Frjáls verslun - 01.03.1972, Page 8

árekstrar verði þarna á milli
verndunarsjónarmiðanna og
hinna etnatiagslegu?
ivi.ii.: Það vona ég, að verði
ekki. Ég vona, að okkur sé
treystandi fyrir þessum fisk-
stoinum. Friðunaraðgerðum
er verra að koma við, þegar
íiskimenn margra þjóða nyta
somu íiskstotnana. Varðandi
Þloröursjó og Barentshaf hafa
eKKi naðst neinir samningar
ao gagni um verndun fisk-
stoma, þó að augijóst sé, að
um oiveiði er að ræða.
Kí við sitjum hins vegar
eimr að þessu og fiskifræðing-
ar okkar geta aukið þekkingu
sina það mikið, að við vitum
noKKurn veginn, hvað er hæfi-
iegt að taKa úr stofni yfir
iengra timaoii, hef eg þá trú,
aö við munum reyna að
stjorna sókninni þanmg, að
hun gefi okKur sem mestan
arð, an þess að gengið verði
nærri endurnýjunarmætti
stoínanna.
ÍsienzKÍr útgerðarmenn og
sjómenn hafa aimennt skiln-
ing á þessu, og séu settar regl-
ur, sem þeir geta verið örugg-
ir um, að aliir hlýði, og að
þeim verði refsað, sem brjóta
þær, er engin hætta á ferðum.
Það hefur sýnt sig við þær
einhliða aðgerðir, sem við höf-
um gripið til í sambandi við
siidarstoínana, að útgerðar-
menn, skipstjórar og sjómenn
aimennt hafa sýnt mikinn
þegnskap.
Sjónarmiðin eru vissulega
tvenn í þessu sambandi. Eg
set ef nahagss j ónarmiðin á
undan. Við erum að færa út
til að geta aukið aflann og
bætt lífskjör okkar.
Þær stofnanir, sem eiga að
mæla með og gera tillögur um
skynsamlega nýtingu fisk-
stofna, haia ekki verið færar
um að gegna hlutverki sínu
af því, að þjóðirnar, sem hjá
þeim eiga sæti, hafa ekki náð
samkomulagi um þessi atriði.
Með því að færa út landhelg-
ina vinnum við tvennt: Við
tökum sjálfir að okkur stjórn
fiskstofnanna og við mun-
um sjálfir hagnýta þá á
þann hátt, sem okkur er hag-
kvæmastur. Við erum ekki að
friða fiskinn bara fisksins
vegna. Við erum að friða fisk-
inn okkar vegna.
F.V.: Er nægur mannafli
tryggður á skipin og í fisk-
vinnslustöðvar til að hægt sé
að ná til fulls þeim ábata, sem
við ætlum okkur með útfærsl-
unni? |
M.E.: Þar ber ég mikinn
kvíöboga fyrir framtiðinni.
Par keinur margt tii, bæði að
við erum í hraKi með starfs-
krait á fiskiskipin og i
vinnslustöðvarnar, eins og
maium er háttað í dag. I öðru
iagi purtum viö að oæta viö
morgum skipum tii að geta
nytt pennan atia, sérstakiega
togskipum, sem búin eru
rioKnum tækjum og veiðarfær-
um. Enn hotum við ekki nægi-
iega seð þeim mönnum, sem
eiga að taka við þessum sKip-
um, tyrir nægilegum mögu-
leiKum tii þjáiiunar. Þar á eg
einKum viö sKipstjórnarmenn
og menn i véiarrumi. Eg ef-
ast eKKi um, að það komi, né
heidur um getu sjomanna okk-
ar tii að tiieinka sér nýja
tækni. Engu að síður eigum
við nú viö skort á mannsKap
að stríða. Bætist ný sKip við
mun sá vandi vissulega auk-
ast, ef miðað er við alira
næstu ár að minnsta kosti.
í fiskiðnaðinn vantar iíka
fólk. Ef vinna á megnið af
þeim 300 þús. tonnum, sem ég
talaði um áðan, hérlendis,
þarf að sjálfsögðu fleira fólk.
Þessi vandi er óleystur.
Einn möguleiki er sá, að
fiskvinnslustöðvum og útgerð
verði gert kleift að bjóða
hærri þóknun handa því fólki,
sem við sjávarútveginn starf-
ar, en á sér stað í öðrum at-
vinnugreinum. Við sjáum þó
hvað þetta er erfitt. í sumar
var það reynt með því að
skerða framlag til hlutdeildar
í kostnaði við útgerð, en
hækka fiskverð samsvarandi.
Einnig voru gerðar ákveðnar
ráðstafanir varðandi verðjöfn-
unarsjóð sjávarútvegsins, sem
gerði kleift að hækka fisk-
Heildarfiskafli Norðmanna
árið 1971 var rúmlega 3 millj-
ónir tolina en þar af var landað
í Noregi um 2,8 milljónum
tonna. Alls munu sjómenn hafa
fengið fyrir þann afla 1510
milljónir norskra króna. Árið
áður var heildaraflinn 2.980
þús. tonn, þar af landað í
Noregi 2.697 þús. tonnum, og
aflaverðmætið 1403 milljónir
verð. Strax nokkrum mánuð-
um síðar hófust svo kjaradeil-
ur annarra stétta en sjómanna,
og bilið lokaðist aftur.
F.V.: íslenzkur sjávarútveg-
ur stendur nú á umtalsverð-
um tímamótum, sem gefa betri
tækifæri til framtíðarskipu-
lagningar en við höfum nokk-
urn tíma áður haft. Hvernig
á að reka íslenzkan sjávarút-
veg á komandi árum?
M.E.: Við þessu þyrfti að
gefa ákaflega viðamikið svar.
I stuttu máli álít ég, að með
þessari útfærslu í haust og
þeim möguleikum á stjórnun
í sókn fiskstofnanna, sem með
henni opnast, svo og því, að
ljóst verði, hve mikils afla-
magns við getum vænzt ár-
lega, að jafnaði, skapist tæki-
færi, sem kannski kemur ald-
rei aftur. Við getum skipulagt
viðbótarsókn í fiskstofnana
frá okkur og viðbótarmót-
tökumöguleika 1 landi frá því
sem nú er. Það ætti að vera
hægt að áætla, hvað við þurf-
um mörg skip og af hvaða teg-
undum, til þess að ná því við-
bótaraflamagni, sem við ætl-
um að taka. Jafnframt getum
við gefið okkur nokkurn veg-
inn, hvað þarf í sambandi við
vinnslugetu í landi til þess
að taka á móti þessum afla.
Þarna hljóta þó alltaf að verða
einhverjar sveiflur í fiskafla
vegna veðurs og mismunandi
árgangsstyrkleika fisksins. í
landi verða líka sveiflur eftir
því, hvað markaðurinn býður
hverju sinni. Það verða verð-
sveiflur á hinum ýmsu afurð-
um, markaðurinn lokast ef til
vill fyrir skreið og getur líka
minnkað fyrir saltfisk. Ef
að einhverju leyti er gert ráð
fyrir þess konar sveiflum, get-
um við leyst þetta dæmi varð-
and framtíðaruppbyggingu.
norskra króna til sjómanna.
Fyrstu tíu mánuði ársins
1971 voru sjávarafurðir fyrir
1896 milljónir n. króna fluttar
út frá Noregi, en fyrir 1644
milljónir n. kr. á sama tíma
1970. Áætlað útflutningsverð-
mæti sjávarafurða frá Noregi
1971 er 2300 millj. n. kr. yfir
allt árið.
IMoregur:
Yfir 3 milljón tonn 1971
8
FV 3 1972