Alþýðublaðið - 22.10.1976, Page 11

Föstudagur 22. október 1976
11
Verndið börn gegn
eiturefnum
Vitið þið:
A6 svotildaglega er komiö meö
börn á Sl.ysavaröstofuna vegna
þess aö þau hafa látiö ofan i sig
einhverja ólyfjan. Ariö 1975 var
komiö meö 412 börn og þar af 325
sem voru 3 ára og yngri.
Hvert einasta heimili er
fullt af hættum.
Fyrir þessar litlu verur sem
þurfa svo mikla vernd og
leiösögn. Miklu meiri vernd en
margur heldur. bað er ótrúlega
margt sem freistar i augum
barns. Eðlileg forvitni þeirra
getur leitt þau þangaö sem sizt
skyldi. Umbúðir um ýmisleg
hættuleg efni, eru oft fallegar og
mjög forvitnilegar. Barniö
stenzt ekki freistinguna aö opna
og skoöa þessar skrautlegu
flöskur og bauka. Snyrtivörur
eru t.d. nær alltaf i fallegum
umbúöum, og þaö getur veriö
ofur auövelt fyrir barniö aö ná i
þær. í snyrtibörum eru ýmis
hættuleg efni svo sem i nagla-
lakki, háruðunarefni. rakspira,
ilmvötnum, lagningarvökva,
svo eitthvaö sé nefnt af algeng-
um efnum á venjulegu heimili.
Allar þessar vörur ættu aö vera
á stööum þar sem börn ná ekki
til þeirra, t.d. i efstu hillu i skáp
sem þau geta ekki klifrað upp i.
En þó snyrtivörurnar séu vara-
samar eru lyfin þó enn hættu-
legri.
Öll lyf eru hættuleg
hverju nafni sem þau
nefnast.
Ef þau eru tekin inn af þeim
sem ekki kunna með þau aö
fara. Lyf ættu skilyröislaust aö
vera geymd inni i læstum skáp.
Sérstakir lyfjaskápar fást þvi
miður ekki viða en þeir fást nú i
verzluninni Brynju við Laugaveg
ogkosta 6.600 kr. Að sjálfsögöu er
einnig hægt að nota aöra læsta
skápa og þess má geta aö Neyt-
endasamtökin hafa barizt fyrir
þvi, að það veröi sett inn i bygg-
ingasamþykkt aö læstur skápur
skuli vera í eldhúsum. í flestum
heimilum hefur skapazt sú hefö
aö geyma alls kyns hreinsiefni i
skápnum undir vaskinum, i eld-
húsinu. Þessu þarf að breyta þvi
aö hreinsiefni (sem svo mjög eru
auglýst, sem efni er eigi aö ná
hvaöa óhreinindum sem eru)
innihalda mjög hættuleg efni. Af
algengum efnum á heimili mætti
nefna þvottaduft, klór, efni til
þess að hreinsa niöurföll, stálull
og allskyns sterka hreinsilegi
sem eru stórhættulegir. Ef eitt-
hvaö af þessum efnumcog öörum
hættulegum efnum) er I eldhús-
skápnum hjá þér, lesandi góöur,
skaltu fjarlægja þau hiö snarasta
og finna þeim betri staö. Þaö er
meiri fyrirhöfn aö ná i þvottefni
upp i efstu hyllum, en þaö er þess
virði. Auk þess er þetta ekkert
annaö en vani sem auðvelt er aö
breyta.
Varið ykkur á því að
kalla meðöl sælgæti
Barniö sér engan mun á þvi
hvort sykurhúöuðu pillurnar sem
þaö náöi I eru lyf eða sælgæti. Að
visu finna þau vont bragö ef þau
tyggja þær, en þaö er auðvelt aö'
bæta úr þvi, þau gleypa þær bara
i staðinn. Börn eru snögg að
framkvæma og þau ráðgera ekki
fyrirfram það sem þau ætla að
gera. Finni þau eitthvaö sem vek-
ur áhuga þeirra gera þau engan
greinarmun á þvi hvort þaö er
hætíulegt eöa ekki. Einhvers
staðar lengst inni i hugarfylgsn-
um barnsins heyrist ef til vill
rödd, sem segir þú mátt ekki, en
sú rödd gleymist fljótt ef
freistingin viö að ná i eitthvað
gott veröur sterkari. Umvandanir
eða skammir geta ekki komið i
veg fyrir aö barniö svali eölilegri
forvitni sinni.
Hér fyrir neöan er listi yfir al-
geng efni á heimilum sem vitað er
til aö börn hafa skaöaö sig á,
samkvæmt upplýsingum frá
læknum.
„Hugleiddu, lesandi góöur,
meðan þú rennir augum yfir
listann hvort eftirtalin efni eru á
heimili þinu og ef svo er þá gættu
aö hvar þau eru geymd”.
Efnasambönd
1.
Lyf
Geðlyf
Eóandi lyf
Svefnlyf
Hjarta- og æöalyf
önnur verkjalyf
Vöövaslappandi lyf
Járn
Nefdropar
önnur lyf
(t.d. megrunarlyf, getnaöar-
varnartöflur og blóöþynningar-
lyf.)
II Efni á heimilum.
Terpentina
Húsgagnaáburöur
Þvotta- og hreinsiefni
Benzin og steinolia
Ediksýra
Salmiakspiritus
Bórsýra
Annaö (t.d. hárvökvi, bón, ilm-
vötn, naglalakkseyöir og lim-
efni.)
III. önnur efnasambönd.
Garöúðunarefni
Meindýra- og skordýraeitur
Sigarettu- og vindlastubbar
Afengi
Annað (t.d. benzol, fenol, tré-
spfritus og kvikasilfur).
Þessi varnarorð eiga ekki ein-
göngu við þá sem eiga litil börn
heldur lika hina sem börn heim-
sækja. Þvi aö ekkert er eins
spennandi og aö skoöa i hirzlurn-
ar hjá öðrum.
Eina örugga ráöiö til þess aö
koma i veg fyrir eitranir, hvort
sem þær eru vegna lyfja eða
annarra efna er aö læsa öll hættu-
leg efni inni þar sem böm geta
ekki náð til þeirra. Meö fyrir-
byggjandi aögeröum má koma i
veg fyrir mörg óþarfa slys.
FRAMHALDSSAGAN
Staðgengill stjörnunnar!í T *
eftir Ray Bentinck
ekki hafnaö. Ég hafði verið hjá
Paulu alla nóttina. En hún vildi
ekki taka þátt i leiknum. Hún
vildi ekki flækja sér i neitt, sem
gæti skemmt fyrir henni, eöa
kannski hún hafi haldiö, aö ég
hafi ætlað aö nota hana sem fjar-
vistarsönnun, meöan strákarnir
sáu um bankann.
— Ætluðuð þér yöur þaö?
spuröi Max hvasst.
— Auðvitaö! Kvensurnar veröa
sko að borga fyrir þá ánægju aö
þekkja mig. Paula sór, aö hún
þekkti mig ekki... heföi aldrei svo
mikiö sem séö mig, og ég fékk tiu
ár. Tiu löng ár. Tiu löng ár, vegna
þess eins, aö fölsk, rauðhærð
skvisa vildi ekki taka þátt í leikn-
um! En ég sat ekki svo lengi inni.
Ég slapp út, náöi i tvo strákanna,
og elti hana hingað um leiö og ég
vissi, aö hún haföi oröiö hrædd og
stungiö af. Ég hélt, aö ég heföi
náö henni i stiganum aö ibúö
hennar...Égfréttiá herrasetrinu,
aö það heföi veriö þú, en ekki
Paula, sem ég náöi i, og heföi ég
vitaö, hvilikt erfiöi þú myndir
baka mér, heföi ég oröiö kyrr og
gert út af viö þig. Paula var
snjöll, þegar hún réöi þig sem
staðgengil sinn.
— Hver sagöi yöur, aö þaö heföi
verið Shirley?
— Ég hef útsendara á herra-
setrinu. Tvö stykki, sagöi Luke
hæðnislega.
— Viö vitum um Janet Gibbs,
sagði Mark.
— Þiö eruð svei mér duglegir,
sagöi Luke. — Þegar Janet var i
Hollywood kom okkur ágætlega
saman, en henni var ekkert um
Paulu. Þegar ég baö hana um
fréttir frá herrasetrinu var hún
meira en fús til aö láta mig fá
þær.
Þaö skýrir, hvers vegna hægt
var aö koma meö blómin frá
Luke, án þess aö nokkur sæist,
hugsaði Shirley.
— Hinn njósnarinn er einn af
aukaleikurunum. Hann skaut á
Paulu meöan svalaatriöið var
tekiö upp, en hann skaut fram
hjá. Ég tala of mikiö, sagöi hann
og gekk til dyra. — Sofið rótt! Ef
Walt Silverstein vill ekki verzla,
veröur þetta kannski siðasta nótt-
in...
Þegar þau lágu þarna hlið viö
hliö, skildi hún, aö hann elskaöi
hana jafnheitt og hana haföi
dreymt um. Hann hélt bliðlega
utan um hana eins og hún væri
barn, en samt voru kossar hans
átrlðuþrungnir. — Reyndu að
sofna, elskan min.
— Ég getþað ekki, Max. Talaðu
viö mig! sagöi hún biðjandi.
— Um hvaö? Um mig? Ég hef
talað of mikið um mig.
— Um ykkur... Paulu!
— Ég elska hreinskilni þina,
ástin min. Þú spyrö alltaf hreint
út og vilt vita sannleikann.
— Viltú segja mér hann? taut-
aði hún.
— Já! Ég hitti Paulu fyrsta
kvöldiö, sem hún var hér. Þangað
tilhaföi mér gengið vel á sviöi, en
mér haföi eidd tekizt aö komast
aö í kvikmyndum, svo aö ég gerö-
ist hoffmannlegur og kynnti mig
fyrir henni.
— Og þú getur veriö einstaklega
hoffmannlegur, Max, sagöi
Shirley. — Ég man eftir þvi,
hvernig þú varst, þegar viö vor-
um hjá lávarðinum og frú hans...
og hversu viöbjóðslegur....
— Minntu mig ekki á þaö,
elskan! Nú, okkur kom svo vel
saman, aö ég gat beðiö hana um
að nota áhrif sin á Walt Silver-
stein og útvega mér hlutverk i
myndinni. Hún samþykkti þaö...
með því skilyröi, aö ég yrði
leynilegur lifvöröur hennar i
Englandi,en Barney sá, sem allir
vissu um.
— En þú lézt alla halda, aö þú
værir.... elskhugi hennar?
— Hluti samningsins var, aö ég
léti, sem ég væri vinur hennar. Til
að útskýra, hvers vegna ég sást
alls staöar meö henni, Ég
samþykkti strax. Ég hefði
kannski ekki veriö jafnákafur, ef
ég heföi vitaö, hvers vegna hún
varö aö hafa lifverði.
— Hvenærkomstu aö þvi, Max?
— Þegar ráðizt var á þig i stig-
anum. Hann strauk yfir vanga
hennar. — Fram aö þvi hélt ég,
aö Paula væri aö ýkja, þegar hún
sagði, aö hún ætti lifshættulegan
óvin, en eftir árásina skildi ég, aö
hún haföi ástæöu til að óttast. Ég
held, aö ég hafi ekki elskaö þig
þá, en ég vildi foröa þér frá
hættunni.
— Þú lézt eins og þú elskaðir
hana!
— Ég hef aldrei veriö hrifinn af
Paulu á þann hátt, sagöi hann
hreinskilnislega. — Viö höfum
kysst hvort annað eins og leikari
kyssir leikkonu, en ég sver, aö
þaö skiptiengumáli.Ég ætla ekki
aö reyna aö telja þér trú um, aö
ég hafi ekki notið þess aö vera
meö henni. Hún er eggjandi....
Shirley bæröiá sér. — En þú ert
fallegri og meira eggjandi,
hvislaöi hann bliðlega, og hún
fann, aö hann brosti. — Þaö skipti
engin stúlka mig neinu máli,
fyrr en ég varö ástfanginn i þér.
Ég var eigingjarn, metnaöar-
gjarn, reiöubúinn til aö nota aöra
til aö ná takmarkinu. En þú hefur
gjörbreytt mér, elskan min. Þú
lézt mig skilja smám saman,
hvernig ég var, og ég varð ekkert
allt of hrifinn af þeirri mynd. Ef
þúheföirhafttækifæri tilhefðiröu
breyttmér einsog þú vildir, að ég
yrði.. eins og ég vil nú sjálfur
verða.
— Þú erteins og ég vilhafa þig!
sagöi hún áköf. — ö, Max, elskan
min, þú mátt ekki láta þá taka þig
frá mér, núna, þegar ég hef loks-
insfundið þig! Fáum við ekki aö
njóta hamingjunnar, elskan min?
Hún brast i grát, en Max þrýsti
henni aö sér og loks sofnaði hún
óværum svefni.
Max lá hins vegar vakandi,
kvalinn af þeirri tilhugsun, aö það
væri honum að kenna, aö hún
hafði lent i klónum á Luke. Hann
vissi, aö þaö voru engar likur á
þvi, aö hann réöi við þrjá vopnaða
menn. Hann hryllti viö því, sem
gæti komiö fyrir Shirley, og þvi
hafði hann sagt henni aö hlaupa.
Hann vildi heldur, aö hún yröi
skotin á flótta, en aö hún liði undir
grimmd Lukes. Hann stóð á fætur
oe breiddi varlega yfir Shirley,
og svo fór hann könnunarferö um
herbergiö og lýsti i kringum sig
með gaskveikjaranum. Eini
glugginn var hátt uppi og mjög
lítill, veggirnir þykkir steinvegg-
ir. Það var ekkert hægt að gera.
20. kafli
Dagsbirtuna lagöi inn um ryk-
ugan gluggann i skrúöhúsinu.
Shirley vaknaöi, þegar birti
meira. Andartak hélt hún, að
Max heföi verið sóttur, meöan
KOSTABOÐ
á kjarapöllum
KJÖT & FISKUR
Breiðholti
Simi 74200 — 74201

■>» ©

PÖSTSENDUM
TROLOFUNARHRINGA
JoliaimtB ItifaBon
laiiBiiUtei 30
Smm 19 209
DUflA
Síðumúla 23
$\mi 04200
UR-aujf-h..a
Heimiliseldavélar,
6 litir - 5 gerðir
Yfir 40 ára reynsla
Rafha við Óðinstorg
Simar 25322 og 10322
Birgir Thorberg
málarameistari
sími 11463
■iönnumstalla
málningarvinnu
— úti og inni —
gerum upp gðmul hútgögii '