Frjáls verslun - 01.07.1959, Page 13

rétt á að kjósa í samstarfsnefnd, er kosið meðal
trúnaðarmanna, en þó þannig, að sameiginlegur
trúnaðarmaður allra vinnuhópa á staðnum er sjálf-
kjörinn nefndarmaður. Þurfi aftur á móti að kjósa
jleiri nefndarmenn en trúnaðarmenn eru hjá fyrir-
tækinu, er kosið meðal annarra starfsmanna þess.
Um kjörgengi gilda sömu skilyrði og um val trún-
aðarmanna, samkvæmt samningsbundnum reglum
starfsgreinarinnar.
í starfsgreinum, þar sem eklci eru kosnir trúnað-
armenn samkvæmt vinnusamningi, fara fram kosn-
ingar meðal þeirra starfsmanna, sem viðurkenndir
eru fyrir dugnað og unnið hafa minnst 1 V» ár á
sama vinnustað.
Samstarf og róðleggingar
Samstarfsnefndum er einkum ætlað að vera vett-
vangur samvinnu, ráðgjafar og gagnkvæmra upp-
lýsinga. Verkefni samvinnunefnda eru annars fyrst
og fremst þessi: Til þess að efla framlciðsluna á
nefndin að fjalla um verkefni, sem varða Iiagkvæm-
an rekstur, þar á meðal notkun tæknilegra hjálp-
argagna, skipulagningu vinnunnar, efnissparnað og
því um líkt — þannig, að stefnt sé að því, að fram-
leiðsluafköstin verði aukin sem mest, í þeim til-
gangi að lækka framleiðslukostnað, stuðla að lágu
vöruverði og vinna fyrirtækinu, starfsmönnum og
þjóðfélaginu í heikl sem allra mest gagn. Nefndin
á auk þess að stuðla að sem beztri starfsmenntun
innan fyrirtækisins.
Til þess að bæta vinnuskilyrðin og auka starfs-
gleði fólksins eiga nefndirnar að fjalla um mál, sem
varða almenna aðbúð verkamanna, öryggi, lieil-
brigði og festu í starfi og yfirhöfuð sinna málum,
sem varða atvinnuna.
Ef horfur eru t. d. á, að verkamönnum verði fækk-
að eða rekstri fyrirtækis breytt, á nefndin að fjalla
um slík mál með eins löngum fyrirvara og unnt
er, með það að marki að draga sem mest úr óþæg-
indum, seni þvílíkar ráðstafanir kynnu að baka
starfsmönnum.
Til þcss að vekja sem rnestan áhuga starfsmanna
á rekstri fyrirtækisins ber vinnuveitanda að veita
samvinnunefnd upplýsingar um fjárhag og sam-
keppnisaðstöðu, miðað við hliðstæð fyrirtæki.
Upplýsingar um reikninga fyrirtækisins á og að
veita í sama mæli og hluthöfum eru veittar með
reikningsyfirliti, sem lagt er fyrir venjulegan ár-
legan aðalfund.
Ekki má samstarfsnefnd krefjast upplýsinga um
þau mál, sem gætu skaðað hagsmuni fyrirtækis.
Fulltrúar verkamanna hafa rétt til að bera fram
tillögur um endurbætur á framleiðslunni og skal
nefndin athuga uppástungur, sem bornar eru fram
af verkamönnum í þeim tilgangi og koma þeim á
framfæri. Nefndirnar eiga að reyna, eftir því sem
hægt er, að gera út um ágreiningsmál með umræð-
um í nefndinni og reyna að stuðla að sem beztum
skilningi og vinnufriði í hverju einstöku fyrirtæki.
Samvinnunefndirnar geta hins vegar ekki feng-
izt við mál, sem varða heildarsamninga, gerð þeirra,
eða efni, framlengingu, uppsögn, túlkun, eða yfir-
leitt nein þau mál, sem varða breytingar á kaupi
og kjörum.
Kosning og fundartími
Venja er, að samvinnunefnd haldi fund einu sinni
ársfjórðungslega. Formaður nefndarinnar er einn
þeirra fulltrúa, sem vinnuveitendur hafa útnefnt,
en varaformaður er aftur á móti kosinn úr hópi
starfsmanna. Ritari er hins vegar kosinn óbundnum
kosningum af báðum aðilum. Formaður, varafor-
maður og ritari semja starfsskrá fundanna sam-
eiginlega, og skal senda hana hverjum fundarmanni
í síðasta lagi þrem dögum áður en fundur er hald-
inn. Um fundartímann er það að segja, að fundir
eru venjulega haldnir utan vinnutíma og greiðir
vinnuveitandi fulltrúum starfsmanna 6 krónur
danskar í þóknun fyrir hvern fund. Ef fundur er
haldinn í vinnutíma, samkvæmt ósk vinnuveit-
anda, má það ekki hafa í för með sér tekjumissi
fyrir fulltrúa verkamanna.
Samvinnunefnd veitir starfsmönnum og verka-
mönnum fyrirtækis aðgang að skýrslum um störf
sín, eftir því sem henta þykir.
Upplýsingar um málefni, er samvinnunefnd hefir
tekið til meðferðar, geta verið trúnaðarmál, og eru
nefndarmenn samvinnunefndar bundnir þagnar-
skyldu um þær upplýsingar, sem skýlaust eru veitt-
ar sem trúnaðarmál.
Ég hefi nú stiklað á stóru um þær meginreglur,
sem um var samið að gilda skyldu um samvinnu-
nefndirnar. Samningurinn um samvinnunefndirnar
er, eins og áður er getið, frá 1. ágúst 1947 og hefur
verið framlengdur að mestu óbreyttur síðan. Við
athugun samningsins kemur fram, að hann er í
raun og veru áframhald og útfærsla á trúnaðar-
mannakerfi því, sem nú tíðkast bæði hér og í Dan-
mörku.
FRJÁLS VERZLUN
18