Dagblaðið - 21.02.1976, Qupperneq 15

Áhöfn Plainview er skipuð 20
mönnum. Stjórnklefi skipsins líkist
öllu meira stjórnklefa flugvélar en
skipsbrú. Ótal mælar og tæki eru við
sæti stjórnenda, framan við þá, við
hlið þeirra og jafnvel milli sæta
þeirra.
í vélarrúmi eru tveir
þrýstiloftshreyflar af gerðinni J-79,
þeir sömu og notaðir eru í F-104
Starfighter vélarnar.
I raun hefur Plainview tvenns
konar gangkerfi. Þegar hann siglir
inn og út úr höfnum, innan skerja
eða á þröngum svæðum eru
þrýstiloftshreyflarnir dregnir úr sjó
með sérstöku vökvakerfi og settir í
lóðrétta stöðu ofar skipsskrokknum.
Þá siglir skipið fyrir tveimur utan-
borðshreyflum sem eru um 10 m
framan við skut þess. Þeir hreyflar
eru hreyfanlegir og þannig nýttir
sem stýri jafnframt því að knýja
skipið áfram.
Utanborðsmótorarnir tveir gefa
skipinu ekki mikla ferð. Það er líkast
því að það syndi áfram eins og
sundfugl á sjó. Þrýstiloftshreyflarnir,
sem ber við himin við báðar síður,
minna á vængi fuglsins.
En er komið er á opið úthaf
breytist myndin. Þá eru dísilknúnu
utanborðshreyflarnir teknir upp úr
sjó á sama hátt og hinir í höfnum.
Þrýstiloftshreyflarnir eru settir í sjó.
„Plainview” í höfn. Þrýstiloftshreyflarnir eru úr sjó. Skipið siglir fyrir utanborðshreyflunum. Sjá stærð skipsins m.a. með viðmiðun af sjómanni á afturdekki.
Dagblaðið. Laugardagur 21. febrúar 1976.
er hernaðarleyndamál. En tækni-
blöð segja aó hann sé vel yfir 40
mílum. Þar er og tekið fram að alger
hámarkshraði svifskipa sé 104 km á
klukkustund. Er þeim hraða er náð
er komið að nokkurs konar „sjávar-
múr” Ifkt og hljóðmúr íyrir tfugVélar.
Er þeim hraða er náð myndast loft-
tóm aftan við hreyfla túrbínanna og
hraðinn eykst ekki við meiri orku. Þó
hefur með sérstökum útbúnaði tekizt,
að ná 128 km hraða skips á sjó.
PJainview er byggður af Lockheed
flugvélaverksmiðjunum. Auk
hraðans er skipið óháð öldum
og Sjógangi.
Áður en Plainview kom til
sögunnar átti bandaríski flotinn tvö
önnur svifskip sem sérstaklega voru
byggð til sjóhernaðar. Eru það
fallbyssubátarnir „Tucumcari” og
„Flagstaff’. Þeir hafa báðir verið
þaulreyndir og þjóna flotanum við
Kyrrahafsströnd Bandaríkjanna.
Tæknin í sambandi við byggingu
svifskipa er sótt til flugvéla-
tækninnar. Loftið ber uppi flug-
velarnar en sjórinn svifskipið. Hinn
berandi kraftur er í báðum tilfellum
vængir. SviFið næst í báðum tilfellum
við sérstakt lag vængjanna. Vatnið
sem fer ofan og neðan við vængi
túrbínumótora svifskips ákveður
svifið — á sama hátt og loftstraumar
ofan og neðan við vængi flugvéla
ráða flugi þeirra.
15
-
Þegar þeir hafa verið ræstir hefst
svifið. Þegar „svifíð” hefst er ferðin
u.þ.b. 30 sjómílur. Séu menn niðri í
skipinu, þá er þetta fer fram, heyra,
menn mikinn hávaða í 20—30
sekúndur þar til svifinu er náð.
Á undraverðan hátt lyftist þetta
300 tonna skip úr sjó unz það svífur
um það bil 2.5 metra yfir haf-
fletinum. Úr fjarlægð virðist skipið
hvíla á þremur stultum. Það hvílir
þá á áisum síðuhreyflanna tveggja og
afturhreyflinum sem notaður er sem
stýri og jafnvægisstillir.
Svifbátarnir í bandaríska flotanum
eru einu skipin sem ofansjávar geta
siglt hraðar en atómknúðir kafbátar.
Þeir eru því taldir ákjósanlegir í
baráttu við kafbáta sem búnir eru
kjarnorkuvopnum. Plainview er það
stór að í honum rúmast öll nýjustu
leitartæki í þessu skyni og vopn til að
granda slíkum kafbátum.
Margháttuð önnur verkefni hafa
reynzt henta svifbátum betur til
lausnar en öðrum skipum.
íslendingar huga nú að þeirri
nauðsyn að fá hraðskreiðari herskip
til gæzlustarfa í landhelginni. Ef til
vill er svifskip lausnin í þessu máli.
Dýrt kann það að reynast, en vert er
að gefa öllu gaum í þessum efnum.
Þýtt og endursagt:
ASt.
í brú „Plainview”. Þar er allt líkara átjórnklefa tlugvélar en skips.
Teikning af „Plainview.” Á henni
má sjá hvernig þrýstiloftshreyflarnir
á hliðunum og stýrihreyfillinn í skut
ganga í sjó eða eru settir í lóðrétta
stöðu yfir skipinu. Aftast í síðu sjást
utanborðshreyflarnir sem skipið er
knúð með þá er þrýstiloftið er ekki
notað. Annar þverskurður sýnir
vopnabúnaði skipsins sem herskips í
bandaríska flotanum.
Hraðskreiðustu herskip heimsins
eru svifskip. Þau ganga 40-50 mílur á
klukkustund. Eigandi þeirra er floti
Bandaríkjanna og höfuðhlutverk
þeirra er að vera á verði gagnvart
óvinakafbátum.
„Plainview” nefndist fyrsta skipið
þessarar tegundar sem smíðað var.
Það er 300 tonn að stfærð og 64.62 m
að lengd. Þetta er stærsta svifskip
sem smíðað hefur verið. Þegar skipið
er drifið á fullri ferð er það knúð
tveipiur flugtúrbínuvélum.
Hinn eiginlegi ganghraði skipsins
höfuðsins sem er hvað gróðursnaúð-
astur.
Þar að auki mun aðgerð þessi vera
ódýrari í Bretlandi en fyrir vestan
haf.
Með þetta í huga hefur stærsta
hárflutningsfyrirtækið nú hafið hóp-
ferðir til Bretlands fyrir sköllótta
Ameríkana. Fyrsti hópurinn kom til
London fyrir skömmu og voru í
honum 100 skallar og eiginkonur
þeirra. Verðið er um 300 þúsund
fyrir hjónin og felst í því hár-
flutningur, flugferðir, uppihald og
skoðunarferðir fyrir frúna um sögu-
fræga staði á meðan bóndinn er að
bæta úr hárleysinu.
Senda
slökkviliðið
í strœtó
Ha, hópur slökkviliðsrnanna í full-
um skrúða að bíða eftir strætó?
Ef nýjasta sparnaðarhugmynd
hinnar fátæku New York borgar nær
fram að ganga verður þetta sú sjón
sem vegfarendur þar munu sjá æ
oftar á næstunrii.
í sparnaðarskyni hefur slökkvilið
borgarinnar fyrirskipað slökkviliðs-
mönnum sínum að taka strætó,
leigubíl eða neðanjarðarlest á bruna-
staði í framtíðinni. Þetta á að vísu
ekki við fyrsta liðið, sem sent er á
vettvang, heldur liðsauka og auka-
vaktir sem sendar eru til að leysa
fyrstu slökkviliðsmennina af hólmi.
Slökkviliðsmönnum borgarinnar,
sem þcgar hafa orðið að þola fjölda-
uppsagnir og fækkun slökkvistöðva
þykir nú einum of langt gengið og
hafa harðlega mótmælt þessum
nýjustu ráðstöfunum.- Leigubílstjórar
borgarinnar hafa jafnframt mótmælt
og segjast harðneita að taka sótsvarta
slökkviliðsmenn,klyfjaða öxum og rif-
járnum upp í bíla sína.
Donnu er
meinaður
andar-
drátturínn
Andardrátturinn í Donnu
Sommer hefur nú verið bannaður í
útvarps- og sjónvarpsstöðvum BBC.
Þótt lag stúlkunnar „Love To
Love You Baby” sigli nú hraðbyri
upp og niður alla vinsældalista, er
það undanskilið þegar BBC leikur
vinsældalistann í útvarpsstöðvum
sínum og hinum fræga sjónvarps-
þætti „Top of the Pops.”
Yfirmaður útvarpsstöðvanna BBC
1 og BBC 2, sem flytja létta tónlist,
sagði ástæðuna þá að lagið þætti
ekki hæfa í þáttum sem öll fjölskyld-
an hlustar á.
Capital Radio, útvarpsstöð í
London, sem flytur dægurlagatónlist
allan sólarhringinn, leikur nú lagið
hennar Donnu eingöngu á næturnar
eftir að hafa fengið viðvörun frá
brezka útvarpseftirlitinu.
Lagið hennar Donnu er fyrsta
lagið sem hefur verið bannað að
flytja í BBC af siðferðisástæðum
síðan lagið hennar Jane Birkin ,xJe
t’aime” var bannað fyrir nokkrum
árum.
Donna segist hafa slökkt ljósin í
stúdíóinu og hugsað um hinn karl-
mannlega og kynæsandi vin sinn,
Peter, á meðan hún andaði lagið.
Örláti llvis
Sjónvarpsfréttamaðurinn Don
Kinney lauk fréttatíma sjónvarps-
stöðvarinnar í Der\ver í Colorado í
Bandaríkjunum með því að lesa frétt
um örlæti Elvis Presley.
Fréttin sagði að á meðan Elvis
dvaldi um skeið í Colorado-fylki,
hefði hann keypt sjö Kadilakka og
Línkona og gefið félögum sínum sem
þar eru búsettir.
— Sjálfur hefði ég nú frekar valið
mér lítinn sportbíl, skaut frétta-
maðurinn til gamans aftan við frétt-
ina.
Það voru varla liðnar fimm
mínútur, er Elvis hringdi og bauð
fréttamanninum að fá sér sportbíl
eftir eigin vali hjá einu bílaumboð-
anna í nágrenninu.
Gone with
the wind
Mikill vindur feykti um stóru úti-
kvikmyndatjaldi í bílabíói vestur í
Bandaríkjunum fyrir nokkrum
dögum.
Ekkcrt varð því úr sýningu
myndarinnar — Gone With The
Wind — það kvöldið.
Hún
gleypir
f sig
dagblöðin
Eins og aðrar húsmæður fer Sara
Coleman, sem býr í Norður-
Englandi, á fætur á morgnana. Hún
hitar sér morgunte og fer síðan og
sækir dagblaðið í bréfalúgunni.
Hún sezt síðan við eldhúsborðið og
sötrar heitt teið á meðan hún
gleypir í sig blaðið í orðsins fyllstu;
merkingu. Hún stingur blaðinu upp
í sig og hreinlega étur það.
Frúin rennir augunum yfir les-
málið á einni síðunni á meðan hún
tyggur þá næstu og hefur því tvö-
falda ánægju af.
Frúin segir að sér hafi aldrei
nokkru sinni orðið meint af dag-
blaðaátinu enda reynir hún að skilja
eftir þá bita sem eru með þykkustu
prentsvertunni.
Sara Coleman segir að hún hafi
hafið þennan sið er hún var smá-
hnáta og lagði það í vana sinn að
naga myndablöðin sem henni voru
gefin. Að hennar sögn er mikill
bragðmunur á hinum ýmsu dagblöð-
um og Daily Telegraph smakkast
henni bezt. Vantrúaðir hafa oftar cn
cinu sinni látið hana greina á milli
hinna ýmsu dagblaða á bragðinu
einu og hefur það aldrci reynzt henni
vandamál að koma með rétta svarið.