Helgarpósturinn - 19.01.1995, Síða 15
SNJOFLOÐIÐ I SUÐAVIK
FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995
15
í húsinu fyrir neðan og handan
götunnar, númer 3 við Túngötu,
voru þrjú heima við: Hjónin Frosti
Gunnarsson, 44 ára, og Björg
Hansdóttir, 44 ára, og dóttir þeirra
Elma Dögg Frostadóttir, 14 ára.
Frosta og Björg var bjargað úr flóð-
inu á mánudagsmorguninn en
Elma Dögg fannst ekki á lífi fyrr en
seint um kvöldið eftir að hafa legið
fimmtán tíma undir snjónum.
Frosti greinir frá reynslu sinni í við-
tali hér í blaðinu.
Enginn vissi hver lifði
ogliver dó
„Ástandið var í einu orði sagt
hræðilegt. Gaflarnir á húsunum
standa einir eftir og innvolsið úr
þeim er á víð og dreif,“ segir Eyþór
Valgeirsson, björgunarsveitar-
maður sem kom til Súðavíkur um
morguninn. Þannig var aðkoma
björgunarmannanna. „Aðkoman
var miklu verri en við gátum búist
við. Það er ekki hægt að lýsa því
með orðum að hafa tug manna
týndan við þessar aðstæður,“ segir
Kristján Bjarni Guðmundsson í
hjálparsveit skáta á ísafirði.
„Maður sá ekki út úr augum
vegna veðurs en þegar við komum í
frystihúsið var þegar farinn hópur
til leitar,“ segir Hilmar Þórðarson,
einn íbúa Súðavíkur, sem tóku til
við björgun um leið og þeir urðu
varir við flóðið. „Ég fór strax með
hópi sem fór að grafa við endann á
pósthúsinu. Það var ekkert að sjá
nema spýtnabrak en maður sá ekki
nema meterinn fram fyrir sig. Við
vorum þar eftir að hafa farið yfir
stórt svæði með stikum og grafið
með skóflum fram til um hálftólf
þegar leitarhundarnir komu frá ísa-
firði. Við vorum þá beðnir um að
draga okkur í hlé á meðan hund-
arnir fóru yfir. Það var engu líkt að
fylgjast með hundunum að störf-
um. Þeir björguðu því sem bjargað
var og fundu það fólk sem kom
strax í leitirnar. Þeir höfðu ekki ver-
ið hér nema í hálftíma þegar mikið
af fólki var þegar fundið og björg-
unarsveitarmenn báru það inn í
frystihúsið."
Á meðan menn leituðu úti héldu
Kristján Jónatansson og Friðbert Halldórsson „Við förum eins og skot þegar við fáum að
fara.“
hafa að minnsta kosti tvo svona
hunda á sínum snærum. Hundarn-
ir eru búnir að vera látlaust úti og
rétt hvílt sig þess á milli. Þeir hafa
sýnt alveg óhemju elju og dugnað.
Það er ekki hægt að meta svona
hunda til fjár og ég er viss um að ef
við hefðum borið þá gæfu að eiga
svona hunda þá hefði þetta farið á
allt annan veg því þá hefði verið
hægt að beita þeirn strax eftir flóð-
ið.“
„...mjög ósáttur við
pað sem hefur gerst“
Nú þegar leit hefur verið hætt
hafa Súðvíkingar ekki leitina að
hinum týndu til að taka hugann all-
an. Sorgin ein er eftir. Fjórtán
þorpsbúar eru látnir og stór hluti af
þorpinu eru rústir einar. Börnin
eiga erfiðast með að skilja hvað
gerst hefur. „Þau spyrja hvar við
eigum heima, hvert við förum,
hvað við gerum, hver sé dáinn,“
segir Lilja Ósk. „Ég held að þau átti
sig ekki á þessu nema að afskaplega
litlu ley'ti. Þau taka þetta út seinna.“
Biðin á Isafirði, þar sem flestir
íbúar Súðavíkur hafa haldið til síð-
an á mánudaginn, er erfið. „Þetta
hefur verið ömurlegur tími,“ segir
Lilja Ósk. „Fréttirnar sem við feng-
um voru svo óljósar og við vissum
Björgunarsveitarmenn að snæðingi við heldur hráslagalegar aðstæður
í frystihúsinu Frosta.
flestir íbúa Súðavíkur til í fyrstihús-
inu. „I Súðavík þekkja allir alla. Við
erum eins og ein stór fjölskylda,"
lýsir Lilja Ósk ástandinu í Frosta.
„Allir reyndu að hjálpast að en
biðin var verst,“ segir Margrét El-
íasdóttir. „Það vissi enginn hver
lifði og hver dó og sömuleiðis viss-
um við ekki hve mörg hús höfðu
lent í flóðinu. Við sáum bara hverj-
ir lifðu þegar fólk kom inn og feng-
um fregnir frá því og reyndum að
raða saman brotunum.“
Seint á þriðjudagskvöldið fékk
Margrét þær fréttir að seinna flóð-
ið, sem féll úr Traðargili þá um
kvöldið, hefði grandað húsi þeirra
hjóna. „Húsið stóð niður við sjó og
það stendur víst ekkert af því nema
framhliðin. Restin skolaði niður í
fjöru."
Hundarnir ómissandi
Þjóðin hefur fylgst með björgun-
arstörfum í gegnum útvarp og
sjónvarp undanfarna daga og því ef
til vill ekki ástæða til að rekja það
hér. En Hilrnar vill draga einn lær-
dóm af þessu starfi:
„Eftir þessa dýru reynslu og hafa
fýlgst með björgunaraðgerðum er
mér það efst í huga að öll byggðar-
lög, sem eru undir svona hömrum
eins og eru hér í Súðavík, ættu að
ekki hvort þær voru réttar. Nú þeg-
ar þetta er afstaðið er maður nátt-
úrlega mjög ósáttur við það sem
hefur gerst. Við þökkum auðvitað
guði fyrir að við sjálf skyldum kom-
ast af en finnst ömurlegt að horfa til
baka. Við misstum marga vini,
góða vini.“
„Ég vildi vakna upp
eins og þetta hefoi
verið martröð11
í viðtali hér í blaðinu segir Frosti
Gunnarsson ætla að snúa aftur til
Súðavíkur. Þar hafi hann búið alla
sína tíð og þar ætli hann að búa
áfram. Hafsteinn Númason segir í
sínu viðtali að þau hjónin ætli að
flytja suður.
Um nánustu framtíð segir Lilja:
„Við erum eitt stórt spurninga-
merki og höfum ekki hugmynd um
hvað tekur við. Ég hef búið í Súða-
vík í 22 ár í góðu samfélagi innan
um gott fólk. Þarna fæddust börnin
okkar og hafa alist upp. Ég vildi
vakna upp eins og þetta hefði allt
verið martröð. En það veit enginn
hver framtíð Súðavíkur er.“
„Maður veit ekkert hvað verð-
ur,“ segir Hilmar Þórðarson Súð-
víkingur. „Það er farinn meiripart-
urinn af byggðinni og ég get ekki
ímyndað mér að það fólk sem lifði
þetta af, en átti hús sem fóru með
flóðinu, byggi þau upp aftur. Mér
óar við því ef að byggðin flosnar
upp út af þessu. Við eigum land
hérna fýrir innan
sem er hreint og
gott og ég held að
það verði að flytja
byggðina. En hvað
verður, það verð-
ur framtíðin að
bera í skauti sér.“
Kristján Jón-
atansson, 73 ára,
og Friðbert Hall-
dórsson, 75 ára,
gista á Hótel Isa-
firði en þeir og
fjölskyldur þeirra,
sem búa á Aðal-
götu 34 og 54,
sluppu ósködduð
úr snjóflóðinu.
Þeir vilja kom-
ast sem fyrst aftur
til Súðavíkur til að
huga að eigum
sínum en báðir eru þeir bornir og
barnfæddir Súðvíkingar.
„Við förum eins og skot þegar
við fáum að fara,“ sagði Friðbert,
þar sem þeir sátu yfir kaffibolla á
þriðjudagskvöldið. „Við vildum
helst fara strax í kvöld en þeir vilja
ekki leyfa okkur að fara.“
Báðir segjast þeir hafa verið treg-
ir til að fara til ísafjarðar eftir að
snjóflóðið féll. Helst hefðu þeir vilj-
að fá að vera áfram í Súðavík.
Þeir segjast ekki trúa öðru en að
Súðavík eigi framtíð fyrir sér þrátt
fýrir náttúruhamfarirnar.
„Ég hef ekki trú á öðru,“ sagði
Kristján. „En ég geri ekki ráð fyrir
að það verði byggt þarna aftur þar
sem flóðið féll. Það þýðir ekkert að
gefast upp og nú híýtur uppbygg-
ingarstarfið að taka við.“
Þeir segja að ef svo megi verða
þurfi nauðsynlega að koma aðstoð
einhvers staðar frá. „En fólk fær
tjónið aldrei bætt að fullu.“
Blaðamenn komu í
desember en engir
snjóflóðasérfræðingar
Vonleysi er sú tilfmning sem
bærist nteð Margréti Elíasdóttur.
„Við vitum ekki hvar við verðum á
morgun, hvað við eigum, hvort við
eigum bara fötin sem við stöndum
í.“
I viðtali við Hafstein Númason
kemur fram að hann er mjög ósátt-
ur við að hafa verið talin trú um að
hús hans stæði á öruggu svæði. Og
Margrét er líka ósátt. „Við bjuggum
á snjóflóðasvæði en höfum aldrei
verið beðin að rýma húsið fyrr en
eftir flóðið sem féll 18. desember.
1983 féll flóð fyrir ofan húsin sem
fóru núna. Hvers vegna kom ekki
skipun að sunnan frá snjóflóða-
fræðingunum um að rýma Túngöt-
una? Af hverju sást enginn af þess-
um fræðingum uppi í fjalli eítir
flóðið í desember? Þeir einu sem
við sáum voru sjónvarpsmenn og
blaðamenn sem voru að taka
rnyndir af rústunum og taka viðtal
við gamla manninn. Svo var ekkert
gert meir. Þetta var frétt í einn sól-
arhring og gleymdist svo.“
Lofur Atli Eiríksson
og Styrmir Guðlaugsson
S
IAMHUGUR
ÍVERKI
Faðir ljósanna,
lífsins rósanna,
lýstu landinu kalda.
Vertu oss fáum,
fátækum, smáum
líkn í lífsstríði alda.
Sálmabók 523: 4
Mattliías Jochumsson
SÖFNUNIN
HEFST í KVÖLD KL. 19:55
MEÐ ÁVARPI FORSETA
ÍSLANDS,
FRÚ VIGDÍSAR
FINNBOGADÓTTUR.
LANDSSÖFNUN
VEGNA
NÁTTÚ RUFiAMFARA
í SÚÐAVÍK
Þjáning og sorg íbúa í
Súðavík og gífurlegt
eignatjón kalla á skjót
viðbrögð okkar allra þeim til
hjálpar og stuðnings.
HRINGDU I SIMA:
Síinamiðstöð söfnunarinnar er opin:
Fimmtud. 19. jan. kl. 20.00-22.00
Föstud. 20. jan. kl. 09.00-22.00
Laugard. 21. jan. kl. 10.00-22.00
Sunnud. 22. jan. kl. 10.00-22.00
Þú tllgreinir |iú pcningaf|árlia:ú scm |ni
\ilt híta sctja scni framlag |)itt lil hjálpar
fjötskj'ldum í Sdðavík - á grciðslukort
cða á licimscndan gírdscðii.
8005050
eða leggðu trainlag þitt inn á hankareikning nr.
1117-26'800
í SparisSjóði Súðavíkur.
Hægt er að leggja inn á reikninginn í öllum sparisjóöum,
bönkum «tj» pósthúsum á landinu.
Sjóðstjórn landssöfnunarinnar er skipuð fulltrúum Kauða kross Kslands, Stöð 2 lUlgjan Kíkisútvaqiið Kíkissjómarpið FM 95,7 Aðalstöðin \-ið
Hjálparstofnunar kirkjunnar. opinherra aðila og Þjóðkirkjunnar. Brosið Alþýðnblaðið Dagur DV Morgunhlaðið Morgunpósturinn Fiminii
I járgasluaðili söfnunarínnar eru sparisjóðirnir á íslandi. I’óstur og sími Kauði kross í.slands lljálparstolnun kirkjunnar