Frjáls verslun - 01.10.1985, Qupperneq 86

nýjung, framdrifiö sem margir
voru spenntir fyrir og hann var
ódýr. Þetta var eiginlega fyrsti
billinn sem haföi þokkalegt
framdrif og þeir sitja einir aö
þessum markaöi meö Fiat 127
og 128 i þrjú til fjögur ár. Þaö var
enginn sem gat keppt við þenn-
an bil i veröi og hjá okkur var þaö
Escort sem komst næst því en
hann var samt talsvert dýrari.
Og svo ná Japanir hárri hlut-
deild hérlendis?
— Japanskir bilar voru búnir
aö vera hér á markaði lengi en
þaö geröist siöan mjög skyndi-
lega aö þeir ná mjög aukinni
fótfestu. Toyota kom fyrstur
kringum 1965 til 1966 og siðan
hver tegundin á fætur annarri.
Japanir voru að nokkru leyti
skrefi aftar en samtiöin þvi
þessar verksmiöjur framleiddu
mjög oft vélhjól og þróuðust siö-
an upp i bílaframleiðslu meö-
fram.
Þaö gerist fyrst kringum 1979
til 1980 aö japanskir bilar ná um
helmingi íslenska markaöarins.
Viö fyrri oliukreppuna 1973
höföu hlutföllin ekki breyst svo
mikiö en þaö gerðist þarna og þá
stóöu þeir mjög höllum fæti
bandarisku bilaframleiöendurnir
sem viö höföum umboð fyrir. Þeir
framleiddu sem kunnugt er
aöallega stóra og þurftarfreka
bila sem gátu ekki keppt viö
sparibauka frá Japan.
Jápanir sérfræðingar í
litlum bílum
— Japanir eru sérfræöingar i
aö hanna litla bila meö minni til-
kostnaöi en aörir. Þetta haföi
gifurleg áhrif á alla bilasölu hér-
lendis og kom reyndar illa niöur
á evrópskum jafnt sem amerisk-
um bilum. Þaö má eiginlega
segja aö Bandarikjamenn hafi
síöan látiö Japani ráöa feröinni
aö nokkru leyti í smábilunum.
Þeir vilja einbeita sér aö fram-
leiöslu stórra bíla sem alltaf er
ákveðin þörf fyrir og þeir fá sínar
öruggu tekjur af og siöan láta
Japanir um smábilana. Banda-
rískir bilaframleiöendur ráöa
ekki viö framleiðslu smábila og
þar sem þeir tapa á henni vilja
þeir ekki sinna henni aö neinu
ráöi.
Þórir nefndi lika sem dæmi aö
Japanir viöheföu aöferöir sem
væru talsvert frábrugönar aö-
feröum annarra framleiðenda. Í
Japan væri bilaframleiösla hálf-
gerður heimilisiönaöur, þ.e. aö
menn væru fengnir til aö fram-
leiða hina og þessa hluta bilsins
og siöan væri hlutverk verk-
smiöjunnar aö raöa öllu saman.
Bilhlutarnir væru keyptir frá
mörgum aðilum og eiginlega
snerist starfsemi bilaverksmiöj-
unnar sjálfrar aðallega um þaö
aö setja saman. Þannig sparaö-
ist fjárfestingarkostnaöur og
þannig þyrfti sjálf verksmiöjan
mun færra starfsfólk. Þannig
framleidd t.d. Susuki kringum
900 þúsund bila i ár meö 12
þúsund manna starfsliði. Ford i
Englandi framleiddi hins vegar
ekki nema kringum 400 þúsund
bila en hefði til þess um 50 þús-
und manna starfsliö. Þarna væri
ólíku saman aö jafna.
Og Susuki var ykkar svar viö
þessu?
— Já, hann var það. Þetta
voru erfið ár allt frá 1980 til
1983 og þaö er lika dýrt aö
koma á fót nýju umboði. Viö
stóöum frammi fyrir þvi aö draga
saman seglin og segja upp fólki
þarna kringum 1980 eöa aö
reyna aö renna styrkari stoöum
undir reksturinn. Flestir jap-
anskir bilaframleiöendurnir áttu
sér þegar umboðsmann hér-
lendis og Susuki var einn eftir.
Viö höföum tekið eftir þessum
bilum á sýningum ytra og þaö
liöu ekki margir mánuöir frá þvi
viö fórum aö kanna málið og þar
til aö umboðið var skráö á okkur.
Viö höföum allt sölukerfi og
allt innflutningskerfið til aö taka
á okkur þetta nýja verkefni, en
þaö þurfti auövitaö aö fjárfesta
allmikiö i nýjum tækjum vegna
viðgerðaþjónustunnar og vara-
hluta og svo kostar sitt aö kynna
nýjan bil. Þetta allt kostaöi mill-
jónir.
Gott samstarf við Dani
Datt þá alveg niöur salan á
Ford?
— Hún minnkaði snarlega en
auövitaö reyndum viö aö minna
á hann og reyndum aö semja um
betra verö viö framleiðendurna.
Viö búum viö þær aðstæður aö
njóta góös af gömlu samstarfi
viö Dani. í dag fer öll ábyrgðar-
þjónusta á nýjum bilum fram
gegnum þá og þannig erum við
óbeint hluti af þeirra markaðs-
svæöi. Þegar þeim tekst aö
semja viö þessa stóru framleið-
endur um lægri verö njótum við
þess lika og þaö hefur veriö okk-
ar svar viö aukinni samkeppni
aö reyna aö bjóöa sifellt betri
verö.
Og nú eruð þiö aö bæta viö
ykkur Fiat. Hvernig kom þaö til?
— Þaö var vitaö mál að hart
var i ári hjá Davið Sigurössyni hf.
og hugsanlegt aö hann myndi
missa umboðið eöa selja þaö.
Viö hófum þvi viðræöur viö for-
ráðamenn fyrirtækisins og ósk-
uðum eftir aö kaupa Fiat-um-
boðið. Hjá þeim var mjög góö
sala á Fiat bilum á fáum árum og
viö töldum aö verksmiöjurnar
myndu samþykkja aö hann gæti
selt öörum aðila umboöiö. Við
fórum strax af staö fremur en aö
bíöa eftir því að umboöið færi á
hausinn og að Fiat yröi afhent
öörum. Þaö hefur veriö landlægt
hér að fara þannig aö, aö biöa
eftir aö sá sem er i erfiðleikum
fari á hausinn og siðan eru nógir
um aö koma og gleypa viö
hræinu. Þaö sem er óvenjulegt í
þessu máli er aö viö kaupum
umboöið, viöskiptasamböndin
og viðskiptavildina eöa „good-
will“ og þaö gerist ekki oft i
þessari atvinnugrein hérlendis.
Breytt skipulag
Breytið þiö eitthvaö skipulagi
fyrirtækisins meö tilkomu enn
nýrrartegundar?
— Hugmyndin er aö gera þaö.
Viö ætlum aö reka innflutninginn
og þjónustuna undir sama þaki
en síðan hafa þrjár sjálfstæðar
söludeildir og þær munu ekki
86