Dagblaðið - 29.09.1975, Blaðsíða 8

8
Dagblaðið. Mánudagur 29. september 1975.
mBlAÐIÐ
frjálst, úháð dagblað
Útgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
tþróttir: Hallur Simonarson
Hönnun; Jóhannes Reykdal
Blaðamenn: Asgeir Tómasson, Atli Steinarsson, Bolli Héðinsson,,
Bragi Sigurðsson, Hallur Hallsson, ómar Valdimarsson.
Ilandrit: Ásgrlmur Pálsson, Inga Guðmannsdóttir, Maria ólafs-
dóttir.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Björgvin Pálsson
Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson
Auglýsingastjóri: Asgeir Hannes Eiríksson
Dreifingarstjóri: Már E.M. Halldórsson
Áskriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
t lausasölu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Ofsinn læknar ekki
Hæfilegt jafnaðargeð er nauð-
synlegt öllum þeim, sem lenda i
mótlæti og erfiðleikum. Undir slik-
um kringumstæðum gerir það illt
verra að láta skapið hlaupa með
sig i gönur. Þá framkvæma menn
oft eitthvað, sem nánari og rólegri
athugun mundi leiða i ljós, að betur væri ógert.
Taugaveiklun aðstandenda Visis út af vel-
gengni Dagblaðsins hefur að undanförnu brotizt
út á siðum VIsis i persónulegu skitkasti og marg-
vislegum áburði um saknæmt athæfi. Þeir, sem
harðasta hafa fengið hriðina, hafa þegar svarað
og sýnt fram á, að getsakir aðstandenda Visis
hafa ekki við rök að styðjast.
Bæði höfundum og lesendum Dagblaðsins
finnst hvimleitt áð eyða dýrmætu rúmi blaðsins i
þras við menn, sem sérhæfa sig i örvæntingar-
fullum tilraunum til að hnekkja mannorði keppi-
nauta sinna. Dagblaðsmenn hafa öðrum hnöpp-
um að hneppa. Þeir eru að vinna að útkomu dag-
blaðs, sem fólk vill lesa.
Sú rangfærsla, sem oftast hefur verið endur-
tekin I reiðilestri aðstandenda Visis, eru fullyrð-
ingar leiðara blaðsins um, að minnihlutinn i
Reykjaprenti, útgáfufélagi blaðsins, hafi reynt að
ná fjármálalegum tökum á fyrirtækinu.
Engin slik tilraun hefur nokkru sinni verið gerð
af hálfu minnihlutans. Einu hlutabréfin, sem
ólöglega hafa gengið milli manna i félaginu, eru
nokkur hlutabréf, sem núverandi formaður
Reykjaprents aflaði sér fyrir mörgum árum.
Minnihluti Reykjáprentsmanna var einfald-
lega hrakinn á brott með offorsi og knúinn til að
stofna nýtt dagblað, sem hefur nú þegar meiri
sölu en Visir hafði fyrir hrunið. Vinsældir
Dagblaðsins byggjast meðal annars á því, að allir
helztu starfsmenn Visis og minnihluti Reykja-
prentsmanna tóku höndum saman um stofnun
blaðs, er gæti fengið að vera i friði fyrir flokka- og
hagsmunapólitík.
Með ofurkappi sinu hefur aðstandendum Visis
tekizt á aðeins einu siðsumri að stórskaða blað,
sem aðrir menn höfðu byggt upp á mörgum ár-
um. Hafi meirihlutamenn Reykjaprents áttað sig
á þessari staðreynd núna, eiga þeir ekki að láta
málið koma sér úr jafnvægi. Persónunið getur
aldrei komið i stað heiðarlegrar samkeppni.
Dagblaðið er prentað i Blaðaprenti i skjóli
Járnsiðu,félags, sem stofnað var með vitund og
vilja bæði meirihluta og minnihluta Reykja-
prentsmanna. Ef skipun og starfshættir stjórnar
Reykjaprents væru með jafnábyrgum og lögleg-
um hætti og i stjórn Járnsiðu, mætti meirihluti
Reykjaprentsmanna vel við una.
Aðstandendur Dagblaðsins telja meirihluta
stjórnar Reykjaprents hafa beitt sig margvisleg-
um órétti. Að svo miklu leyti, sem þeir kæra sig
um að elta ólar við það, munu þeir reka mál sin á
réttum vettvangi, fyrir dómstólunum.
Þeir kæra sig ekki um að fara að vaða um siður
dagblaða eins og naut i flagi. Það verður eftirlát-
ið öðrum, sem til þess hafa geð. Þeir, sem vinna
að framgangi Dagblaðsins, horfa fram á veginn
og vilja verja tima sinum til jákvæðra starfa i
þágu lesenda blaðsins.
Skœruliðar í Erítreu
munu hefna fjölda-
morðanna í sumar
grimmilega
Fyrir helgina bárust þær fréttir
að herforingjastjórnin i Eþiópiu
hefði i sumar látið fremja fjölda-
morð á ibúum héraða i Eritreu og
að allt að 2000 manns hafi verið
myrtir á tveimur dögum.
Telja má víst, að fjöldamorð
þessi hafi verið framin i hefndar-
skyni fyrir skæruhernað upp-
reisnarmanna í Eritreu, sem
framið hafa fjölda morða og stað-
ið fyrir öðrum spellvirkjum allt
frá þvi að sjálfstæðishreyfingu
þeirra fór fyrst að vaxa fiskur um
hrygg.
í siðustu viku var stór og stæði-
legur sjómaður, sem var að koma
úr morgunkaffi i veitingahúsi i
Asmara, skotinn til bana af ung-
um manni, sem hafði beðið hans i
sólinni fyrir utan. Sjónarvottar
skýrðu svo frá, að ungi maðurinn
hefði einfaldlega komið aftan að
manninum, þrýst byssu i hnakka-
grófina og tekið i gikkinn. Sjó-
maðurinn féll dauður i götuna og
byssumaðurinn gekk i burtu eins
og ekkert hefði i skorizt.
Nokkrum vikum áður gekk
maður nokkur inn i blómabúð
undir pálmatrjánum við Haile
Selassie Avenue og skaut til bana
ungu stúlkuna sem þar var við af-
greiðslu. Hann komst undan.
Þessi morð eru dæmigerð fyrir
þau morð, sem nú eru framin
hvað eftir annað i Asmara.
Skæruliðarnir úr sjálfstæðis-
hreyfingu Eritreu-manna eru að
jafna metin.
Stjórnvöld gera lítið
úr öllu saman
Eritreumaður nokkur, sem átti
samtal við fréttamann Reuters,
sagðist vera fulltrúi Frelsisfylk-
ingar alþýðu (PLF). Sagði hann
hreyfingu sina og Eritreisku
frelsisfylkinguna (ELF) vera
ábyrgar fyrir götumorðunum.
Fórnarlömbum þeirra er skipt i
þrjá hópa: fulltrúa stjórnvalda
og svikara á þeirra vegum, félaga
i frelsisfylkingunum, sem hafa
neitað að fylgja fyrirmælum sin-
um eða gengið i lið með stjórn-
inni, og aðra, sem neitað hafa að
útvega matvæli, lyf og önnur
gögn.
PLF hefur staðið fyrir 45 morð-
Haile Selassie, „Ljónið af Saba”,
sem sagður er hafa beitt svipuð-
um aðferðum gegn uppreisnar-
mönnum I Eritreu og stjórnvöld i
Eþlóplu gera nú.
um, sagði þessi heimildarmaður
Reuters og ELF 98 morð-
um.
íbúar i Asmara’ telja að heild-
artalan, 143, sé allt of há, að
minnsta kosti sumir hverjir. Aðr-
ir telja hana sizt of háa og benda
á, að morðin séu næstum orðin
daglegt brauð.
Æðsti embættismaður herfor-
ingjastjórnarinnar i Asmara,
Getachew Nadew, hefur gert sér
far um að gera litið úr morðunum
og mikilvægi þeirra.
„Það er ekki gott að segja til
um hversu mörg þau eru orðin,”
sagði hann fréttamanni Reuters.
„Kannski sex á undanförnum
mánuði.”
Hann bætti við, að i flestum tii-
fellum væri tilgangur morðanna
einfaldlega að ná sér persónulega
niðri á þeim, sem fyrir kúlunni
yrði. Uppreisnarmennirnir, sagði
hann, eru að notfæra sér óeðlilegt
ástand í landinu til að hefna sin
fyrir eitthvert „smotteri”.
Herforinginn viðurkenndi þó,
að ástæðan fyrir banni, sem hann
lagði við notkun reiðhjóla og
skellinaðra i borginni, væri að
koma i veg fyrir að byssumenn-
irnir kæmust undan á sllkum
farartækjum.
Ljósgulir leigubilar borgarinn-
ar voru einnig bannaðir i borginni
i sex daga fyrr i þessum mánuði,
eftir að upp komst um byssumann
sem hafði komizt undan i einum
slikum.
Blóðiö þornar í
síðdegissólinni
Hvað sem öllum tölum liður þá
er það staðreynd að ofbeldis-
kenndur dauði er algengur á göt-
um Asmara. Borgin er falleg og
virðuleg, ber allan svip italskrar
borgar, sem hefur verið komið
fyrir á hásléttum Eþiópiu. Götur
og stræti eru þrifaleg, byggingar
hvitar og fallegar, borgin öll ber
vott um eins konar rómverska
stórmennsku.
Sjómaðurinn, sem sagt var frá i
upphafi, var myrtur fyrir að hafa
verið njósnari fyrir lögregluna og
sem slikur i svokölluðum morð-
sveitum. Sjómaðurinn er sagður
hafa verið sérfræðingur i að
kyrkja fólk með stálvir i blóðug-
um óeirðum, sem urðu i borginni i
febrúar.
Siðla þann sama dag, sem sjó-
maðurinn og blómasölustúlkan
voru myrt, skaut öryggislögregl-
an mann, sem var á ferli fyrir ut-
an italska konsúlatið — að
ástæðulausu, að þvi er virtist.
Blóðpollurinn þornaði fljótlega i
siðdegissólinni.
Tveimur dögum siðar heyrðist
mikil skothrið i miðborginni
snemma morguns. Arrisulir
borgarbúar hlupu skelfingu lostn-
ir i skjól og brynvarðir vagnar
þeystu eftir götunum.
Stjórnvöld sögðu siðar, að þrir
skæruliðar hefðu verið drepnir i
þessum bardaga.
Þeirri aðferð skæruliðanna, að
skjóta og hafa sig siðan á brott,
virðist ekki stefnt að þvi að valda
skaða. Tilgangurinn virðist fyrst
og fremst vera að halda öryggis-
lögreglunni við efnið, gæta þess
að aldrei komi hvildarstund; reka
eins konar sálfræðilegt strið.
r
Þurrafúi í
flokkakerfinu
flokksráða kostar rikissjóð i
heild of fjár og á stundum eru
hæpnar heimildir fyrir þessum
greiðslum, sem rikisvaldið
hyglar skjólstæðingum sinum.
Hér má þvi augljóst vera, að
sjálf stjórnarskráin er mjög
rúm þegar kerfisflokkarnir eiga
hlut að og þá gildir einu hvort i
hlut eiga stjórnarflokkar eða
stjórnarandstaða.
En I krafti þessa kerfis og
samábyrgðar gömlu flokkanna
er reynt að þagga niður raddir
fólks, sem er andstætt flokkun-
^ ----------------------------------------
Það er löngu ljóst, að hér á
landi rikir ekki fullt ritfrelsi,
skoðanafrelsi eða tjáningar-
frelsi — en nú fyrst þora for-
ystumenn flokkanna og dag-
blöðin að viðurkenna þessar
löngu ljósu staðreyndir.
Stjórnmálaflokkarnir, flokks-
ráðin, þingflokkarnir og kjör-
dæmaráðin hafa á liðnum ára-
tugum byggt upp á kerfisbund-
inn hátt sitt eigið valda- og
tryggingakerfi — sem I engu
breytist hvort sem hægri eða
vinstri flokkar eru við völd i
landi voru.
Flokkarnir, allir með tölu,
hafa einokað blöðin hver um sig
og aflað þeim styrkja úr rikis-
sjóði og leitað fjárframlaga hjá
félögum og metnaðargjörnum
einstaklingum sem láta fé af
hendi i von um góðar stöður og
sæti i launuðum nefndum og i
von um vænlega bitlinga eða
embætti.
En öll þessi fyrirgreiðsla og
peningaframlög til blaða og