Dagblaðið - 25.10.1977, Blaðsíða 3

DACRLAÐIÐ. DRIÐJUDAGUR 25. OKTÓBER 1977.
\
HVAD BER ELDRA
FÓLKID ÚR BÝTUM?
Ragnhildur Smith skrifar:
í öllum þeim umræðum, sem
fara fram þessa dagana um
bætt lífskjör, þa virðist alveg
vanta þann þatt hvað eldra
fólkið eigi að hafa hvað það
þurfi að hafa mikið til að geta
framfleytt sér.
Hefur þú, lesandi góður,
veitt því eftirtekt þegar þú
kemur inn í matvöruverzlun,
hvað eldri kona eða karl hefur
mikla peninga í buddu sinni til
að eyða þann daginn til matar-
kaupa? Hefur þú staðið við
kjötafgreiðsluna og séð eldra
fólkið biðja afgreiðslumanninn
að skcra helminginn af bitan-
um, hann sé of stór, hann er of
dýr fyrir mig, ég verð að hafa
hann minni?
Hefur þú fylgst með eldri
konu út úr húsi sínu til.matar-
kaupa? Kannski er hún hálf-
blind og kemst varla yfir
götuna alein, kannske er hún
heppin og einhver vegfarandi
vísar henni veginn að næstu
verzlun. Hún a engan að til að
fylgja sér í búðina eða þa að
fara fyrir sig og verzla, hún
verður að staulast þetta alein.
Hugsum við nokkurn tíma
um það líf sem þetta fólk lifir
eitt og yfirgefið? Því miður er
stór hluti, alltof stór hluti af
eldra fólkinu, sem hefur
einungis ellilaunin og tekju-
trygginguna til að lifa af.
Framkoma okkar allra er til
stórskammar. Við íatum dag-
ana liða an þess að okkur komi
mál þetta við. Við getum ekki
verið þekkt fyrir að hamra
endalaust a því að við höfum
ekki mannsæmandi laun a
meðan fólk þetta lifir meðal
okkar og hefur varla til hnífs
og skeiðar.
Ég spyr, þegar risið verður
upp fra samningaborðinu, hvað
verður með þetta fólk? Fær það
einhverja hækkun og hvað
mikla í hlutfalli við hækkun
okkar hinna sem hafa verkfalls-
réttinn? Getur ekki einhver
svarað þessu?
Fær gamia fólkið nokkrar
kjarabætur eins og við hin?
„Það er allt að verða vitlaust í fjósinu, Hallur”
Þórarinn fra Steintúni skrifar:
Jafnaðarflokkurinn var upp-
haflega stofnaður sem barattu-
flokkur og meðal annars til að
gæta hagsmuna þeirra sem
minnimattar eru í þjóðfélaginu
og baru skarðan hlut hvað
snerti lífsafkomu og aðstöðu.
í fyrstu fór hann vel með
þetta hlutverk. En einhvern
veginn fór snemma að bera a
því að hann var öðru hvoru
seinheppinn með valið a for-
ustumönnum sínum. Og ein-
hvern veginn hafa efndirnar a
fyrirheitunum sífellt farið
minnkandi (þetta er nú
kannski ekki verra hja þeim en
öðrum flokkum).
Vel mætti gamla fólkið og
þeir fötluðu muna arin milli ’60
og ’70 og hver þa réði þeirra
málum.
I undanförnum þingkosning-
um hefir flokkurinn verið svo
lítill að hann hefir flotið inn a
þingið a haimstrái og keypt sig
inn í ríkisstjórnir svoná sitt a
hvað hja hinum flokkunum. A
sama tíma hafa jafnaðarflokk-
arnir í Vestur-Evrópu allflestir
unnið sig upp í stjórnaraðstöðu
og það um fleiri aratuga skeið í
sumum löndunum.
Hvað hefir verið að gerast
hér? Um það ætla ég ekki að
ræða þó það væri fyllilega þess
vert. Það er areiðanlega kom-
inn tími til fyrir Alþýðuflokk-
inn að taka sig á með eitt og
annað. Og nú kemur „Bióið“.
Það er þakkarvert núna, þegar
allt fer saman, verkföll, skamm-
degi, sjónvarps- og útvarps-
leysi, að fa eitthvað sem húrrar
í.
Og það eru forkosningarnar
hjá Alþýðuflokknum sem
bjarga þessu öllu við, þær eru
kostulegt uppátæki.
Þeir raða ekki sjaifir á list-
ana. Á listunum geta allir sem
nenna greitt atkvæði, t.d.
flokksleysingjar eins og ég, —
framsóknar-, sjálfstæðis- og al-
þýðuflokksmenn, maóistar og
hver veit hvað.
Það eitt er víst að Alþýðu-
flokkurinn ræður ekki nema að
litlu leyti því hverjir verða i
framboði fyrir hann í næstu(
kosningum.
I leikritinu „Happið" eftir
Pai Árdal kemur vinnumaður-
inn inn í baðstofuna og segir
við húsbóndann: „Það er ailt að
verða vitlaust í fjósinu, Hall-
ur.“
Nú berjast frammámennirn-
ir um sætin a listunum og
gömlu mattarviðirnir farnir að
falla og ekki séð fyrir endann a
því.
Kannski veitir þetta gönu-
hlaup nýju blóði í Alþýðuflokk-
inn og væri þa vel. Stefnan er í
eðli sínu góð en mestu veldur
hvernig er farið með hana.
SIGURHATIÐ SÆL OG BLIÐ
Við undirritun kjara-
samnings Starfsmannafélags
Reykjavíkurborgar og Reykja-
víkurborgar þ. 13. okt. hefur
forysta starfsmannafélagsins
afhjúpað sig sem dyggur banda-
maður atvinnurekenda sinna.
Frasagnir dagblaðanna eftir
nýafstaðna allsherjaratkvæða-
greiðslu staðfesta þá eindrægni
sem þar ríkir a milli. Borgar-
stjóri hrósar forystu starfs-
mannafélagsins með þeim
orðum að úrslitin séu „trausjs-
yfirlýsing” a forystumenn
borgarstarfsmanna og hafi
stefna þeirra „fallið í góðan
jarðveg”. (Vísir 17. okt. 1977).
Nú má spyrja hverjir aðrir
en borgaryfirvöld beri traust til
stjórnar St.Rv. að afloknum
samningum. Væntanlega ekki
þeir sem ekki geta frekar lifað
af launum sínum nú en fyrir
samningana. Hja þeim hefði
föst krónutöluhækkun áreiðan-
lega fallið í betri jarðveg en
prósentuhækkun, sem hefur í
för með sér að kjarabætur
verða minnstar þar sem lægstu
launin voru fyrir.
I bréfi Þórhalls Halldórs-
sonar formanns St.Rv. til dag-
blaðanna að aflokinni talningu
atkvæða, þar sem hann telur
samninginn vera „mikinn
félagslegan sigur fólksins í
Starfsmannafélagi Reykja-
víkurborgar", birtist algert
virðingarleysi við einn af
hverjum þrem félagsmanna er
atkvæði greiddu. Jafnframt
lýsir Þórhallur vanþóknun
sinni á „gegndarlausum áróðri
ýmissa afla“ gegn samningn-
um. Vissulega var áróður
hafður í frammi, bæði fyrir
allsherjaratkvæðagreiðslu og a
meðan a henni stóð og var þar
vasklegast fram gengið af
forystu félagsins. Fréttabréfi
var dreift til félaga St.Rv. að
kvöldi fimmtudagsins 13. okt.
og aðfaranótt föstudags en ekki
getur þetta bréf talist hlutlaus
kynning a samningnum, heldur
ber það fremur keim af
aróðursriti. Þarna getur að líta
töflu yfir laun sem gilda frá 1.
júlí og 1. okt. og stuttan saman-
burð a þeim samningi sem
felldpr var og þeim nýja.
Hvorki liggur fyrir saman-
burður a upphaflegum kröfum
BSRB og þar með St.Rv. né a
síðustu kröfum samtakanna
áður en hlé varð a samningavið-
ræðum og St.Rv. klauf sig út úr.
Það er því engin grein gerð
fyrir hversu miklar tilslakanir
Starfsmannafélags Reykja-
víkurborgar hafa verið eða í
hvaða efnum. Hins vegar er í
fréttabréfinu hampað óveru-
legum kjarabótum sem fólust í
sattatillögunni sem var felld af
9 af hverjum 10 félagsmanna
og miklaðar nýjar kjarabætur í
fyrra samningi stjórnar St.Rv.
sem rúmur helmingur fundar-
manna felldi a Hótel Sögu, og í
nýja samningnum. Þegar málin
eru lögð þannig fyrir verður
ekki annað sagt en að það sé
hræsni hja formanni félagsins
að halda því fram að það hafi
verið sá helmingur félags-
manna sem greiddi nýja
samningnum atkvæði sem
„íhugaði maiið náið.og gerði
síðan upp hug sinn við kjör-
borðið“, en sa þriðjungur sem
vildi hafna honum hafi íatið
beygjast af gegndarlausum
aróðri ýmissa afla“. Á baksíðu
fréttabréfs St.Rv. blöstu við
slagorðin „afléttum verkfalli —
náum hagstæðum samningi".
Það er víst ekki aróður?
Samkvæmt frasögnum blaða
(t.d. Dagbl. 17. okt.) héldu
frammámenn St.Rv. „sigur-
hatíð” í Tjarnarbúð fram eftir
sunnudagskvöldi eftir að taln-
ingu atkvæða lauk. Þessi
„sigurhatíð" vekur margar
spurningar í huga manns.
Hvaða sigri var verið að fagna?
Þeim sigri að semja a undah
BSRB og fá hrós hja borgar-
stjóra og fjarmaiaraðherra
fyrir? Var hér fagnað sigri yfir
þeim 545 félagsmönnum sem
kröfðust betri kjara en um var
samið?
t fréttabréfi St.Rv. segir að
„frekari verkfallsaðgerðir
kunni að spilla þeirri góðu sam-
vinnu og trausti sem ríkt hefur
milli starfsmanna borgarinnar
og almennings". í ljósi „sigur-
hatíðarinnar” virðist sem nær
hefði verið að ganga hreint til
verks og segja að verkfallsað-
gerðir kynnu að spilla þeirri
góðu samvinnu og trausti sem
ríkt hefði milli rððamanna
St.Rv. og þess pólitíska meiri-
hluta sem stjórnar Reykja-
víkurborg.
Frammamenn St.Rv. kynntu
nýja samninga a nokkrum
vinnustöðum Reykjavíkur-
borgar föstud. 14/10. Virtist
fundarmönnum sem kapp væri
lagt a að gera forystu BSRB
hlægilega og tortryggilega í
augum fundarmanna. Hvað
snertir kröfu um er.durskoðun-
arrétt með verkfallsrétti, sem
er algjör forsenda leiðréttinga
a kjörum opinberra starfs-
manna næstu 2 arin, lýsti for-
maður því yfir á fundum þess-
um að ekki væri borgarstarfs-
mönnum þörf a slíkum rétti þar
sem endurskoðunarakvæði hins
nýja samnings þýddi í raun, að
ef vísitalan yrði tekin úr sam-
bandi og ASÍ næði verðbóta-
akvæðum þá væri það tryggt að
borgarstarfsmenn nytu þeirra.
Þetta þýðir í raun, að við
njótum fyrirhafnarlaust góðs
af þeim kjarabótum sem ASI
knýr fram.
Hið hrapallegasta við hinn
nýja kjarasamning eru þó
svikin við BSRB þar sem stjórn
og samninganefnd St.Rv. lætur
hafa sig í að kljúfa sig úr röðum
heildarsamtakanna og rýra þar
með möguleika okkar allra til
að ná kjarasamningi sem tryggt
gæti lífvænleg laun næstu 2
arin.
Guðrún Kristinsdóttir
Helga Óiafsdóttir
Herdís Helgadóttir
Hjördís Hjartardóttir
Vitleysa hjá Sigga f lug um vog brauða
I tilefni greinar, sem birtist í
Dagblaðinu 12. þessa manaðar
undir fyrirsögninni „mai og
vog“, þykir rétt að veita eftir-
farandi upplýsingar.
1. Allt fra því að svokölluð
KRAFTBRAUÐ voru sett a
markaðinn 1. maí 1976 hefur
verið miðað við að deigvigt
þeirra sé 500 grömm. Eftir
bakstur eiga brauðin því að
vigta sem næst 450 g. Hja því
verður sennilega seint komist,
að þyngd brauðanna geti sveifl-
ast um nokkur grömm til eða
fra.
2. I nefndri grein dregur
höfundur í efa, að Mjólkursam-
salan hafi haft leyfi til smasölú
eða greitt söluskatt og aðstöðu-
gjald af gos- og sælgætissölu i
mjólkurbúðum. Efasemdirnar
eru óþarfar, því M.S. greiddi
nefnd gjöld og hafði tilskilin
leyfi.
Að öðru leyti þakka ég
greinarhöfundi vinsamleg
umma'li um framleiðsluvörur
Mjolkursanisölunnar.
f. h. Mjólkursamsölunnar,
Guðlaugur Björgvinsson
framkvæmdastjóri.
Attu
nóga
peninga?
Ingibjörg Gísladóttir húsmóðir:
Ég kemst vel af. Við höfum nóg
fyrir okkur að leggja.
Spurning
dagsins
Jenna Guðjónsdóttir húsmóðir:
Nei, ég a aldrei nóga peninga. Það
vantar mikið a það. Ég lifi þó svo
sem ekki við nein sultarkjör.
Margrét Eiriksdóttir húsmóðir:
Eg, almáttugur. Það vantar mikið
a það að ég eigi nóga peninga.
Hiynur Mölier námsmaður: ja,
ja, alveg nóga. Ég lifi agætu lífi a
þeim sem ég a og læt mér þa
nægja. Eg a svo sem engan afgang
handæþér.
Olafur Benediktsson verzlunar-
maður og hljómlistarmaður: Eg,
nei. Það vantar mikið a það. Með
tvöfaldri vinnu hefur maður
svona rétt í sig og a.
Jóhanna Sumarliðadóttir hús-
móðir: A maður nokkurn tima
nóga peninga? Eg hef ekki orðið
vör við það að minnsta kosti.