Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.1999, Side 14
hakkavél Dr■ Gunna
nniskór
oa
Kvikmyndin Velvet Goldmine
segir af kynnum Iggy og Bowie i
upphafi áttunda áratugarins.
Þetta samband er ein af goðsögum
rokksins - brjálað sukk, eiturlyf
eins og sælgæti, villt kynlíf - sem
þeir þræta þó fyrir að hafa stund-
að hvor með öðrum - og nóg af
peningum, enda Bowie aðalmað-
urinn í poppinu þá. Karlarnir fóru
að lokum til Berlínar til að þurrka
sig upp en hafa í gegnum tíðina
haldið góðu sambandi og stundum
unnið saman. Það er skemmtileg
tilviljun að þessir meistarar skuli
nú á haustdögum vera að gefa út
sólóplötur sem eru nokkuð svipað-
ar þegar vel er að gáð, rólegar og
textarnir inn á við.
Angurvært vöðvatröll
Iggy Pop er ekki kallaður afi
pönksins að ósekju. Þeir sem ekki
hafa kynnt sér plöturnar sem
hann gerði með hljómsveitinni
The Stooges frá 1969 til ‘73 eru að
Iggy ‘99: Aldrei væminn
missa af miklu og hafa ekki
grundvallarþekkingu á pönki.
Karlinn hefur gert haug af plötum
sem allflestar hafa verið harðar og
rokkaðar. Nýja platan hans,
Avenue B, nefnd eftir götunni sem
hann bjó við í New York, er allt
önnur Ella og sýnir að karlinn
eldist eins vel og gráðaostur og
með reisn. Platan er einíold og oft-
ast angurvær þó Iggy geti ekki
haldið aftur af sér á stundum og
brestur þá á með gaddavírsrokki.
Don Was tók plötuna upp með
honum í New York og til aðstoöar
er m.a. djasstríóiö Medeski,
Martin and Wood og í þrem ör-
lögum les Iggy upp við hugljúfan
fiðiuleik. Textarnir enx þó ekkert
sérstaklega hugljúfir. Sá gamli er
á báðum áttum; vill stundum
grúska í bókum í inniskóm en oft-
ar halda áfram að vera sá vöðva-
stælti graðfoli sem hann hefur
hingað til verið. Hér segir af kon-
unum í lífi Iggys síðustu árin og
hvaða augum rokkarinn lítur
samböndin, t.d. „Nazi Girlfriend",
sem hann tekur á gólfmu innan
um bækur um forn fræði, og
„Miss Argentina" sem hann
skammast sín fyrir af því að hún
les Cosmopolitan. Hlustandinn
fær nána mynd af karlinum, þetta
er eins og að laumast í dagbókina
hans. Þó Iggy gefi mikið af sér ger-
ir hann það með glott á vör; súr-
sætur en aldrei væminn.
En hvaö segir karlinn? Var erfitt
aö koma meö góöa rokkplötu eftir
35 ár í bransanum?
„Ég gerði plötuna án þess að
pæla í því hvort hún væri helvítis
vagg og velta eða ekki. Ef eitthvað
er varið í hana mun hún vagga
einhverjum í grundvallarskilningi
þess orðs.“
Almennur kvíði
Plata Bowies heitir „hours...“ og
er „aðgengilegri“ en hann hefur
verið lengi. Tónlistarlega minnir
platan á vel slípaðar eikarhillur
með postulínsstyttum og þykir aft-
urhvarf til „Hunky Dory“ og hvíta
popp-soulsins á „Young Americ-
an“, sem sumum finnst reyndar
ládauðasti Bowie-inn. í textxmum
er Bowie hugsi og dapxxr, syngur
um rangar ákvarðanir og glötuð
tækifæri. Öfugt við Iggy er hann
þó ekki að syngja út frá eigin
reynslu. í viðtölum geislar Bowie
af hamingju og er yfir sig skotinn
í henni Iman sinni. Hann játar
líka fúslega að textarnir séu skáld-
skapur.
„Þetta er engan veginn
sjálfsævileg plata. Eins og hver
annar höfundur nota ég atbxxrði
úr eigin fortíð en ég flétta inn
brotum úr ævi vina og samtíðar-
manna sem hafa ekki átt sömu
velgengi að fagna og ég. Ég hef séð
fólk brölta í gegnum lífið og mála
sig út í horn þar sem er mjög
erfitt fyrir það að hefja nýtt líf.
Sumir eru undirgefnir, aðrir bitr-
ir og fxxllir af eftirsjá, karmski fast-
ir í aðstöðu sem er allt önnxxr en
sú
sem þeir héldu að lífið hefði upp
á að bjóða þegar þeir voru yngri.
Ég vildi fanga þennan almenna
kviða sem margir á mínum aldri
finna fyrir og semja lög fyrir mína
kynslóð."
Hetjurnar Iggy Pop og David Bowie voru
bæter að gefa út nýjar plötur. Þeir eru
■ báðir fæddir 1947 og eins og
rúmlega fimmtugum
mönnum sæmir líta
v beir yfir farinn veg
og velta lífinu og
fortíðinni fyrir
sér.
en
Bowle ‘99: „Oll list er uppgerð.
Ekki föndurbúð
Bowie hefur aldrei verið við eina
fjölina felldur í músíkinni. Á síð-
ustu plötu reyndi hann t.d. við
drum & bass með frekar hland-
volgri niðxxrstöðu. Hann er and-
stæða t.d. Rolling Stones sem hafa
alltaf byggt á blúsrótunum sinxim.
„Jú, ég dáist að þeim sem hafa
náð fullkomnun í sinni iðn,“ segir
hann um Rollingana, „en þeir eru
dálítið eins og pottagerðarmenn
sem hafa sérhæft sig í einni tegund
af potti og halda áfram að fram-
leiða sama pottinn allt lífið.“
Hver myndi þinn pottur vera?
„Eitthvað úr stórmarkaði, ha,
ha, ha. Ég er stórmarkaður frekar
en fóndurbúð. Ó, þetta er orðið
ansi vitlaus samlíking! En það er
mikilvægt að muna að ég trúi því
ekki aö ég eigi mitt ákveðna tón-
listarsvið. Mitt svið er bara það
sem ég geri, sem er að bræða sam-
an hluti sem vekja áhuga minn og
að túlka efni og hugmyndir, ekki
Bowie og Iggy ‘73: Ungir rnenn á
ósvipað og leikari. Það er alvarlegt
mál að leika og hlutverkið getur
orðið manni kært. Spyrðu hvaða
leikara sem er og hann segir ’' '
„Já, þetta er allt leikur, ég er
aö
þykjustuimi.
Þó er þetta allt í
er uppgerð."
-glh
Club Africa ★★★★
Fönkið lifir sem
! aldrei fyrr á skerinu
og því er við hæfi að
benda lesendum á
tvær spriklandi
[ hressar plötur sem
gefnar eru út undir
litlu en öflugu ensku
merki, Strut. Báðar
; dveljast við dásam-
lega fortíð þegar kragar voru risavaxnir og
buxnaskálmár útvíðar. Fyrst ber að nefna
Club Africa. Þar er safnað saman fjórtán
fönkgóðum lögum frá dimmu álfunni. Svit-
inn lekur sem bráðir smér um plötuna og
hún gefur engin grið í hraðri keyrslu. Sumt
er sungið, annað ekki, og í ósungnu lögun-
um er brjálæðið oft svo mikið að hlustand-
inn má allt eins eiga von á að falla í trans
og vekja athygli nágranna með ósæmilegu
háttalagi. Fönkfólk og ekki síður sveittar
stúlkur í „afró“ eiga hauk í horni þar sem
hún þessi er.
Europa ★★★
Finnann Jimi Ten-
or þekkja margir fyr-
ir tvær bragðmiklar
plötur sem Warp-út-
gáfan hefur gefið út
með honum. Jimi á
þó lengri feril að baki
og nýlega bætti Warp
úr brýnni þörf með
því að endurútgefa
tvær eldri plötur sem hingað til hafa verið
ófáanlegar nema í safnarabúðinni í Helsinki.
Europa frá 1995 er betri af þessum tveim.
Þar er Jimi næstum því búinn að mynda þá
happadrjúgu blöndu sem hann kynnti á
fyrstu plötu sinni hjá Warp og bæði blæs í
saxófóninn og riðlast á hljómborðinu. Þvi
miður syngur hann ekki mikið og því hljóm-
ar tónlistin eins og afslappað sándtrakk, eins
og Klaus Wunderlich og Isaac Hayes hafi
fengið það verkefni að semja saman tónlist-
ina við „The Pimp in the Sauna“.
venjulegra fönksafn-
platna og grefur upp
sjaldgæft fönk. Dj
Pogo hefxir safnað
saman sjaldheyrðum
smáskífum á eðal-
hlunknum Block
Party Breaks þar
sem má heyra stöff
með goðunum Sly
Stone og Rufus Thomas í bland við ófræg-
ari hetjur. Reykxxr stígur af skæli-fótstigum,
svo tryllt er þjösnast, og yfirbragðið er
gáskafullt og léttlynt. Tilvalin plata fyrir
suddalega góð partí, ekki síðxxr en plötu-
snúða með metnað og samplara - hér er
gomma af góðu grúfi og foxí riffum sem þeir
geta stolið.
Sahkömies ★
Fyrstu árin framdi
Jimi geðveika
industrial-til-
raunatónlist en á
plötu frá 1992 kom
hann öllum í opna
skjöldu með púra
diskói. Tveim árum
síðar kom Sa-
hkömies sem er
þxmnildi. Megnið af henni hljómar eins og
þunglyndissjúklingur sé að leika á skemmt-
ara. Hann nennir því tæplega og stundum
slær út í fyrir honum og hann fer að fikta í
rafmagnstöflunni. Þann töffaraskap og grúf-
heit sem síðar áttu eftir að vera kennileiti
Jimis er aðeins að finna í einu lagi og því er
þessi plata eingöngu ætluð eldheitustu Jimi
Tenor-fiklum.
Block Party Breaks ★★★★
Fönkið er kannski ekki í alfaraleið plötu-
kaupenda en Strut fer af best of-einstigi
f Ó k U S 15. október 1999
14