Alþýðublaðið - 31.03.1976, Blaðsíða 6

6
VETTVANGUR
Hjúkrunarfræðingar
Sjiíkrahús Húsavikur óskar að ráða nú
þegar hjúkrunarfræðinga. Upplýsingar
veitaframkvæmdastjóri og forstöðukona i
simum 96-41333 og 96-41433.
Sjúkrahúsið i Húsavik s.f.
i ÚTBOÐ
Tilboð óskast i að byggja 5 færanlegar
kennslustofur, fyrir Fræðsluskrifstofu
Reykjavikur.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu
vorri, Frikirkjuveg 3, gegn 5.000 kr. skila-
tryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað,
fimmtudaginn 8. april, kl. 14.00 e.h.
INNKAUPASTOFNUN REYKIAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 — Sími 25800 >i
if! ÚTB0Ð
Tilboð óskast I jarðstrengjavagn fyrir
Rafmagnsveitu Reykjavikur.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu
vorri, Frikirkjuvegi 3.
Tilboðin verða opnuð á sama stað,
fimmtudaginn 6. mai 1976, kl. 11.00 f.h.
INNKAUP'ASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuveoi 3 — Sími 25800
Skákþing
Islands
verður haldið dagana 8 til 22. april n.k.
Teflt verður i:
Landsliðsflokki — 11 umferðir.
Áskorendaflokki — 11 umferðir.
Meistaraflokki — 9 umferðir.
Monrad opnum flokki — 7 umferðir.
Monrad og kvennaflokki — eftir þátttöku.
Keppni i landslifisflokki og áskorendaflokki hefst 8. april
en hinum 9. april.
Hraðskákkeppnin fer fram sunnudaginn 25. april.
Aðalfundur Skáksambands íslands
verður haldinn laugardaginn 24. april.
Tilkynningar um þátttöku i skákþingi Islands þurfa aö
berast skrifstofu sambandsins eigi siðar en mánudaginn 5.
april. Einnig þarf að tilkynna um kjör fulltrúa á aðalfund.
Skrifstofa sambandsins að Grensásvegi 44 er opin á
mánudögum og fimmtudögum kl. 17-19. Simi 8-16-90.
Skáksamband íslands.
Yogastöðin
Heilsubót,
er fyrir alla
Likamsþjálfun er lifsnauðsyn, að mýkja,
styrkja, losa um spennu og örva endurnýj-
unarstarf líkamans, er forsenda fyrir
heilbrigði. Morguntimar, dagtimar,
kvöldtimar.
Yogastöðin Heilsubót,
Hátúni 6a.
Simi 27710.
Miðvikudagur 31. marz 1976. blai
Iþýöu-
laðió
AF HVERJU SITUR IB
INN EKKI VID SAMA
AÐRAR ATVINNUGREI
Fyrir skömmu birtist hér í Alþýðublaðinu grein þar sem minnzt var á ráðstefnu
Rannsóknarráðs ríkisins um þróun iðnaðar. Sú grein f jallaði að mestu um söguleg-
an aðdraganda þeirrar iðnaðarstarfsemi sem nú er í landinu.
Eitt meginhlutverk þessarar ráðstefnu var að f jalla um álit starfshóps á stöðu
islenzks iðnaðar og spá um þróun hans fram tíI 1980. Það sem hér birtist er fyrri-
hluti greinar sem byggir að mestu á umræddu áliti.
Skipting
1 álitsgerð starfshópsins er
iðnaði skipt i framleiðsluiðnað,
fiskiðnað og þjónustuiðnað.
Hlutverk hópsins var að fjalla
um framleiðslu- og þjónustuiðn-
að.
hlutfalli við vinnuafl þeirra. Þó
hefir landbúnaðurinn nokkra
sérstööu þar sem 10% af vinnu-
afli þjóðarinnar skapa einungis
um 6% af brúttó verðmætis-
aukningu.
„Framleiðsluiðnaður er iðn-
aður þar sem framleiðslufyrir-
tækin beita verkaskiptingu og
vélum og framleiða vöru sina að
jafnaði á lager.”
Aukinn útflutningur
iðnvara 1971—’73
„Þjónustuiðnaður er iðnaður,
þar sem aðallega starfar fag-
lært vinnuafl. Fyrirtækin fram-
leiða nær eingöngu eftir pöntun-
im eða fást við viðgerða-og við-
haldsstarfsemi.”
Þrátt fyrir þessa skiptingu
eru mörkin oft óljós milli fram-
leiðslu- og þjónustugreina.
Gifurleg breyting varð á stöðu
iðnaðarins i gjaldeyrisöflun
þjöðarinnar á árunum
1971—1973. Arið 1971 er hlutur
iðnaðarins i' gjaldeyrisöflun um
7% 1972 er hann orðinn 14% og
1973 um 15.5%. Kemur þar eink-
um til útflutningur alúminiums
frá Straumsvik.
Skipting gjaldeyrisöflunar
milli atvinnugreina árið 1973
Hlutfallsleg staða
gagnvart öðrum
atvinnugreinum
Hlutfallsleg skipting vinnu-
afls á atvinnuvegi þjóðarinnar
1972.
Hér hefir i máli og myndum
verið gerð nokkur grein fyrir
stöðu iðnaðarins gagnvart öðr-
um atvinnugreinum.Þarkemur
glögglega fram að iðnaðurinn
stendur fyllilega fyrir sinu,
þrátt fyrir, eins og sýnt verður
fram á hér á eftir, að honum eru
ekki búin sem bezt vaxtarskil-
yrði.
Hlutfallslegt framlag at-
vinnuveganna til brúttó þjóðar-
framieiðslu 1972
„Staða iðnaðar, og
umhverfi”
A þessum myndum sést að
hlutfallslegt framlag atvinnu-
veganna til brúttó þjóðarfram-
leiöslu stendur i nokkuð réttu
1 sérstökum kafla álitsgerðar
starfshópsins er fjallað um
„umhverfi” það sem islenzkur
iðnaður býr við. Þar eru talin
þrenns konar „umhverfi”:
Heimurinn allur, sem er að
meginhluta til hráefnislind iðn-
aðarins og þangað sækir hann
mestallan sinn vélakost.
Islandsjálftsem ernefnt nær-
umhverfi islenzks iðnaðar skap-
ar ýmis vandamál. Innanlands-
markaður er litill, landið er fá-
tækt af hráefnum til fram-
leiðsluiðnaðar og orka er dýr
nema til örfárra stórfyrirtækja.
Hið þriðja „umhverfi” er sá
starfsgrundvöllur sem hið opin-
bera skapar með aðgerðum eða
öllu heldur aðgerðaleysi sinu.
„Stjórn” islenzks efnahagslifs
er grundvölluð á stöðu sjávarút-
vegsins hverju sinni. „Gengis-
skráningin er miðuð viö afkomu
sjávarútvegsins, og fari hún
batnandi, leiðir aukin verðbólga
innanlands ekki til gengisfalls.
Iðnaðurinn sem keppir við er-
lendar iðnvörur, hérlendis og
erlendis, á við vaxandi innlend-
an kostnað að striða án þess að
geta velt honum yfir i verðlagið,
þar sem verð hinna erlendu
samkeppnisvara breytist ekki.
EFTA-aðild
Mikið
talað, litið gert
„Ein þýðingarmesta ákvörð-
un áseinni árum, hvaðislenzkan
iðnað varðar, var ákvörðunin
um aðild íslands að EFTA, sem
tók gildi 1. marz, 1970, og siðar
viðskiptasamningur landsins
við Efnahagsbandalag
Evrópu”. 1 áliti starfshópsins,
er mikið deilt á stjórnvöld fyrir
ósamræmdar og illa hugsaðar
aðgerðir og aðgerðarleysi,
vegna þeirra vandamála, sem
iðnaðurinn fær við að glima
samfara EFTA aðildinni. Þar
eru nefnd tollamál, en tollar af
innfluttum vörum frá EFTA
rikjunum falla niður i áföngum
á timabilinu fram til 1980. Og
aðgerðir rikisvaldsins til vemd-
ar islenzkum iðnaði hafa verið
fálmkenndar og illa grundaðar.
Við inngöngu i EFTA varð
ljóstað samræma þyrfti skatta-
kerfi okkar þvi sem gildir i
helztu samkeppnislöndum okk-
ar. „1 þvi skyni voru skattalög
endurskoðuð og ný skattalög
lögfest 1971”. En þau lög tóku
aldrei gildi því á sama ári tók
við ný stjórn sem breytti lögun-
um strax árið eftir. „Er þetta
eitt dæmi um reikula stefnu-
mörkun hins opinbera, i máli,
sem hefur mikla þýðingu fyrir
atvinnurekstur eins og iðnað.”
Einnig telur iðnaðurinn sig
bera skarðan hlut frá borði i
skattamálum i' samanburði við
sjávarútveg og landbúnað. Má
þar t.d. nefna launaskatt sem
hvorki landbúnaður né heldur
útgerð greiða.
Þá er i álitinu minnst á sölu-
skatt, og innheimtufyrirkomu-
lag hans gagnrýnt mjög. Ætlast
er til að söluskattur falli á sið-
asta stig viðskipta, en hann er
einnig tekinn af flestum fjár-
festingar- og rekstrarvörum.
Þar á sér þvi stað tvi- eða marg-
sköttun og yfirleitt þvi meiri,
sem vinnsluvirði vörunnar er
meira”.
Mörg fleiri atriði skattalag-
anna eru til nefnd en verða ekki
tiunduð hér frekar.
„Fjármál”
„Eins ogá öðrum sviðum op-
inberra aðgerða hefir rikisvald-
ið lengi daufheyrzt við kröfum
iðnaðarins um jafnrétti i lána-
málum.” Ef borin eru saman
lánakjör iðnaðar, landbúnaðar
og sjávarútvegs kemur i ljós að
hlutur iðnaðarins er miklu lak-
astur. Siðarnefndu atvinnuveg-
irnir tveir njóta framlaga og
I