Vísir - 23.08.1969, Síða 9

VÍSlífc . Laugardagur 23. á^úst 1969.
Drykkju-
mannahæli
fá og smá:
■ Áfengismál íslendinga
hafa oft verið rædd
manna í milli og á opinberum
vettvangi. Flestir eru sam-
mála um að þau séu fyrir
Iöngu komin í óefni.
Sumir líta svo á að engin
Ieið sé að skrúfa fyrir áfeng-
iskranann og að flóðið færist
sífellt í aukanna. En þeir eru
einnig margir sem trúa og
vilja gera stíflugarð og
stöðva flauminn, því að þeim
er kunnugt um, hve margir
drukkna á ári hverju. Þessir
menn hafa stofnað með sér
félög, sem mörg hafa heimili
og húsaskjól fyrir þessa skip
brotsmenn. Þessir menn
reyna líka að reka áróður
gegn áfenginu og stemma
stigu við að fleiri verði því
aö bráð.
að drykkjumaöurinn komi af fús
um vilja og sæki um inntöku.
Auövitað er bað ekki meirihluti
drykkjumanna, sem það vill
gera, en þó eru þeir nógu marg-
ir til þess að hælin geta ekki
nándar nærri sinnt þeim öllum.
Félagssamtökin Vernd, sem
upphaflega voru stofnuð sem
fangahjálp reka eins konar slysa
varðstofu fyrir drykkjuraenn f
þeirri merkingu að þau skjóta
skjólshúsi yfir þá menn, sem
ráfa matarlausir og illa á sig
komnir um göturnar. Þessum
mönnum er feginn matur og
klæði og veitt gisting. Þó taka
þau ekki við drukknum mönn-
um. Vernd hefur 14 herbergi
undir starfsemi sína en getur þó
ekki nýtt þau öll, þar sem þurfa
menn á vegum borgarinnar
eru þarna Iíka. Samtökin fá rík-
isstyrk, sem nemur 100 þús. kr.
á ári og aflar þar að auki um
70—80 þús. króna tekna á ári
með blaðaútgáfu. Þessir pening
ar hrökkva skammt og eiga sam
tökin erfitt með að halda opinni
skrifstofu.
Flókadeildin, sem ar 13. deild
Kleppsspítala, býr einnig viö
þröngan húsakost. Þar er hægt
aö taka á móti tæplega 30 mönn
um. Þeir eru því aðeins teknir
að þeir komi sjálfviljugir og er
íðan veitt læknisaðstoö og önn-
ur aðhlynning. Menn dvelja á
þessu heimili nokkuð langan
tíma og e, þvi ekki hægt að
sinna öllum þeim sem kóma
vilja.
Utan þessara tveggja heimili
eru hér í Reykjavík stofnanir
sem taka á móti drykkjumönn
um og ber þar að nefna 10. deild
Kleppsspítalans sem alltaf er
yfirfull, og síðan Áfengisvarnar
deildin á Heilsuverndarstöðinni.
Utan Reykjavíkur eru nokkur
hæli og eru sum þeirra fyrir
drykkjusjúka eingöngu en önn-
ur ekki. í Víðinesi rekur Bláa
bandið vistheimili þar sem lækn
ir o'g ráðunautar eru. Þetta hæli
tekur eins og önnur aðeins á
móti þeim sem sjálfir vilja koma
og rúmar 25 menn. Þeir eru
þarna oftast til langdvalar og
fást við ýmsa vinnu bæði hey-
skap og annað. Víðines er sjálfs
eignarstofnun og hafa forráða-
menn mikinn hug á að færa út
kvíarnar en fjárskortur heldur
öllu niðri. Síöustu rúm tvö ár
hefur ríkið styrkt þessa stofnun
með 50 þúsund kr. framlagi á
mánuði og Reykjavíkurborg hef
17n oft hafa þessir menn ekki
árangur sem erfiöi. Það er
sama hvernig þeir ræða um
þetta og rita og hversu svarta
og sanna, sem þeir mála mynd
ina, að aldrei vaknar almennings
álitið. Það sefur og sefur á
hverju sen. gengur. Það opnar
ef til vill annað augað, þegar
hávaöinn er sem mestur, hlustar
svolitla stund, geispar og sofnar
aftur. I draumheimum lofar það
og prísar, hvað allt sé gott og
fallegt. Hver maður þakkar í
hljóði fyrir aö hann skuli ekki
eiga við vandamálið að stríða.
Aðrir koma honum ekki við.
En þeir menn, sem þannig
hugsa, vita ekki um baráttu og
erfiði hinna. Þeir vita ekki að
um götur Reykjavíkur ganga
sjúkir menn, sem hvergi eiga
höfðu sínu að halla, og um
hitastigið á ,,heimili“ þeirra má
heyra í veðurfregnunum. Þeir
vita ekki hvernig stendur á þvi
að menn mæta ekki til vinnu
sinnar og ef þeir mæta, af
hverju þeir skila ekki hálfum af-
köstum. Þeir vita ekki af hveriu
menn svíkja loforð sín bæði í
starfi og utan starfs.
Það er þetta, sem áfengisvarn-
arfélögin reyna að upplýsa og
lækna.
Þessu markmiði hefur verið
reynt að ná r eð útgáfu fræðslu-
rita og-stofnun vistheimila fyr-
ir áfengissjúklinga. Er það nokk
uö misjafnt hvernig þessi heimili
eru rekin. Ekkert heimilanna
tekur við drukknum mönnum,
heldur bíða þau aðeins eftir þvi
Húsnæðissltortur er mikill, bæði á Kleppsspítalanum, sem annars staðar.
sem í herferðinni eru berjast,
eins og hetjur og leggi alla sína
krafta í starfið, en það sem verra
er, er aö flokkurinn stefnir ekki
allur í sömu átt.
Allir eigá'þö' Við saffta'óvln
inn að etjanen,aHa,greinir I0ta á
um baráttuaðferðina. Það sem
vantar, er að sameina kraftana
undir eina stjóm, til þess að
spjótin beinist ekki út og suð-
ur. Félögin og stofnanirnar eru
margar og berjast allar í bökk-
um af fjárskorti. Ríki og bæir
eru að smá miðla fé til þeirra,
en enginn fær svo mikiö aö
hann geti komiö því í fram-
kvæmd, sem ’iann vildi.
Þær stofnanir, sem taka á
-ióti drykkjumönnum eru góöar
svo langt sem þær ná, en til-
finnanlega vantar hæli, sem
tæki á óti drukknum mönnum.
Þar ætti að veita þeim alla þá
aðhlynningu sem hægt er. Þvo
og strjúka af þeim föt, láta þá
hafa aðstöðu til baða o. s. frv.
Þaö er ðlilegt að þau heimili,
ser 'ú eru starfrækt vilji ekki
tak á óti drukknum mönnum.
Til þess hafa þau enga að-
stöðu. Það er líka ljóst af hverju
drykkjumennimir verða að
koma ' frjálsum vilja. Drykkju
mannahæli eiga ekki að vera
nein fangelsi og vilji maðurinn
ekki þiggja hjúkrun er engin
leið að gefa honum bata. En
þar með er ekki sagt aö ekki
sé þörf á heimilum, sem taka á
móH önnum undir áhrifum
áfengis og örvi hina til að koma
af fúsum vilja.
Eitt er það enn, sem áfengis-
varnarfélögin berjast fyrir og
það er hæli fyrir kvenfólk. Hér
á landi er ekkert slíkt heimili.
en ó hin mesta þörf á.
Hér hefur aðeins verið minnzt
ú brot af því starfi, sem starfs-
menn áfengisvamarféla™ og
stofnana vinna og leggja flestar
sínar tómstundir í. Það eru bæði
læknar og áhugamenn, sem hér
’ ,gja hönd á plóginn t. þeir
mii iu aldrei geta ná? marki
sínu, nema almenningur þekki
g skilji starf þeirra. En bví
aðeins veitir fólk starfi þeirra
athygli, að þeir standi saman og
starfið sé öflugt og -r.nnfærand'.
ur látið 10 þúsund af hendi
rakna í mánuði hverjum.
Gunnarsholt er ríkisstofnun
og er það svipað og Víðines eins
konar vinnuhæli, þar sem sjúkl-
ingar dvelja um langan tíma.
Þetta haéli getur ekki annað
nærri því öllu, sem nauðsynlegt
væri.
Einnig er reynt aö koma
drykkjumönnum fyrir í Arnar-
holti, en það er fyrst og fremst
hæli fyrir vangefna. Þá eru einn
ig nokkrir á Litla-Hrauni.
Á undanförnum árum hafa
verið stofnuð mörg félög, sem
hafa það að baráttumáli, að
koma lagi á áfengismál þjóðar-
innar. Forustumenn þeirra
leggja sig fram af lífi og sál en
alltaf er það fjárskortur sem
dregur allan mátt úr starfi
þeirra. Á vegum ríkisins eru á-
fengisvamarnefndir í sveitum og
bæjum, en í langflestum tilvik-
um eru þær aðeins nafnið tómt.
Þá má einnig nefna aö á hverju
ári halda gagnfræöaskólar bind-
indisþing en áþreifanlegur árang
ur af því fundahaldi er enginn.
Þessi herferð gegn áfengisböl-
inu gefur góða mynd af íslenzkri
samstöðu og skipulögöum vinnu
brögðum. Ekki vantar aö þeir
Dregur fjárskortur úr
baráttunni við Bakkus?
9
■ Burt með
Sölunefndina.
Eölunefnd varnaliðseigna hef-
ur h .ljar mikiö húsnæði, þar
sem verið er að safna saman
og selja allskyns rusl og drasl.
Mér finnst það fáránlegt nú á
dögum þegar alla vantar hús-
næði, að vera að láta þessa dýr
mætu lóð og húsrými undir
þessa vitleysu. Ekki þaö aö ég
sé eitthvað á móti Varnarlið-
inu, heldui hitt að mér finnst
að nota ætti húsið til einhvers
þarfara. Sölunefnd varnaliðs-
eigna gæti vel haldið uppboð
nokkrum sinnum í stað þess að
leggja undir sig allt þetta.
Framfarasinni
■ Ofstæki
Nú fyrir nokkrum dögum birt
ist bréf í þessum dálki þar sem
höfundur vill helzt ganga af
sjónvarpinu dauðu. Þetta er
ekki í fyrsta skipti sem ofstæki
kemur fram á prenti, því að
fólk viröist ekkert sjá eða skilja
en sinn eigin smekk og óskir.
Menn veröa að reyna aö skilja
það sem alltaf er verið að segja
aftur og aftur, að sjónvarpið er
fyrir alla landsmenn. Þeir hafa
ekki allir sömu skoðun eins og
flestum er kunnugt.
Þriðja sjónvarpskonan
■ Ský af
mannavöldum
Loksins kom sólin eftir aö
við höfum steytt hnefana I ský-
in næstum heilt sumar. 1 þessu
ilefni brá ég mér sem aðrir
út á grasblettinn minn og lét
sólina skína á mig i bak og fyr-
ir. Þa, sem ég nú sit þarna i
kyrrðinni kemur þota frá Varn-
arliöinu með braki og brestum
og dregur á eftir sér ský inn
á himininn og skildi það eftir
beint fyrir sólinni. Mér varö
bara kalt svona í skugganum.
Þetta óféti breiðist síðan út um
allt g verðui að mistri, Er
ekki nóg að veðurguðimir séu
alltaf að búa til ský þð að
Varnarliðið sé ekki að leika það
eftir þeim?
Sárgröm húsfreyja
■ Ekki á Röðli
í tilefni af þvf að í þessum
dálki var fyrir. nokkru minnzt
á ólöglegt verð á áfengi í 6-
nafngreindu húsi, vil ég taka
það fram að það á ekki við um
mitt hús, Röðul. í bréfinu var
talað um bar uppi og niðri og
getur því átt vfða við, en slíku
er ekki til að dreifa á Röðli.
Helga Marteins, Röðli
HRINGIÐ í
SÍMA1-16-60
KL13-15