Dagblaðið - 09.10.1976, Blaðsíða 10

10
MMBuaa
fijálst, úháð dagblað
Útfiefancli Dagblaðiðhf.
Framkvæmdastjðri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjðri: Jðnas Kristjánsson.
'Fréttastjðri: Jðn Birgir Pétursson. Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason. Aðstoðarfrétta-
stjðri: Mli Steinarsson. Iþrðttir: Hallur Símonarson. Hönnun: Jðhannes Re.vkdal. Handrit
AsKrimur Pálsson.
Blaðamenn: Anna Bjarnason. Ásgeir Tðmasson. BeiKlind Ásgeirsdðttir. Bra«i Sigurðsson,
Erna V. InKólfsdðttir. Gissur Sif*urðsson. Hallur Hallsson. Heigi Pétursson. Jðhanna Birgis-%
dðttir, Katrln Pálsdðttir. Kristín Lýðsdóttir, ólafur Jðnsson. Ómar Valdimarsson. Ljðsmyndir:
Árni Páll Jóhannsson. Bjarnleifur Bjarnleifsson. Sveinn Þormððsson.
Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson. Dreifingarstjðri: Már E.M. Halldðrsson.
Askriftarnjald 1100 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 00 kr. eintakið.
Ritstjðrn Síðumúla 12. simi 83322. auglýsingar. áskriftir og afgreiðsla Þverholti 2. sími 27022.
Setning o« umbrot: Da«blaðiðhf. og Steindðrsprent hf.. Ármúla 5.
Mynda-og plötugerð: Hilmirhf.. Síðumúla 12. Prentun: Arvakurhf.. Skeifunni 19.
Fallið pund
Ríkisstjórn brezka Verka-
mannaflokksins er að gefast upp í
baráttunni við efnahagsvandann.
Sterlingspundið hrapar. Gengi
þess gagnvart dollara hefur fallið
um næstum helming á nokkrum
árum. Vaxtahækkun mun varla
duga. Á sama tíma er metatvinnuleysi og fer
vaxandi.
Stjórn Verkamannaflokksins hefur ekki
starfhæfan meirihluta á þingi. íhaldsflokknum
er spáð sigri í kosningum, sem gætu orðið
bráðlega. Callaghan forsætisráðherra er greini-
lega mun minni karl en fyrirrennari hans,
Wilson, var. Verkamannaflokkurinn er illa
klofinn. Hver höndin er uppi á móti annarri í
helztu málum.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar eru fálm-
kenndar og veikar. Fyrsta svarið við hrapi
pundsins var að slá lán erlendis. Þar sem
ríkissjóður var að verða gjaldþrota, greip ríkis-
stjórnin til þess ráðs að draga stórlega úr
ríkisútgjöldum, en það mæltist mjög illa fyrir
meðal óbreyttra flokksmanna. Víða risu
sveitarfélög upp gegn niðurskurðinum og tor-
velduðu hann. Andstæðingar niöurskurðarins
unnu nokkurn sigur á nýafstöðnu þingi flokks-
ins.
Alþýðu manna þótti að sjálfsögðu illt, að
stefnt skyldi að samdrætti velferðarríkisins.
Hún hafði ekki búizt við því af stjórn Verka-
mannaflokksins, en ríkisstjórnin sá ekki önnur
ráð.
Það er kaldhæðnislegt, að ríkisstjórnir
jafnaöarmanna í Danmörku og á Bretlandi
beita sér nú fyrir skerðingu ríkisbáknsins.
Þetta er afleiðing kreppunnar, sem lék þessi
tvö ríki einkar grátt.
Á flokksþingi Verkamannaflokksins var
greinileg skipting. Annars vegar voru talsmenn
ríkisstjórnarinnar, sem höfðu mestan áhuga á
að halda efnahagsmálunum á floti. Hins vegar
var mjög öflugur og hávær hópur vinstri
manna, sem krafðist umbóta á öllum sviðum.
Vandamálin hafa hrannazt upp. Atvinnuleysi
langt yfir milljón manna er þung raun þeim,
sem við það stríða. Þó hefur forysta Verka-
mannaflokksins og raunar verkalýðsfélaganna
einnig reynt að gera sem minnst úr þeim
vanda. Bretland stríðir nú orðið við mikið
kynþáttavandamál. Fjöldi fátækra, þeldökkra
manna hefur streymt til Bretlands á vinnu-
markað, þar sem ekki var nóg handa þeim, sem
fyrir voru. Mikil verðbólga hefur mjög skert
kjör lífeyrisþega, svo að margir þeirra hafa
ekki mannsæmandi lífskjör.
Þetta og margt fleira var mjög umdeilt á
þingi VerkamannafloKksins. Vinstri armurinn
sótti á, en hinn hægri, ríkisstjórnin, sagði sem
svo, að víst væru þetta mikil vandamál, en hið
opinbera hefði ekki efni á að bæta úr þeim.
Stjórn Verkamannaflokksins er ekki fær um
að ráða við efnahagsvandann.
Bretland þarf mun sterkari ríkisstjórn, eigi
það að takast. •
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 9. OKT0BER 1976.
Er sérfræðingar Japana fóru að skoða vélina urðu þeir heldur betur hissa: Hún er ryðguð!
EFTIR MIKLA SK0ÐUN Á MIG-25:
HUN RYÐGAR!
Þegar sovézkur flugmaður
lenti MiG-25 orrustuþotu sinni í
Japan fyrir þrem vikum gátu
vestrænir hernaðarsérfræðing-
ar í f.vrsta sinn barið augum
það sent talið var eitt mesta
hernaðarleyndarmál okkar
tíma.
Niðurstöður rannsóknar sér-
fræðinganna á flugvélinni, sem
NATO gaf nafnið Foxbat. fóru
að berast unt í siðustu viku og
svo virðist sem menn hafi orðið
fyrir vonbrigðunt. a.m.k. var
hald sérfræóinganna að vélin
væri mun fullkomnari að allri
gerð. Japönsku sérfræðing-.
arnir. sem fóru vandlega yfir
vélina áður en fleiri sér-
fræðingar bættust í hópinn,
voru t.d. mjög hissa á að sjá, að
alls staðar á vélinni var að
finna litla ryðbletti. Það virtist
augljóst. að MiG-vélin er ekki
gerð úr hinni léttu málm-
blöndu. titanium. sem vélar
Bandarikjantanna af svipaðri
gerð eru framleiddar úr. En úr
hvaða efni þá? Japanirnir
drógu upp segulstál og hátt
,.þunk"hljóð staðfesti grun-
semdir þeirra: vélin er gerð úr
venjulegu gamaldags stáli.
En þetta var rétt aðeins
b.vrjunin. Er sérfræðingar
Bandaríkjamanna i flugvéla-
smíði tóku vélina í sundur og
fluttu hana til herstöðvar í ná-
grenni Tokyo þar sem hún var
vendilega skoðuð, komust þeir
aó raun um að hún var mun
óheflaðri en menn höfðu búizt
við
Til þess að vega upp á móti
því hve vélin er þung vegna
stálsins nota Sovétmenn í hana
tvær stórar vélar er súpa elds-
ne.vti og takmarka því mjög
flugþol hennar.
Samkvæmt heimildum frá
leyniþjónustu Bandaríkjanna
hafði hraði þotunnar verið gef-
inn upp sem 2.100 mílur á klst.
en við prófun stöðvaðist flug-
hraðamælir hennar við 1.960
mílur og síðustu tölurnar birt-
ust á skerminum í rauðum lit
sem gaf hættumörk til k.vnna.
,,F-15 — þotan okkar er mun
betri hvað varðar flugþol og
stjórnun," sagði einn banda-
risku vísindamannanna. Hönn-
un og vinna við MiG er slæm.
Illa hafði verið g'engið frá öll-
um samskeytum. Svo virtist
sem erfitt gæti verið að hemja
vélina i krappri be.vgju og á
hámarkshraða töldu menn lík-
logt að eldflaugar hennar gætu
einfaldlega rifnað af. í flug-
stjórnarklefanum er ekki skot-
sæti til þess að auðvelda flug-
manninum að kasta sér út í
fallhlíf.
Mikill hluti rafeindabúnaðar
flugvélarinnar var gantall eða
ekki nægilega fullkominn.
Enginn „beint-niður" radar er í
vélinni en hann er talinn nauð-
s.vnlegur í flugvélar af þessari
gerð sem fljúga hátt. til þess að
koma auga á sprengjuflugvélar
óvinarins í lágflugi. Radarinn,
sem fyrir er í þotunni, er meira
að segja talinn óáreiðanlegur
vegna hins mikla hita er vélin
gefur frá sér á hámarkshraða.
„Þetta er rafeindatækni
sjötta áratugarins, — lampar í
stað transistora," sagði einn
sérfræðinga Bandarikjanna
ennfremur. „Við getum ekki
0337
talið þotuna dæmi um háþróuð
tæknivísindi."
En enda þótt þotan standist
ekki kröfur Bandaríkjamanna
er hér ekki um að ræða neinn
húðarklár. „Sætið er kannski
ekki klætt silki en það hefur
ekki áhrif á notagildi vélar-
innar," sagði einn hernaðarsér-
fræðingurinn. „MiG-25 vinnur
verk sitt vel fvrir miklu minni
fjárhæðir en það myndi kosta
Bandaríkjamenn að smíða
slíka vél.“ Og einn sér-
fræðingur í Japan tók undir
þetta: „Við héldum að þetta
væri mjög góð vél og það lítur
út fyrir að svo sé,“ sagði hann.
„Vera kann að við getum gert
grín að henni vegna þess
hversu klunnaleg hún er og af
því að hún er ryðguð, Stað-
reyndin er hins vegar sú að hún
getur flogið hærra, hraðar og
með meiri vopnabúnað en
nokkur önnur flugvél í heimin-
um."
En vélin gaf þó nokkra inn-
sýn í það sem er að gerast á
tæknisviðinu i Sovétríkjunum.
Þar er vitað að vopnasmiðjur fá
til sín alla beztu visindamenn-
ina og alla þá peninga sem ráða-
menn þar vilja fá.
Samt má segja með nokkurri
vissu að vélin stendur langt að
baki þeim tækniundrum sem
Vesturveldin styðjast við á
þessu sviði.
MiG-25, oin loyndardómsfyllsla fiugvél Sovétmanna flutt til skoð-
unar á horstöö við Tokyo.