Dagblaðið Vísir - DV - 06.04.2000, Side 17
FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 2000
17
Ljúfsárir harmar
Ásgerður Júníusdóttir messósópr-
ansöngkona hélt sína fyrstu opinberu
einsöngstónleika fyrir þéttsetnu tón-
listarhúsi Kópavogs á þriðjudags-
kvöldið. Þetta voru líka síðustu tón-
leikarnir í Tíbrárröðinni Við slag-
hörpuna og síðustu tónleikar Jónasar
Ingimundarsonar píanóleikara í Saln-
um á þessu starfsári en hann sá að
sjálfsögðu um meðleikinn.
Ásgerður er þó ekki alveg óþekkt
stærð í íslensku tónlistarlifi, hún hef-
ur komið fram við ýmis tækifæri og
vakti athygli fyrir góða frammistöðu
árið 1997 þegar hún komst í úrslit í
Tónvakakeppni Ríkisútvarpsins.
Debuttónleikar eru hins vegar alltaf
dálitið sérstakir og spennandi og hafði
hún valið óvenjulega efhisskrá til að
slá í gegn með, lög sem heyrast allt of
sjaldan og fær hún sérstaka rós í
hnappagatið bara fyrir það.
Efhisskráin fyrir hlé samanstóð síð-
rómantískum finnskum og sænskum
lögum og einu lagi eftir Danann Carl
Nielsen. Fyrst komu tvö ljúfsár og
undurfógur lög eftir Finnann Oskar
Merikanto, Minning og Hljómið blíð-
lega, sorgartónar mínir sem voru flutt
af mikilli tilfmningu. Rödd Ásgerðar
er mjög sérstök, opin og hljómfogur,
mjúk og dökk með djúpum botni og
fallegri hæð og hljómar hvort tveggja
jafnvel, að auki hefur hún svo tileink-
að sér ágæta tækni sem gerir henni
kleift að músisera fallega og músi-
kölsk er hún svo sannarlega.
Á himninum ljóma stjömumar eftir
Kilpinen var ljómandi vel sungið á
finnsku eins og hin tvö. Lag og Bæn til
næturinnar eftir sænska tónskáldið,
hljómsveitarstjórann og krítikerinn
Ture Rangström voru einnig fallega
flutt með rikri tilfinningu fyrir tónlist-
inni og textanum. Það eina sem ég var
ekki alveg sátt við í byrjun og senni-
lega skrifast það á svolítinn taugatitr-
ing voru nokkuð óstöðugar hendingar,
þar sem dýnamikin var einum of ýkt innan hvers
frasa þannig að laglínumótunin varð svolítið
ósannfærandi en hún lagaði það strax i lagi Carl
Nielsens Hneigðu höfuö þitt, blóm sem var virki-
lega ljúft í flutningi þeirra tveggja. Jónas var i
finu formi þetta kvöld og lék vel í góðu sambandi
við söngkonuna.
Þrjú lög Sigurds von Kochs sem voru síðust á
dagskrá fyrir hlé gera miklar kröfur til flytjanda
og stóð Ásgerður fyllilega undir þeim og flutti
þessa alvarlegu þanka í tónum afar vel og sann-
DV-MYND HILMAR ÞÓR
Asgeröur Júníusdóttir og Jónas Ingimundarson
Rödd Ásgeröar er mjög sérstök, opin og hljómfögur, mjúk og dökk meö djúpum botni og fallegri hæö. “
færandi. Sérstaklega var hið dramatíska Villtir
svanir glæsilegt og flutt af miklu öryggi.
Úr skandinavískri alvöru var haldið í spænska
ástarsöngva Enrique Granados, fyrst fjögur lög úr
Tonadillas þar sem Ásgerður sýndi bjartari lit og
þó hún færi létt með það og sungið af öryggi fannst
mér þó lagaflokkurinn Harmþrungna stúlkan henta
hennar karakter betur. Þau voru rétt eins og samin
fyrir hana og ýfðu upp gæsahúðina strax á fyrstu
tónunum. Söng hún þrjú lög flokksins hreint frá-
bærlega af miklum tilflnningaþunga. Sjö spænsk
lög eftir Femando Obrador voru síðust á efnisskrá
og voru þau öll flutt af öryggi og beint frá hjartanu.
Tvö lög gagntóku mann sérstaklega, Til ástarinnar
og Tvær þjóðvísur sem fengu virkilega notið sin til
hins ýtrasta í meðfórum þeirra Ásgerðar og Jónas-
ar.
Þetta voru afar vel heppnaðir tónleikar og
glæsilegt upphaf á vonandi glæsilegum ferli. Ás-
gerður er flott söngkona sem hefur allt til að bera
til að svo verði ef hún heldur rétt á spilunum.
Arndís Björk Ágseirsdóttir
Klassísk og djörf
Nú er enginn maður með mönnum nema hann
hafi farið upp í Lundarreykjadal og séð íslands-
klukkuna eftir Halldór Laxness í uppsetningu
Höllu Margrétar Jóhannesdóttur og Ungmennafé-
lagsins Dagrenningar þar í dalnum. Þangað fór
einnig tíðindamaður DV á laugardaginn var í feg-
ursta veðri til að geta verið með
á nótunum í siðuðum selskap.
Engu er logið á þessa upp-
færslu. Hún er klassísk að því
leyti að þar eru famar hefð-
bundnar leiðir í túlkun, en hún
er líka hugmyndarík, einkum í
sviðsetningu. Hún er djörf að því
leyti að Halla Margrét hikar ekki
við að láta leikarana slna, áhuga-
mennina, leika erfið atriði á gólf-
inu fyrir framan fremsta áhorf-
andabekkinn. Þannig var siðasta
ástaratriðið milli Áma Ámason-
ar og Snæfríðar leikið innan við
tvo metra frá blaðamanni. Það
vill til, bæði i því atriði og öðr-
um, að leikurinn er einlægur og
tilgerðarlaus. Leikstjóri hefur
agað fólk sitt svo vel að það still-
ir sig alveg um að leika mikið -
nema auðvitað þar sem það á við.
Eins og jafnan í verkum Halldórs Laxness
skiptast persónur í tvennt, raunsæjar og stílfærð-
ar. Ámi og Snæfríður eiga samúð höfundar sín
og okkar og þau eru afar prúðmannlega leikin af
Hildi Jósteinsdóttur og Þór Þorsteinssyni. Þau
eru blessunarlega fríð bæði tvö eins og vera ber í
þessum hlutverkum og bæði fóru vel með text-
ann. Jafnvel sú fræga (og erflða) ræða sem Amas
Arnæus heldur yfir von Úffelen um örlög íslands
ef það kemst undir þýsk yfirráð varö tilgerðar-
laus í munni Þórs, enda var atriðið snilldarlega
útfært í sýningunni þar sem Amas er látinn
hrekja von Úffelen út úr bókastofu
sinni undir ræðunni!
Milli raunsærra og stílfærðra per-
sóna Klukkunnar stendur Jón
Hreggviðsson og hefur hallast á
ýmsar hliðar í uppsetningum hing-
að til. Sigurður Halldórsson leikur
hann innlifað og færir hann óhikað
í flokk með Áma og Snæfríði. Hann
dregur vel fram alla drætti persón-
unnar, hörku hans og viðkvæmni,
kaldhæðnislega kímni hans, upp-
reisnarandann sem blandast svo sér-
kennilega sátt hans við örlög sín.
Persóna og leikari runnu saman í
eitt; Sigurður var Jón, að minnsta
kosti þessa stund.
Fremstur meðal jaíhingja i stíl-
færðu deildinni er Gisli Einarsson
sem leikur júngkærann í Bræðra-
tungu og von Úffelen. Persónurnar
em hvor á sínum endanum, júngkærinn óheflað-
ur ruddi i fylliríunum, von Úffelen fágaður
heimsmaður. Gísli virtist ekki hafa mikið fyrir
því að skipta sér í tvennt; Magnús í Bræðratungu
var viðurstyggilegur ofbeldismaður, þýski aðals-
maðurinn lyfti fótum hátt eins og hani og hélt
klút fyrir viðkvæm vit sín - enda var lyktin víst
ekkert góð í Kaupin-
höfn í þá tíð. Báðar
persónur fengu skýra
drætti með einíöldum
aðferðum. Stílfærðir
vom líka að sjálf-
sögðu tveir Jónar,
Marteinsson og Grin-
vicensis sem Jón
Gíslason og Ámi Ingv-
arsson skemmtu sér
vel yflr.
íslandsklukkan lifn-
aði sem sagt á sviðinu
í Brautartungu þetta
kvöld og við vorum
enn og aftur minnt á
dæmalaust framlag
Halldórs Laxness tO
skilnings á þessari
þjóð, kostum hennar
og löstum. Sérstakar
þakkir fær að lokum
Helgi Bjömsson, ekki
aðeins fyrir að vera
vígalegur varðmaður á Þingvöllum heldur einnig
fyrir að brjótast inn í bensíntank blaðamanns og
bjarga honum um eldsneyti til aö komast heim til
sín að lokinni skemmtuninni. -SA
Næstu sýningar í Brautartungu eru 7., 8., 14., 20. og
22. apríl kl. 21.
Þess má geta aö annað kvöld eöa laugardagskvöld
gengur hinn umtalaöl þúsundasti miöl út!
Jón Hreggviðsson
Persóna og leikari runnu
saman í eitt.
Snæfriöur íslandssól
Fögur og viröuleg í túlk-
un Hildar Jósteinsdóttur.
___________Merming
Umsjón: Silja Aöalsteinsdóttir
Birgir Engilberts
Birgir var leikmyndahönnuður viö Þjóöleik-
húsiö og hannaöi sviö margra eftirminni-
legra sýninga.
Sýning
Birgis Engilberts
Á laugardaginn verður opnuð í Gall-
erf Reykjavík, Skólavörðustíg 16,
minningarsýning á myndverkum -
málverkum, klippimyndum og mynd-
um gerðum með blandaðri tækni - eft-
ir Birgi Engilberts. Það er frændfólk
hans, Einar Már Jónsson og Anna
Gréta Jónsdóttir, sem stendur fyrir
sýningunni en Birgir hafði sjálfur und-
irbúið hana áður en hann lést í fyrra.
Birgir var sonur Gríms Engilberts
og bróðursonur myndlistarmannsins
Jóns Engilberts. Hann var þekktur
sem leikmyndahönnuður og rithöfund-
ur um sína daga og reyndar vissu ekki
margir að hann lagði stund á myndlist.
Minnisstætt er þeim sem sáu leikrit
hans Hversdagsdraum á sviði Þjóðleik-
hússins (1972) hvemig hann sameinaði
ritlistina og leikmyndahönnunina. Það
verk fjallar um hjón sem eru á valdi
hlutanna og vora húsgögnin í yfir-
stærð en leikaramir - Bessi og Mar-
grét Guðmundsdóttir - eins og mýs í
sviðsmyndinni! Merki þess verks og
leikmyndahönnunarinnar yfirleitt má
sjá á mörgum málverkanna á sýning-
unni.
Sýningin á myndverkum Birgis
stendur til 16. apríl og galleríið er opið
kl. 10-18 virka daga, kl. 11-16 laug. og
sunn. kl. 14-17.
Málþing um tónlist
Á sunnudaginn kl. 10 hefst málþing
Félags tónlistarskólakennara og Félags
íslenskra hljómlistamanna í sal Tón-
skóla Sigursveins D. Kristinssonar,
Engjateigi 1. Umræðuefriið er hjartans
mál þessara aðila: tónlist og tónlistar-
kennsla. Fyrir hádegi verður rætt um
breytingar sem í vændum era í tónlist-
arfræðslu, t.d. með tilkomu aðalnáms-
skrár, listaháskóla og einsetningu
grunnskóla. Eftir hádegi verður fjallað
um áhrif tónlistar á samfélagið og
manneskjuna.
Umræðuefnum er raðað undir tvær
yfirskriftir: Tónlistarkennsla á tíma-
mótum og Af hveiju tónlist? Meðal
framsögumanna eru Sigurður Flosason,
Karóllna Eiríksdóttir, Edda Borg Ólafs-
dóttir, Ásgeir Sigurgestsson og Þórunn
Bjömsdóttir. Þingslit verða kl. 16.
Tíminn og trúin á
Akureyri
Á sunnudaginn verður sýningin
Tíminn og trúin opnuð í safnaðar-
heimili Akureyrarkirkju að lokinni
messu sem hefst kl. 11. Sjö listakonur
taka þátt í sýning-
unni, Alda Ár-
manna Sveinsdótt-
ir sem sýnir olíu-
málverk, Auður
Ólafsdóttir akrýl-
málverk, Gerður
Guðmundsdóttir
textílverk, Guð-
flnna Anna Hjálm-
arsdóttir grafik/skúlptúr, Kristín Am-
grímsdóttir þurrkrítarmynd/bókverk,
Soffla Ámadóttir leturlist/gler og Æja
Þórey Magnúsdóttir skúlptúr. Verkin
hafa öll trúarlegt inntak.
Sýningin var unnin í tilefni af 50 ára
afmæli Laugameskirkju í nóvember
1999, en verkin era framlag listakvenn-
anna til þúsund ára afmælis kristni-
tökunnar á íslandi. Næst fer sýningin
til Neskaupstaðar en þaðan fer hún
suður á bóginn.
Sýningin er opin kl. 9-17 virka daga
og á auglýstum dagskrártíma kirkj-
unnar um helgar.