Helgarpósturinn - 12.01.1995, Side 18

18
MORGUNPÓSTURINN VIÐTAL
FIMMTUDAGUR 12. JANÚAR 1995

Ingólfs Margeirssonar
Ég hef eldd
breyst sem
karakter
Spjallað við laumutrymbilinn og
Dagljósritstjórann Sigurð Valgeirsson
Sigurður Valgeirsson er fæddur
á elliheimili í Hafnarfirði.
Ekki að það skýri dimma rödd-
ina, yfirvegaða framkomuna og
íhugult svipmótið. Þetta er samt
skemmtileg tilviljun. Fæðingar-
staður Sigurðar er upplýsandi fyrir
okkur sjónvarpsáhorfendur sem
höfum kynnst yfirritstjóra Dags-
ljóss á skjánum hvort sem er í formi
jakkaklædds spyrils eða í gervi
einkaspæjara á skyrtunni að hætti
Chandlers með dinglandi ljósa-
peru í bakgrunni. Sigurður Val-
geirsson er þrátt fyrir ungæðingsleg
uppátæki á skerminum, gamal-
klókur í andanum: Karl með barnið
í brjóstinu.
iSigurður segir við mig að allt þetta
hafi ekkert með elliheimilið að
gera: Því hafi verið breytt tíma-
bundið í fæðingadeild. Og einmitt
þá hafi hann komið í heiminn.
- Ég bjó í Hafnarfirði til fimm ára
aldurs, upplýsir hann frekar.
Eftir það tók við talsvert flakk:
Fyrst búseta í Skerjafirði til átta ára
aldurs, þá flutningur á Grundar-
stíginn til tólf ára aldurs, síðan við-
konta í Vogunum þar sem hann
lenti í æskustöðvum og frásagnar-
umhverfi Einars Más uns Sigurð-
ur hafnaði loks í Fossvogi.
- Skerjafjörðurinn er eftirminni-
legastur, áréttar Sigurður og pantar
sér heita samloku og te að lokinni
strembinni útsendingu í Dagsljósi.
Við sitjum á kafflhúsi í miðbæn-
um, fáir eru á ferli í góðlátlegu vetr-
arkvöldinu og hvíld hefur lagst yfir
götur og gangstéttir að loknum erli
dagsins.
- Skerjafjörðurinn var hálfgerð
sveit á þessum árum, heldur Sig-
urður áfram. Kyrrðin er eftir-
minnileg; sjórinn, leikirnir og fót-
boltinn. Svona er þetta alla vega í
minningunni, bætir hann við og
rífur sig upp úr ljóðrænum hug-
renningum.
Sigurður varð stúdent frá
Menntaskólanum við Tjörnina
1974. Hann las mikið utanskóla,
ekki síst vegna þess að hann var
orðinn fjölskyldufaðir áður en
hann vissi af.
- Ég kynntist eiginkonu minni,
Valgerði Stefánsdóttur, þegar ég
var 17 ára. Og ári síðar var ég orð-
inn pabbi. Þetta þýddi þó ekki að ég
missti af skólafélögum; ég kynntist
góðum félögum þó fremur á
Landsbókasafninu í lestrarskorp-
um, mönnum eins og Einari Má og
Örnólfi Thorssyni. Að öðru leyti lá
ég uppi á foreldrum mínum og
tengdaforeldrum þangað til ég var
tvítugur.
Sigurður las íslensku og bók-
menntafræði við Háskóla íslands
og nældi sér í BA-gráðu áður en
þau hjónin lögðu leið sína til Kaup-
mannahafnar um árs skeið þar sem
Sigurður las leikhúsfræði.
Þegar heim kom á nýjan leik,
sneri Sigurður við blaðinu og gerð-
ist hljómlistarmaður.
Ég hafði erft gamalt
trommusett af eldri systur minni og
hafði leng-
i dreymt um að verða trommuleik-
ari. Reyndar hafði ég alið með mér
poppdrauma sem rættust ekki sem
betur fer til fulls. En nú var sem
sagt drifið í að stofna djasshljóm-
sveit: Nýja kompaníið. Þar um
borð voru Sveinbjörn I. Baldvins-
son á gítar, Jóhann G. Jóhanns-
son (alltaf kallaður „ekki sá“) á pí-
anó, Sigurður Flosason á saxófón
og Tómas R. Einarsson á bassa.
Þetta voru ólíkir karakterar inn-
byrðis en skemmtileg samsetning.
Það var mikið æft og mikið spilað:
Upp í fimm kvöld á viku. Það er al-
veg ótrúlegt að hjónabandið skyldi
endast, segir Sigurður og hlær.
Nýja kompaníið gerði stormandi
lukku og var reyndar óvænt innrás í
íslenskt djasslíf, því enginn þeirra
var þekktur djassleikari áður. Og
félagarnir gáfu meira að segja út
plötu: „Kvölda tekur“ sem inni-
heldur frumsamin lög og djössuð
þjóðlög.
- Eftir plötuna leystist bandið
upp. Ég fékk misjafna dóma. Einn
gagnrýnandi sagði að ég
ætti langa ferð til Sveinu-
staða. Ég man þegar ég las
þennan fyrsta ritdóm um
sjálfan mig, þá hitnaði
mér á eyrunum. Sami ritdóm-
ari sagði síðar að við Tommi vær-
um vandaðir hljóðfæraleikarar.
Hvort tveggja var þvæla. Ef ég hefði
lært á trommur, hefði ég átt svona
tíu ár eftir til að verða góður. Ann-
ars hlýt ég að hafa haft einhverja
leynda hæfileika, því Guðmundur
Steingrímsson bauð mér ókeypis
tilsögn sem ég þáði um tíma.
En tónlistin hefur ekki horfið úr
lífi Sigurðar. Hann leikur nú í
hljómsveitinni „Hinir ástsælu
spaðar“ sem er „neðanjarðargamla-'
danshljómsveit" samkvæmt skil-
greiningu hans sjálfs.
- Þetta eru kunnir og óþekktir
menn á miðjum aldri sem gegna
ábyrgðarstörfum í daglegu lífi en
spila stundum saman á kvöldið.
Þessi underground grúppa hefur
leikið inn á nokkrar snældur sem
einstakir hljóðfæraleikarar hennar
gauka að vinum og vandamönn-
um. Og þannig á það að vera. Við
viljum ekki koma upp á yfirborðið
og verða frægir, segir Sigurður
leyndardómsfulllur.
Sigurður gerði þó annað og meira
en að leika á trommur: Hann réði
sig til DV; fýrst sem prófarkalesari,
þá auglýsingafulltrúi og loks blaða-
maður. Síðan gerðist hann ritstjóri
Vikunnar og náði að vera ritstjóri á
Heimsmynd í þrjá mánuði áður en
hann var gómaður af Almenna
Bókafélaginu og gerður að útgáfu-
stjóra.
- Ég var útgáfustjóri á sjötta ár
hjá AB, segir Sigurður, áður en út-
gáfan fór yfirum. Ég get ekki tekið
mikið af því á mig, bætir hann við
hugsi. Fræjum tapsins hafði löngu
verið sáð áður en ég kom þar til
starfa. En það var mikil synd hvern-
ig fór, því maður hafði rembst mik-
ið og séð ákveðinn árangur.
Ein innstunguspurning: Hvað
finnst Sigurði um íslenska skáld-
sagnahöfunda í dag?
- Þeir eru almennt töff og
Z
O
00
O
CD
klárir en þeir mættu vinna
meira með tilfinningar.
Það er óttinn að gefa
höggstað á sér. Ef maður
klikkar, þá... Sigurður lítur á
mig með daufu brosi og þýðingar-
miklu augnaráði. Við tölum ekki
meira um íslenska skáldsagnahöf-
unda en höldum áfram sem frá var
horfið: Útgáfustjórinn breytti sér
tímabundið í útvarpsmann með
Hallgrími Thorsteinssyni á Bylgj-
unni í „Reykjavík síðdegis."
- Það var eins og að fara í sumar-
frí eftir allt stressið og streðið í
bókaútgáfunni, segir Sigurður.
En Adam var ekki lengi í radíó-
paradís. Forráðamenn bókaútgáf-
unnar Iðunnar réðu Sigurð til
starfa sem útgáfustjóra. En eigend-
um og útgáfustjóra sinnaðist og
Sigurður var aftur án fastrar at-
vinnu eftir rúmt ár.
- Þá tók við lausamennska, segir
Sigurður: Ég skrifaði pistla, gerði
þætti fyrir sjónvarp og svo frarn-
vegis. Mig hafði í raun langað til að
verða lausamaður eftir að ég hætti
hjá Iðunni. Ég var orðinn lúinn á
bókaútgáfunni. Og nú tók ég auð-
vitað að tala við þá sem gátu útveg-
að mér vinnu. Vinur minn Svein-
björn I. Baldvinsson gítarleikari úr
Nýja kompaníinu, var þá nýráðinn
dagskrárstjóri Ríkissjónvarpsins.
Ég hafði reyndar verið útgefandi
hans og við höfðum skrifað sarnan
barnaefni. Alla vega: Ég tékkaði á
honum. Þá fór hann að tala um
magasínþátt sem sjónvarpið hefði á
prjónunum. Hann bauð mér um-
sjónarmannsstarfið og ég ákvað að
slá til. Egill Eðvarðsson var ráð-
inn sem pródúsent að hinum nýja
magasínþætti og við auglýstum eft-
ir umsjónarfólki og réðum síðan.
Sigurður hefur lokið við samlok-
urnar og hellir tei í bollann sinn
meðan hann rifjar upp fyrstu við-
brögðin við Dagsljósi eins og hinn
nýi þáttur var skírður.
- Ég játa að við gerðum okkur
vonir um betri móttökur en við
fengum í fyrstu. Ég gerði mér
grein fyrir að ég var kom-
inn úr rykugum heimi
bókaútgáfunnar þegar ég
var tilnefndur versti fjöl-
miðlamaður landsins í einu
blaðanna. Það sem vó upp á
móti slæmum umsögnum var hinn
góði andi í Dagsljósshópnum. Við
lærðum fljótt að hluti af starfinu er
að fá vonda gagnrýni. Við höfum
verið að smábæta okkur síðan. Og
viðbrögðin eru orðin öll önnur. Ég
hef lagt á það áherslu að allir séu í
stöðugri endurskoðun í stað þess
að vera í sífelldum umbyltingum.
Og þótt við virkum kannski út á við
að við séum góð með okkur, þá er-
um við oft slegin eftir útsendingar
yfir einhverjum mistökum. Við
höldum fund eftir hverja sendingu
og þar eru málin rædd í fullri
hreinskilni. Það eru oft átakafund-
ir. En þannig bætum við okkur:
Með góðum og hreinskilnum anda.
Við miðum að því að gera vandaðri
og betur unnin innslög; fara dýpra í
hlutina.
Hvernig lítur Sigurður á sig sem
yfirritstjóra Dagsljóss?
- Ég reyni meðvitað að vera ekki
þessi stóri yfirmaður. Starfið bygg-
ist á samvinnu. Ég spyr krakkana
mikið hvað er gott eða hvað er rétt.
Allir í þessum hópi eru megnugir
að vinna úr hugmyndum frá upp-
hafi til enda.
En hvaða hlutverki gegnir Dags-
ljós?
- Það er samfélagsspegill, segir
Sigurður dálítið hátíðlega. Svo
glottir hann og bætir við: Þetta er
þáttur sem vill vera töff en er í raun
barna- og fjölskylduþáttur.
Við ræðum um keppinautinn
Stöð 2:
- Það sem RÚV hefur framyfir
Stöð 2 er sagan. Þess vegna á RÚV
að notfæra söguna og aðra sterk-
ustu þætti stofnunarinnar. Það ger-
um við til dæmis með ríkulega
myndskreyttum viðtölum og í Gát-
unni þegar við sýnum gömul svart-
hvít klipp úr gömlum dagskrám
Sjónvarpsins.
Og nú ræðum við almennt um
Sjónvarpið.
- Það er líka afar gott fólk sem
starfar á Sjónvarpinu. Stundum
finnst mér það ekki nýtast nógu vel,
segir Sigurður og brosir. Ef ég
myndi ráða húsum á Sjónvarpinu,
myndi ég sameina deildirnar betur
í starfi. Ég myndi til dæmis senda
Dagsljós út að loknum fféttum, því
sem magasínþáttur er Dagsljós að
stórum hluta uppfylling og bakhlið
á fréttum dagsins. Ég myndi sam-
eina sendinguna í eitt stórt „sjó“:
Fréttadeild, íþróttir, veður og
magasín. Það væri samfelldur pakki
frá klukkan hálfátta til níu. Það
væri gaman að vera í loftinu um
leið og Stöð 2 er með fréttirnar og
sitt magasín og vera í beinni sam-
keppni við það fólk. Pakkinn lyti
einni stjórn og einum smekk. Þetta
yrði líka ódýrara en gert er í dag.
Er Dagsljós dýrt í framleiðslu?
spyr ég.
- Já, það tekur mikið fé en ekki
eins mikið og sögur ganga af.
Er Sigurður að segja með þessu
að það ríki smákóngaslagur á RÚV?
- Ég er verktaki líkt og aðrir um-
sjónarmenn á ritstjórn Dagsljóss og
það nægir mér, segir Sigurður di-
plómatískt. Ég vinn mína vinnu og
er ekki í stjórnkerfi stofnunarinnar.
Ég hef ákveðið að skipta mér ekki af
þessu. En ef ég væri hluti af stofn-
uninni, myndi ég eflaust gagnrýna
ýmislegt fýrirkomulag innan henn-
ar.
-Dagsljós er orðið að hugtaki hjá ís-
lenskum sjónvarpsáhorfendum.
Áramótaskaupið var að stórum
hluta helgað þættinum og starfs-
fólki hans. Hvernig lagðist þetta í
Sigurð?
- Þetta var meinlaust og ákveðin
viðurkenning fýrir Dagsljós, segir
Sigurður stuttaralega.
En hvernig fannst honum Bessi
í gervi Sigurðar Valgeirssonar?
- Mér fannst hann ekki ná mér
neitt sérstaklega. Lappafídusinn var
bestur: Bessi náði hinum stuttu fót-
um mínum mjög vel. Annars
fannst mér Gísli Rúnar ná Fjalari
best af okkur Dagljósmönnum.
Við hlæjum saman að skopstæl-
ingunni af Dagsljósi í Áramótas-
kaupinu en þegar fæturnir á Ás-
laugu berast í tal, segir Sigurður:
- Áslaug þurfti að sanna fýrir
þjóðinni að hún hafi granna og
glæsilega leggi með því að sýna útt-
roðnu sokkabuxurnar sem leikkon-
an sem túlkaði hana hafði notað.
Sjónvarpið er sterkur og hættulegur
miðill að mörgu leyti. Ég man til
dæmis þegar Hemmi sat eitt sinn í
sófanum og útskýrði fræga fjarveru
sína vegna þess að hann hefði dott-
ið í það og bætti við: Þig hefur nú
vantað tvisvar sinnum í Dagsljós.
Ég viðurkenndi það hlæjandi og
sendi boltann til Þorfinns og Ás-
laugar og hún sagði um leið og hún
leit á Þorfinn: Já, við skulum nú
ekkert tala um það! Auðvitað allt í
gríni. En viti menn: Næstu daga
taka að berast mér til
eyrna kjaftasögur sem
gengu um allanbæ að ég
væri sífullur og að við
Hemmi vanir að detta í
það saman. Það leið langur tími
áður en sögurnar tóku að hjaðna
um ofdrykkjumanninn Sigurð Val-
geirsson.
Sigurður viðurkennir einnig að
sjónvarpsstarfið hafi breytt sýn
hans á sig sjálfan.
- Það er fjallað rneira um mann
en áður. Maður fær í fýrstu sjokk
þegar maður les umsagnir eða
heyrir skoðanir á því sem maður
hefur gert í þessum sterka miðli. En
þetta hefur hert mig. Mér finnst ég
ekki hafa breyst sem karakter. Ég er
í dag fertugur fjölskyldumaður
með fjögur börn (elsti strákurinn er
reyndar fluttur af heiman) og orð-
inn nokkuð mótaður sem persónu-
leiki. Ef ég væri 15 árum yngri, ein-
hleypur og sífellt úti á lífrnu hefði
þetta sjónvarpsstarf eflaust miklu
meiri áhrif á mig og mína persónu.
Ætli ég myndi ekki nota mér sjón-
varpsfrægðina til að auðvelda mér
að fara á kvennafar, segir Sigurður
Valgeirsson dimmum rómi.
Og setur upp Sam Spade-svip-
inn. Það vantar bara dinglandi
ljósaperu í bakgrunninn.B