Alþýðublaðið - 21.04.1969, Blaðsíða 7

Al'þýðu'blaði/ð 21. apríl 1969.7 .
MALSTAÐAR
Madras'3. 4. 1969.
J HVERS konar átökum verður
evnhver að bíða lægri hlut, og með
fáu lýsa menn sjálfum sér betur en
hvernig þeir snúast þá við. Sumir
taka öllu slíku mótlæti með heirn-
spekilegri ró, sætta sig hógværir
við orðinn hlut, en til eru líka þeir
sem aldrei játa ósigur, ekki einu
sinni þegar allt er glatað.
Þannig eru Khampar.
'Það voru Khampar seni struku
úr landi rneð Dalai lama fyrir rúm-
um áratug, og meirihlutinn af’ allri
andspyrnu Tíbeta gegn Kínverjum
hefur í raun verið þeirra andspyrna.
Khampar voru hálfgerð útjaðra
þjóð í Tíbet, ekki í sérlega miklu
áliti, bjuggu aðallega á austurjöðr-
um landsins, í héraðin Kham, en
flökkuðu líka um norðurhálendið,
Chang Tang, og höfðu illt orð á
sér fyrir rán og gripdeildir. Lær-
dómsmenn eiga þeir ágæta, en ann-
ars eru þeir fyrir aðra hluti fræg-
ari en andlegaheit og grúsk.
Khampar eru yfirleitt háir vexti
og langleitir, hvassir á brún og ein-
staklega hermannlegir í framgöngu,
eitthvað afrent og stálmagnað við
hverja hreyfingu. Miklir vinir vina
sinna eru þeir kallaðir, en jafn-
tniklir óvinir óvina sinna, hesta-
menn, ferðamenn ágætir og skilja
byssuna aldrei við sig fremur en
ég blýantinn.
Uppsteytin í Tíbet byrjaði eigin-
legá fyrir alvöru þegar Kínverjar
vildu taka byssurnar af Khömpum,
hefur líkleg ekki þótt varlegt að
láta þess hetskáu þjóð vera urídir
vopnum alla daga. Þorpin í hinum
skógiklæddu dölum í Kham urðu
þá allt í einu að kalla tóm á stór-
um svæðum. Og hvað var orðið um
fólkið? Það var flúið til fjalla.
Khampa sem ekki hefur byssu er
enginn Khampa, heldur leggjast út
en láta byssuna.
Uppreisnin sem varð í Tíbet um
það bil er Dalai lama flúði var fljót-
lega barin niður. Tíbet er nú fullt
af kínverskum innflytjendum og
embættismönnum. Oðru hverju virð
ast gjósa upp bardagar er fólk í
vanmegna örvæntingu leggur í ofur-
eflið. En flestir viðurkenna að allt I
sé glatað.
Samt er það einn aðili sem berst.
Khampar berjast enn.
Hvað orðið hefur um Khampa- |
þjóðina sjálfa heima í Kham veit ■
víst enginn. Einhver reytingur er g
■sjálfsagt eftir, að minnsta kösti 1
konur sem þá hafa eftilvill verið 1
látnar giftast kínverskum mönnum.
En Khampaherinn, lunginn ' úr I
karlmönnum þjóðarinnar, er ósigr- I
aður og heldur fullu skipulagi og |
aga, eða svo var að minnsta kosti ,,
til skamms tíma.
Hvernig má það vera? Hvar er |
Khampaherinn og hvcrnig fær hann ■
vopn og vistir?
Hann er ekki í hálendinu í Aust-1
ur-Tíbet, heima hjá sér; hann er |
ekki á Chang Tang, hinum víðu .
hásléttum norðurfrá; hann er ekki 9
einu sinni í Tíbet, hvergi innan I
landamæranna er honum vært; — *
hann heldur sig í Himalaja rétt I
sunnan við tíbezku landamærin.
Ýmsum kann að finnast undar- |
legt að honum skuli líðast að búa .
um sig innán landamæra annárra I
ríkja, það ætti undir öllum kring- I
umstæðum að þykja óverjandi árás- ■
ar afstaða gagnvart Kínverjum og ■
ekki þolandi. En hér gildir ekki I
hið sama og á venjulegum landa- I
mærum. Himalaja er ekki venjuleg
landamæri. Það er heirnur útaf fyr-1
ir sig.
Staðhættir eru slíkir í Himalaja 1
að menn gera sér ekki auðveldlega ■
grein fyrir þeim. Vegur hefur t.d. I
verið lagður upp! háfjöllin að helg-1
um stað er Rndrinath heitir, það er *
inní miðjum háfjöllunum, líklega I
10—20 km frá landamærum Tíbets, I
ert leiðin þangað úr borgunum í |
nndirhlíðum fjallanna er um 300 .
km löng. Menn eiga vont með að
átta sig á hvernig hagar til í þrika-
legum fjöllum sem eru möíg hundr- 1
uð km á breidd og vlðast algerkga I
ófær nema gangandi mönnum eða I
ríðandi. Inní þessu hálendi er alstað |
ar einhver ákveðin landamæralína, I
ekki vantar það, og bæði Indverjar
og Kínverjar hafa sína varðpósta
Framhald á bls. 12.
Fðtln sem klæða bezt
fáið þér hjá okkur
ANDERSEN & LAUTH H.F
■
VESTURGÖTU 17 — LAUGAVEGI 39
Augljóst mál
,,Til hvers iheldurðu eiginlega
að þú sért í skólanum, Gústi
minn?“ spurði kennarinn ar-
imæðulega.
„At£ Iþví a ðég Ihefi tíma til
iþess núna. Þegar ég verð stór,
verð ég að gera svo margt ann-
að“, svaraði_ Gústi sakleysislega.
Engin ’hætta á ferðum
Paibbi Kalla kom með gest í
kvöldmatinn. ókunni maðurinn
var með stórt nef. Þegar setzt
var að borðum, starði Kalli lát-
laust á n-eíið á gestinum. Pabbi
hians tók eftir þessu og varð
hræddur um, að Kalli færi að
ibulla eitthvað unn nefið á manni
inum, og þess vegna rak liann
tána lí fótinn á Kalla mndir borð
inu.
En Kaili hætti ekki að glápa,
isvo að pabbi hans varð að ýta
enrt betur við 'honum.
Þá sagði Kalli:
„Þú þaiTt ekki að véra hrædd
ur, pabbi, — ég skal ekkert
segja, ég er bara að horfa“.j
Skrítnir fluglar
Stína litla stóð hjá pabba
sínum við Tjörnina og horfði
á svanina, sem köfuðu í leit að
æti á botninum, svo að stélið- á
þeim stóð aðeins upp úr vatn
inu,
„Pabbi‘‘, sagði Stína litla,
„geta svanirnir andað mcð báð-
lum endum?“