Dagblaðið Vísir - DV - 12.01.2001, Blaðsíða 2
2
FÖSTUDAGUR 12. JANÚAR 2001
Fréttir i>v
Tillaga um vistheimili fyrir 3-5 heilasköðuð ungmenni á borði ráðuneyta:
Um neyðartilvik að ræða
- að mati starfshóps um úrræði fyrir viðkomandi einstaklinga
Unglingar með mjög alvarleg hegðunarfrávik fá enga hjálp:
Aðstandendur búa
við stöðugan ótta
- árangurslaus þraiitaganga foreldra í kerfinu
fWpur b*tm <w ur.*liutia fiír á
#>m m í»>ð íöX*i aK-arS>*
t««8unarfrávfli »«nir hvwrsl lott.18
áíjár. hvtttki s heíit>rtitöf«uírftflSi,
ftMtflBákdifirffou iv> (nenrttaJBAla
korfbvu. tmt« t>ru «nsar urtauwtlr
t'Oim ttt twtrula. «&í þcim ttr MlitlS:
U vís.ií frá. tyjlikyliluí viíkonvB'.dt
un»tinKii «ni xt hurkvr nvl r»'»öu>-:
ut}g3n$sem>t er té l<M>tutiuv o» of
K’idti.ftiu Wr niSs i.-kki vtft tm;
hvorft $ftt. Pn »oia mií*t »jors«r:
fctp söóm i «r o» rt’tw w> sjflíö
ít»o»aðra oAkMí. LIb eroft tmii i
•inrvin r.ií uns!ln»a o» U»n« »m
(víiinís! er .1si.ii: um.
“I tllvikura «r vurt a«
issftit bflrn «»k ur.jtiiiKa m>>ft svokall-
aftrot 6-anjt>ejtau».iAi. »ro orMk-ist
<rf ítyatm vetklint-irn Ui.1 ar ti-
v>» <*erifc«t ástanfl i l*s»swn »«•
aakltnsftim.*' t3*8t Hreíta Harai<te-
íúttlr fumiararáðsjaft trjá Iwiiía-
hjátp vWt W.“l«u þurfa mfkb sír-
fvjpnniíU. er.Ja bðm ckxl.
S».irfíi«j(iurávs'Stsm Lindtirkniiv
pn*»*itMivs «r aí> vfflivt afl gerft
frarotfftaráaKkvia fyrir fctmnsn hóp
Mrtta. Starfthópurtin »ssur línur
imi nvaftn þgónuMu þau þurfl í hoii-
hfííftiíkerflm. ívo o» <i vvi-Si
mírnnuctiáiii oy f »tx»».>jia fctrffru.
'Vtð vm þkkjvsiv uí bessara
hanvt vtijum »ii náivt mrovfmtu
mitfi þcpar.i þðtu“ wmftt tlr(fn.i
»Vi* viöuro y.i að umra^atr unp
imwr »1 virkítenft «tid'jrh*f!ityii.
moíforA o« twnruun. A þaft txtftir
mtktðskon. SvovantarÞíu hetmtil.
Þvj mííur eru emsiaxBnsar
*vo prfíftír, aft öftfl&yWur
i.u.1 vtí a«fu*ar. otia. fe* l«f til
(!3.rn;’> fcnsfft iiopf.riistnuir í;á
tfcðöíftírseftiflaf t«r *>«Jiín
eins dnmssín* wru í raikturo vamia
»OU voiru »í»ftu«rar hra'fttín o*
a'ktarwnniaf.-'
ttreftia tayfn. að umra’ftJ.r uap
Sínsar fwfftu farié flw a t>am.» 0» j
un^ftit*»!ð*iU. eii þa yCrietu tit I
tkemznri dvakir. Meftferftartjeímflt f
vaniaftt .itáSórtnjÉi, ftivjnn t.xki
fti>y«ft a þeen, netua Oðtskytdur
Ix’irra. þar sero ehki vasií twrgt aö
ficfcka íiá unftir e«n iilrekiiin i>Xr>
itttufcárt. twMcx va-tu Ixsfr svukftff
aftur kiícithftEMr, s«s hyrfts vfó
tatfc* hjiíp . Mttium «>(í»ak!lflaum
vacrt wirjwft fl roilii þjónuttukeik)
har »>n> hw<r*s vsori haw oft «aft
«tja i«á. A meftafl kmhJu foreMfitr
þelrra þrauiajOna'J ffiiiii íéftfr
nvum.10» stoftwna lii að reynaaft tó
aftartft i vandaiíum. JSS
Tillaga tll úrbóta
Á annan tug heiiaskaöadra barna og unglinga fær hvergi inni í kerfinu, eins
og DV hefur fjallaö um. Starfshópur um úrbætur í málefnum þessara ein-
staklinga hefur þegar lagt fram fyrstu tillögur.
Starfshópur um úrræði fyrir
framheilasköðuð börn og unglinga
hefur sent landlækni bréf þar sem
lagt er til að stofnað verði sérstakt
vistheimili fyrir 3-5 ungmenni.
Starfshópurinn telur að neyðará-
stand sé að ræða hvað varðar til-
tekna einstaklinga. Samkvæmt til-
lögum hópsins verði heimilið sam-
vinnuverkefni félagsmálaráðuneyt-
is og heilbrigðisráðuneytis, að sögn
Stefáns Hreiðarssonar læknis á
Greiningarstöð ríkisins sem veitir
starfshópnum forstöðu. Þar yrði að-
gangur að sérhæfðri þjálfun og
læknisþjónustu.
Eins og DV hefur greint frá getur
á annan tug framheilaskaðra barna
og unglinga hvergi leitað ásjár,
hvorki í heilbrigðiskerfmu, félags-
málakerfinu né menntamálakerf-
inu. Ýmist eru engar úrlausnir
þeim til handa eða þeim er beinlín-
is vísað frá. Fjölskyldur viðkomandi
unglinga eru „í herkví" því hegðun
unglinganna er oft hömlulaus og of-
beldisfull. Um er að ræða á annan
tug unglinga og barna sem þannig
er ástatt um.
Starfshópurinn sem landlæknis-
embættið skipaði hóf störf í haust.
Hlutverk hans er að athuga aðstæð-
ur og gera tillögur um þjónustu við
böm með framheilaskaða vegna
slysa eða sjúkdóma. í honum eiga
sæti fulltrúar frá Greiningarstöð
ríkisins, landlæknisembættinu, fé-
lagsmálaráðuneytinu, menntamála-
ráðuneyti, heilbrigðisráðuneyti og
Landspítala í Fossvogi.
„1 þessum breiða hópi heilaskað-
aðra bama og ungmenna eru ein-
staklingar með misjafnar þarfir,“
sagði Stefán. „Það eru nokkur ung-
menni, fyrst og fremst úr höfuöá-
verkahópnum, sem eiga í mjög al-
varlegum erfiðleikum því þau glíma
við svo mikið hömluleysi og hegð-
unarfrávik. Við teljum okkur vera
búin að gera tillögur um þann hóp
sem býr við mestu erfiðleikana. „
Landlæknisembættið hefur af-
greitt erindi starfshópsins um vist-
heimili til heilbrigðisráðuneytisins
og félagsmálaráðuneytisins. Stefán
sagði að niðurstaða hefði enn ekki
borist frá þeim.
Auk tillögu um umrætt vistheim-
ili er hópurinn að leggja línur um
ferli einstaklinga með heilaskaða af
völdum slysa allt frá því að þeir
koma á sjúkrahús, stuðning við for-
eldra þar, hvernig þjálfun í bráða-
þjónustu sé hagað og loks hvers
konar félagsleg þjónusta, námstil-
boð og annað slíkt sé við hæfl þegar
komið er að útskrift.
„Málið er flóknara þar sem end-
urhæfingin þarf að fara fram á
heimaslóðum. Þar þarf að samhæfa
mjög mörg kerfi," sagði Stefán.
„Þegar rætt er um áunninn
heilaskaða sem kemur eftir árabil af
eðlilegu lífi er um að ræða allt öðru
visi þjónustu heldur en við börn
með meðfæddar eða snemmkomnar
fatlanir. Þarna breytist lifið í einu
vetfangi og þörf er á að koma ein-
staklingnum aftur inn í sitt um-
hveríí eins fljótt og auðið er. Það
fellur ekki alveg að því þjónustu-
kerfl sem byggt hefur verið upp fyr-
ir fatlaða.“
Stefán sagði að starfshópurinn
mundi gera fastmótaðar tillögur þar
sem um yrði að ræða skilgreint
kerfi á öllum stigum. Þær yrðu
væntanlega lagðar fram eftir fáein-
ar vikur.
-JSS
Forseti ASÍ:
Jákvætt viðhorf
í garð öryrkja
„Mér fmnst viðhorf almennra launa-
manna í þessu máli vera mjög jákvætt
í garð öryrkja, ég skynja það þannig,
enda er þama um að ræða fólk sem er
í „krísu“ í þjóðfélaginu," segir Halldór
Bjömsson, starfandi forseti Alþýðu-
sambands íslands, en Halldór sat fund
með forráðamönnum Öryrkjabanda-
lagsins og fleiri forráðamönnum félaga-
samtaka í gær.
„Það vom allir á þessum fundi á
einu máli um að styðja við bakið á ör-
yrkjum eins og hægt er en það þarf
fyrst að vísa þessu á alþingismennina,
þeir verða að axla þessa ábyrgð."
- Telur þú einhverjar líkur á að
meirihluti Alþingis styðji ekki ríkis-
stjórnina í þessu máli?
„Þeir hafa nú ekki verið mjög fram-
sæknir þessir alþingismenn í svona
málum, og miðað við reynsluna em
ekki miklar líkur á að þeir geri eitt-
hvað til að breyta þessu. Þetta er orðið
rosalegt „prinsipmál“ fyrir ríkisstjóm-
ina og liggur við að þetta sé afsagnar-
mál í hennar augum,“ segir Halldór.
Hann segir að ekkert hafi verið rætt
um aðgerðir eða nánari stuðning Al-
þýðusambandsins við öryrkja í þessu
máli. -gk
Sex unglingar:
Stálu bíl og
brutustinn í
sumarbústað
DV, AKUREYRI:
Þrír unglingar stálu bifeið í
Reykjavík um helgina og héldu á
honum til Akureyrar. Þar hætti
einn við og hélt flugleiðis til Reykja-
víkur en Akureyringur bættist í
hópinn í hans stað.
Þremenningarnir héldu því næst
til Siglufjarðar og þar bættust tvær
ungar dömur í hópinn. Aftur var
farið til Akureyrar og reyndar að-
eins lengra, því leiðin lá að Húsa-
brekku sem er í Vaðlaheiði, gegnt
Akureyri. Þar er sumarhúsabyggð
og brutust ungmennin inn í einn
bústaðinn og lögðu hann undir sig.
Þar varð vart við ferðir þeirra og
handsamaði lögreglan þau á þriðju-
daginn. Ungmennin sem voru á
aldrinum 15-17 ára voru síðan yfir-
heyrð á Akureyri og þeim sleppt að
því loknu. -gk
Elnróma stuöningur
Fjöldi talsmanna ýmissa launþega- og hagsmunasamtaka sat fundi meö forráöamönnum Öryrkjabandalagsins í gær
og lýsti mikilli samstööu viö málstaö öryrkja í deilunni viö ríkisstjórnina.
Rúllustigastríðið í Kringlunni:
Bjóða konfekt í stað rúllustiga
- Hagkaup neitar að borga
„Við ætlum ekki
að borga fyrir eitt-
hvað sem við erum
á. móti,“ segir Jón
Björnsson, fram-
kvæmdastjóri Hag-
kaups í Kringl-
unni, en þar á bæ
eru menn afar
ósáttir við niðurrif
rúllustigans sem
skapað hefur áður
óþekkt samskipta-
vandræði meðal kaupmanna í
Kringlunni. „Við erum á móti
framkvæmdum sem gera aðgengi
að Kringlunni verra en það er. Það
er hægt að nota peningana í margt
þarflegra en þetta. Hér er um að
ræða framkvæmdir upp á tugi
milljóna króna en sjálfur kostaði
rúllustiginn 15 milljónir króna fyr-
ir utan kostnaðinn við að fjarlægja
hann,“ segir Jón.
Rúllustiginn er nú kominn í
geymslu en hann vó 12 tonn þegar
hann var fluttur í hlutum út úr
Kringlunni á dögunum.
„Ég vil fá að vita hvað kemur í
stað rúllustigans," segir Jón
Snorri Sigurðsson, gullsmiður hjá
Jens í Kringlunni, sem er tvístíg-
Jón Björnsson
Neitar aö
borga.
l iuWjiPuinviíi kaupuuiM < Krmrlumil-M'uluntíar i ovr. A
Rúllustigastríö
Frétt DV af rúllustigastríöinu
Sér ekki fyrir endann á stríðinu sem
snýst um 12 tonna rúllustiga.
andi vegna brotthvarfs rúllustig-
ans sem flutti viðskiptavini af efri
hæð Kringlunnar og næstum beint
inn í gullsmíðaverslun hans áður
en hann hvarf. „Það bætir ekki
móralinn þegar menn vinna svona
hver gegn öðrum. Menn eiga ekki
að fara út í framkvæmdir án þess
að sjá fyrir endann á þeim. Það er
óvissan sem nagar okkur,“ segir
Jón Snorri gullsmiður.
„Þetta er lifandi bygging sem
tekur stöðugum breytingum," seg-
ir Einar Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Kringlunnar, sem
lítur á niðurrif
rúllustigans sem
nauðsynlega þró-
un. „Við erum
einnig að fara í
það að breyta loft-
inu og lýsingunni
á fyrstu hæðinni
og gera hana betri
og bjartari en ver-
ið hefur. Allt er
þetta liður í því að
gera Kringluna að
betri stað.“
- En hvað kemur í stað rúllu-
stigans?
„Við erum í viðræðum við eig-
endur Konfektbúðarinnar að þeir
færi sig þarna fram á gólfið með
verslun sína. En allt verður þetta
rætt betur á félagsfundi í rekstrar-
félagi Kringlunnar sem boðaður
hefur verið í næstu viku.“
Samkvæmt heimildum DV
munu sjötíu af eitt hundrað rekstr-
araðilum í Kringlunni vera mót-
fallnir niðurrifi rúllustigans og er
því búist við átakafundi í næstu
viku þegar mætast stálinn stinn á
Kringlufundinum og tekist verður
á um rúllustigann - sem er horf-
inn. -EIR
Sölubann á írskt nautakjöt?
Hugsanlegt er að
borgaryfirvöld banni
sölu á innfluttu
nautakjöti frá ír-
landi í Nóatúnsversl-
unum i Reykjavík,
að sögn Hrannars B.
Arnarssonar, for-
manns umhverfis- og
heilbrigðisnefndar Reykjavíkur.
Hreinlæti framkallar vírus
Flest kjúklingabú landsins hafa
orðið fyrir tjóni og sum hver verulegu
vegna víruss sem nú geisar á búunum
og leggst á unga. Veiran veldur því að
ungarnir ná ekki tilætluðum þroska
og er búiö að slátra tugþúsundum
fugla. - Dagur greinir frá.
Bestu bókajólin?
Bóksalar á höfuðborgarsvæðinu
segja að marka megi 10-20% sölu-
aukningu á bókum fyrir jólin. „Þetta
er mjög óvenjulegt ástand. Það var
brjálað að gera, þetta voru frábær
bókajól," segir Bryndís Loftsdóttir,
verslunarstjóri hjá Pennanum-Ey-
mundsson í Austurstræti. - Dagur
greinir frá.
Engin sólarhringsvakt
Sólarhringsþjónusta er ekki lengur
til staðar hjá lyfjabúðum á höfuðborg-
arsvæðinu. Lyf og heilsa hefur ein
lyijaverslana haft sólarhringsþjón-
ustu í lyfjabúð sinni í Austurveri en
frá og með áramótum hefur af-
greiðslutímanum verið breytt.
Sinnuleysi um mál barna
Þórhildur Líndal,
umboðsmaður
bama, gagnrýnir hið
opinbera fyrir sinnu-
leysi gagnvart mál-
efnum barna og ung-
linga, en hún segir
að svör við erindum
varðandi málefni
þessa hóps berist oft seint og illa á
skrifstofu sína. - Mbl. greinir frá.
Sendiráð á Hótel Sögu
Gert er ráð fyrir að sendiráð Jap-
ans á íslandi verði opnað á Hótel Sögu
5. febrúar nk. Er sú ráðstöfun hugsuð
til bráðabirgða eða þar tO fest verða
kaup á framtíðarhúsnæði fyrir sendi-
ráðið.
íslenskar myndir á Sundance
Tvær íslenskar bíómyndir, 101
Reykjavík og Englar alheimsins,
verða sýndar á Sundance-hátiðinni í
Bandaríkjunum síðar í mánuðinum,
en á hátiðinni verða aðeins sýndar
þrjár norrænar myndir.
Viðræður um sameiningu
Viðræöur hafa staðið yfir að undan-
fómu mOli sveitarfélaga á höfuðborg-
arsvæðinu um hugsanlegt samstarf
eða jafnvel sameiningu almennings-
samgangna. Það myndi m.a. felast í
sameiningu Strætisvagna Reykjavtk-
ur (SVR) og Almenningsvagna BS
(AV).
Hitaveita í sumarbústaði
Orkuveitan hyggst
leggja hitaveitu í
öllu sumarbústaða-
landinu í Grímsnes-
og Grafningshreppi i
vor. Stofnkostnaður
við þessa fram-
kvæmd er um 440
mOljónir króna að
sögn Alfreðs Þorsteinssonar, stjónar-
formanns Orkuveitu Reykjavíkur.
Spánskt fyrir sjónir
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
segir það koma sér spánskt fyrir sjón-
ir að sveitarfélögin hafi samið við
gmnnskólakennara um stóraukin lif-
eyrisréttindi sem ríkið þurfi á endan-
um að greiða. - RÚV greindi frá.
-HKr.