Dagblaðið Vísir - DV - 03.05.2001, Side 11

11
FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2001
DV
Hagsýni
Stykkjaverð ávaxta og berja:
Eitt jarðarber a 39 kr.
tómatur á 94 kr.
I síðustu viku varð uppi fótur
og fit í mötuneyti eins framhalds-
skólans þegar starfsmenn í mötu-
neyti þar reiknuðu út kílóverð á
bláberjum og jarðarberjum sem
keypt höfðu verið. Verð á blá-
berjakílói var á milli 3200 og 3600
kr. en mismunandi verð var á
öskjunum og jarðarberin kostuðu
tæpar 1400 kr. kg. Starfsmennirn-
ir höfðu samband við DV og vildu
benda á þetta háa verð og í fram-
haldi af því
fór blaðamað-
ur á stúfana
og kannaði
verð nokk-
urra ávaxta-
og græn-
metistegunda
í stórmarkaði hér á höfuðborgar-
svæðinu.
Oft vill fara svo að neytendur
gera sér ekki grein fyrir því
hversu hátt verðið er þegar alls
kyns tölur, bæði verð og prósent-
ur, dynja á þeim allan daginn, í
auglýsingum, fréttum og i versl-
unum. Eft-
ir að magn
slíkra upp-
lýsinga fer
yfir ákveðin
mörk virðast
þær fara fyr-
ir ofan garð
og neðan hjá
a.m.k. hluta fólks. Eins mætti segja
að þegar hrinur verðhækkana verða
í þjóðfélaginu, eins og verið hefur
undanfarið, þá missi fólk verðskyn
og geri sér ekki fullkomna grein fyr-
ir því hvað hlutirnir kosta eða hvað
sé eðlilegt verð.
Hátt innkaupsverð
Þó ekki séu lagðir tollar á ávexti,
heldur einungis 14% virðisauka-
skattur, kom í ljós að neytendur
greiða ekki síður hátt verð fyrir þá
DV-MYNDIR INGÓ
Munaðarvara
Hér sjást þær vörutegundir sem DV keypti í síðustu viku og eru á mjög háu verði. Kveikjarinn
er með á myndinni til að hægara sé að átta sig á stærð ávaxtanna og grænmetisins.
in og kirsu-
berjatómatana
en hinar teg-
undirnar var
hægt að kaupa
í stykkjatali og
kom því verð
þeirra fram á
strimli frá
verslun. í ljós kom að
flestir töldu að ávextirn-
ir kostuðu um þriðjung
til helming af því sem í
raun var greitt fyrir.
Þetta er
svo sem
ekki mjög
vísindaleg
könnun en
gefur þó
einhverja
mynd af
því hversu
litla grein
við gerum
okkur fyrir
því hversu
mikið þess-
A ■ ;íí
*7 vinoer kr. stk. %
W
ir hlutir kosta. Það vek-
ur líka athygli að ávext-
ir eru mjög dýrir í sam-
anburði við óhollari
vöru. Sem dæmi má
nefna að aðeins tvö og
hálft jarðarber fengust
fyrir hundrað kallinn
sem er algeng upphæð
fyrir namm á laugardögum. Stórt
súkkulaðistykki, eins og t.d. Mars
eða Snickers, kostar svipað og ein
ferskja, plóma eða íslenskur tómat-
ur kostaði i síðustu viku. Þeir sem
eru hagsýnir
ganga fram
hjá þessari
dýru vöru í
verslunum og
kaupa frekar
ódýrari val-
kosti, með
svipuðu nær-
ingargildi,
eins og epli,
appelsínur og
banana.
-ÓSB
skerutími flestra þessara tegunda er
ekki hafinn. Flutningskostnaður
hefur líka sitt að segja þar sem oft
þarf að flytja ávextina yfir hálfan
hnöttinn og þá helst með flugi til að
þeir nái ferskir hingað til lands.
Bláberin sem keypt voru komu t.d.

en grænmeti. Reyndar á þetta ekki
við um allar tegundir og ekki hinar
algengustu,
þ.e. appelsín-
ur, banana og
epli, og auðvit-
að er verðið
mjög mismun-
andi eftir því á
hvaða árstíma
ávextir og
grænmeti er
keypt og þá í
hvaða verslun.
En kílóverð
sumra tegunda
getur hlaupið á
þúsundum
króna og getur
stykkjaverð
því orðið mjög
hátt. Skýringin
á þvi háa verði
sem var á sum-
um þeim vör-
um sem DV
keypti er sögð
vera hátt inn-
kaupssverð
þar sem upp-
frá Nýja-Sjálandi en jarðarberin frá
Hollandi. Ekki er vitað um upp-
runaland hinna tegundanna. Því er
kannski ekki neinum um að kenna,
a.m.k. í sumum þessara tilfella, en
næg umræða hefur verið um verð-
myndun annarra og verður ekki far-
ið yfir hana hér.
Tómatur eða stórt
súkkulaðistykki?
Eftir að ávextirnir höfðu verið
keyptir var gerð skyndikönnun á
Alvöru áhöld
0BOSCH
3.900,-
Slönguvagn
Chillipipar
94 kr. stk.
því hvað fólk héldi að viðkomandi
ávaxta- og grænmetisstykki kost-
uðu. Síðan var verð þeirra reiknað
út þannig að t.d. var fjölda jarðar-
berja deilt í verð öskjunnar og
þannig fundið verð á einu beri. Hið
sama var gert við bláberin, vinber-
Afbragðs verð!
Verkfærin frá Bosch hafa fylgt okkur
Bræðrunum Ormsson frá því við munum
eftir ok.kur og hafa margsannað sig í
höndunum á íslenskum afreksmönnum
til sjávar og sveita.
%
©BOSCH
^ 27.900,-
Greinakui'lai'l
0BOSCH
3.450,- i
Kústar
OBOSCH
*14.900,-
HáþrýstUala
©BOSCH
21.020,-
Grelnaklippur
©BOSCH
1.470,-
Oreytarar
©BOSCH
6.900,-
GrasUppir
8B0SCH
^ «12.900,-
■" Sláttuvélar
Sláttuvélar,
lottpuða, á
varMlrá
9.900,-
BOSCH
HÚSIÐ
BRÆÐURNIR ORMSSON
Lágmúla 9,
sími 530-2801