Dagblaðið Vísir - DV - 25.10.1999, Blaðsíða 4

4
MÁNUDAGUR 25. OKTÓBER 1999
Fréttir
Vinstri-grænir með fljúgandi fylgi og fólk flykkist að:
Ótti við gömlu
harðlínukommana
- þrátt fyrir syngjandi gleði meðal flokksmanna
„Grunnurinn hefur verið lagður og
það er stórkostlegt að fa niðurstöðu
eins og þá sem fyrir liggur strax í okk-
ar fyrstu kosningum," sagði Steingrím-
ur J. Sigfusson, alþingismaður og for-
maður Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, þegar úrslit alþingiskosn-
inganna lágu fyrir í vor. Steingrímur
gat verið ánægður, hinn nýi flokkur
„hans“ vann stórsigur og skartaði að
kosningunum loknum 6 alþingismönn-
um. Það lá orðið nokkuð ljóst fyrir þeg-
ar nær dró kosningunum að Vinstri-
grænir myndu koma að a.m.k. einum
þingmanni á Norðurlandi eystra þar
sem Steingrímur leiddi sjáifur lista
flokksins, flestir gerðu því skóna að
flokkurinn fengi mann kjörinn í höfuð-
borginni en margir töldu að þetta yrði
allt og sumt. Niðurstaðan var því stór-
sigur.
Það spáðu ekki ailir vel fyrir Stein-
grími þegar hann sagöi skilið við sinn
gamla flokk, Alþýðubandalagið, og blés
í herlúðra. Steingrímur gat ekki sætt
sig við gang mála varðandi samruna-
ferii flokks sfns við Alþýðuflokkinn og
Kvennalistann undir merki Samfylk-
ingarinnar. Steingrímur og félagar
hans létu hins vegar hrakspár ekkert á
sig fá og hófu strax það „ferli" sem
þarf til að byggja upp stjómmálasam-
tök á landsvísu.
Heilbrigðis-
vottorð
Skoðana-
kannanir
sýndu strax
eitthvert fylgi
við þessa
hreyfingu sem
staðsetti sig
lengst til
vinstri í ís- Steingrímur J. Sig-
lenskri póli- fússon, hinn óum-
tík. Lengi vel dei|di ieiðtogi VG.
mældist fylgið
5-5% en mörgum virtist ljóst að kosn-
ingamar gætu skilað meim og Stein-
Frá landsfundi Vinstri hreyfingarinnar -
grímur, sem fór fyrir sínu fólki og fór
nánast hamfórum í kosningabarátt-
unni, var bjartsýnn. Hvergi var byrinn
reyndar meiri en í kjördæmi hans,
Norðurlandi eystra, og þar áttu heldur
betur tiðindi eftir að líta dagsins ljós
þegar talið var upp úr kjörkössunum
aðfaranótt 9. maí.
í stuttu máli sagt fékk flokkurinn
9,1% atkvæða á landsvísu. Á Norður-
landi eystra fór fylgið í 22% og Ámi
Steinar Jóhannsson fylgdi Steingrími
inn á Alþingi. í Reykjavík fékk flokk-
urinn einnig tvo menn, Ögmund Jón-
asson og Kolbrúnu Halldórsdóttur, á
Norðurlandi vestra 9,4% og Jón
Bjamason kjörinn, á Austurlandi 11%
og Þuriði Bachmann kjöma. Verr gekk
í öðrum kjördæmum, s.s. á Reykjanesi
þar sem flokkurinn mætti mótlæti og
fékk einungis 5,9% en lökust var út-
koman á Suðurlandi eða aðeins 2,9%
atkvæða.
Niðurstaðan var mikill persónuleg-
ur sigur Steingríms J. en nú tók alvar-
an við. Af 6 þingmönnum Vinstri-
grænna vora fjórir nýliðar á Alþingi
Kröftugur
þingflokkur
græns framboðs á Akureyri um helgina.
þannig að menn þurftu að vinna
heimavinnuna sína áður en þingið
yrði kallað til starfa.
Þegar ný framboð hafa náð fylgi hef-
ur tilhneigingin gjaman verið sú að
það fylgi hefur tekið að dala strax að
kosningum loknum.
Þetta hefúr ekki orð-
ið raunin varðandi
Vinstri-græna. í
skoðanakönnun DV
í september sl. fékk
flokkurinn 9,8% eða
0,7% hærra en kjör-
fylgið. í skoðana-
könnun DV fyrir
helgina gerðust svo enn tíðindi þegar
Vinstri-grænir fengu atkvæði 14,5%
þeirra sem afstöðu tóku og skaut
Framsóknarflokknum m.a. aftur fyrir
sig. Þessar tölur í kosningum myndu
þýða að flokkurinn fengi 9 þingmenn.
Með þetta í veganesti ásamt að því er
virðist öflugu starfi á Alþingi og í
a.m.k. sumum kjördæmunum var svo
blásið til landsfundar flokksins á Ak-
ureyri um helgina.
Menn velta því tals-
vert fyrir sér hver muni
verða framtíð Vinstri-
grænna. Þeir sem spá
ekki vel fyrir Stein-
grími og félögum segja
gjaman að Steingrímur
sjálfúr sé allt of sterkur
innan flokksins til að
hann geti orðið ianglíf-
ur og benda gjaman á
Albert Guðmundsson
og Borgaraflokkinn og
Þjóðvaka og Jóhönnu
Sigurðardóttur máli
sínu til stuðnings. Þeir
spá því líka, þrátt fyrir
syngjandi gleði meðal
flokksmanna, að áður
en mjög langt um líður
DV-mynd gk skerist í odda innan
flokksins, gömlu harð-
línukommamir muni fara að láta
meira á sér kræla og þá fari nú að fara
um suma.
Vinstri-grænum varð ýmislegt að
vopni fyrir kosningamar i vor. Eitt
var t.d. vandræðagangurinn sífelldi á
Samfylkingunni sem
hvergi varð augljós-
ari en á Norðurlandi
eystra þar sem við lá
að fylkingin klofnaði
áður en „handraðað"
var í efsta sæti listans
gegn úrslitum próf-
kjörs. Á þessu
græddu engir meira
en Vinstri-grænir.
En það er staðreynd sem ekki verð-
ur neitað að flokkurinn hefur haldið
vel á sínu og alþingismannaliðið virð-
ist vera samhent og kröftugt. Það hef-
ur a.m.k. ekki borið minna á 6 þing-
mönnum Vinstri-grænna i stjómar-
andstöðunni en 19 þingmönnum hinna
stjómarandstöðuflokkanna. Hversu
lengi verður svo verður framtíðin hins
vegar að leiða í ljós.
Fréttaljós
Gylfi Kristjánsson
Sjálfvirk einkavæðing
Ríkisútvarpið er gróin stofn-
un meðal þjóðarinnar sem nýtur
virðingar enda greiða íslending-
ar tvö þúsund kall á mánuði til
að ekki verði röskun á rekstrin-
um. Ákveðinn hópur nískupúka
hefur um áratugaskeið séð eftir
þessum smáaurum sem meiri-
hluti þjóðarinnar greiðir bros-
andi 12 sinnum ári. Samkvæmt
þessu greiðir sá sem einn hefur
afnot af Sjónvarpi, Útvarpi eða
Textavarpi rétt tæpar 25 þúsund
krónur árlega. Þannig má
reikna með að sá hinn sami
borgi aðeins rúma milljón króna
á lifsleiðinni. Sú upphæð er að
vísu fyrir skatta en fyrir þá
nautn að hlusta ævilangt á Rás 1
greiðir meðvitaður einstakling-
ur aðeins sem nemur tveim
milljónum króna af ævilaunum.
Nú hefur spurst út að Bjöm Bjamason mennta-
málaráðherra sé að pukrast við það í ráðuneyti
sínu að semja framvarp um afnám skyldugóð-
verkanna. Fái ráðherra sínu framgengt er víst að
gíróseðla Rásar 1 verður ekki lengur að finna
innan um gíróseðla Krabbameinsfélagsins og
Hjálparstofnunar kirkjunnar sem gera út á sömu
mið og Ríkisútvarpiö.
En eitt er það sem ráðherrann hefur enn ekki
uppgötvað. Það er nefnilega risin upp hreyfing
meðal æðstu embættismanna RÚV um tafarlausa
einkavæðingu í stuttum skrefum. Hugmynda-
fræði embættismanna Útvarpsins er einfóld og
skýr og til fyrirmyndar. Þeir hafa í rólegheitun-
um byrjað að selja einingar Útvarpsins. Eftir
mikil fundahöld var ákveðið að byrja á Morgun-
útvarpi Rásar 2. Gengið var til samninga við eig-
endur Kringlunnar um að þeir ættu ákveðnar
klukkustundir, gegn gjaldi, sem þeir gætu ráð-
stafað að vild. Nú er þrýst á ráðherra útvarps-
mála að haga lagasetningunni i samræmi við hið
nýja fyrirkomulag og sníða lögin eftir lagabálki
um fiskveiðistjómun sem hefst svo: Nytjastofnar
á íslandsmiðum eru sameign íslensku þjóðarinn-
ar. Þannig vilja einkavæðingarmenn að 1. grein
laga um útvarp hljóði svo: Ríkisútvarpið er eign
islensku þjóðarinnar. Síðan kæmu nokkrar
greinar sem heimiluðu að íslenska þjóðin treystu
valinkunnum mönnum til að leigja útsendingar
kvóta gegn ströngum reglum. Þar með væri hægt
að einfalda álla innheimtu útvarpsgjalda. Versl-
unareigendur og aðrir sem til þess eru fallnir
leigja einfaldlega ákveðnar klukkustundir og
ákveðna efnisþætti sem tækju fljótlega á sig verð
markaðarins. Almenningur þyrfti ekki lengur að
paufast meö gíróseðla en greiddi gjaldiö með
mjólkinni og brauðinu. Víst er að samtengdir
fréttatímar yrðu dýrasti kvótinn og næturútvarp-
ið að sama skapi ódýrast. Þetta er eins og gerist
í slorinu; þorskkvótinn er dýrastur en homsílin
utan kvóta. Allt útsendingarefni má selja en ljóst
er að árstíðabundið yrði hversu hátt hver mínút-
an yrði metin. Aðstandendur útihátíða munu ör-
ugglega slást um veðurfréttatímana sem þannig
tækju á sig hátt kvótaverð. Handhafar útsending-
artimans hefðu þannig vald til að fella niður
óheppilegar veðurspár eða undirstika rækilega
þær sem bera í sér réttar niðurstöður. Allir sjá
hversu sterkt yrði að enda sólskinsspá á Norður-
landi á eftirfarandi: þetta veður er í boði Halló
Akureyri sem býður fólki að leggja undir sig bæ-
inn um helgina. Dagfari
Hjálmar í ónáð
Hugmyndir Hjálmars Jóns-
sonar , formanns landbúnaðar-
nefndar Alþingis, um breyttar
áherslur í sauðfjárrækt hafa
valdið hrolli meðal
framsóknarmanna
á Suðurlandi. Þeir
telja dagljóst að
Hjálmar ætli með
þessu að útrýma
sauðfjárbúskap í
hinum blómlegu
sunnlensku sveit-
um. Fyrir óá-
nægðum fram-
sóknarmönnum fer al-
þingismaðurinn ísólfur Gylfi
Pálmason. Nú era uppi sterkar
raddir meðal Framara um að
leiðtogi þeirra Guðni Ágústs-
son gripi til hefhda gegn þing-
manninum og hætti að hugsa um
hestamiðstöð í Skagafirði, heima-
sveit Hjálmars ...
Himinlifandi grænir
Það ríkir hátíöastemning með-
al Vinstri-grænna
þessa dagana eftir
að skoðanakönnun
DV sýndi þá stærri
en sjálfan Fram-
sóknarflokkinn.
Flóttinn frá Sam-
fylkingunni þang-
að sem grasið er
grænna hefur þó
valdið nokkrum
áhyggjum í herbúðum sigur-
vegaranna. Það eru nefnilega
ekki aðeins græningjar af hug-
sjón sem streyma inn í flokkinn
því með þeim fljóta gömlu aust-
antjaldskommamir sem þykja
líklegir til aö menga málstaðinn
með gömlum úreltum lummum
um alræði öreiganna ...
Hér opna ég
Það hófst fyrir alvöm í sam-
gönguráðherratíð HaUdórs
Blöndals að ekki
mátti opna vegar-
spotta á lands-
byggðinni með
bundnu slitlagi
öðru vísi en að
ráðherra mætti á
svæðið að klippa
á borða eða af-
hjúpa minnis-
varða. Varð
frægt þegar Halldór „opnaði“
þjóðveginn milli Reykjavíkur og
Akureyrar margsinnis eftir því
sem bundnu slitlagsköflunum
fjölgaði, og höfðu margir gaman
af. Sturla Böðvarsson, núver-
andi samgönguráðherra, ætlar
ekki að vera neinn eftirbátur for-
vera síns hvað þetta varðar, og
„opnar“ í gríð og erg, síðast fyrir
nokkrum dögum smákafla á leið-
inni úr Skagafirði til Siglufjarðar
sem loksins var bundinn slitlagi.
Og ekki dugði minna til en kalla
á staðinn þingmenn, sveitar-
stjómarmenn og fjölmiðla, en
þeir leika auðvitað lykilhlutverk-
ið í þessum „opnunum".
f hátíðaskapi
Ræða Davíðs Oddsonar for-
sætisráðherra á Hólahátið í
haust vakti mikla at-
hygli eins og ræður
Davíös gera svo oft.
Menn túlkuðu ým-
islegt sem hann
sagði á ýmsan
hátt, sumir þótt-
ust hneykslaðir
og aðrir glaöir
eins og gerist. Á
hagyrðingakvöldi
fjarðarsveit var eitthvað minnst
á þessa miklu ræöu og Björn Ing-
ólfsson, skólastjóri og hagyrðing-
ur á Grenivík, hafði þetta til mál-
anna að leggja:
Þaó er óþarfi aó lúta eins og api
þótt úrtölumennirnir gapi
yfir rϚunum hans
þessa ráósnjalla manns
þegar hann er í hátíöaskapi.
Umsjón Reynir Traustason
Netfang: sandkom @ff. is