Alþýðublaðið - 01.05.1975, Blaðsíða 2

Stefnt að fátækrahverfi í Breiðholti?
Eftir Halldór
Valdimarsson
Þrjú skóladagheimili eru nú
rekin i Reykjavik og geta þau
sinnt samtals 70 börnum. Þessi
dagheimili eru rekin af barna-
vinafélaginu Sumargjöf og eru
staðsett við Heiðargerði, Kapla-
skjól og Skipasund. Þessum
heimilum er ætlað að bæta úr
umönnunarþörf þeirra barna á
skólaskyldualdri, sem ekki hafa
einhvern heirna við á daginn, til
að sinna sér, og ekki hafa enn
aldur eða þroska til að sjá um
sig sjálf.
f dag eru á landinu öllu um
13.000 börn einstæðra foreldra,
það er börn innan 17 ára aldurs,
og er ekki óliklegt að rúmlega
helmingur þeirra eigi heimili á
Reykjavikursvæðinu. Mörg
þessara barna eru vel fær um að
sinna sér sjálf, með mat og ann-
að, en reikna má þó með, að
þessi 70 dagheimilispláss eigi að
bæta skort hjá þúsundum
barna. Barnavinafélagið
Sumargjöf hafði gert sér vonir
um að fá tvö heimili i viðbót i ár,
annað i Breiðholti, hitt i gamla
austurbænum, en nú er ljóst, að
niðurskurður fjárhagsáætlun&r
Reykjavikurborgar verður til
þess að i mesta lagi eitt bætist i
hópinn og jafnvel ekki vist, að af
stofnun þess verði á árinu.
Það sem vekur einna mest at-
hygli, þegar dagvistunarmál
barna eru athuguð, er að i dag
skuli engar ráðstafanir vera
gerðar til að sinna þessum börn-
um i Breiðholti. Þróun sú, sem
orðið hefur undanfarin ár i bú-
setuskiptingu Reykvikinga, hef-
ur orðið til þess að einstæðir for-
eldrar hafa hópast upp i Breið-
holt, þar sem einna helst hefur
verið um húsnæði við þeirra
hæfi að ræða. Undanfarin ár
hefur einmitt mikið verið rætt
og ritað um það hve hátt hlutfall
barna einstæðra foreldra er i
leikskólum og dagheimilum i
þvi hverfi, en greinilegt er, að
þess minnist enginn, að börn
þessi ná skólaskyldualdri, jafnt
og önnur börn og þá skapast
sömu vandamál hjá þeim og
börnum hverfanna umhverfis
Heiðargerði, Kaplaskjól og
Skipasund.
Nú hefur borist synjun frá
borgaryfirvöldum, við tilmæl-
um um fjárveitingu til bygging-
ar, eða stofnsetningar, skóla-
dagheimilis i Breiðholti. Barna-
vinafélagið Sumargjöf hefur
ekki sjálft bolmagn til slikra
framkvæmda og enn hafa engin
samtök myndast með ibúum
þessa hverfis, um að koma sliku
dagheimili á fót.
Til er félag nokkurt, Fram-
farafélag Breiðholts, sem gæti
nafns sins vegna haft slik mál á
stefnuskrá sinni, en virðist þess
i stað einna helst hafa skrúð-
göngur á fyrsta sumardag og
öðrum tyllidögum að markmiði
sinu.
Félag einstæðra foreldra er of
upptekið af jafnréttis- og kjara-
málum einstæðra foreldra til
þess að sinna börnum einstæðra
foreldra og hefur ekki einu sinni
getað gefið sér tima til að at-
huga hversu mörg börn ein-
stæðra foreldra kynnu að þurfa
á slikri þjónustu að halda.
Félagsmálastofnun Reykja-
vikur hefur ekki heldur látið til
sin taka i þessum málum, þar
sem hún skipuleggur engin
barnamálefni. Þar fengust
raunar þau svör, að eftirlit með
barnagæslu einkaaðila væri að
vfsu i höndum stofnunarinnar,
en slik gæsla væri mest ætluð
börnum venjulegs fólks, sem
byggi f hjónabandi.en hefði orð-
ið útundan þegar börnum ein-
stæðra foreldra og námsmanna
(sem þá væntanlega eru óvenju-
legt fólk) var veittur forgangur
að vistun á heimilum Sumar-
gjafar.
Þessum skrifum er ekki beint
að neinum sérstökum aðila, eða
stofnun, heldur öllum þeim i
heild, sem ættu að láta þessi
mál til sin taka, samkvæmt
stöðu sinni i þjóðfélaginu. Þeim
er ef til vill beint sérstaklega til
einstæðra foreldra sjálfra, þar
sem ljóst virðist liggja fyrir, að
eigi úrbætur að fást, verður það
einungis fyrir þeirra eigin til-
verknað. Þessi mál verða að
komast i lag i Breiðholtinu og
það áður en langt um liður,
nema þvi aðeins að það sé bein
stefna stjórnvalda og almenn-
ings, að skapa þar dæmigert fá-
tækrahverfi. Eitt af sterkustu
einkennum slikra hverfa
erueinmitt börnþau er látin eru
ganga sjálfala og umönnunar-
laus og ef stefnan er slik, þá er
sinnuleysi þetta skiljanlegt, en
engu að siður glæpsamlegt.
Vandamál einstæðra foreldra
hafa verið allnokkuð til umræðu
undanfarin ár og þá, eðlilega,
vandamál einstæðra mæðra
sérstaklega. Hefur þar margt
blandast inn i, svo sem launa-
kjör þeirra, félagsleg staða
þeirra, möguleikar þeirra til
eðlilegrar þátttöku i daglegu
þjóðlifi og stuðningur hins opin-
bera við þær. Hafa margar hug-
myndir og tillögur litið dagsins
ljós, sem verða eiga til úrbóta i
þeirra málefnum og hefur með-
al annars verið stofnað Félag
einstæðra foreldra, til þess að
koma málum þeirra á framfæri.
Það er ekki nema gott eitt um
stofnun slikra samtaka að segja
og er enda full ástæða til að rétt-
indamálum þessa sivaxandi
hóps sé sinnt af einbeitni, en þó
fer ekki hjá þvi, að manni virð-
ist málstaður einstæðra for-
eldra hafa skyggt nokkuð á mál-
stað barna þeirra.
Ýmis baráttumál einstæðra
foreldra beinast að visu beinlin-
is að þvi að bæta hag barna
þeirra, bæði hvað áhrærir fjár-
hagsafkomu og félagslega
möguleika þeirra. Hinu virðist
aftur á móti gleymt, að miklu
eða jafnvel öllu leyti, að til þess
að barnið geti notið fjárhagslegs
og félagslegs öryggis, verður
það að lifa likamlega og andlega
heiltfram tilþess aldurs, að það
fái notið ávaxta sliks öryggis.
Það er ekki nóg að tryggja börn-
um þessum húsaskjól yfir næt-
ur, mat kvölds og morgna og
nægan klæðnað. Það er ekki ein-
hlitt að skapa þeim jafnrétti á
við önnur börn, að þvi er varðar
skólavist og skólagöngumögu-
leika, ef aðbúnaður þeirra i
æsku er á þann veg, að þau
komist vart ósködduð frá. Þvi
miður virðist svo vera, frá hendi
þeirra aðila, sem tekið hafa að
sér umsjá slikra málefna i sam-
félagi okkar, að þáttur daglegr-
ar umönnunar i lifi barns, hefur
gleymst, eða honum er, af ein-
hverjum öðrum orsökum, ekki
sinnt.
Endurskoðun sveitarstjórna-
laganna stopp síðan í vor
Endurskoðun sveitarstjórnar-
laga hefur alveg legið niðri frá
þvi núverandi rikisstjórn tók við
vöidum á siðastliðnu sumri.
1 setningarræðu sinni á full-
trúaráðsfundi Sambands
islenskra sveitarfélaga, sem
,,Ég held, að það geti varla ver-
ið markmið að lifa um alla
framtið ,,i lögfrjálsri lausa-
mennsku”. Ef þau (landshluta-
samtök sveitarfélaga) ber ekki
gæfu til þess að gripa nú þau tæki-
færi, sem gefast til að fá fasta
stöðu i stjórnsýslukerfinu, er ég
hræddur um, að þau tækifæri
komi ekki aftur”, sagði Páli
Lindal, formaður Sambands
islenskra sveitarfélaga á fundi
fulltrúaráðs sambandsins á
Akureyri i fyrradag.
Páll sagði, að landshlutasam-
tökin væru nú á timamótum.
Flest benti til þess, að þau geti á
næstu árum vænst þess að fá i
hendur ýmis verkefni, sem nú eru
afgreidd i höfuðborginni og þá
tekjustofna. til að leysa þau.
haldinn var á Akureyri i gær og
fyrradag, sagði Páll Lindal for-
maður sambandsins m.a.:
„Endurskoðun sveitar-
i stjórnarsáttmálanum. Eins og
kunnugt er, var endurskoðunar-
nefnd sveitarstjórnarlaga skipuð
árið 1973, og hélt hún allmarga
,,En þau geta ekki vænst þess
að minni hyggju að fá aukin
verkefni eða tekjustofna, svo að
neinu nemi, nema l>au fái log-
boðna stöðu i stjórnkerfinu”,
sagði Páll.
MÆÐRABL0MIÐ
Hin árlega blómasala
Mæðrastyrksnefndar fer fram
næstkomandi laugardag, 3. mai.
Munu sölubörn þá bjóða hið
gamalkunna en vinsæla mæðra-
blóm til sölu viðs vegar um borg-
ina.
Væntir nefndin þess, að sölu-
börnunum verði sem best tekið,
svo að hagnaðurinn af sölu
fundi fram á s.l. vor. En vegna
hins pólitiska óróa i landinu um
þær mundir, sem hélst fram á
sumar, vegna sveitarstjórna-
kosninga, alþingiskosninga og
stjórnarlaganna virðist ganga
erfiðlega, þrátt fyrir góð fyrirheit
stjórnarskipta, taldi formaður
n ef n d a r i n n a r , Hjálmar
Vilhjálmsson, tilgangslítið að
halda áfram nefndarstörfum. Þá
kom einnig til athugunar, hvernig
nefndin var skipuð og lika það, að
talin voru óhagkvæm vinnubrögð
að verja miklum tima i verk, sem
e.t.v. hefði ekki pólitískan stuðn-
ing i rikisstjórn og á Alþingi.
Var þvi óskað svara við þvi,
hvort nefndin ætti að starfa
óbreytt eða fyrirhuguð væri önn-
ur skipan, svo og hverjar undir-
tektir ýmsar hugmyndir nefndar-
innar mundu fá”.
A LAUGARDAG
blómsins komi að sem mestu
gagni þeim, sem hans eiga að
njóta. Honum verður nú sem
endranær varið til þess að kosta
dvöl efnalitilla og aldraðra
mæðra, sem gefinn verður kostur
á hvildarorlofi um vikuskeið i
sumar. Er ijóst, að þvi betur sem
sala blómsins gengur, þeim mun
fleiri konum verður unnt að bjóða
til orlofshvildar þessarar.
,.Logfriáls lausamennska”
dugar ekki um alla framtíð
Demant h.f. hefur sent á markaðinn fyrstu hljómpiötur sinar,
stóra hljómplötu með sögunni um RÓBERT BANGSA I Leikfanga-
iandi og 16 skemmtilegum iögum svo og tveggja laga hljómpiötu
með lögunum HERRA FLINKUR og RÓBERT BANGSI, sem Pálmi
Gunnarsson og Rut Rekinalds syngja.
Mjög hefur verið vandaö til þessarar útgáfu og er undirieikur á
lögunum fiuttur af enskri hljómsveit. Stóra hljómplatan tekur um
eina klukkustund i flutningi.
RUT REKINALDS, sem er á meðfylgjandi mynd, er I góðum
félagsskap. Hún er aðeins 9 ára gömul og mjög efniieg söngkona.
Hún fer meðhlutverk RÓBER S BANGSA. á hljómplötunni.
1. MAÍ KAFFI í IÐNÓ
I Hafnarfjaröar Apótek' 1 T" A\\ k Itmri ii-ii # 1
§
g Afgreiðslutími:
$ Virka daga kl. 9-18.30 $>
Laugardaga kl. 10-12.30.
Helgidaga kl. 11-12 1
p Eftir lokun:
|j Upplýsingasími 51600. ||
Í
WttEYF\ÍL
Sími 8-55-22.
Opið allan sólarhringinn i
Dunn
í GIAEflBflE
/ími 84900
í; *;•: ~ — íí
Fimmtudagur 1. maí 1975.
/