Dagblaðið Vísir - DV - 17.03.1999, Síða 18

32 Fenmíngangjafahandbók DV
MIÐVIKUDAGUR 17. MARS 1999
Frá borgaralegri fermingu í Ráhúsinu í Reykjavík árið 1995. Hefð hefur myndast fyrir því að ungmennin komi fram og
leiki á hljóðfæri, fari með Ijóð eða haldi ræður í tilefni dagsins.
Hvað er
bonganaleg ferming?
íslenska orðið ferming
er þýðing á iatneska
orðinu „confirmare" sem
merkir að styðja og
styrkja. Tiigangur með
borgaralegri fermingu er
að efla heilbrigð og far-
saet viðhorf unglinga til
lífsins og kenna þeim að
bera virðingu fyrir
manninum, menningu
hans og umhverfi.
Með kirkjulegri fermingu staðfestir
einstaklingurinn skimarheit og játast
kristinni trú. Mörg ungmenni á ferm-
ingaraldri eru ekki reiðubúin til að
vinna trúarheit. Sum eru annarrar
trúar eða trúa á guð á sinn hátt og
önnur eru ekki trúuð. Fyrir þau ung-
menni er borgaraleg ferming góður
kostur. Allir sem áhuga hafa geta
fermst borgaralega, jafnvel þótt þeir
telji sig trúaða eða tilheyri trúfélagi.
Fermingarbörnin sækja vönduð
námskeið þar sem þau læra sitthvað
sem er góður undirbúningur fyrir það
að verða fullorðinn með öllum þeim
réttindum og skyldum sem því fylgja.
Börn úr mörgum skólahverfum
mynda fermingarhópa sem hittast
u.þ.b. 12 sinnum. Sérstakir kennarar
kenna og hafa umsjón með hópunum
og auk þeirra eru gestafyrirlesarar.
Kennt er eftir sérstakri námskrá og er
fjallað um viðfangsefni eins og fjöl-
skylduna, lífsviðhorf, frelsi, ábyrgð,
hamingju, gleði, sorg, samskipti,
mannréttindi og réttindi unglinga,
jafnrétti, siðfræði, efahyggju, baráttu
fyrir friði, samskipti kynjanna, um-
hverflsmál o.fl. Kennsluaðferðir eru
þær helstar að bömin hlusta á fyrir-
lestra, ræða saman og vinna verkefni.
Hápunktur fermingarinnar er
virðuleg lokaathöfn sem foreldrar
barnanna skipuleggja og stjóma með
hjálp Siðmenntar. Þar eru bömin sjálf
í aðalhlutverkinu. Þau koma fram
prúðbúin, flytja ávörp, ljóð og sögur
og spila á hljóðfæri. Að lokum fá þau
skrautritað skjal til staðfestingar á
því að þau hafí lokið fermingamám-
skeiðinu.
Fyrst var fermt borgaralega hér á
landi 1989. Vorið 1997 vom 50 börn á
höfuðborgarsvæðinu og tvö á Noröur-
landi fermd borgaralega.
Kynning, skráning og
skipan námshópa
Skráning á námskeiðið fer fram í
síma 557 3734 eða hjá hopeful@is-
landia.is
í september ár hvert em fermingar-
námskeið vetrarins kynnt í blöðum og
með póstkorti sem sent er á mörg
heimili barna á fermingaraldri, auk
stöðugrar kynningai' á vefsíðum Sið-
menntar. Þar er auglýstur umsóknar-
frestur og kynningarfundur fyrir ung-
menni og foreldra sem haldinn er rétt
áður en fresturinn er úti.
Foreldrar þurfa, helst strax á kynn-
ingarfundinum, að velja þrjá til fimm
úr sínum röðum í foreldraráð sem
hefur m.a. það hlutverk að skipu-
leggja lokaathöfnina. Fulltrúi Sið-
menntar (stjórnarmaður eða kennari)
starfar með foreldraráðinu og miðlar
reynslu fyrri ára án þess þó að taka
fram fyrir hendumar á foreldrunum.
Þegar skráningarfresturinn er úti
kemur til kasta stjórnarinnar að
skipa þátttakendum i námskeiðshópa
og ráða kennara hvers hóps. Æskileg
hópstærð er 16 einstaklingar en hópar
utan höfuðborgarsvæðisins geta verið
mun fámennari. Kennarar hópanna
kenna sjálfir meirihluta námskeiðs-
ins. Þeir velja í samráði við fulltrúa
stjórnar hvaða efnisþætti þeir taka
sjálfir og hvaða gestafyrirlesara þeir
fá til að koma.
Námskeiðið byrjar meö eins konar
íjölskyldufimdi en þá mæta foreldrar
eða forráðamenn með unglingnum
sínum fyrsta námskeiðskvöldið.
Markmiöið er að brúa kynslóðabilið,
ýta undir kynni nemenda og virkja
foreldra til þátttöku í námi bama
sinna. Fundir þessir hafa gefist vel.
Námskeiðið er u.þ.b. 24 kennslu-
stundir og stendur alla jafna frá janú-
arbyrjun til marsloka. Gert er ráð fyr-
ir tveimur 40 min. kennslustundum í
senn, vikulega, með frímínútum á
milli. Til greina kemur að þjappa
námskeiðinu saman á færri daga.
Lokaathöfnin er haldin í lok mars
eða í apríl. Foreldraráð velur stað og
stund í samráði við stjóm Siðmennt-
ar. Æskilegt er að tveir til þrír hópar
á sama svæði sameinist um athöfn og
er þá eðlilegt að hafa sameiginlegt for-
eldraráð.
Fjórmál
Námskeiðsgjöld era u.þ.b.8000 kr. á
hvert ungmenni. Athöfnin hefur kost-
að u.þ.b. 3000 kr. að auki. Siðmennt
ber íjárhagslega ábyrgð á námskeið-
unum en foreldraráð á lokaathöfn-
inni. Ef námskeið skilar hagnaði
rennur hann í félagssjóð Siðmenntar
og ef tap verður stendur Siðmennt
straum af því.
Siðmennt hefur ekki notið neinna
fjárveitinga eða styrkja nema fyrstu
starfsárin en þá veitti menntamála-
ráðuneytið styrk. Tekist hefur að
halda kostnaðinum lágum vegna tals-
verðar sjálfboðavinnu stjórnarmanna
Siðmenntar og einstaka foreldra.
Einnig munar miklu að félagið hefur
notið ókeypis húsnæðis fyrir nám-
skeiðin hjá ýmsum menntastofnun-
um. Námskeiðsgjöldin hafa nægt fyrir
þóknun fyrirlesara og hluta af um-
sýslu.
Það er hlutverk hópstjóra og gjald-
kera Siðmenntar að innheimta nám-
skeiðsgjöldin. Helmingur gjaldsins er
innheimtur áður en námskeiðið hefst
og hinn helmingurinn þegar það er
u.þ.b. hálfnað.
Markmið
fermingarnámskeiðanna
Tilgangur borgaralegrar fermingar
er að efla heilbrigð og farsæl viðhorf
ungmenna til lífsins. Leitast er við að
kenna þeim að bera virðingu fyrir
manninum, menningu hans og um-
hverfi og að vera ábyrgir borgarar.
Markmiðin eru
eftirfarandi:
Að nemendur vinni með lífsvið-
horf, viðhorfin til sjálfra sín og ann-
ars fólks. Viðhorf og afstaða skipta
miklu um það hvemig lífi fólk lifir,
hvemig því líður í daglegu amstri og
hvemig lifsstil það temur sér. Þess
vegna er brýnt að rækta afstöðu sina
til lífsins þegar á unglingsárum.
Að nemendur læri á eigin tilfinn-
ingar, jafnt gleði sem sorg. Þeir búi
sig jafnt undir að njóta gleðistunda og
mæta áföllum, stórum og smáum.
Þeir læri að „líta á heiminn sem nýj-
an“ þegar miklar breytingar eiga sér
stað í lífinu. Það sem fólk nær ekki
tökum á í þroskakreppu unglingsár-
anna getur hrjáð það allt lífið.
Að nemendur læri að treysta eigin
dómgreind, bera ábyrgð á lífi sínu og
taka afstöðu. Þeir skilji nauðsyn þess
að þykja vænt um sjálfa sig og hugsa
vel um bæði líkama og sál.
Að nemendur læri að þekkja hvatir
sínar og þrár og að virkja þær í stað
þess að láta stjómast af þeim í
blindni. Þeir temji sér m.a. þá afstöðu
að sækjast ekki eftir því sem ekki
fæst.
Að nemendur þjálfist í samskiptum
við félaga sína og fjölskyldu. Þeir læri
að greina tvöföld skilaboð og keppist
við að láta orð og athöfn fara saman,
að standa við orð sín og hvetja aðra til
hins sama. Kennarinn fylgist með
samskiptum í hópnum og tekur þau
til umræðu þegar tækifæri gefast í því
skyni að bæta þau og eíla vináttu og
traust í hópunum. Til grema kemur
að láta hópinn setja sér samskipta-
eða siðareglur.
Að nemendur læri um réttindi og
skyldur í samfélaginu; um lög, reglur
og fjármál. Dæmi: almenn mannrétt-