Dagblaðið - 18.04.1977, Blaðsíða 13

DAGBLAÐIÐ. MANUDAGUR 18. APRÍL 1977.
13
Fáar fréttir erlendis frá hafa
vakið meiri undrun og athygli
en Reutersfréttin nú fyrir
nokkrum dögum er sá herra-
maður, Gundelach, tilkynnti
um ferð sína til íslands til þess
að gera fiskveiðisamning við ís-
lendinga. Jafnframt var látið
fylgja að „samningsviljaleysi
íslendinga væri gjörsamlega
óþolandi". Það er engu líkara
en að danskurinn Gundelach
haldi að ísland sé ennþá hluti
danska ríkisins og að hann sé
sjálfskipaður umboðsmaður
konungsvaldsins. Slík hefur
framkoma þessa manns verið
frá byrjun. Enginn erlendur
maður hefur sýnt íslenzka lýð-
veldinu aðra eins lítilsvirðingu,
fyrr eða siðar, eins og Gunde-
lach, sem er ekkert annað en
skriffinnur á kaupi hjá Efna-
hagsbandalaginu, leyfði sér á
blaðamannafundinum eftir
seinni sendiför sína fyrir jól.
Eftir að íslenzki utanríkisráð-
herrann er búinn að lesa upp
sameiginlega yfirlýsingu um
viðræðurnar, sem báðir aðilar
stóðu að, dregur hann fram
sína einkayfirlýsingu.s'em gekk
mun lengra en sameiginlega
yfirlýsingin. Reynt var í ein-
hverju fáti að klína einhverjum
titli á Gundelach í ákveðnum
fjölmiðlum hér til þess að
reyna að draga úr hneykslinu
en slikt stenzt einfaldlega ekki.
Þetta leyfir þessi Gundelach
sér eftir að íslenzka rikisstjórn-
in hefur í fullri vinsemd látið
tvo af ráðherrum sínum vera
upptekna dögum saman við að
ræða við gjörsamlega umboðs-
lausan mann, eins og bent var á
þá og komið hefur á daginn
síðan. Staðreyndin er að Efna-
hagsbandalagið er ekki enn
þann dag í dag búið að koma
sér niður á neina ákveðna
stefnu í fiskveiðimálum og
ekki er útlit fyrir á næstunni að
sú sameiginlega stefna liggi
fyrir. Meira að segja nú frá 10.
apríl hafa írar tekið sér 50
mílna einkafiskveiðilögsögu.
Þetta skeði með þeim spaugi-
lega hætti að írar sendu Gunde-
lach og Co í Brussel tilkynn-
ingu um að þetta yrði gert eftir
margra mánaða þref í Briissel
sem ætlaði að ganga í berhögg
við óskir íra. Þegar Irar loksins
sýna alvöru er einfaldlega
skotið á fundi I Brtissel hjá
EBE og Gundelach og gefin pt
tilkynning um að írar hafi
blessun Efnahagsbandalagsins
til þessara aðgerða til næstu
þriggja mánaða. En meiningin
var að pína Ira til þess að opna
landhelgi sína fyrir stórum
fiskiskipum hinna þróuðu
iðnaðarþjóða í Efnahagsbanda-
laginu. Vegna fátæktar, ágangs
og rányrkju útlendinga, hafa
írar ekki náð að byggja upp
verulegar fiskveiðar og fiskiðn-
Gagnkvæmir fisk-
veiðisamningar
að. En vegna þróunar í haf-
réttarmálum nú, meðal annars
fyrir forgöngu Islendinga og
vegna þeirrar landfræðilegu
staðreyndar að Irar eru i dag
stórir landgrunnseigendur,
hafa í fyrsta skipti myndazt
möguleikar fyrir Ira að byggja
upp verulegan sjávarútveg.
Irar hafa beðið Gundelach og
Co í Brussel um skilning á
stöðu sinni en mikið hefur
hann látið á sér standa. Því
urðu trar að grípa til þess ör-
þrifaráðs, alveg eins og við
fyrrum, að hóta einhliða að-
gerðum sem Gundelach og Co
urðu að beygja sig fyrir.
Og ennþá eru Efnahags-
bandalagið og Gundelach ekki
af baki dottin gagnvart íslend-
ingum. Vegna þess, er að fram-
an greinir um framkomu
Gundelachs hér, eiga íslenzk
stjórnvöld að afbiðja sér heim-
sókn Gundelachs og biðja um
annan í hans stað, ef Efnahags-
bandalagið vill eitthvað við
okkur tala í sambandi við fisk-
veiðar. En fyrir liggur sem stað-
reynd í dag að gagnkvæmir
fiskveiðisamningar milli Is-
lendinga og Efnahagsbanda-
lagsins eru útilokaðir einfald-
lega vegna þess að Efnahags-
bandalagið á einfaldlega ekkert
að bjóða okkur. Þvert á móti
eiga íslendingar inni stóra
skuld hjá Efnahagsbandalag-
inu þar sem eru þýzku samn-
ingarnir sem heimila Þjóðverj-
um að taka hér algjörlega án
nokkurs gjalds á móti 120.000
tonna afla á tveim árum. Hér
urðu Þjóðverjar ofbeldisnautar
Breta því útilokað er að nokkur
samningur hefði verið við þá
gerður, ef þeir í sambandi við
samningsstöðuna hefðu ekki
notið þess að Islendingar voru í
fyrirsjáanlegum átökum við
brezka flotann. Islendingar
hafa ekki unnið sigur í land-
Iielgismálum sinum fyrr en
þessir þýzku togarar eru endan-
lega á brott.
En hvað er Efnahagsbanda-
lagið að vilja í sambandi við
beiðni um viðræður? Það vita
allir Islendingar að ekkert býr
hér undir annað en að reyna að
koma hér inn aftur brezkum
togurum. Efnahagsbandalagið
verður einfaldlega að skilja að
tímar erlendra togara á Islands-
miðum eru liðnir í eitt skipti
fyrir öll. íslendingar ætla
héðan í frá einir að nýta þessa
helgustu auðlind sína og ætlast
til þess að fá að gera það í friði
fyrir öðrum. Öll rök sem sett
voru fram fyrir jól I umræðun-
um um hugsanlega samninga
við Efnahagsbandalagið hafa
reynzt falsrök, og þaó þó þeirra
verst, sem viðkom Grænlandi.
Þegar að var gáð er Grænland
nú komið inn í dauða ísaldar í
bolfisklegu tilliti. Átt hefur sér
stað algjört hrun á þorskstofn-
inum. Það litla sem eftir er
dugir ekki til undirstöðu þjóð-
lífs þessarar nágrannaþjóðar
okkar. Því eru allir samningar í
sambandi við fiskveiðar við
Grænland í dag ekkert annað
en niðurskurður á heilbrigðri
lífsafkomu þessarar grann-
þjóðar okkar og frumstæðustu
þjóðar i evrópsku ríki. Ef svo
hörmulega vildi til að Græn-
landsmiðum yrði fórnað af
Efnahagsbandalaginu fyrir
hagsmuni stórfyrirtækja i þró-
uðustu iðnaðarlöndum Evrópu
þá væri þar um að ræða endur-
tekningu á einum ógeðfelldasta
hluta Islandssögunnar sem
tslendingum öðrum þjóðum
fremur væri forboðið að eiga
hlutdeild að. Fyrir Danmörku
væri það þjóðarhneyksli og
fyrir Efnahagsbandalagið sam-
evrópskt hneyksli sem fylgja
mundi því sem erfðasynd.
Pétur Guðjónsson
Og því allt þetta þegar
Bretar, sem eru stærstu land-
grunns- og fiskistofnaeigendur
í Efnahagsbandalaginu, hafa
aðstöðu til þess að semja um
fiskveiðiaðstöðu fyrir úthafs-
flota sinn iá gagnkvæmnis-
grundvelli? Rússar fiskuðu við
Bretlandsstrendur á árinu 1975
milli 320.000 og 340.000 tonn af
fiski. Rússar eiga sjálfir mikil
þorsk- og ýsumið i Barentshafi
og Hvítahafi, fiskimið sem
brezkir togarar hafa stundað
nú í meira en hálfa öld. Hér eru
fyrir hendi aðstæður til gagn-
kvæmra skipta á fiskveiðirétt-
indum. Það er því með öllu
óskiljanlegt þegar aðilar, sem
svona aðstöðu eiga, eru að
heimta fiskveiðiréttindi hjá ís-
lendingum sem eiga ekkert til
handa útlendingum í fiskveiði-
réttindum. Það er komið nóg af
skilningsleysi, ofbeldi og
frekju af hendi útlendinga í
okkar garð í okkar landhelgis-
málum, þeir eru búnir að fyrir-
gera öllum rétti og velvild hér á
landi í þessum málum. En það
er hart ef við ennþá einu sinni
þurfum að taka að okkur að
hafa vit fyrir Bretum og jafnvel
r.eyða þá til að skilja hvar
þeirra eigin'’ raunverulegu
þjóðarhagsmunir liggja, eins og
við höfum ávallt þurft að gera í
sambandi við landhelgismál.
Það var enginn smáhöfuð-
verkur fyrir Breta að gera sér
allt í einu ljósa þá staðreynd að
Bretlandseyjum tilheyrðu 56%
af öllu landgrunni og fiski-
miðum Efnahagsbandalagsins
en fyrir snarvitlausa stefnu
rlkisstjórnar Bretlands stóðu
nú allar fiskveiðiauðlindir þess-
ara stóru Bretlandseyjasvæða
galopnar fyrir öllum fiskiskipa-
skara allra Efnahagsbandalags-
ríkjanna. Bretar tala
sjálfir í dag um þetta ástand
eins og það þýði endalok
brezkra fiskveiða. Svo vitnað sé
I orð Breta sjálfra er hér um
sjálfsmorð Breta á fiskveiðum
sínum að ræða. Þeim mönnum,
sem þannig hafa staðið að
aðstöðu sinna eigin fiskveiða,
er ekki sjálfrátt ef þeir nú
ennþá einu sinni í gegnum
Efnahagsbandalagið ætla að
krefjast fiskveiðiréttinda af Is-
lendingum á sama tíma og þeir
eru búnir að ofurselja til
auðnar sín eigin heimamið í
hendur útlendingum. Maður
fer að halda að þekkingarleysið
á eigin hag og óbilgirni í ann-
arra garð eigi sér engin tak-
mörk.
Pétur Guðjónsson
forstjóri.
Sama á hverju
Viö þofum
cié óby rojo/l
þjónu/tu okkar
>g bjóðum auk þess hagstæðasta verðið
myndiðjan
KASTÞÓRf
Hafnarstræti 17 — Suðurlandsbraut 20
Þar sem mikið er gengið, hef-
ur BYKO jafnan gólfklæðninguna,
sem endist bezt. Þar sem minna geng-
ur á, hefur BYKO það, sem ódýrast
er. Hverju, sem þú stefnir að, hefur
BYKO það rétta undir iljarnar, gólf-
dúka eða flísar, fjölbreytt úrval efnis
og lita.
Þar sem fagmennirnir verzla,
er yöur óhætt
gengur?
BYGGINGAVORUVERZLUN BYKO
KÓPAV0GS SF
NÝBÝLAVEGI8 SÍMI:41000 'ULS