Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.2002, Blaðsíða 6

6
MIÐVIKUDAGUR 13. NÓVEMBER 2002
DV
Fréttir
Prófkjör Sjálfstæðisflokksins í Norðvesturkjördæmi:
Þriðja hvert atkvæði
utan kjörfundar
- kjörnefnd gefur ekki upp hvernig þau dreifðust um kjördæmið
Að loknum þingflokksfundi
“Égget fátt annaö gert en að rífa kjaft, “ segir Vilhjálmur Egilsson um þá al-
varlegu ágalla sem hann segir hafa veriö á prófkjöri Sjálfstæöisflokksins í
Norövesturkjördæmi. Fátt er boröleggandi varöandi þær ásakanir en Ijóst er
aö fjöldi utankjörfundaratkvæöa er ekki í nokkru samræmi viö það sem
þekkist í þing- og forsetakosningum hér á landi.
Samkvæmt upplýsingum frá
Þórólfi Halldórssyni, formanni
kjördæmisráðs Sjálfstæðisflokksins
í Norðvesturkjördæmi, voru um
það bil tvö þúsund atkvæði greidd
utan kjörfundar í prófkjöri flokks-
ins um nýliðna helgi. Alls voru
greidd 5.994 atkvæði. Það blasir þvi
við að þriðja hvert atkvæði í próf-
kjörinu var greitt utan kjörfundar.
Þetta er langtum hærra hlutfall
en nokkru sinni hefur sést við
þing- og forsetakosningar hér á
landi. Við alþingiskosningar hefur
hlutfall utankjörfundaratkvæða
hæst farið í 13,4% árið 1974. I síð-
ustu þingkosningum var það 9,5%.
Sem kunnugt er hefur Vilhjálm-
ur Egilsson fullyrt að farið hafi ver-
ið um Akranesbæ með auða at-
kvæðaseðla og fólki boðið að kjósa,
þvert á reglur prófkjörsins. Tölur
um óvenjulega hátt hlutfall utan-
kjörfundaratkvæða eru vitanlega
alls ekki á nokkum hátt sönnun
fyrir slíkum ásökunum. Þær gefa
hins vegar til kynna hve mikið
kapp hefur verið lagt á að fá fólk til
að kjósa í kjördæminu.
Dreifing ekki gefin upp
Jóhann Kjartansson, formaður
kjörnefndar, segir að ákvörðun
hafi verið tekin um að gefa ekki
upp hvemig utankjörfundarat-
kvæði dreifðust innan kjördæmis-
ins. „Ég gef það
ekki upp eihs og
staðan er í dag.
Við höfum ekki
fjallað um hvort
við gerum það
síðar, en það er
mat manna að
gera það ekki
eins og staðan er í dag,“ segir Jó-
hann án þess að skýra frekar
ástæður þessa.
Samkvæmt heimildum DV voru
alls greidd ríflega 1.200 atkvæði á
Akranesi. Heimildum ber ekki
saman um hve hátt hlutfall þeirra
voru utankjörfundaratkvæði; í
samtölum við menn sem segja má
að standi hver sínum megin lín-
unnar - og sumir á henni - hafa
verið nefndar tölur frá ríflega 500
upp í ríflega 700. Ekki virðist því
óvarlegt að ætla að þau hafi verið
um 600.
Óvenjuhátt hlutfall
Um það bil 300 utankjörfundarat-
kvæði munu hafa verið greidd í
Reykjavík. Svo virðist því sem eitt
af hverjum þremur allra hinna
1.700 utankjörfundaratkvæðanna
hafi verið greitt á Akranesi. Þetta
er hærra en hlutfall Akraness í öll-
um greiddum atkvæðum í kjör-
dæminu; þau voru um 1.300 af alls
6.000 eða eitt á móti fimm.
Döðlur
Valhnetukjarnar
Apríkósur
... allt sem þarfí baksturinn!
Utankjörfundaratkvæði voru
samkvæmt þessu hærra hlutfall
greiddra atkvæða á Akranesi en að
jafnaði annars staðar í kjördæm-
inu.
Enda benda tölurnar til þess að
allt að helmingur þeirra sem
greiddi atkvæði á Akranesi hafi
gert það utan kjörfundar. Þess ber
að geta að sum-
ir heimildar-
menn DV full-
yrða að þessu
hafi verið svip-
að farið sums
staðar annars
staðar í kjör-
dæminu.
Reglur prófkjörsins
Sem fyrr segir er ekki ólöglegt að
kjósa utan kjörfundar. Heimild er
tU þess í prófkjörsreglum Sjálfstæð-
isflokksins. En orðalag hennar
bendir ekki til þess að tilgangurinn
hafi verið að breyta eins dags próf-
kjöri i nokkurra daga samfellda
kosningu. í sjöttu grein reglnanna
segir meðal annars:
“Heimilt er kjörnefnd að ákveða,
að þeim, sem atkvæðisrétt eiga í
prófkjöri og gera ráð fyrir að verða
að heiman auglýsta prófkjörsdaga,
sé leyfilegt að greiða atkvæði í
Fáir ökumenn hafa enn verið
sektaðir fyrir að tala í farsíma í akstri
án þess að nota til þess handfrjálsan
búnað eins og lög krefjast frá 1. nóvem-
ber sl. Sekt við slíku athæfi eru 5.000
krónur. Að sögn lögreglunnar í
Reykjavík er frekar um það að öku-
menn séu teknir samhliða öðrum lög-
brotum, eins og t.d. að aka yfir á rauðu
ljósi en notkun farsima sljóvgar at-
hyglina sem getur valdið akstri á
rauðu ljósi. En jafnt og þétt verða tök-
in hert. Ljósabúnaður bifreiða fær
einnig sérstaka athygli en nokkuð er
um það að bifreiðir séu „eineygðar"
eða bremsuljós og stefnuljós ekki sam-
kvæmt reglugerð.
Lögreglan beinir athygli sinni þessa
dagana fyrst og fremst að skólunum og
hvort bömin séu með endurskins-
merki, en því miður eru þau ekki nógu
mikið notuð. Lögreglan á Akureyri
segir að fáir hafi verið teknir talandi i
síma undir stýri, mun fleiri sjáist nota
handfrjálsan búnað, og það hafi orðið
gríðarleg breyting til batnaðar. Lög-
prófkjörinu í næstu 1-3 vikum fyr-
ir fyrsta prófkjörsdag, eftir nánari
ákvörðun kjörnefndar, og þá á sér-
stökum kjörstað (kjörstöðum) inn-
an eða utan kjördæmis, sem hún
hefur opinn í þessu skyni.“
Burt séð frá því, hvort eitthvað
er hæft í ásökunum Vilhjálms Eg-
ilssonar um að atkvæðaseðlar hafi
verið bornir út um allan bæ, hlýtur
það að teljast afar ólíklegt að allt að
þvi annar hver kjósandi á Akranesi
hafi gert ráð fyrir að verða að
heiman á prófkjörsdaginn.
Afleiðingar
Vilhjálmur Egilsson hefur lýst
þeirri skoðun sinni að framkvæmd
prófkjörsins skaði Sjálfstæðisflokk-
inn. Og vist er að brot á reglum
gefa höggstað á flokknum og þar
meö um leið á formanni flokksins;
þess er örugglega ekki langt að
bíða að til dæmis samfylkingarfólk
noti tækifærið og svari fyrir háðs-
glósurnar sem Davíð Oddsson hef-
ur sent þvi vegna póstkosningar-
innar um Evrópumál.
í fyrstu leit ekki út fyrir að
meira yrði um málið fjallað á veg-
um flokksins. Þórólfur Halldórs-
son, formaður kjördæmisráðsins,
sagði i viðtali við DV á mánudag að
hann liti svo á að málinu væri lok-
reglan segist þess fullviss að áróður
fyrir notkun handfrjáls búnaðar og ótti
við sektir hafi örugglega haft mest að
segja. Landssíminn seldi mikið af bún-
aði fyrstu daga mánaðarins, nær með-
altali tveggja mánaða sölu, en gefinn
er 30% afsláttur til mánaðamóta. Þegar
Hlutfall utankjörfundaratkvæöa
í sögulegu samhengi:
Ár Athugasemdir Hlutfall
1916 1,9%
1918 Þjóðaratkv. 12,0%
1919 2,0%
1923 13,0%
1927 6,4%
1931 7,5%
1933 9,3%
1934 7,9%
1937 12,2%
1942 Júlí 11,4%
1942 Október 6,5%
1944 Þjóðaratkv. 18,8%
1946 12,7%
1949 7 9%
1952 Forsetakjör 9,2%
1953 9,1%
1956 9,6%
1959 Jún! 10,9%
1959 Október 7,4%
1963 8,3%
1967 8,7%
1968 Forsetakjör 11,1%
1971 9,7%
1974 13,4%
1978 13,2%
1979 9,6%
1980 Forsetakjör 13,8%
1983 8,3%
1987 10,0%
1988 Forsetakjör 13,4%
1991 8,8%
1995 8,6%
1996 Forsetakjör 17,5%
1999 9,5%
2002 Prófkjör D i Norðvesturkjördæmi 33.0%
Um er aö ræöa alþingiskosningar nema annaö
sé tekiö fram. Heimild: Alþingiskosningar
1999, útgefiö af Hagstofunni 2002
ið. Davíð Oddsson sagði laust fyrir
hádegi í gær að komast yrði til
botns i því hvað raunverulega
hefði gerst í prófkjörinu. í gær var
ákveðið að kalla stjórn kjördæmis-
ráðsins saman til fundar vegna
málsins í kvöld. -ÓTG
áróður fyrir notkun var sem mestur
fyrir ári var einnig drjúg sala, nær
fimmfaldaðist. Verslunarstjóri hjá
símaþjónustufyrirtækinu Svari segir
að feikileg sala hafi verið í handfrjáls-
um búnaði siðan fyrir síðustu mánaða-
mót. -GG
Handfrjáls búnaður:
Fáir sektaðir - enn þá!
Breytlng til batnaöar
Góð sala hefur veriö í handfrjálsum búnaöi aö undanförnu.
Msfcú'jfXtwW
REYKJAVÍK AKUREYRI
Sólarlag í kvöld 16.34 16.19
Sólarupprás á morgun 09.52 09.37
Síðdegisflóð 14.00 18.33
Árdegisflóð á morgun 02.41 07.14
Dálítil slyddu- eða snjóél
Norðaustan 5 til 10 metrar á
sekúndu. Dálítil slyddu- eða snjóél
noröan- og austanlands en annars
léttskýjað. Hiti 1 til 6 stig með
ströndinni en frost 0 til 5 stig inn til
landsins.

uj
Norðaustan 3 til 8 metrar á
sekúndu. Dálítil slyddu- eða snjóél
norðan- og austanlands en annars
léttskýjað.
*

Föstudagur
®eYo'
o o
Hiti 2°
Hæg norölæg
eöa breytileg
átt og stöku él.
j&ÍLI fJUjíii
Laugardagur Sunnudagur
Hitl 1°
til 6'
Vindur; Vindnr:
3-8 5-13 «v*»
Þykknarupp og
fer aö rigna um
kvöldiö.
láft'ii \ mrHfTt
m/s
Logn 0-0,2
Andvari 0,3-1,5
Kul 1,6-3,3
Gola 3,4-5,4
Stinningsgola 5,5-7,9
Kaldi 8,0-10,7
Stinningskaldi 10,8-13,8
Allhvasst 13,9-17,1
Hvassviðri 17,2-20,7
Stormur 20,8-24,4
Rok 24,5-28,4
Ofsaveður 28,5-32,6
Fárviðri >= 32,7
AKUREYRI
BERGSSTAÐIR
B0LUNGARVÍK
EGILSSTAÐIR
KEFLAVÍK
KIRKJUBÆJARKL.
RAUFARHÖFN
REYKJAVÍK
STÓRHÖFÐI
BERGEN
HELSINKI
KAUPMANNAHÖFN
ÓSLÖ
STOKKHÓLMUR
ÞÓRSHÖFN
ÞRÁNDHEIMUR
ALGARVE
AMSTERDAM
BARCELONA
BERLÍN
CHICAGO
DUBLIN
HALIFAX
HAMBORG
FRANKFURT
JAN MAYEN
LONDON
LÚXEMBORG
MALLORCA
MONTREAL
NARSSARSSUAQ
NEW YORK
ORLANDO
PARÍS
VÍN
WASHINGTON
WINNIPEG

skýjað 2
skýjað 1
úrkoma í grennd 4
slydda 1
heiðskírt 3
léttskýjaö 1
alskýjað 4
heiöskírt 0
léttskýjað 4
alskýjaö 0
skýjaö -8
alskýjaö 7
snjókoma -5 0
rigning 7
léttskýjaö -7
skýjað 17
rigning 9
rigning 8
skýjaö 5
þokumóöa 10
rigning 8
léttskýjaö 21
súld 10
súld 8
skýjaö -1
léttskýjað 13
léttskýjaö 10
heiðskírt 23
heiðskírt 4
skýjaö -5
rigning 10
alskýjaö 1
hálfskýjað 21
rigning 11
alskýjaö 9
heiðskírt -15