Fregnir - 01.03.2005, Blaðsíða 24
Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og upplýsingafrœða
3. Ralph Catts: Mat á frumkvæði í upp-
lýsingalæsi í æðri menntastofnunum.
4. Martin Sigmar: Hlutverk bókasafns-
og upplýsingafræðingsins, fæmi og
fræðsla í kennsluumhverfí framtíðar-
innar.
Ég var í hópi 1 undir stjórn Ola Pilerot
sem starfar á bókasafni háskólans í
Skövde. I ávarpi hans kom fram að eitt
mikilvægasta verkefni háskólabókasafns-
ins væri að sjá um að notendur þess hefðu
möguleika á að þróa upplýsingafæmi sína.
Bókasafnið í Skövde leggur mikla áherslu
á að nemendur og starfsmenn háskólans
læri að leita upplýsinga, meta þær á gagn-
rýninn hátt og nota þær á skapandi hátt.
Þetta er allt háð skilningi skólayfírvalda og
samvinnu við kennara, sem eiga að standa
nemendum skrefí framar í upplýsinga-
fæmi, og sjálfsagt að hún sé þáttur í mark-
miðslýsingu námskeiða við skólann.
Að erindi hans loknu vom umræður í
hópum. I mínum hópi vom norskir og
sænskir bókasafnsfræðingar og í umræðum
okkar kom í ljós að í þessum þremur lönd-
um er safnfræðslan afar mismunandi, bæði
milli landa og skóla innan þeirra. Eitt er þó
sameiginlegt, en það er að sú áhersla sem
lögð er á upplýsingafæmi er of lítil í öllum
skólum og skilningi kennara og yfirvalda
jafnan áfátt. Samvinnu við kennara þarf að
efla sem og virkni nemenda.
í almennum umræðum kom fram að
bókasafnsfræðingar eiga ekki að setja ljós
sitt undir mæliker því starfssvið þeirra er
einstætt og ekki hægt að bera það saman
við önnur.
11. nóvember hófst hið eiginlega mál-
þing og í ljósi þess að uppeldisfræði er
vaxandi þáttur í starfí bókasafns- og upp-
lýsingafræðinga hélt Olof Sundin frá
háskólanum í Borás erindi um uppeldis-
starf bókasafns- og upplýsingafræðinga.
Hann benti á að fram undir þetta hefðu
bókasafnsfræðingar haft einokun á sínum
verkfæmm en nú væm þeir komnir í sam-
keppni við Netið. Hann ræddi hve lítið
rannsóknum á uppeldisfræðilegum þætti
kennslu í upplýsingafæmi hefði verið sinnt
fram að þessu en nú væri verið að gera
margar spennandi rannsóknir í tengslum
við meistaraprófsritgerðir á þessu sviði.
Þá talaði Bo Westas sem vinnur íyrir
DIK (Dokumentation, Information, Kult-
ur) sem er fagfélag í SACO1 og eitt það
mikilvægasta í Svíþjóð. Westas ræddi
þjóðfélagsbreytingar síðustu ára og ævi-
langt nám og vísaði þar í Bologna yfirlýs-
inguna 1999: Markmið 7: Símenntun2 All-
ir þurfa að geta aflað upplýsinga og þróað
getuna til að læra sjálfstætt. Bókasafns-
fræðingar eiga að sameinast kennarahópn-
um og starf bókasafnsfræðinga þarf að fá
veglegri sess.
Þá tóku til máls fulltrúar háskóla á
Norðurlöndum og ræddu menntun bóka-
safns- og upplýsingafræðinga, hver í sínu
landi.
Fulltrúi Noregs var Tove Pemmer
Saetre, Háskólanum í Bergen. Hún ræddi
nýjar hneigðir í samfélaginu sem kalla á
nýja hugsun og ný vinnubrögð, líka í
bókasöfnum. Bókasafnsfræði er kennd á
fjórum stöðum í Noregi; Osló, Bergen,
Agder og Tromsö. í Bergen og Agder er
áhersla á uppeldis- og kennslufræði í nám-
inu. Tove sér bókasafnið sem kennslu-
stofnun og mikilvægt að þar sé fylgst með
í uppeldis- og þekkingarfræði og að bóka-
safnið sé sveigjanlegt í síbreytilegu um-
hverfí.
Fyrir Svíþjóð mælti Ingrid Kjellquist
frá Háskólanum í Váxjö en að auki er
bókasafnsfræði kennd í Borás, Lundi,
Umeá og Uppsölum. Auk Váxjö, sem áður
er getið, er það helst í Uppsölum sem lögð
er áhersla á uppeldisfræði og þekkingar-
fræði.
Annette Skov, lektor við Danmarks
Biblioteksskole, ræddi stöðuna í Dan-
mörku. Þar hafa verið valnámskeið um
upplýsingafæmi og kennslu, 60 kennslu-
stundir. Námið á að endurspegla kennslu-
kenninguna, form og innihald eiga að
haldast í hendur. Þannig á að hvetja nem-
andann til dáða. Hann prófar kennslukenn-
ingar og öðlast viðbótarfæmi. Hann lærir
einnig að skipuleggja ráðstefnur og vef-
síður og verður betri námsmaður. Kjörorð
hennar er: „Mikilvægasta hlutverk kennar-
ans er að kenna nemendum að læra.“ Efni
námskeiðsins er: Kennslukenningar,
kennslustíll, greindarþættir, upplýsinga-
fæmi, upplýsingaleitarferli sem kennslu-
ferli, kennsluforrit á vefnum, kennsla í
sýndarrými, kennslutækni og miðlun.
30. árg. - 1. tbl. 2005 - bls. 24