Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2002, Qupperneq 14

14
Menning
Fyrir áratug eða svo, í kjölfar þeirrar upp-
stokkunar viðhorfanna sem áttu sér stað við
tilkomu póstmódemismans, fengu ýmsir
minnihlutahópar í myndlistarheiminum loks
tækifæri til að koma á framfæri sérstökum
sjónarmiðum sínum. Hér var iðulega um að
ræða hugmyndir og kenndir sem voru á skjön
við hátimbraða hugmyndafræði módernism-
ans, vörðuðu kvenfrelsi, réttindi blökku-
manna og annarra afskiptra þjóðfélagshópa
svo og ýmis aðkallandi vandamál samkyn-
hneigðra.
Einhverra hiuta vegna hefur harðsvírað-
ur femlnismi ekki skotið rótum í íslenskri
myndlist, og þrátt fyrir aukningu þjóðar-
brotanna í samfélaginu og öfluga starfsemi
samkynhneigðra hafa viðhorf þessara hópa
ekki enn komist til skila í formi myndlistar.
Myndlist
1 Galleríi Hlemmi sýnir nú íslensk lista-
kona, Viktoría Guðnadóttir, tvö ólík verk.
Annað þeirra er vídeóverk sem nefnist Pride
og er tilraun til að gaumgæfa eina hlið á
þeirri dýnamík sem einkennir samskipti sam-
kynhneigðra og gagnkynhneigðra í tiltölulega
einsleitu menningarsamfélagi eins og íslandi.
Að því leyti sætir það nokkrum tiðindum í
myndiistarflórunni hér.
Misst af lestinni
Verkið er einfalt að gerð. í nýlegum Gay
Pride-göngum samkynhneigðra í Reykjavík
var vídeóvél beint úr göngunni miðri að
mannfjöldanum báðum megin götunnar. f
galleríinu eru þessar upptökur sýndar í sí-
bylju á tveimur tjöldum, og er sýningargestur-
inn hvattur til að standa mitt á milli þeirra,
nánast eins og einn af göngumönnum, og fylgj-
ast með viðbrögðum fólksins við göngunni.
En sitthvað dregur úr áhrifamætti þessa
verks. Fyrir það fyrsta er helst tii þröngt um
það í annars þénugu húsnæðinu við Hlemm
sem útOokar áhorfandann frá virkri „þátttöku"
í göngunni. í öðru lagi virðist listakonan hafa
misst af lestinni, ef svo má segja. í formáia sýn-
DV-MYND E.ÓL.
Eitt af því sem áhorfendur sáu í Gay Pride-göngunni í sumar sem leið
„Viðbrögó íslenskra áhorfenda einkennast mestmegnis afgóðlátlegri
forvitni, eins og um 1. maí- eða 17. júnígöngu væri að ræða. “
ingarskrár segir Debra nokkur Solomon að __________________________
verkið eigi að fá okkur til að upplifa „augna-
blik þrungin þýðingu og auðsveipni". Hefði
ekki dýnamíkin milli göngu-
manna og áhorfenda verið
kröftugri og áðurnefnd
augnablik magnaðri, ef kvik-
myndunin hefði átt sér stað
meðan á fyrstu Gay Pride-
göngunni stóð, þegar viðhorf
almennings til samkyn-
hneigðra voru sannarlega
gegnsýrð fáfræði, fordómum
og beyg?
Góölátleg forvitni
Enda kemur í ljós að við-
brögð íslenskra áhorfenda
einkennast mestmegnis af
góðlátlegri forvitni, eins og
um 1. maí- eða 17. júnígöngu
væri að ræða. Þar kemur
einnig til að samhengið er
ekki innbyggt í myndatök-
una með skýrum hætti. Að
vísu djarfar fyrir regnboga-
fána samkynhneigðra í
nokkur augnablik, en senni-
lega verður þó að upplýsa
flesta áhorfendur um inntak
verksins.
Textaverk eftir listakon-
una þekur fremra herbergi
gallerísins og fyrirfinnst
einnig á bók. Þar rær Vikt-
oría á önnur mið, segir frá
nánum tengslum ungrar
stúlku við ömmu sina en
forðast að blanda tilfinning-
um inn i frásögnina. Okkur
lesendum er ætlað að leggja
þær til. Á bók er þetta elsku-
legt verk og óáreitið; upp-
stækkaður texti á vegg
breytir þar litlu um.
Aðalsteinn Ingólfsson
Sýningin Pride stendur til 5. janúar. Gallerí Hlemmur
er opið fim.-sun. kl. 14-18.
Horft á áhorfendur
_______MÁNUDAGUR 30. DESEMBER 2002
___________________________DV
Umsjón: Siija Aöalsteinsdóttir silja@dv.is
Yfir heiðan morgun
Þeir sem misstu af
þætti Eiríks Guð-
mundssonar um Stef-
án Hörð Grímsson
skáld annan í jólum fá
annað tækifæri að
kvöldi nýársdags kl.
22.15. Þar segja nokk-
ur kunn skáld frá
kynnum sínum af
Stefáni, þ. á m. Vil-
borg Dagbjartsdóttir,
Ágústína Jónsdóttir, Baldur Óskarsson og
Bragi Ólafsson en ekki er þátturinn síst
dýrmætur fyrir þá sök að þar les Stefán
Hörður sjálfur mörg sín bestu ljóð.
Dýrmæt er líka setningin sem Baldur hef-
ur eftir Stefáni við spurningunni Hvað er
ljóð? Það veit ekki nokkur maður, svaraði
Stefán Hörður, en við þekkjum það þegar
við sjáum það.
Stefán Hörður Grímsson lést 18. septem-
ber í haust sem leið.
Peð á plánetunni
Jörð
Mál og menning
endurútgaf fyrir jólin
í kilju unglingabókina
vinsælu Peð á plánet-
unni Jörð eftir Olgu
Guðrúnu Árnadóttur
en hún kom fyrst út
1995.
Þetta er saga
Möggu Stínu fjórtán
ára sem segir sjálf frá
á sinn sérstæða hátt: „Leynilegur ástmaður
minn stendur í eldheitu sambandi við bar-
bídúkku . . . Hólmfríður handavinnubani
lætur eins og ég sé með fjórtán þumalputta
. . . auk þess hóta kaloríudraugamir að
breyta mér í súmóglimukappa með tveggja
sæta rass . . .“
Nýlega var samið um útgáfu Peðsins i
Taílandi og verður gaman að vita hvemig
skapferli Möggu Stínu rimar við geð þar-
lendra stúlkna.
líf ún takmarkcma