Vísir - 27.09.1969, Blaðsíða 6
V1SIR . Laugardagur 27. september 1969.
FÉLAGSLÍF
Handknattleiksdeild KR
Æfingar verða um sinn, sem hér
, segir.
i Mfl. karla. Þriðjudaga kl. 10.15—
' 11.55, fimmtudaga kl 9.20—11.10
, 2. fl. karla: Þriðjudaga kl. 9.25 —
, 10.10, föstudaga kl. 8.35—9.25
• 3 fl. karla: Sunnudaga kl. 10.20 —
11.10, föstudaga kl. 7.45—8.35
4. fl. karla: Mánudaga kl. 6.05—
6.55, laugardaga kl 1.20—2.10
II og 12 ára drengir: Sunnudaga
kl 9.30.
Mfl. kvenna: Föstudaga kl. 10.15 —
11.55, sunnudaga kl. 4.20—6.00.
2. fl. kvenna: Föstudaga kl. 9.25—
10.15, sunnudaga kl. 3.30—4.20
3. fl. kvenna, (byrjendur). Sunnu-
daga kl. 2.10-3.00.
Mætum vel og stundvíslega.
Stjórnin.
Knattspymufélagið Valur
Handknattleiksdeild.
Æfingatafla fyrir veturinn 1969-’70
Telpur byrjendur (12-14 ára). —
Mánudaga kl. 18—18.50 þriðjudaga
kl. 18-18.50.
2. fl. kvenna. Mánudaga kl. 19.40—
20.30, fimmtudaga kl. 18,50—19,40.
Mfl. og 1 fl. kvenna. Þriðjud. kl.
20—21,10, fimmtud. kl. 20,30-
21.20.
5. fl. karla (11—12 ára) sunnud.
kl. 10.10—11.50.
4. fl. karla 12 — 14 ára. Mánudaga
kl. 18.50 — 19.40, fimmtudaga kl.
18-18.50.
3. fl. karla. Þriðjudaga kl. 18.50—
20, fimmtudaga kl. 19,40—20,30.
2. fl. karla. Mánudaga kl. 21.20—
fimmtudaga kl. 21.20.
Mfl. og 1. fl. karla Mánudaga kl.
20.30—21.20, þriðjudaga kl. 21.10
-23.
Knattspyrnuféiagið Víkingur
Handknattleiksdeild:
Æfingatafla veturinn 1969 — 1970.
Réttarholtsskólinn:
Kvennaflokkar:
2. fl. b. og 3-fIk sunnud. kl. 9.30—
12. — Meistaraflokkur 1 fl og 2.
fl. a. þriðjudaga 19.50—21.30 og
laugardaga kl, 14,40—15,30.
Karlaflokkar:
4. fl. mánudaga kl. 19—19,50 og
fimmtudaga kl. 18,10—19,50
3. fl. mánudaga kl. 19.50 — 20,40
og föstudaga kl. 19.50—21.30.
Meistaraflokkur 1, og 2. fl. mánu-
daga 20.40—22.20 og fimmtudaga
kl. 19.50-21.30
íþróttahöllinni Laugardal:
Karlaflokkar:
Meistaraflokkur. 1. og 2. flokkur.
þriðjudaga kl. 21.20—23.00.
Félagsmenn em áminntir um að
mæta stundvíslega á æfingar.
Stjðrnin.____
Knattspyrnufélagið ÞRÓTTUR
Handknattleiksdeild, 3 flokkur.
Æfingar hjá 3 flokk verða fyrst um
sinn mánudaga kl. 7.40 og föstu-
daga kl. 10.10 að Hálogalandi. —
Mætið vel og stundvíslega.
Síjórnin.
Aöalfundur HKRR veröur hald-
inn mánudaginn 29. sept. kl. 8.30
i Domus Medica. — Venjuleg aðal-
fundarstörf. — Stjórn HKRR.
I—I
1969
HÚSGAGNAVIKA
18.-28. SEPTEMBERÍ
ÍÞRÓTTAHÖLUNNI í LAUGARDAL
OPIN VIRKA DAGA KL. 16 - 22
LAUGARDAGA OG SUNNUDAGA KL. 14-22
SÝNING A GÆÐAMERKTUM HÚSGÖGNUW
OG INNRÉTTINGUM
EINNIG EFNI. AKLÆÐUM,
GLUGGATJÖLDUM OG TEPPUM
í—Listir -Bækur -Menningarmál-
TVTýtt leikár er hafið í leikhús-
unum í Reykjavík, senn
koma út fyrstu bækur á haust-
inu, málverkasýningar og tón-
leikar taka nú hvaö við af öðru.
Þá er ekki úr vegi að spyrja
spuminga og ræðast við, ekki
einasta um síöustu atburöi,
bækur eöa sýningar, heldur
einnig um stöðu og hlutverk
bókmennta, leiklistar í samfé-
laginu, reyna að gera sér grein
fyrir komandi verkefnum í sam-
hengi fyrri starfsára.
Það hefur ekki farið dult að
leikhúsin hafa átt við erfiðleika
að etja undanfarin ár, sumpart
af tilkomu og samkeppni sjón-
varpsins, sumpart af almennum
kreppuástæöum. Reyndar held
ég að erfiðleikar leikhúsanna
stafi ekki einungis af fjárhags-
legum heldur einnig af listræn-
um ástæðum, og hinir listrænu
erfiðleikar komi einmitt í Ijós
þegar kreppir fjárhagslega að
leikhúsunum. Leikár Þjóðleik-
hússins í fyrra sýndi þetta
glöggt að sínu leyti. Ekki svo
að skilja að það sé á neinn hátt
ósæmilegt að Þjóðleikhúsið sýni
hrein og bein skemmti- og af-
þreyingarverk eins og Fiölarann
á þakinu. Fiðlarinn mun hafa
bjargað við fjárhag leikhússins,
og þökk sé honum fyrir það;
og burtséð frá hinum beinu
fjárhagslegu rökum má segja
að eitt hlutverk Þjóðleikhússins
sé aö skemmta, og skemmta
sem flestum; því beri einnig að
flytja verk sem líkleg séu til
að ná til sem allra mests fjölda
áhorfenda eins og Fiðlarinn ó-
tvírætt gerði. En slíkt afþrey-
ingarstarf má aldrei verða nema
aukageta með eiginlegu list-f
rænu verki leikhússins, sam-
felldri vinnu þess að og viðleitni
að flytja áhorfendum sínum
raunverulega mikilsverða leik-
list. Alvarlegasti ljóðurinn á
ráði Þjóðleikhússins f fyrra var
að Fiðlarinn yfirgnæfði önnur
verk leikhússins sem lagði við
hann alla sina alúö og atorku,
en vanrækti raunverulega öll
önnur verkefni leikársins.
\TerkefnavaI í leikhúsi hlýtur
aö mínu viti að mótast í
meginatriöum af tveimur sjón-
armiðum: annars vegar mati
leikhúss á sinni eigin getu, leik-
hóp þess á hverjum tíma og
þeim kröftum, sem hann ráði vf-
ir; hins vegar hugmyndum leik-
hússins um áhugamál áhorfenda
sinna, þarfir þeirra fyrir leik-
list Af þessum sjónarmiöum
saman mótast sú afstaða sem
leikhúsið tekur til samfélags og
samtíðar sinnar á hverjum tfma.
Það var ekki aöfinnsluvert af
Þjóöleikhúsinu að sýna Fiðlar-
ann í fyrra: starfskraftar leik-
hússins hrukku til að setja upp
með fullnægjandi hætti þessa
fólksfreku og kröfuhörðu sýn-
ingu, sýningin reyndist höfða til
mikils fjölda áhorfenda. Fjár-
hagslegar ástæður gerðu knýj-
andi að ráðast í ágóðavænlegt
verkefni, og það tókst leikhús-
inu með Fiðlaranum, Það er
miklu meira álitamál hvort leik-
húsinu hafi sjálfu verið nokkur
listrænn ávinningur af sýning-
unni. Og beinlínis ámælisvert,
að verja á sama tíma fé og
starfskröftum í annaö músíkal,
Delerium búbónis, sem óneitan-
lega er hégómlegt verk þó þaö
hafi orðið vinsælt; val og með-
I
ar
og
í fyrra
ferð þess í fyrra hygg ég að
sýni miklu ljósar en sýning
Fiðlarans vanmat leikhússins á
sínu eigin starfi og áhorfendum
sínum. Verkefnaval eins og
Fyrirheitiö eða Candidá í Þjóð-
leikhúsinu, Orfeus og Evrýdís
í Iðnó í fyrra, virðist mér lítt
skiljanlegt frá hvaða sjónarmiði
sem á það er litið. Sýningar
þessar voru ekki áhugaverðar
vegna eigin innri verðleika
sinna né augljóst erindi þeirra
. á leiklistarmarkaðinn.
Jafnvel þær sýningar sem
betur tókust í fyrra, Púntila
og Matti í Þjóðleikhúsinu,
Yvonne, Maður og kona í Iönó
skera ekki úr þessu efni. Sýn-
ingin á Púntilu heppnaöist fyrst
og fremst fyrir yfirburða-með-
ferö Róberts Arnfinnssonar á
aöalhlutverkinu, eins og að sínu
Pilt og stúlku, og Mörð Val-
garðsson.
Á hugi, umræöa er lífsloft bók-
mennta og lista; það menn-
ingarstarf sem hér fer fram á
hverjum tíma byggist beinlínis
á miklu meiri hlutdeild og þátt-
töku alls almennmgs en þekkist
annars staðar. Engu að síður
þykir manni opinbert listmat
oft harla hæpið og sú umræða
sem fram fer i heyranda hljóði
um bókmenntir og menningarlíf
fábreytt og einhæf. Á þessu
sviöi eiga blöö og útvarp, að
sjónvarpinu meðtöldu, miklu
hlutverki að gegna — meöal
annars vegna þess hve fábreytt-
ur og vanmegna tímaritakostur
okkar er á þessu sviði. Og hlut-
verk þeirra er ekki einasta að
halda uppi af sinni hálfu rök-
leyti Fiðlarinn; báöar þessar
sýningar snerust aö mjög veru-
legu leyti um hinn mikilhæfa
leikara. Hitt tókst sýningunni
ekki, að heimfæra kennmgar
Brechts um „pólitískt leikhús“
íslenzkum kringumstæðum né
draga af þeim eða verkinu neina
aðra lærdóma leikhúsinu til
handa þrátt fyrir sérfróða leik-
stjórn frá sjálfu leikhúsi Brechts,
Berliner Ensemble; mér þótti í
fyrra mun minni bein skemmt-
un að hinum gráglettna „al-
þýðuleik" Brechts en vænta
mátti fyrirfram hvort sem um
var að kenna fastheldni leikstjór
ans við fræði Brechts eða qðrum
ástæöum. Sýning Leikfélags
Reykjavíkur á öðrum alkunnum
og vinsælum alþýðuleik, Manni
og konu, varö markveröasta
leiksýning vetrarins í Iðnó. En
sýningin benti engan veginn til
þess að reynt væri að móta
neinar nýjar aðferðir, viðhorf
við hinni „þjóölegu hefð“ ís-
lenzkra leikrita á leiksviðinu;
þvert á móti voru glögg kyn-
slóöaskilin milli yngri leikara
í sýningunni og hinna eldri sem
báru hana uppi, Brynjólfs Jó-
hannessonar, Ingu Þórðardótt-
ur, Regínu Þórðarardóttur,
Valdemars Helgasonar. Þetta er
efni sem áður hefur verið tima-
bært aö ræöa í sambandi viö
sýningar á verkum Jóhanns
Sigurjónssonar í báðum le khús-
unum og veröur það á ný í vet-
ur þegar Þjóöleikhúsið sýnir
studdum umsögnum um hvaö-
eina sem fyrir ber í menningar-
lífi eins og á öörum sviöum
þjóðlífsins heldur einnig að
vera opinn vettvángúr’ fyrir
menningarlegar umræður úm
þessi og önnur éfni. Eitt af þeim
verkefnum sem dagblö.ðin hafa
að verulegu leyti brugð’zt er
einmitt að stuðla að vitlegri um-
ræðu, samræöu, rökræðu um
hvaðeina sem efst er á baugi
við hliöina á sínu eilífa pólitíska
jagi. Af blaöagagnrýni verður
þess varla vænzt að hún kveöi
jafnharðan upp varanlega dóma
um gildi þess sem fram kemur
á hverjum tíma í bókmenntum
og listum, hlutverk hennar er
ekki, eða ekki einungis, að gefa
verkum og höfundum einkunnir
þó að oft og einatt virðist mest
upp úr þeim lagt. Til þess verður
híns vegar ætlazt af gagnrýn-
endum að þeir miðli upplýsing-
um, stuðli að umræðum með
greinargóðum umsögnum, rök-
studdri skoðun um það sem er
aö gerast á þeirra umræöusviði;
það skiptir meira máli að þetta
takist með skilmerkilegum
hætti, líklegum til að vekja á-
huga annarra, en hvort dómar
falla „vel“ eða „illa“ um til-
tekin verk. Og að sjálfsögðu
má gagnrýnandi ekki láta per-
sónulega dul eða vild ráða af-
stööu sinni; með því að bregð-
ast þeirri skyldu að taka af-
stöðu með heiðarlegum hætti,
einungis eftir sinni eigin beztu
samvizku, er hann beinlínis að
kippa fótunum undan sjálfum
sér og starfi sínu.
Á hinn bóginn er auövelt aö
kenna illum og ranglátum dóm-
um um ófarir misheppnaðs skáld
rits eða sýningar; skella skuld-
inni af gengisleysi verksins á
ólund eða uppdráttarsýki áhorf-
enda eöa lesenda þess. Einnig
það er misnotkun gagnrýninnar
af annarlegum hvötum.
Þetta rifjast upp vegna þess
m.a. að í sambandi við frum-
sýningu Þjóðleikhússins á
Fjaðrafoki Matthíasar Johann-
essen, var óspart látið í veöri
vaka að Matthías hefði sem
skáld og rithöfundur á einhvern
hátt verið látinn gjalda stöðu
sinnar á Morgunblaðinu og
stjórnmálaskoðana sinna. Vera
má að svo sé, að einhver hafi
spillt fyrir sér notum af skáld-
skap Matthíasar, vegna ofstæk-
is í garð Morgunblaðsins eða
Sjálfstæöisflokksins. En ætli
hitt sé þá ekki einnig til í dæm-
inu að skáldskapur Matthíasar
hafi notið ritstjórans, bæði með
þeirri athygli sem hann hefur
vakið umfram það sem ella hefði
verið og í dómum og umsögn-
um um einstök verk hans, mati
manna á skáldinu? Hvort
tveggja er jafn skaövænlegt
öllum umræðum um þessi efni,
öllu menningarlegu samneyti —
að mikla fyrir sér það sem einsk
isvert er, eöa lítillækka það sem
sem reyndar er eitthvað í variö,
af annarlegum utanaðkomandi
ástæðum.
TJinar nýju sýningar leik-
húsanna í haust. Iðnó-
revían og Fjaörafok í Þjóðleik-
húsinu, virðast mér báðar
benda til að fram sé aö koma
einhvers konar þjóöfélagslegur
áhugi í leikhúsunum; þetta á
leiklistin þá sammerkt bæöi við
bókmenntir og myndlist um
þessar mundir. Ekki verður þó
séð að svo komnu að sá áhugi
muni endast leikhúsunum til
neinna listrænna nýjunga. í
revíunni er lagt mest upp úr
beinu skemmtigildi sýningar-
innar, hennar eina mark og mið
er að koma fólki til aö hlæja, ■
hlæja bara að einhverju. Hvaö
sem Fjaðrafoki líður að öðru
leyti eru í leiknum drög aö
mannlýsingum og umhverfis,
einhvers konar þjóðfélagslegu
leikriti — sem höfundur virðist
sjálfur skirrast að semja og
leikhúsið sízt af öllu reyna til
að vinna úr að sínu leyti. Eins
og leikárið í fyrra benda báðar
þessar sýningar til að á skorti
listræna stefnumótun, einbeitta
leikforustu í leikhúsunum sjálf-
um og jafnframt greinargóðar
hugmyndir þeirra um stööu og
hlutverk sitt í samfélaginu.
Þaö er ef til vill alvarlegasta
aöfinnslan að starfi leikhúsanna
í fyrra að ekkert verk þeirra
virtist sérlega tímabært, eiga
brýn og bein erindi við leik-
húsfólkið sjálft né heldur viö
áhorfendur leikhúsanna. Þó
getur satt að segja verið meiri
fengur f áhugaverðum mistök-
um en sléttri og felldri meðal-
sýningu þó hún takist að nafn-
inu til Og þetta á að breyttu
brevtanda, auðvitað einn'g við
um bókmenntir — að þeim get-
ur reynzt mestur vandi á hönd-
um að sanna erindi sitt við
samtíðina.
Seljum bruna- og annað fyllingarefní á mjög hagstæðu veröi
Gerum Lilboð 1 jarðvegsskiptingai og alla flutninga.
ÞUNGAFLUTNEMGAR h/f . Sími 34635 . Pósthólf 741
OSVALDUR
e,
trautarholti 18
Sími 15585
SKTLTI os AT7GLYSINGAR
BÍLAAT1G’ vptmgaR
ENDURSKTNSSTAFIR á
BÍLNÚMER
UTANHUSS auglýsingar