Frjáls verslun - 01.03.1972, Síða 23
Hver vill kaupa niður—
suðuvörur?
Hár framleiðslukostnaður rýrir
samkeppnishæf ni —
Gætum tífaldað framleiðsluna —
Nokkur sýnishorn af umbúðum um niðursuðuvörur og lagmeti,
sem selt er úr landi.
Fyrir Alþingi liggur nú
stjórnarfrumvarp um sölu-
stofnun fyrir niðursuðuiðnað-
inn, sem á að annast það þýð-
ingarmikla verkefni að reyna
að finna kaupendur að fram-
leiðsluvörum okkar í þessari
grein. Erlendir sérfræðingar,
sem gert hafa kannanir á veg-
um íslenzkra stjórnvalda á
niðursuðuiðnaðinum í landinu,
hafa verið þeirrar skoðunar,
að framleiðsluna megi tífalda
frá því sem nú er, miðað við
sama fjölda verksmiðja, en
jafnframt beri okkur að leita
nýrra markaða fyrir vörumar
og vera ekki jafnháðir Sovét-
ríkjunum í þessu tilliti og áð-
ur, vegna þess að gagnvart
þeim getum við ekki haft nein
áhrif á verðlag.
ÞURFUM AÐ FÁ BETRI
MARKAÐ
Kanadískur sérfræðingur
skilaði áliti sínu um markaðs-
mál íslenzka niðursuðuiðnaðar-
ins í marz 1970, og mælti með
því, að reynt yrði í auknum
mæli að komast inn á markað-
inn í Bretlandi, Frakklandi,
V.-Þýzkalandi auk Bandarikj-
anna. Þar er hins vegar við
ramman reip að draga, því að
innflutningstollar í löndum
Efnahagsbandalags Evrópu á
þessum varningi eru um 20%
miðað við sif verð, og fram-
leiðslukostnaður hér sízt minni
en gerist í þessum löndum.
Það er því ekki allsherjarlausn
málefna niðursuðuiðnaðarins
að koma á fót útflutningsmið-
stöð heldur verður að leggja
megináherzlu á að gera fram-
leiðslukostnaðinn samkeppnis-
hæfan.
STUTT
FRAMLEIÐSLUTÍMABIL
Hjá þeim tólf verksmiðjum,
sem að einhverju leyti vinna
niðursoðnar sjávarafurðir til
útflutnings, hefur framleiðslu-
tímabilið á hverju ári verið
allt frá 1-2 mánuðir upp í 9
mánuði, þar sem bezt lætur.
Af þessum sökum hefur starfs-
lið í verksmiðjum mjög sjald-
an tækifæri til að komast í
nægilega þjálfun og gerir það
kostnaðinn mun hærri en ella
væri.
í niðursuðuiðnaðinum reikn-
ast helztu kostnaðarliðir mið-
að við heildarframleiðslu á
þennan hátt, samkvæmt athug-
unum, sem fram hafa farið hjá
ver ksmið j unum:
Hráefniskostnaður hefur
reynzt vera frá 19% upp í
39%, meðaltal 29%, vinnu-
laun 13-32%, meðaltal 23%,
umbúðir 8-33%, meðaltal 19%,
hjálparefni 3-19%, meðaltal
10%, fastakostnaður 12-25%,
meðaltal 19%. Útflutnings-
gjöld eru tæp 5%.
FULLKOMN ARI
DÓSAGERÐ
Gaffalbitar og sjólax eru
dýrastir í vinnslu vegna þess,
að hún fer að miklu leyti fram
í höndunum, kavíar er dýrasta
hráefnið, og glösin, sem hann
fer í, eru dýrustu umbúðirnar,
því að í þeim verður mest
rýrnun. Það eykur mjög á
kostnað við niðursuðuna hér-
lendis, að oft vill verða drátt-
ur á, að pantaðar umbúðir ber-
ist hingað frá framleiðendun-
um erlendis. Er þetta vegna
smæðar innkaupaaðila á ís-
landi, sem eru látnir gjalda
FV 3 1972
23