Alþýðublaðið - 23.09.1969, Blaðsíða 8

8 Alþýðufolaðið 23. septemfoer 1969
ALMENN HERSKYLDA
Ag ue dans'kildum Skömmum
tiíma á msðan borgara'styrj-
ö’flin og síðar heimsstyrj-
öldin fyrri geisuðu, hefur
ökAti vsrið ahnenn herslkylda
í Bandlaríkjunuim, fyrr en eft
ir 1950. Herútboð hefur síð-
an verið aukið eftir börifum,
og ákveðið frá einum mlánuði
11 annars. Tæplega annar
hver ungur Bandaríkjamaður
kiemur til með að gegna her-
'þjónustu, en gildandi her-
ikvaðningaiikerfi gerir það að
vertkum, að kvaðningin voifir
yfir þeim flestum öll æsku-
árin.
Þetta kenfi er tilvffljana-
kennt, flckið og breytilegt.
Þegar nýliðas'koðuninni —
sem framlkvæimd er á mönn-
um á a3dr'num frá 18 til 22
ára — sleppir, eru beir, sem
ikiomast í gegn, eklki kvaddir
út strax, ef þeir sækja ekki
sérs'taklega um það. Skóla-
vist, • atvinnuástæður og
fleira geta valdið frestun, en
ékiki undanþágu. Til að „fylla
þann kvóta“, sem herinn hef.
iur þörif fyrir, eru kvaddir til
menn úr elldri aldurgfloíkik-
um. Afleiðinigin er sú, að í
hernum er margt eldri
manna og niámsmenn geta alOs
ekíki tal ð sig hólpna, þó að
þ'eir hafi náð þrítugs aldri
án þess að gegna herþjónustu.
MEÐALALDUR 24 ÁR
Útiboðsnefndirnar í ’hinuim1
4000 kvaðningarumdiæmum
hafa mjög mismunandi startfs
reglur við að styðjast. Netfnd
arrnenn eru mjög oft rosíknir
menn,- sem hvoriki haf'a sam-
úð með né skilning á æslku
nútímans. Sitt h'ár gétur víða
orðið góð og gild ástæða til
■herlkvaðnin'gar — og stúdlent
ar, sem Ijúka lélegum prótf-
um eða failia, eiga öðrum
fremur á hættu að verða
■kvadd'ir í herinn.
Styrjöld'n í Vietnam hefur
gert heriþjón'uistunia óvinsælili
en nokikru sinni fyrr í Banda
ríkj.unum. og menn láta einsk
is ófreis'íað í því skyni að
sleppa við herþjónustu eða
tfá henni frestað, þann'g að
meðaialdur herikv'addra er nú
um það bil 24 ár Yngstu her
mennimir eru oiftast frá fá-
tælkium heimilum. sem ekki
balfa efni á að veita bömun
um frekari menntun Marg'r
þeirra eru blölkikiumenn og úr
þeirra hópi er einnig mákill
hluti þeirra, sem af frjálsum
vCija- halda látfram her-
mennslkiu' eftir að herskyldu
lýkur. Stúdentar hafa hatft
forgönigiu um að mótmæl'a
þessu fyrirteomulagi. Og hóp
ar ö'fgamanna hafa ruðzt inn
á útboðb-ikrifstofurnar og
eyðilagt gcgn. Þeir, sem
kvaddir hafa verjð í herinn,
haifa e'nnig gripið til sinna
táða og brennt herþjónustu-
kort sín opinberlega til að
komast hjá þát'ttöiku í hinni
óvlflirlýst^ Viietnam-styrjöld.
Friðarsinnar dreifa áróðri á
meðal hermannanna, og ýms
ir hafa meira að segja óhiik-
að tekið þátt í mótmæla-
gömgum gegn stríði og styrj-
aldlarricfcistri. láðoíorin'fbiuim
ber saman um versnandi aga
og liðhlaupum' fer fjcCg'andi,
enda þótt við flesta þe rra
sé raunar sterifað „fjarver-
andi án leytfis“, en á því er
ékiki tckið sérs'taklega hart.
SJÁLFBOÐALIÐAR?
Bi.ikisstjórn Nixonis' hefur tjéð
sig meðmælta því, að öll her
skylda verði afnum'n og kom
ið á sjál'fboðaþjónustu innan
drætt'. Þ'eir. seim hafa hepp'n
ina mieð sér, yrðu þá alls
eklki kvaddir til h'erþjónustu,
nema styrjöld brytist út. Nú
gieta hins ve'g'ar allir, s'em
eklki eru lcigitega undanþegn
ir, átt á hættu að vera kivadd
ir í her.nn.
i
FÆKKUN í HERNUM
Nivon forseti hefur fyrir siitt
teyti falliz't á chaigkvæmni
þ£ss, að mi'lljónir ungra
hvorki meira né minna en
hernum á nœsta ári í sparn-
aðsrsteyni. Sú tala getur jafn
vel farið upp í 250.000 ef
dregur úr styrjöldum og
mannivígum
ÓTÆMANÐI
MÖGULEIKAR
NÍYO'n getur breytt út'boðs-
fyriikicmulaiginu, en ekiki af
numið sjáufa herskylduna án
þess að fá tilstyrte þingsins.
on og
yldan
□ í Bandaríkjunum eru nú upni ráðagerðir um að
afnema herskyldu, ef friður kemst á í Vietnam. Og
innan skamms er ráðgert, að gefin verði út ný fyrir-
mæli um kvaðningu manna í herjjjótiustu. Ráðagerð-
um þessum hefur verið vel tekið, bar sem menn gera
sér vonir um, að með þeim takist að koma í veg fyrir
nýja mótmællöldu meðal háskóiastúdenta og óróa
meðal þeirra, sem kvaddir hafa verið í herinn.
Myndin sýnir Nixon ávarpa allsherjarþing SÞ, en í þeirri ræðu fór hann fram á
aðstoð SÞ tii að leiða styrjöldina í Vietnam friðsamlega til lykta.
KENNARASTAÐA
Kennara vantar að GaignfræðaslkDlanum í
Neskaupstað.
Upplýsingar gefur skólastjórinn.
Gagnfræðaskólinn í Neskaupstað.
Bandarikjahers, en erfitt
kann aö vera að fá þær 3.5
miltjónir þermanna, sem hafa
þarf undir vopnuim, með því
fyrirkoimulagi. Hentugra
kann því að virðast að haifa
herútboð ektei jafn ailime'nnt
og nú er. í stað þess að velja
roskna menn í jafn rílkufm
mæli og nú er, væri ef til
viil steynsamlegra að kveðja
tii meira af mönnum umi
tvítugt. Yrgi henkvaðningar.
kerfið þá eins konar happ-
man’na skul'. þurfa að búa við
slíka kiveljandi óvissu árum
saman, og hann hefur jafn-
fraimt gefið fyrirmæli um, að
þraða úrbótutm. Til dæmis
verður dregið stórlega úr her
útboðum á næstu mánuðuim.
Þegar hefur verið fækkað í
100.000 hermenn í bandarísk3
her Bandaríkjamianna í Viet
nam um 25000 manns og haid
ið verður áfram' að kveðja
h’erimienn þaðan. heiim. Þá er
áformað að fæteka alls um
Ef styrjö'ldin í Vietnam held
ur áfram, verður heildiur varla
farið fram á neinar breyt ng-
a. Og jasfnvel á friðartímum
munu her'naðarsinnnar og
stuðningsmenn þeirra j röð-
um stjórnmáiamanna leggj-
ast gegn breytingum á núver
andi iyfir'komulagi, sem í
raun og veru ve tir ótæim-
andi möguleika til herútboðs
ungra manna.
(Arbeiderbladet—
J. Anker Nielsen).