Frjáls verslun - 01.12.1975, Qupperneq 16

Atvinnumál í IMoregi
Nálægðin við sjóinn endurspeglast
í mörgum þýðingarmestu
atvinnugreinunum
Siglingar og skipasmíðar ávallt í hávegum hafðar
Noregur teygir sig langt noröur fyrir hinar þéttu byggðir Evrópu. Landið er harðbýlt en
samt hafa fjórar milljónir manna búið þar vel um sig og njóta lífskjara sem eru með því
bezta er gerist í heiminum.
Noregur er furðulangur og mjór. Hann er aðeins rúmir sex kílómetrar, þar sem mjóst er, en
frá Nord Kap til Líðandisncss í suðri eru nærri 1800 kílómetrar og ef við snerum landinu til
suðurs á kortinu í stað norðurs myndum við hafna suður í Rómaborg.
Landið er 324.000 ferkíló-
metrar og því með stærstu
löndunum í Evrópu. Mestur
hluti þessa iandsvæðis er þó
hrjóstrugir fjallgarðar og ber-
angur, sem ekkert gefa af sér
og byggðin er dreifðari en í
flestum öðrum löndum álfunn-
ar. Þriðjungur landsins liggur
fyrir norðan heimsskautsbaug
og á sömu breiddargráðum
eru önnur landsvæði þakin ís
og snjó mikinn hluta ársins, í
Grænlandi, Alaska og Síberíu.
• FRÆKNIR SÆFARENDUR
Það er sjórinn, sem gerir
Noreg byggilegan eins og
reyndar ísland líka. Hlýr
Golfstraumurinn berst alla leið
upp með strönd Noregs og með
honum fiskur, sem hrygnir úti
fyrir landi. Þessi mildi haf-
straumur tryggir líka, að eng-
in norsk höfn lokast vegna íss
á vetrum.
Noregur hefur krafizt mik-
ils af íbúum sínum, harðræðis
öldum saman, enda haf a lang-
ir og strangir vetur og erfitt
land mótað mennina. Flestir í-
búar Noregs búa innan 20
kílómetra frá ströndinni.
Strandlengjan með öllum sín-
um víkum og fjörðum er
hvorki meira né minna en 20
þús. kílómetrar og það er auð-
velt að sjá af hverju sjórinn
hefur haft svo geysileg áhrif
á lifnaðarhætti fólks í Noregi.
Öldum saman hefur það af
nauðsyn verið sæfarendur, sem
ferðazt hafa sjóleiðina á milli
héraða.
Það er sjónum að þakka, að
Noregur varð eitt ríki með
einni þjóð. Há fjöll, þéttur
skógur, þröngir dalir og bratt-
ar hlíðar gerðu landið illt yfir-
ferðar. Öllu fyrirhafnarminna
var að fara langleiðir á sjó.
Djúpir firðir skera sig inn í
hálendið meðfram allri strand-
lengjunni og úti fyrir henni
eru meira en 100 þús. smáeyj-
ar. Sjórinn hefur einnig tengt
Noreg við aðrar þjóðir Evrópu
og aðra heimshluta. Nafnið
Noregur eða Norvegur minnir
reyndar á hina fornu sam-
gönguleið á norðurslóðir.
• VERKMENNTUN TENGD
SJÓNUM.
Þessar aðstæður hafa nátt-
úrulega orðið undirstaða að
verkmenntun og starfsháttum
í öllu, sem að sjónum lýtur.
Hann hefur verið forða-
þúr þjóðarinnar allt frá upp-
hafi byggðar í landinu. Tækni-
kunnátta Norðmanna á sviði
fiskveiða er þekkt um víða
veröld og eru þeir meðal
helztu fiskveiðiþjóða heims nú
á tímum. Fiskur var lílca ein
fyrsta útflutningsvara Norð-
manna þegar á vikingaöld.
Norskir fiskimenn, sem ráða
yfir nýtízkulegum flota og
fullkomnum tækjabúnaði veiða
árlega um þrjár milljónir
tonna af fiski og mikill hluti
þess fengs fer til vinnslu í
vel búnum vinnslustöðvum
meðfram allri ströndinni.
• UM ÖLL HEIMSINS HÖF
Siglingar og skipasmíðar
hafa þróazt í samræmi við sér-
þekkingu og reynslu Norð-
Norskir sjómenn sigla um allan
heiin og hafa búið vel um sig
um borð í nýtízkulegum haf-
skipum af stærstu gerð.
16
FV 12 1975