Frjáls verslun - 01.05.1965, Síða 2

Hörður Sigurgestsson, viðsldptafræðingur:
Fyrirgreiðsla og móttaka
erlendra ferðamanna
Ein er sú atvinnugrein, sem haft hefur sívaxandi
þýðingu eftir lok síðari heimsstyrjaldarinnar beggja
vegna Atlantsála, og reyndar teygt arma sína víðar.
Er hér um að ræða móttöku og fyrirgreiðslu ferða-
manna, sér í lagi erlendra ferðamanna. Verður í
þessu yfirliti drepið á nokkra þætti, sem að þessu
lúta, og haft í huga Norður-Atlantshafssvæðið, og
einkum þýðing erlendra ferðamanna fyrir tsland.
Ástæðurnar fyrir auknum ferðalögum fólks eru
margar og samtvinnaðar. Itefur hugur mannsins
löngum staðið til að kanna ókunna stigu og bregða
sér í gervi ævintýramannsins og könnuðarins, en
ýmislegt orðið til hindrunar. Ymsum þeim stærstu
hefur hins vegar verið rutt úr vegi á síðustu ára-
tugum. Þýðingarmestur þáttur þar í er hin aukna
velmegun í formi aukinna tekna og aukins frítíma.
Það hefur leitt af sér það, sem nefnt hefur verið
„demokratisering í ferðamálum“, þar sem það er
ekki lengur aðeins á færi hinna fáu hamingjusömu
að gera víðreist heldur líka alls fjöldans. Gífur-
legar framfarir í samgöngumálum, einkum á sviði
flugsins, skipta hér miklu máli, gera ferðalög ódýr-
ari og færa löndin saman. Alþjóðahyggja á hér hlut
að máli með vaxandi áhuga á öðrum löndum en
heimalandi, og má það að nokkru rekja til orsaka
og afleiðinga styrjaldarinnar. Samhliða þessu hefur
verið ríkjandi frjálslyndari stefna í viðskipta- og
gjaldeyrismálum. llíkisvaldið í mörgum löndum
hefur stutt þessa þróun m. a. með því, að afnema
hömlur á gjaldeyri til ferðalaga, með afnámi vega-
bréfaáritana, og með einfaldari reglum um vega-
brófa- og tollskoðun, sem í raun fellur víða niður.
Einnig er þessi þróun studd með efnahagslegri að-
stoð m. a. með lánum til að byggja upp aðstöðu til
að veita ferðamönnum þjónustu og öflugri auglýs-
ingastarfsemi.
Hverjir eru erlendir ferðamenn?
Þegar hér er rætt um ferðamenn er átt við erlenda
ferðamenn. Rétt er að benda á það, samt sem áður,
að innlendir ferðamenn hafa víða verulega efna-
hagslega þýðingu. Þýðing hinna erlendu ferða-
manna er hins vegar meiri, ef litið er á efnahagslega
starfsemi landanna, því líta má á þessa atvinnu-
grein, sem meið af útflutningi, þar sem í stað þess
að flytja framleiðsluna út, kemur neytandinn og
neytir hennar þar sem hún er framleidd. Eru af
þessu ýmsir augljósir kostir, og stuðlar að aukinni
atvinnustarfsemi. En hvað er erlendur ferðamaður?
í munni almennings mun það hugtak nokkuð á
reiki. En til að taka af allan vafa, hafa þeir, sem
saman vinna að þessum málum komið sér niður
á skilgreiningu á hugtakinu. Var hún fundin af
nefnd tölfræðinga, er vann á vegum Þjóðabanda-
lagsins árið 1937 og hljóðar svo:
Erlendur ferðamaður er sá, sem kemur í heim-
sókn til lands, annars en þess er hann venjulega
hefur aðsetur í og dvelur þar einn sólarhring eða
Icngur. Eftirtalda aðila skal telja ferðamenn: Þá,
sem ferðast í sumarleyfi, ferðast af fjölskylduástæð-
um eða af heilbrigðisástæðum. Þá, sem ferðast til
að taka þátt í fundum eða gegna erindrekstri (t. d.
vísindalegum, stjórnunarlegum, diplomatiskum, trú-
arlegum, til þáttöku í íþróttum). Sá sem ferðast í
viðskiptaerindum. Gesti, sem heimsækja land í
skemmtiferðasiglingu, jafnvel þó dvölin sé skemmri
en 24 stundir.
Ekki skal telja erlenda ferðamenn:
a) Þá sem koma til lands til að taka upp störf eða
embætti eða eru í leit að slíku.
b) Aðra þá, sem koma til búsetu í landi.
c) Námsmenn af einhverju tagi.
d) Þá, sem bua í landamærasvæðum og búa í öðru
landi, en starfa í hinu.
*
FRJÁLS VERZLTJN