir hafa þeir
rausnarlegt velferðar-
kerfi en smærra í
sniðum en í Skandin-
avíu - og þeir hafa
verið að draga úr
kostnaði við það að
imdanfomu. Þeir hafa
líka gengið lengra í að
láta fólk borga sjálft
góðan hluta eigin líf-
eyris. Og þeir hafa
ákveðið að starfsævi
fólks skuli líka vera
lengri: opinber eftir-
launaaldur fyrir karla
og konur, sem nú er 67
ár, verður hugsanlega
hækkaður upp í 70 ár. Eins og flest-
ar aðrar Norðurlandaþjóðir ríkis-
styrkja þeir bænduma sína. Slíkur
rausnarskapur kann þó að fara
þverrandi.
íslendingar horfa jafnmikið til
Bandarikjanna og
Bretlands og til Norð-
mlandanna. Bandarík-
in eru langeftirsóttasta
lemd námsmanna sem
fara utan. I kjölfarið
fylgja Bretland, Þýska-
land og Danmörk.
Jafnframt því að vera
aðildarland að NATO
(þótt það ráði ekki yfir
eigin her), hefur ísland
sérstakan vamarsamn-
ing við Bandaríkin.
Hvort tveggja er ekki
lengur umdeilt. íslend-
ingar hafa einnig mik-
inn áhuga á samvinnu
við Rússland, Kanada
og Noreg í Barentshafi
og á norðurheim-
skautssvæðinu. Eftir
fimm ár eða svo verð-
ur hugsanlega lagður
neðansjávarstrengur
til að flytja rafmagn,
sem íslendingar eiga
nóg af, til Skotlands
825 kílómetra í burtu.
Eyjarskeggjar hafa
gaman af að klípa í nef-
ið á stórveldunum.
Þeir urðu fyrstir til að
viðurkenna sjálfstæði
Eistlands 1991; þeir
vora óhræddir við að
deila hart við Breta um
þorskveiðar á áttunda áratugnum;
þeir eiga nú í hörðum deilum við
Norðmenn um flskveiðar við Sval-
barða. Þeir vilja líka gjaman gera
það sem rétt er - til dæmis senda lið
hjúkrunarfólks til Bosníu, þróunar-
hjálp til Namibíu, Malaví og Mó-
sambik og matvæli til hungraðra
Rússa kringum Múrmansk fyrir
milligöngu Rauða krossins.
Aukið frjálsræði í efnahagsmál-
um er stærsta breytingin sem orðið
hefur á síðustu árum, einkum fyrir
tilstilli aðildarinnar að Evrópska
efnahagssvæðinu, sem veitir íslend-
ingum öjálsan aðgang að mörkuð-
um Evrópusambandsins, nema með
sjávarafurðir og matvæli. „Þetta
hefúr verið okkur til mikilla hags-
bóta,“ segir Geir Haarde, unglegur
fjármálaráðherra landsins sem
stundaði nám í Boston, Washington
og Minneapolis. Hömlum á fjár-
magnsflæði hefúr verið aflétt, verið
er að selja hlutabréf í ríkisbönkun-
um. Símaþjónusta verður einnig
gefin öjáls eftir næstu kosningar,
sem verða í maí, að því gengnu að
núverandi stjómarflokkar verði
áfram við völd, eins og reiknað er
með. Erfiðasta ákvörðunin snýst
um hvort gefa eigi úthlutun fisk-
veiðikvóta frjálsa - innan íslands.
Þaö er aðeins einn blettur á þessu
huganlega málverki. Tvær við-
skiptablokkir sem önuglyndari ís-
lendingar uppneína „Kolkrabbann
og Smokkfiskinn“ hafa náð undir
sig stórum hluta viðskiptalífsins á
eyjunni. Þær hafa óformleg tengsl
við stjómarflokkana tvo. Skyldi
Davíð Oddsson leyfa nokkrum nýj-
um krabbadýrum að vera með?
Toyota Corolla XLi 1300 '94, ssk., VW Colt Comfort 1800 '98, 5
5 <±, grár, ek. 82 þús. km. g„ 5 d„ grár, ek. 2 þús. km,
Verð 890 þús. Highline innr. leður, sóllúga o.fl.
Verð 2.200 þús.
Mazda 626 GLX 2000 '91,
ssk„ 4 d„ grár, ek. 203 þús. km.
Verð 490 þús.
Hyundai Sonata GLS 2000 '97,
5 g„ 4 d„ brúnn, ek. 44 þús. km.
Verð 1.330 þús.
Fiat Bravo GT 1800 '97,
ssk„ 5 g„ 3 d„ grár, ek. 20 þús. km.
Verð 1.340 þús.
Nissan Primera GX 1600 '98,
5 g„ 5 d„ Ijósggrænn, ek. 15 þús. km.
Verð 1.490 þús.
Reanult Express 1400 '94,
5 g„ 4 d„ hvítur, ek. 87 þús. km.
Verð 660 þús.
Hyundai Atos 1000 '98,
5 g„ 5 d„ rauður, ek. 17 þús. km.
Verð 870 þús.
Hyundai Pony LS 1300 ‘93,
5 g„ 3 d„ rauður, ek. 73 þús. km.
Verð 450 þús.
VW Vento 1800 '93,
ssk„ 4 d„ rauður, ek. 96 þús. km.
Verð 960 þús.
Ford Transit 2500 '98,
5 g„ 5 d„ rauður, ek. 54 þús. km.
Verð 1.950 þús.
Toyota double-cab dísil '92,
5 g„ 4 d„ rauður, ek. 80 þús. km, ;
33" dekk, loftlæs. aftan.
Verð 1.390 þús.
Tilboðsbflar í hverri viku á
netfangi okkar: www.bl.is
Bflalán til allt að
60 mánaða
Visa/Euro-raðgreiðslur
til allt að 36 mánaða.
B&L notaöir bílar, S u ð u r la n d s b ra u t 12. Simi 575 1 200, beinn simi 5 7 5 1 2 3 0.