Dagblaðið Vísir - DV - 11.11.1999, Blaðsíða 16

16
FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1999
Ýmis ráð til að nýta hita frá ofnum betur:
.rJakgrlw J —J
Gætið að þéttilistum í
gluggum og hurðum
- varist að hylja ofna með gluggatjöldum eða húsgögnum
Þegar kólnar í veðri hækkar fólk
hita á ofnum til að fá eðlilegan hita í
hýbýli sín. Ef við gefum okkur að
ofnakerfi íbúðar sé i lagi geta ýmsir
utanaðkomandi þættir þó orðið til
þess að hitinn frá ofnunum nýtist
misvel.
Töluverður hiti tapast út um
glugga, jafnvel þó opnanleg fög séu
lokuð. Hitatap verður bæði beint út
um glerið og eins um opnanleg fóg og
útidyr ef þéttilistar eru lélegir.
Samkvæmt byggingareglugerð sem
tók gildi í fyrra eiga svokölluð K-gler
að vera i öllum nýbyggingum. K-gler
er sérstakt einangrunargler sem heft-
ir varmatap. En þar sem reglugerð
um þetta gler kom ekki til sögunnar
fyrr en á síðasta ári eru hlutfalls-
lega fá hús með slíku gleri.
Tvöfalt „venjulegt“ gler hleyp-
ir meiri hita út, svo ekki sé tal-
að um einfalt gler.
Þeir sem ekki
eru með K-gler í
gluggum geta
því athugað opn-
anleg fög og
k a n n a ð
ástand þétti-
lista. Ef
þeir eru
orðnir
1 é -

20°C
I
\
X9aC
23»C ..
*
20*C
xs=c
I
24°C
V >
WJ
%
1
I
18°C
r
Q
Gluggatjöld og
húsgögn
Heitt loft er léttara en kalt
loft og leitar þvi upp. Mestur
hiti er því uppi við loftið. Ef
nást á jafnri dreifmgu á heitu
lofti frá ofninum er best ef
enginn sólbekkur er fyrir
ofan hann og ekkert sem hyl-
ur hann að öðru leyti. En
hönnun og smekkur fólks
Æskileg hringrás heits lofts frá ofni.
Hindranir eru í lágmarki. Skýringa-
myndirnar á síðunni eru úr bæk-
lingnum Hitamenningu.
Árfðandi er að hreinsa vel flötin sem
þeir eru límdir á. Sama
gildir um útidyr. Lélegir
þéttilistar geta orsakað
mikið varmatap og
kostnaðarauka vegna
húshitunar.
Þéttilistar eru ódýrir,
100-200 kr. metrinn, og
seldir í metravís eða í
pökkum. Starfsfólk
byggingavöruversl-
ana leiðbeinir fús-
lega um val á þétti-
listum og uppsetn-
i n g u
þeirra.
legir
er ráðlegt
að fjarlægja þá
og setja nýja sjálf-
límandi þéttilista í stað-
inn. Þeir eru þá annað hvort
settir á opnanlega fagið (sem er
stundum með innfræstum þétti-
listmn) eða í gluggakarminn. Má
líma þéttilistana sérstaklega eða
hefta svo þeir losni síður.
stangast yfirleitt á við þessar kjörað-
stæður. Því stærri sem sólbekkir eru
þvi meiri hindrun verður í dreifingu
heita loftsins frá ofninum. En ef ekkert
Hiti lokast
af á bak við
gardinu
°g
varmatap
verður út
um giuggann.
Gluggatjöld
18°C
lofthitastýrða ofha er að ræða,
þar sem hitanemi nemur loft-
hita og stjómar hitanum
á ofninum samkvæmt
honum getur farið svo að - c
æskilegt hitastig er ein-
ungis við ofninn en ekki í herberginu
öllu (hinum megin við gardínumar).
Einhver gæti haldið að ráðið við þessu
væri að staðsetja
hitanemann sem
stjómar ofnrennsl-
inu úti í herberginu.
En þá veröur ofiiinn
á bak við gardínum-
ar að snarhitna til
að hita herbergisloftið að æskilegu
marki. Það þýðir mikla notkun á heitu
vatni sem nýtist illa og mikið af hitan-
um fer út um gluggann. Peningum
vegna hitunar er sóað.
Verst er ef húsgögn eins og sófi eða
skenkur er við ofninn. Þá einangrast
heita loftið hreinlega við ofninn og
kemst ekki út í herbergið. Þá er verið
að kynda lítið rými sem nýtist ekki
þeim sem em í herberginu. Slíkt er al-
ger sóun á peningum.
Ef um vatnshitastýrða ofha er
að ræða, þar sem hækkað er og
Gluggatiðld
Hítarsassi-*0
waá
stnc
mörk-
u ð u
gagm.
I* Heita
vatnið er
illa nýtt.
En gardínur
eru að sjálf-
sögðu ekki
slæmar í sjálfu
sér. Þær einangra
lika á jákvæðan
hátt, hindra
Lítt dugar að staðsetja hitanema
uppi á vegg ef heita ioftið frá
ofninum kemst ekki að honum.
Ofninn sjóðhitnar til lítils gagns.
varmatap út um glugga. Og þunnar og
léttar gardínur valda síður þeim vand-
ræðum sem lýst er að ofan. Stuttar
gardínur.em æskilegri frá sjónarhóli
hitanýtingar en ekki víst sú staðreynd
falli að smekk fólks.
Það kostar peninga að hita hýbýlin.
Því er það sóun á peningum ef hitinn
streymir út um óþétta glugga eða dyr.
Það er einnig sóun á peningum ef
dreifing heita loftsins er hindmð með
sólbekkjum, gólfsíðum gardínum eða
húsgögnum og nýtist ekki heimilis-
fólkinu.
-hlh
lækkað handvirkt, gildir
hylur ofiiinn að öðm leyti verður her-
bergið heitt á endanum en kannski
ekki eins fljótt.
Ef sólbekkur er til staðar og gardín-
ur ná að auki niður í gólf kemst heita
loftið enn síður út í herbergið. Ef um
þ a ð
sama
I og hér að
ofan. Ef
vatns-
! rennsli um
ofii er aukið
en hann hulinn
með gardínu eða
húsgögnum kem-
ur hærri hiti á
ofninum að tak-
Er stigagangurinn leikvöllur?
- gangar og stigagangar í fjölbýlishúsum eru ekki ætlaðir til þess að vera leikvangur fyrir börn
Eldri kona í fjölbýlishúsi í austur-
borginni spyr sérfræðinga Húsráða:
Ég er oröin nokkuð fulloröin og lendi
oft í því bœöi á daginn og frarn á kvöld
að verða fyrir miklu ónœöi af völdum
barna í blokkinni, sérstakkga vegna
boltakikja en einnig annarra kikja.
Eru ekki til einhverjar húsreglur Jyrir
fjölbýlishús sem taka á þessu vanda-
máli eöa þarf ég bara aö búa við þetta
ónœði?
Halla Bergþóra Bjömsdóttir hdl.,
GÁJ lögfræðistofu, svarar:
„Leikir bama í
sameign hafa oft
verið viðvarandi
vandamál i fjölbýl-
ishúsum og valdið
öðrum íbúum
óþægindum. Sam-
kvæmt fjöleignar-
húsalögunum ber
hveijum íbúa fjöl-
býlishúss að taka sanngjamt og eðli-
legt tillit til annarra iþúa um notkun á
sameigninni og fara eftir öllum lögleg-
um reglum og ákvörðunum húsfélags
varðandi afnot hennar. íbúum er
óheimilt í raun að nota sameiginlegt
húsrými eða lóð til annars en það er
ætlað. Það er nokkuð augljóst að gang-
ar og stigagangar í fjölbýlishúsum em
ekki ætlaðir til þess að vera leikvang-
ur fyrir böm. í fjöleignarhúsalögunum
em úrræði til þess að kveða betur á
um umgengni í sameignum. í raun er
stjóm húsfélags skylt að semja og
leggja fyrir húsfund til samþykktar
reglur, svokallaðar „húsreglur“, um
hvemig hagnýta eigi sameignina.
Stjóm húsfélags er því skylt að semja
húsreglur um hagnýtingu sameignar
og séreignar (íbúðar) að því marki sem
lögin leyfa.
Bað um miðjar nætur?
Húsreglur hafa oft að geyma ákvæði
um umgengni, afnot sameignar og
skiptingu afnota í sameign ef þvi er að
skipta. Reglumar hafa oft að geyma
bann við röskun á svefnfriði í húsinu,
a.m.k. frá miðnætti til kl. 7 að morgni
og svo einhveijar undanþágur frá þvi
banni. Einnig em oft reglur um skipt-
ingu afnota þvottahúss, þrif sameign-
ar, umhirðu lóðar og hveijar séu
skyldur eiganda í þessum efhum. Sé
hunda- og kattahald leyft í húsinu eru
oft reglur um dýrahaldið í húsreglun-
um. Síðan em reglur um afhot á sam-
eiginlegum bílastæðum og hagnýtingu
ibúða, að því marki sem unnt er.
Reyndar er húsfélagi afar þröngur
stakkur skorinn hvað varðar að setja
reglur um hagnýtingu íbúðar þar sem
meginreglan er sú að valdsvið húsfé-
laga nær yfir sameign. Þó getur viss
hagnýting íbúðar haft mikil óþægindi
í fór með sér fyrir aðra íbúa fjölbýlis-
húss og geta því húsreglur einnig inni-
falið t.d. bann við því að fara í bað um
miðjar nætur, bann við spilun háværr-
ar tónlistar að næturlagi og svo fram-
vegis. Oft er erfitt að ákveða hvar
mörkin séu, varðandi það hvað eigi að
vera leyfilegt og hvað ekki.
LESENPUM SVARAÐ
RÁOGJAFAÞJONUSTA HÚSFÉLAGA
Lesendur geta sent
spurningar til sérfræðinga
Húsráða með tölvupósti.
Netfangiö er dvritst@ff.is
og merkja skal tolvupóstinn Húsráð.
Setja í húsreglur
Eins og ég sagði áður er ljóst að
sameign í fjölbýlishúsi er ekki ætluð
til þess að vera leikvöllur. Þrátt fyrir
þetta er oft erfitt að fá böm til þess að
hætta að leika sér í stigagöngum. Oft
er það vegna þess að bömum þykir af-
skaplega gaman að leika sér saman
mörg í hóp og foreldrar em fegnir að
hafa ekki hálfa blokkina inni í íbúð-
inni í leik. Ef hér er um viðvarandi
vandamál að ræða væri það athugandi
að vita hvort einhveijar húsreglur séu
til í húsinu og yftr hvað þær ná. Sé
ekkert kveðið á um að leikir séu bann-
aðir í sameign væri ráð að fara fram á
það við stjóm húsfélagsins að kveðið
væri betur á um not sameignarinnar
og fá það inn 1 húsreglur að leikir í
sameign væm bannaðir. Annars ætti
að vera nóg að benda á það að það er
óheimilt skv. fjöleignarhúsalögunum
að nota sameiginlegt húsrými til ann-
ars en það er ætlað.“