Dagblaðið - 28.04.1978, Qupperneq 10
10
immunw
frjálst, nháð dagblað
Útgefandi Dagbladið hf.
Framkveamdastjóri: Svoinn R. EyjóHsson. Ritstjón: Jónas KHstjónsson.
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson. Ritstjómarfulltrúi: Haukur Helgason. Skrrfstofustjóri ritstjómar
Jóhannes Reykdal. íþróttir: Hallur Simonarson. Aðstoóarfréttastjóri: Atli Steinarsson. Handrit
Asgrimur Pálsson.
Btaóamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stefónsdóttir, Gissur Sigurðs-
son, Hallur Hallsson, Helgi Pétursson, Jónas Haraldsson, ólafur Geirsson, Ólafur Jónsson, Ómar
Valdimarsson, Ragnar Lór.
Ljósmyndir. Ámi Póll Jóhannsson, Bjamleifur BjamleHsson, Hörður Vilhjólmsson, Ragnar Th. Sigurös-
son, Sveinn Pormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkori: Próinn ÞorieHsson. Sölustjóri: Ingvar Sveinsson
Dreffingarstjóri: Mór E. M. Halldórsson.
Ritstjóm Siðumúla 12. Afgreiðsla Þverholti 2. Áskriftir, auglýsingar og skrHstofur Þveriiotti 11. Aðal-
simi blaðsins 27022 (10 linur). Áskrift 1850 kr. ó mónuði innanlands. í lausasölu 100 kr. eintakið.
Setning og umbrot Dagblaðið hf. Siðumúla 12.
Mynda- og plötugerð: Hilmir hf. Siðumúla 12. Prentun: Árvakur hf. Skeifunni 19.
Víturá ráöherra
Sérfræðingarnir í Seðlabankanum hafa á undan-
förnum árum annað veifið mannað sig
upp í að gagnrýna efnahagsstefnu ríkis-
stjórnarinnar, en jafnan með hógværum
hætti. Segja má, að bragð sé að óstjórn-
inni í ríkisfjármálum, þegar jafnvel þessir
kerfismenn geta ekki orða bundizt.
Óvenju hvöss gagnrýni fólst í ræðu Jóhannesar Nordal
seðlabankastjóra á ársfundi bankans fyrr í vikunni.
Margir munu taka undir ummæli Kristjáns Friðriks-
sonar iðnrekanda og frambjóðanda Framsóknar, er
hann sagði á borgarafundi ungra framsóknarmanna í
vikunni, að Seðlabankamenn hefðu fyrir löngu átt að
hóta að segja af sér, ef fjármálaráðherra og ríkisstjórn
héldu áfram að spilla efnahagsmálunum.
Fólk vill að vísu ekki, að Seðlabankinn taki meiri völd
en hann hefur, en engu að síður ættu hagfræðingar að
hafa svipaða stöðu og fiskifræðingar. Þeir ættu stöðugt
að benda á vitleysuna í efnahagsmálum og gera tillögur
um úrbætur. Þetta hafa fiskifræðingaíiui í kerfinu gert,
og mönnum líkar vel.
Jóhannes Nordal rakti í ræðu sinni, hversu skuld ríkis-
sjóðs við Seðlabankann hefur sífellt vaxið, og sagði, að
allt kapp hefði átt að leggja á, að ríkissjóður bætti stöðu
sina, jafnskjótt og efnahagsbati gerði slíkt kleift. „Úr því
hefur þó ekki getað orðið þrátt fyrir verulegan efnahags-
bata undanfarin tvö ár,” sagði Jóhannes Nordal. „Að
vísu batnaði afkoma ríkisins mikið milli áranna 1975 og
1976, þótt ekki næðist fullur jöfnuður, og var því enn
meiri nauðsyn á því, að það tækist að snúa þróuninni við
með afgerandi hætti á síðastliðnu ári. Sú staðreynd, að
þetta hefur ekki tekizt en skuldir ríkissjóðs við Seðla-
bankann haldið áfram að vaxa, hefur valdið bankastjórn
og bankaráði vaxandi áhyggjum, enda er hér tvímæla-
laust komið langt umfram það, sem samrýmanlegt er
stefnumörkun Seðlabankalaganna,” sagði bankastjórinn.
Meðalskuldir ríkissjóðs við Seðlabankann námu á síðast-
liðnu ári fjörutíu og einum af hundraði af ráðstöfunarfé
bankans í formi innstæðna frá bankakerfinu og seðla-
veltu en fimmtán af hundraði af öllu ráðstöfunarfé alls
bankakerfisins i formi innstæðna og peningamagns.
Bankastjórinn sagði sem sagt berum orðum, að ríkis-
stjórnin hefði brotið gegn stefnu Seðlabankalaganna.
Þessi fyrirgreiðsla við ríkishítina var því aðeins mögu-
leg, án þess að gjaldeyrissjóðir væru skertir verulega, að
Seðlabankinn hefur á undanförnum árum tekið fé að
láni hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og endurlánað það
ríkissjóði. Þessi lán þarf að greiða að mestu leyti á næstu
fjórum til fimm árum. Ríkissjóður verður því að endur-
greiða skuldir sínar við Seðlabankann á því tímabili.
Fjármálaráðherra kastar þessum steini til næstu ríkis-
stjórnar. Hún skal fá að leysa þennan vanda. Jafnframt
var nú í vikunni gengið frá samningi ráðherrans og
Seðlabankans, þar sem ríkisstjórn eru settir harðari
kostir en fyrr og sagt, að verði sláttur ríkissjóðs meiri en
greiðsluáætlanir gera ráð fyrir, skuli það jafnað innan
hvers fjárhagsárs eða með lántöku utan Seðlabankans.
Næsta ríkisstjórn hefur því takmarkaðri sláttumöguleika
en núverandi stjórn, en almenningur fær að leggja það
fram, sem til þarf, svo að gatið, sem óstjórnin skilur eftir,
verði fyllt.
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 1978.
í SaudhArabía:
v
FRUMSKILYRDI
AÐ VERÐA SÉR
ÚTIUM VATN
Miklar áætlanir í gangi um vatnsvinnslu úr sjó og
kalksteinsjarðlögum
— verð á bensíni smámunir miðað við verð á vatnssopa
Vatn er dýrmætt í Saudi-Arabíu og
miklar áætlanir eru í gangi um vatns-
framleiðslu, þar sem saltvatn er
hreinsað í stórum stil. Stjórnvöld í
Saudi-Arabíu hafa veitt 23 milljónum
punda til brezks fyrirtækis, Ground-
water Developments, en fyrirtækið
mun kanna vatnsmagn í jarðlögum í
eyðimörk Saudi-Arabíu á næstu
þremur til fjórum árum. Landsvæðið
sem kannað verður er alls 135
þúsund fermilur að stærð, eða rúm-
lega þreföld stærð lslands.
Á þessu svæði vonast Saudi-Arabar
til að koma upp mikilli akuryrkju með
nýtingu grunnvatns, sem talið er að sé
í miklu magni í kalksteinslögum undir
eyðimörkinni.
Brezka fyrirtækið mun kanna magn
og gæði þessa vatns og hagkvæmni
við nýtingu þess. Fyrir utan vatns-
könnunina mun fyrirtækið kanna gerð
jarðvegs á þessum slóðum og kanna
hvort hægt mun að koma upp akur-
yrkju, sem skila mun hagnaði.
Ef það kemur i ljós að hægt verður
að koma upp akuryrkju með þvi að
nýta vatn i jarðlögunum verða í
byrjun gerðar tilraunir til þess að
kanna með hvaða hætti hentugast
verður að standa að landbúnaðarfram-
leiðslu á þessum slóðum. Komið
verður upp tveimur tilraunabúum,
sem hvort um sig mun ná yfir 250
ekrur lands, þar sem reyndar verða
mismunandi aðferðir við framleiðsl-
una.
Vatn unnið úr sjó
Það er grundvallarskilyrði fyrir
áframhaldandi framþróun í Saudi-
Arabiu að útvega meira vatn og á
næstu árum er ekki búizt við að mest
vatn fáist úr neðanjarðarlindum
heldur verði salt unnið úr sjó og vatnið
síðan notað. Ráðuneyti sem fer með
landbúnaðarmál og vatnsöflun var
sett á laggirnar i Saudi-Arabiu árið
1954. Síðasta fimm ára áætlun sem
ráðuneytið setti fram gerði ráð fyrir
mikilli fjárfestingu og ekki færri en eitt
þúsund holur hafa verið boraðar eftir
vatni og tuttugu áveitustíflur hafa
verið byggðar. Þá hafa verið sett ný
vatnskerfi í borgirnar Riyadh og
Jeddah.
Það er grundvallarskilyrði fyrir
Saudi-Araba að finna vatn, þvi án þess
er ekki hægt að framkvæma iðnaðar-
áætlanir þær sem í bígerð eru, eða
bæta félagslega þjónustu. Vatns-
magn í landinu er í algeru lágm'arki og
þvi er örvænting íbúa landsins skiljan-
leg.
Eitt af mestu
þurrkasvæðum
veraldar
Saudi-Arabía er eitt af mestu
þurrkasvæðum veraldar. Ársmeðalúr-
koma á yfir 80% landsins er innan við
100 mm. Aðeins á hálendi landsins og
I suðvesturhluta þess er úrkoma
meiri, eða um 500 mm á ári. Hár
sumarhiti og sáralítil úrkoma valda
því að vatn er dýrmætara en gull. Hin
litla úrkoma gufar fljótt upp í hinum
mikla hita.
ORD OG ÆÐI
— Um sýningu Ingibergs Magnússonar í Galleríinu, Suðurgötu 7
Á einum vegg á sýningu Ingibergs
MagnússonarT Galleríinu að Suður-
götu 7 hangir eins konar formáli að
verkunum, þar sem höfundur lýsir því
yfir að upp sé risjh ný stétt embættis:
manna og stjórnmálamanna á íslandi
sem villi af ásettu ráði um fyrir al-
menningi, m.a. meö sérstöku málfari
og einokun á fjölmiðlum, til þess eins
að treysta sjálfa sig í sessi, að því mér
skilst. Þetta.-er borgarastéttin, segir
Ingiberg ennfremur og er myndum
hans ætlað að afjúpa hræsni hennar.
Einhver mundi sjálfsagt halda því
fram að það væri sæmilega kotroskinn
listamaður sem ætlaði myndum
sínum svo stórt hlutverk og menn
þurfa heldur ekki að vera miklir
kverúlantar til að koma auga á göt i
röksemdafærslu hans.
Engin af hjúpun
Hvaö um það, slikur eldmóður
gefur fyrirheit um hressileg myndræn
átök, því það eru jú myndimar sem
eiga að sannfæra en ekki meðfylgj-
andi textar. En ekki haldast orð og
æði i hendur á þessari sýningu Ingi-
bergs. Við sjáum í meðallagi haglegar
dúkristur af mislitum mannamyndum,
vafrandi stefnulaust hver innan um
aðra. Eitt andlitið virðist vera Jónas
Haralz, önnur eru torkennileg, en
jakkaföt þeirra og bindi virðast vera
hámark borgaraskaparins, — þvi allt
fas persónanna, tengslin milli þeirra og
myndræn staða þeirra, segja bókstaf-
lega alls ekki neitt. Það ér erfitt að
skilja hvernig svo glöggur maður sem
höfundur er, hefur getað séð í þessum
myndum sínum einhvern sann-
færingarkraft og eina afhjúpunin
S,,—..............
sem á sér stað í þeim, varðar tækni-
lega getu og hugmyndaflug lista-
mannsins.
Skortir
herzlumuninn
Meiri fjölbreytni og tilþrif er að
finna íætingum, akvatintum höfundar,
þar sem hann beinir skeytum sínum að
auglýsingaiðnaðinum, lýðforingjum
og utanlandsferðum að því mér sýnist.
En ávallt skortir herslumuninn, —við
höfum séð þetta áður og betur gert.
Manni finnst eins og í sífellu sé verið
að sannfæra mann um að 2X2 séu 4.
Teikningar Ingibergs eru sennilega
bestu verk sýningarinnar. Þar vantar
ennþá eitthvað upp á liðugheitin í
vinnubrögðunum og mótaðan per-
sónuleika, en þó skina út úr þeim
næstum rómantisk innilegheit sem eru
bakkarverð
Nr. 12 „Mikilvægar persónur”
/S
Myndlist
AÐALSTEINN
INGÓLFSSON
J