Dagblaðið Vísir - DV - 11.10.2000, Blaðsíða 24
36
MIÐVIKUDAGUR 11. OKTÓBER 2000
Tilvera I>V
11 f iA
E F T I R V : fj K' !i
Leikrit
aldarinnar
I kvöld kl. 20 hefur göngu sína í
Borgarleikhúsinu dagskráin Leikrit
aldarinnar. Leikskáld tilnefna eitt
íslenskt leikrit 20. aldar sem hefur
haft áhrif á leikritun þeirra, þau
telja merkilegt i leiklistarsögunni,
eða eiga skilið að verða hampað af
einhverri annarri ástæðu. í hverj-
um mánuði rökstyður eitt leikskáld
sitt val, fjallað verður stuttlega um
verkið og höfundinn og leikarar
lesa kafla úr verkinu. Þorvaldur
Þorsteinsson ríður á vaðið og fjall-
ar um 13. krossferðina eftir Odd
Bjömsson. Aðgangseyrir 500 kr.
Krár
■ CAFE ROMANCE
Enski píanóleikarinn og söngvar-
inn Miles Dowley spilar sig inn í
hjörtu rómantískt sinnaðra á Café
Romance.
Klassík
■ KAMMERTONLEIKAR I
GARÐABÆ
I kvöld kl. 20 munu Andreas
Schmidt óperusöngvari og Rudolf
Jansen píanóleikari leika og syngja
verk eftir Beethoven, C. Löve og H.
Wolf. Tónleikarnír eru hluti af tón-
leikaröðinni Kammertónleikar í
Garöabæ. Tónleikarnir verða haldnir
í Kirkjuhvoli, safnaðarheimili
Vídalínskirkju í Garðabæ, kl. 20.00.
Aðgöngumiðasala hefst einni klukku-
stund fyrir tónleikana.
Leikhús
■ DANSLEIKHUS MEÐ EKKA svnir
í kvöld, kl. 20, í Iðnó nýtt verk sem
hlotið hefur nafnið Tilvist. Leikstjóri
er Sylvía Von Kospoth.
■ HORFDU REIÐUR UM ÖXL
verður sýnt í Þjóðleikhúsinu í kvöid
á Litla sviðinu kl. 20.00. Uppselt.
Opnanir
■ CÁFE9NET 16-18:...
CONTinENT Virtual Hommage er
verkefni þar sem 20 listamenn frá
Brussel, Helsinki og París hafa gert
sérstök vefverk. Röðin er nú komin
að finnska listamanninum Kristian
Simolin sem mun kynna 3 minnis-
merki sem hann hefur gert fyrir
Brusse 18-20: Contre la peur (Mót
óttanum). Hér vinna listamenn í
mörgum löndum saman að því að
skapa í sameiningu skáldverk/sögur
um óttann fyrir vefinn.
Síöustu forvöð
■ BIRTAN I SIMASKRANNI
Sýning Huldu Vilhjálmsdóttur, Birt-
an í Símaskránni, í Listhúsi Ofeigs,
Skólavörðustíg 5, var framlengd og
lýkur í dag. Viðfangsefniö er „Birtan
í símaskránni". Sýningin sam-
anstendur af nokkrum meðalstórum
olíumálverkum sem taka á tilfinning-
um mannskepnunnar. Einnig eru trú-
arleg tákn, dýr og bollar og margt
fleira. Sýningar Huldu hafa þótt hafa
á sér ævintyranlegan blæ í anda
H.C. Andersens.
Fundir
■ FYRIRLESTUR FYRIR
FORELDRA
Gylfi Jón Gylfason, sálfræðingur og
kennari, flytur fyrirlestur um ofvirkni,
hvatvísl og athyglisbrest á vegum
Foreldrafélags misþroska barna.
Fyrirlesturinn verður í kvöld kl. 20 í
safnaðarheimill Háteigskirkju.
Sjá nánar: Lífið eftir vinnu á Vísi.is
Sérkennarar frá þremur löndum vinna saman:
Þroskaheft börn læra ensku
Þau vilja örva fatlaða nemendur til að læra ensku
Calogero, Guöni, Merja, Maria Carmeta og Kari fyrir utan Engidalsskóla í Hafnarfiröi.
Tölvusamskipti fatlaðra nem-
enda
„Við fundum hvert annað á Inter-
netinu,“ segir Guðni sem starfar í sér-
deild fyrir þroskaheft böm. „Verkefnið
gengur út á að fatlaðir nemendur í
löndunum þremur hafi tölvusam-
skipti.“ Kennaramir fimm hafa verið í
tölvusamskiptum og undirbúið verk-
efnið en em nú að hittast í fyrsta sinn
á vinnufundi. „Þetta hefur verið
óhemjumikil vinna,“ segir.Guðni og á
við síðustu daga, en gestir hans frá
Finnlandi og Italíu komu til landsins á
fimmtudaginn og fara héðan aftur i
dag. Verkefni vinnufundarins var að
sefja niður áætlun um hvað ætti að
gera eða hvemig þau gætu „minnkað
Evrópu“. Hópurinn heimsótti fjóra
grunnskóla og einn framhaldsskóla
meðan á dvölinni stóð og dvaldi í
Brekkuskógi alla helgina þar sem mik-
ið var unnið.
Enskan rauöur þráður
„Við erum öll að kenna nemendum
okkar ensku og ákváðum að nota hana
sem rauðan þráð í verkefninu.“ Mark-
miðið er að nýta verkefnið tO að auka
áhuga nemendanna á að læra ensku.
„Við ætlum að opna dyr milli Islands,
Finnlands og Sikileyjar og vekja áhuga
á ólíkum löndum, þjóðum og menn-
ingu.“ Samskipti nemendanna eiga að
fara fram á ensku og móðurmáli
þeirra. „Við ætlum að byrja á að senda
nokkrar setningar á milli einu sinni 1
mánuði. Þetta verða bara einfaldar
setningar, eins og „Good moming, my
name is... og svo á íslensku: „Góðan
dag, ég heiti...“ Markmiðið er að nem-
endumir flnni að það að kunna ensku
Bíógagnrýni
opni þeim fleiri dyr en ef þeir kunna
bara móðurmál sitt, þótt ekki sé um að
ræða nema bara svolítinn grunn.
„Vonandi kveikir þetta áhuga nemend-
anna á málum og á því að líta upp og
horfa í kringum sig,“ segir Guðni og
bætir við að kveikjan að þessu öllu
hafi í raun verið að hann var að útbúa
ratleik í skólanum og komst að því að
nemendumir þekktu ekki nöfn á fjöll-
um sem blasa við þeim dag hvem.
Hvatning tíl aö tala
„Flestir nemenda okkar hafa tak-
markaða getu til að læra erlend tungu-
mál og við erum að reyna að hvetja þá
til að læra erlent tungumál, aðallega
ensku, í þessu verkefni,“ segir Kari.
„Við teljum að besta aðferðin til að
kenna þeim ensku sé að hvetja þau til
að tala,“ bætir Guðni við, „og við
byggjum á ágætum grunni vegna þess
að flest böm, bæði fötluð og ófotluð,
þekkja mikið af enskum orðum.“ Að
sögn Kari hentar það einnig þessum
nemendahópum betur að vera í
hópsamskiptum milli landa en á ein-
staklingsgrunni. .
Kennaramir hafa skipulagt skrefln
fram í apríl á næsta ári. „Við ætlum að
senda þessar setningar á milli í tölvu-
pósti, læra þær og vinna með þær á
þessum þremur tungumálum. í desem-
ber ætlum við svo að senda vídeóspólu
milli nemendanna þar sem þeir koma
ffarn bæði í skólaumhverflnu sínu og
næsta nágrenni skólans og segja setn-
ingamar sem þeir hafa verið að vinna
með. „Þannig heyra krakkamir fram-
burðinn á setningunum." I janúar ætla
þeir svo að bæta við digital-myndum
og fara að senda ljósmyndir á Netinu.
„Nemendumir eiga að fa að taka þess-
ar myndir sjálfir og þær geta verið af
hveiju sem er: skólafélögum, landslagi
og öllu þar á milli. Hverri mynd fylgir
svo stutt setning, bæði á íslensku og
ensku.“
Næstu skref
Næsti fúndur sérkennaranna verð-
ur í Finnlandi í apríl og þá verða
næstu skref skipulögð, en líklega mun
verkefiiið standa i þrjú ár. Að sögn
kennaranna standa skólamir í röðum
til að fá að taka þátt í verkefhinu og
hugsanlega verður einum skóla bætt
við en við vinnum út frá mottóinu
„Small is beautiful,“ segir Finninn
Kari. Finnamir kenna í sérskóla en
ítölsku kennaramir kenna í almenn-
um skólum þar sem fötluðum og ófótl-
uðum er kennt saman. Að sögn Mariu
Carmela er fótluðum að mestu kennt í
almennum skólum á Ítalíu.
Nemendumir sem taka þátt í verk-
efhinu era á aldrinum 8 til 13 ára.
Samfúndir þessara nemenda era ekki
á dagskrá að sinni, enda styrkir
Comenius eingöngu samskipti kenn-
ara og skólastjómenda. Timinn verður
þó að leiða í ljós hvort i framtíðinni fá-
ist fjármagn annars staðar frá til að
styrkja bein samskipti nemendanna.
„Comeniusarsamskipti era ómetanleg
fyrir kennara vegna þess að þeir kynn-
ast löndum, þjóðum og menntakerfum
beint vegna þess hvað þeir hitta margt
fólk og sérstaklega skólafólk. Ávinn-
ingurinn nær þess vegna langt út fyrir
það tiltekna verkefni sem verið er að
vinna með og það tekur marga mánuði
að vinna úr hverri ferð þegar heim er
komið,“ segir Kari Kosta-
mo að lokum.
-ss
Cozy denz - ★★i
Hilmar
Karlsson
skrifar gagnrýni
um kvikmyndir.
Venjulegt fólk með
Evrópa minnkuð eða „Making
Europe Smaller" er heiti verkefnis
sem sérkennarar þriggja landa vinna
að. Verkefnið er styrkt af Comenius
sem er partur af Sókrates-áætlun Evr-
ópusambandsins og miðar að því að
tengja saman skóla í mismunandi
löndum.
íslenski þátttakandinn í verkefninu
er Guðni Kjartansson, sérkennari í
Engidalsskóla í Hafnarfirði, og aðrir
eru Meija Hautala og Kari Kostamo,
sérkennarar frá Járvenpaá í Finn-
landi, og Maria Carmela Staropoli og
Calogero Accardi, sérkennarar frá
Sikiley.
ólíkar skoðanir
Allir sem þekkja til heimsmál-
anna vita hvað við er átt með vor-
inu í Prag árið 1968, þegar losnaði
um jámkrumlur sovéska bjamarins
um tíma - aðeins til þess að þær
hertust enn meir í innrás sovéska
hersins þegar þeim háu herrum í
Moskvu þótti orðið nóg um fijáls-
ræðið. Þetta er bakgrunnur tékk-
nesku myndarinnar Cozy dens þó
áhrifa af innrás rússneska hersins
gæti ekki á persónumar fyrr en á
síðustu mínútum hennar.
Cozy dens hefst á jólunum 1967.
Við fylgjumst með tveimur fjöl-
skyldum sem búa í blokk. Fjöl-
skyldufeðumir hafa ólíkar skoðan-
ir. Annar er á bandi kommúnista en
hinn hatar kommúnista og fara á
milli þeirra margar skondnar setn-
ingar út af þessum skoðEuiaágrein-
ingi. Eitt eiga þeir þó sameiginlegt -
þeir eru húsbændur á sínu heimili
og líðst engum að gera neitt í óþökk
þeirra. Til sögunnar koma einnig
ættingjar og vinir sem búa í ná-
grenninu. Þegar upp er staðið þá
eru þama fjölmargar skrautlegar
persónur; venjulegt fólk með ósköp
venjuleg vandamál í óöruggu samfé-
Hjónin á neöri hæöinni
Flokksholl fjölskylda sem á í illdeilum viö nágranna sína.
lagi. Sögurmaður myndarinnar er móti með besta vini hans svo það
unglingurinn Michael sem er ást- eru ekki bjartir tímar hjá aumingja
fanginn upp fyrir Michael sem er
haus af Jindrisku B/.LrÞrið-ia h-ió1 undir
sem býr á efri hæð- EWIKIliynUðllallO vagninum.
inni. Hún er aftur á íRevkjavík Gæði Cozy dens
byggjast meira á á einstökum atrið-
um en heildinni sem slíkri - atrið-
um sem sum hver hafa alvarlegan
undirtón, eins og þegar tékkneskur
herforingi er fenginn til að segja
reynslusögur í skólanum og honum
dettur ekkert annað í hug en að
segja hvemig hann og félagi hans
drápu vamarlausa andspyrnumenn.
Þetta atriði er lýsandi dæmi um
gamanatriði sem er bæði hlægilegt
og grátlegt í senn. Atriðin eru þó
fleiri sem byggjast á græskulausu
gríni sem oftast er á kostnað fjöl-
skyldumeðlima.
Cozy dens er, að undaskilinni
Kolya, vinsælasta tékkneska kvik-
myndin sem sýnd hefur verið í Tékk-
landi og er það skiljanlegt - hún höfð-
ar öragglega sterkt til alþýðunnar
sem man timana tvenna. Myndin er
laus við pólitík, nema aðeins á yflr-
borðinu. Hún er um fólk sem þarf að
lifa við aðstæður sem okkur hér á
klakanum eru framandi, fólk sem
reynir að gera gott úr því sem það
hefur. Það sem helst má finna að
Cozy dens er að húmorinn er stund-
um um of staðbundinn og svo er
myndin of löng. Hilmar Karlsson
Leikstjóri: Jan Hrebejk. Handrit: Petr
Jarchovskí. Aöalleikarar: Miroslav Donu-
til, Jirí Kodet, Simona Stasová og Emilia
Vásaryová.