Dagblaðið - 13.06.1981, Blaðsíða 9

DÁOBLAÐIÐ. LAUGARDAGÚR 13. JÚNÍ1981.
Stöðumyndin segir skýra sögu:
Byrjunartaflmennska svarts hefur
beðið skipbrot og hann situr uppi
með erfiða stöðu. Minnir mest á
gallað eintak af Benóní-vörninni.
Meira að segja Ljubojevic á erfitt
með að lífga upp á tilveruna.
17. — Bc8 18. Ha2!
Litill og vandaður ieikur.
Riddarinn hyggur á ferðalag.
18. — Rb6 19. RaS Bd7 20. Rf3 Bb5
21. Dc2 Rf6 22. Rc6! Bxc6 23. dxc6
RhS
Hótunin var 24. e5! með vinnings,-
stöðu.
24. Bd2 Rf6
Ekki 24. — Dc7 25. e5 Dxc6 (eða
25. — dxe5 26. Dxc5) 26. g4! og
riddarinn fellur.
25. Ba5 Hc8 26. e5 Rfd5 27. e6! f6
Eða 27. — Hxc6 28. exH+ Kxf7
29. Rg5+ Kg8 30. Bxb6 og vinnur,
eöa 27. — fxe6 28. Rg5 Hxc6 29.
Rxe6 og eitthvað hlýtur að láta undan
í svörtu stöðunni.
28. e7 Kh8 29. Rh4 He8 30. Bxb6
Rxb6
30. — Rb4 er svarað með 31.
Rxg6+ hxg6 32. Dxg6 Dxb6 33. Be4
og mátar.
31. c7! Dxc7 32. Bxa8 Rxa8 33. Hxa6
Dd7 34. Dd2
— Svartur gafst upp. Kraftmikil skák
hjáKarpov.
Fyrir síöustu umferð var mikil
spenna, þvi Karpov og Timman voru
jafnir og efstir. Eitthvað virtist
Karpov þó áhugalaus, því í síöustu
.umferðinni geröi hann sannkallað
stórmeistarajafntefli við landa sinn
Smyslov, í aðeins 13 leikjum. Heims-
meistarinn hefur að likindum lagt allt
sitt traust á landa sinn Polugajevsky,
sem átti í höggi við Timman. Allt
kom þó fyrir ekki. Timman sneri á
Polu, sem þrátt fyrir harðvítugt
viðnám tókst ekki að afstýra þvi
óhjákvæmilega. í skákinni var Polu
óþekkjanlegur og greinilega einhver
þreytumerki á taflmennskunni eftir
Moskvumótið.
Hvitt: Timman
Svart: Polugajevsky
Sikileyjarvörn.
1. e4 c5 2. Rc3 Rc6 3. Rf3 e6
4. g3 Rf6 5. Bg2 d6 6.0-0 Be7 7. d3
Eftir 7. d4 cxd4 8. Rxd4 er þekkt
staða úr Sikileyjarvörninni á
borðinu.
7. — 0-0 8. Bf4 Bd7 9. h3 Rd47!
Hæpin hugmynd. Betra er 9. — e5
og vandamál svarts eru varla stór-
fengleg:

i
JÓN L. ÁRNAS0N
SKRIFAR UM SKÁK
,10. Rxd4 cxd4 11. Re2 e5 12. Bd2
Hc8 13. c3 dxc314. Bxc3 Bc6 15. f4!
Hvítur hefur náð frumkvæðinu og
undirbýr nú stórsókn á kóngsvæng.
15. — Db6+ 16. Kh2 Rd7 17. Dd2
Bf6 18. g4! Rc5
Sókn hvits er nánast sjálfteflandi
eftir 18. — exf4 19. Bxf6 Rxf6 20.
Hxf4ásmt Hafl, Rg3o.s.frv.
19. g5 Be7 20. Rg3 Dd8 21. h4
Ljóst er að svartur er kominn í
krappa vörn og góð ráð eru dýr. 21.
— f6!? virðist vera eini möguleikinn
til þess að halda taflinu gangandi.
...........
Eftir leikinn i skákinni á hann sér
ekki viðreisnar von.
8 mmm m*
7
6 W&W. 11 -;f::
5 ii m m m
4 i i ±$m m
3 m m
2
1 a m mím
abcdefgh
21. — exf4? 22. Rf5! f6 23. Rxe7 +
Dxe7 24. gxf6 Hxf6!
örvæntingarúrræði, þvi eftir 24.
— gxf6 25. Hxf4 ásamt Hafl, Bh3
o.s.frv. er svarta staðan í molum.
25. Bxf6 Dxf6 26. Hxf4 Dd4 27. Hdl
Reó 28. Hf5 g6 29. Hf2 d5 30. exd*
Bxd5 31. Bxd5 Dxd5 32. De3 Rg7 33.
d4 Rf5 34. De5 Dd7
Með hreinan skiptamun yfir ætti
hvítur auðvitað að vinna, en kóngs-
staðan er opin og því verður að gæta
fyllstu varúðar.
35. Df4 He8 36. Hcl He7 37. Hc5
Hf7 38. De5 Dd8 39. Hf4 b6 40. Hc6
Hd7 41. De6+ Kg7 42. De5+ Kg8
43. Hg4 Rg7 44. He4 Rf5 45. He6
Kf7 46. Hf6 +! Dxf6 47. De8+ Kg7
48. Dxd7 Kh6 49. De6 Dd8 50. d5
Dc7+ 51. De5 Dc2+ 52. He2 Dc4 53.
De4 Dc7 + 54. Kgl Dcl+ 55. Kg2
Ddl 56. Hf2 Kg7 57. De5 + Kg8
Hér fór skákin í bið. Polugajevsky
þykir snjall biðskákarrannsóknum,
en hann er enginn töframaður.
Staðan er óverjandi.
58. Kh2 Dd3 59. d6! og svartur gafst
upp. Ef 59. — Dxd6, þá 60. Dxd6
Rxd6 61. Hd2 og vinnur létt, og 59.
— Rxd6 er svarað með 60. De6 +
Kg7 61. De7 + Kg6 62. Dg5+ Kg7
63. Hd2! og vinnur.
Lokastaðan: 1. Timman 7 1/2 af
11 mögulegum. 2.-3. Karpov og
Portisch 7 v. 4.—6. Smyslov, Hort og
Kavalek 6 1/2 v. 7. Ree 6 v. 8.—9.
Ljubojevic og Miles 5 v. 10. Polu-
gajevsky 4 1/2 v. 11. Donner 2 1/2
v. 12. Langeweg 2 v.
þess arna því ég er ekki af þeirri kyn-
slóð sem ólst upp við vikuskammta
Storm P. í dönsku b’öðunum. Þó
þykist ég geta skilið ást Dana á
þessum landa sínum, sem þeir hafa
nú reist sérstakt safn úti í Friðriks-
bergi. Hann er nefnilega eins konar
samnefnari fyrir danskan húmor:
uppáfinningasaman, græskuiausan,
heimsmannslegan, innilegan.
Gangandi
hugmynda-banki
Nú var Storm P. altmúligmaður í
sinni grein auk þess sem hann var
viðriðinn aðrar listgreinar. í
Norræna húsinu eru ekki til sýnis
nema tvær hliðar á honum, uppfinn-
ingarnar og nokkrar myndasögumar
(Peter & Ping o.fl.). Það er deginum
ljósara að Storm P. var ekki reglu-
lega snjall teiknari, tæknileg séð, og
gætu margir óharðnaðir myndlistar-
nemar hæglega slegið honum við á
því sviði. Á hinn bóginn var hann
sem gangandi hugmyndabanki og
með eindæmum fljótur að koma
auga á skoplegu hliðarnar á samtím-
anum. Að því leyti slá honum fáir
við.
Út frá „kreatífu” sjónarmiði eru
uppfinningar Storm P. kannski
athyglisverðustu verk hans. Þar er
hugarflug hans óheft, sköpunargáfan
frjálslegust og mannþekking lista-
mannsins bersýnileg. Storm P. var
upp á sitt besta þegar tækninýjungar
þóttu nýstárlegar. Nú erum við hætt
að láta okkur bregða þótt menn
skjótist nokkra daga út í geiminn.
Góðlátlegt
anarki
Afstaða Storm P. til allra þessara
nýjunga var tvíbent. Hann var í senn
gagntekinn af þeim og efins um kosti
þeirra fyrir mannskepnuna og það er
sú tvíræöni sem setur mark sitt á
margar bestu uppfinningar hans. Ef á
heildina er litið, þá er efinn e.t.v.
undruninni yfirsterkari og það er eins
og Storm P. skemmti sér best þegar
hanngetursnúiðlógíkinni aiveg á haus
og komið okkur tjl að skellihlæja að
öllu saman.
í því góðlátlega anarkíi á Storm P.
sér reyndar a.m.k. tvo skoðanabræð-
ur sem komið hafa við sögu mynd-
listar á þessari öld. Annar þeirra er
lítt þekktur bandarískur blaðateikn-
ari, Rube Goldberg, sem gladdi
hjörtu bandarískra dadaista > New
York á árunum um og eftir fyrra strlð
með fjarstæðukenndum útúrsnún-
ingum á hversdagsleikanum. Hinn er
Bretinn Heath Robinson sem einnig
„fann upp” býsn af fullkomlega
.gagnslausum tækjabúnaði.
Það væri fróðlegt að geta skoðað
þá alla saman. Og gott að eiga þá að,
nú þegar tæknin gengur laus.
Sýningin á verkum Storm P. i
Norræna húsinu stendur til 21. júni
nk. og er opin daglega kl. 14—19.
-AI.
33 »HÆNC,EK0JE-CYKLEN«
cr ct problcm, soni cndnu ikke har fundct sin cndcligc losnintt - dct littr vist sig, at cyklen vtelter,
nar dcn skal holdc stille, - dct har den fordcl. at passagercrnc kommer hurtigl af men alligevcl
tvivler patcnlkommissionen pá systemct - den vil altsá blive genstand for nærmerc behandling
- ja, ikkc patcntkommissionen - men cyklcn!
(L'dgivct som dagbogshlad undcr leksicn:
I /I.RDSLL. - Man lorcslar at indhcgnc foriovcnc langs Strogct.
Ja. dcl cr mcgct at ordnc - politict forlangcr ogsa. at folk kun má gá i sovnc om natten.
B.T., april 1937.)
Ein af uppflnntngum
P. fylgja meö.
Storm P. „Henglrúms-hjól”. Skýringar Storm
Blómálfahippar: voru þeir sama slnnis og unga fólkið sem aðhylltist nasismann
forðum?
RÓTTÆKUNGARNIR
NASISTASINNAÐIR
Vinstribylgjan og blómahippabylgj-
an sem reið yfir Ameríku og veröldina
alla á sjöunda áratugnum átti sitthvað
sameiginlegt með ungu fólki er aðhyllt-
ist þýzka nasismann á árunum 1930—
1940. Það staðhæfir að minnsta kosti
bandaríski prófessorinn Stanley Roth-
man í bók sem gefin verður út með
haustinu.
Þeim mun róttækari, er unga fólkið
var, þeim mun meira var það upptekið
af sjálfu sér og einræðissinnaðra í
hugsun, segir prófessorinn. Hann
sjálfur skilgreinir sjálfan sig sem
„íhaldsmann” í pólitík.
„Við fundum líka út að rótta: tling-
arnir voru ekki sjálfum sér samkvæinir
í raun og veru. Þeir þóttust styðja þá
minnimáttar og fátæku en studdu i
reynd þá sem meira máttu sín,” segir
Rothman.