Vísir - 16.12.1969, Síða 8

8
V í SIR . Þriðjudagur 16. desember 1969.
VISIR
Otgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Rltstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Aöalstræti 8. Símar 15610, 11660 og 15099
Afgreiðsla: Aðalstræti 8. Simi 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 tínur)
Askriftargjald kr. 165.00 á mánuöi innanlands
t lausasölu kr. 10.00 eintakiö
Prentsmiöja Visis — Edda h.f.
Tækifæri i niðursuðu
§aga niðursuðu á íslandi er áratuga sorgarsaga. Nær
alla þessa öld hafa athafnamenn reynt að freista gæf-
unnar í þessari grein og oftast með lélegum árangri.
En alltaf hafa einhverjir tekið upp þráðinn, þegar aðrir
hafa orðið að hætta rekstri. Þessi bjartsýni hefur ver-
ið eðlileg, því að það er erfitt að sjá neitt því til fyrir-
stöðu, að niðursuða geti verið mikilvæg atvinnugrein
hjá þvílíkri fiskveiðiþjóð sem íslendingar eru.
Háir tollar í markaðslöndunuin hafa spillt fyrir
uppbyggingu niðursuðuiðnaðar hér á landi, en aðstað-
an hlýtur nú að breytast töluvert við þátttöku ís-
lands í Fríverzlunarsamtökunum. Þá hefur röng geng-
isskráning tíðum bagað þessa grein, en nú er gengið
talið nokkuð rétt skráð. Áður voru gamaldags vinnu-
aðferðir töluvert vandamál, en nú er tækjakostur
margra íslenzku verksmiðjanna orðinn mjög fullkom-
inn í alþjóðlegum samanburði. Margt fleira, svo sem
skortur á samstarfi og sölutækni, hefur stuðlað að
erfiðleikunum í niðursuðunni.
En menn hafa ekki sætt sig við, að það sé neinn
lokadómur í málinu, að íslendingar geti ekki náð ár-
angri í niðursuðu. Verksmiðjurnar sjálfar hafa mynd-
að með sér samtök og eru með ýmiss konar samstarf
og jafnvel sameiningu á prjónunum. Þá hefur ríkis-
stjórnin haft frumkvæði að því að fá 4 milljón króna
styrk frá Iðnþróunarstofnun Sameinuðu þjóðanna til
að láta rannsaka málið. Kanadiskt fyrirtæki hefur
haft rannsóknina með höndum og var skýrt frá bráða-
birgðaniðurstöðum hennar fyrir helgina.
Kanadamennirnir telja möguleika okkar vera mikla
og að ekki skorti nema herzlumuninn á, að niðursuða
verði arðbær og voldug útflutningsgrein hér á landi.
Þeir segja tækjakostinn mjög góðan. Og þeir segja,
að íslenzkar fiskafurðir hafi mjög gott orð á sér. Þeir
vilja láta leggja stóraukna áherzlu á að auglýsa þá
staðreynd, að sjórinn umhverfis landið er kaldur og
ómengaður, og þá um leið sjávarafurðirnar.
Þeir gagnrýna, að íslendingar framleiða fyrst vör-
una og hugsa síðan um að selja hana. Þeir vilja fremur
leita fyrst að markaði og framleiða síðan vöru, sem
hentar honum. Hinar hvikulu óskir neytenda séu jafn-
an látnar ráða. Einkum vilja þeir leggja áherzlu á að
framleiða vörur í samræmi við þarfir Vesturlandabúa
fyrir lúxusvörur, sem hægt er að selja á mjög háu
verði. Þeir bentu á dæmi um að verð á vöru getur
verið frá 15 centum upp í 99 cent, aðeins eftir umbúð-
unum, og kvörtuðu yfir því, að íslendingar hefðu ekki
nægan skilning á mikilvægi umbúðanna.
Kanadamennirnir segja, að hefji íslenzku niður-
suðuverksmiðjurnar samstarf á ýmsum sviðum, t. d.
um sameiginlegt vörumerki, og lagfæri framangreinda
agnúa, megi selja niðursuðuvörur út á næstu árum
fyrir tæpan milljarð króna á ári. Ummæli þeirra gefa
okkur tilefni til að ætla, að hinir langvinnu byrjunar-
erfiðleikar séu að baki og að nú sé allt að vinna.
Erlendum stúdentum við þýzkan
háskóla hjálpað yfir
byrjunarörðugleika
if
)}
Athyglisverð tilraun framkvæmd við
háskólann i Stuttgart
I námsgreinum, þar sem breyt-
ingar og þróun er ör, er öll
um nauðsynlegt að fylgiast meo
þeim nýyrðum, sem tram kosas
jafnan, og þess er einkum þörf.
að erlendir stúdentar fái sem
skjótast skilning á slikum orð-
um, sem þeir eiga að glíms
við dag hvem í tiámi slnu og síð
an að líkindum í lífsstarfinu.
TXáskólinn i Stuttgart mun á
næsta ári taka upp sérstök
undirbúningsnámskeið fyrir er-
lenda stúdenta, og eiga þau að
gera þeim kleift að sigra ýmsa
byrjunarerfiðleika á námsbraut
inni þegar í upphafi náms. Gera
menn sér vonir um, að námskeið
þessi muni létta stúdentum nám
ið til muna, svo að þeir taki
mun örari framförum en ella.
Verða fyrstu námskeiðin af
þessu tagi haldin á næsta ári
fyrir erlenda nýstúdenta i tækni
greinum.
Undirbúningur á tilhögun nám
skeiða þessara hefir staðið í
nokkur ár, og hafa stúdentar
sjálfir unnið að honum að
nokkru. Kannaður hefir verið
námsárangur útlendra stúdenta
f Stuttgart undanfarin fjögur
kennsiumisseri og hefir athug-
unin leitt í Ijós að falltala er
mjög há. Kemur þetta heim við
niðurstöður rannsókna sem birt
ar voru fyrir 1967 og fjölluðu
um námsárangur erlendra stúd-
enta yfirleitt við vestur-þýzka
háskóla. Samanburður hefir einn
ig sýnt að hinir erlendu stúd-
entar eiga við mun meiri erfið
leika að etja en hinir þýzku.
og er námið þó ekki heldur
vandalaust fyrir þá.
□ Kunnátta í þýzku
og öðrum efnum
J>að er að sjálfsögöu ófull-
nægjandi kunnátta í þýzku, sem
reyndist erlendum stúdentum
mestur skaðvaldur, en þar við
bætist að kröfur þýzkra miöast
við menntun þá, sem stúdentarn
ir hafa fengið í þarlendum
menntaskólum, og hinir erlendu
menntaskólar útskrifa oft nem
endur samkvæmt mun minni
kröfum en hinir þýzku. Erlend-
ur stúdent getur þess vegna stað
ið illa að vígi að tvennu leyti —
hann kann ekki nóg í þýzku, og
hann hefir ekki sömu undir-
stöðumenntun á ýmsum öðrum
sviöum og þýzku stúdentamir.
Þessir erfiðleikar hafa oft
reynzt svo alvarlegir, að því er
einstaka stúdenta varðar, að há
skólaráðið í Stuttgart vill nú
leitast við að finna leið til þess
að gera erlendum stúdentum
kleift að stunda þar nám með
meiri árangrl.
□ Aðaláherzla lögð
á raungreinar
Námskeið þau, sem hafin
verða á næsta ári, munu ná til
raungreina, auk þýzkunnar, þ.e.
stærðfræði, eðlisfræði og efna-
fræði, en auk þess verður mönn
um gefinn kostur á latíMunám-
skeiðum, því að kennsla I þeirri
tungu er á svo hröðu undanhaldi
víða um lönd en latínuj. ekking
getur víða komið að gagni enn.
Þá er einnig ætlunin að fram-
kvæma breytingar á kennsluhátt
um í ýmsum greinum, svo sem
verkfræði. Þar á nú ekki lengur
að leggja megináherzlu á stærð
fræðikennsluna eina, heldur á
að gefa stúdentum innsýn í
Iausn ýmissa tæknilegra vanda-
mála með könnun á ýmsum
mannvirkjum og vinnubrögðum
við þau. Segja má, að stúdent
ar fái þá strax verklega æfingu
i lausn ýmissa tæknilegra vanda
mála, kenninga og reglna.
□ Kennsla í
nýyrðum
En ekki verður látiö nægja að
leitast við að auka þekkingu
hinna erlendu stúdenta á þýzku
yfirleitt, heldur verður starf-
rækt „rannsóknastofa“ í þýzku
við hverja háskóladeild. Hlut-
verk hennar verður að kenna
mönnum sem bezt þau sérheiti
„fagorð", sem nauðsynlegt er að
nemendur tileinki sér sem fyrst
til að átta sig á námsefni sínu.
□ Próf í Iok
námskeiðanna
Ætlazt verður til þess, að hin
ir erlendu stúdentar Ijúki prófi
þegar undirbúningsnámskeiðið
er á enda, og verður það f mörg
um tilfellum fyrsta próf þeirra
við háskólann. Og það er von
háskólaráðsins, að árangurinn
verði sá,.að þeir geti síðan lok-
ið fleiri prófum á skemmri tfma
og með betri árangri en ella væri
að vænta. Að loknu námskeið-
inu á útlendingurinn að þekkja
kennslutækni skólans, og hvem
ið bezt er að haga náminu, hvaða
námsgreinar fara bezt saman,
hvemig prófum er hagað og
þess háttar.
En um fram ailt á nýstúdent
inn, sem frá útlöndum kemur,
að hafa öðlazt sjálfstraust, sem
er honum svo nauðsynlegt á erf
iðrj námsbraut.
Olík
•' ! heimkoma
Óiíkt höfumst við að gátu
þeir sagt tunglfararnir, þegar
þeir loks Iosnuöu úr prisund-
inni í' einangrunarklefum
sínum nú fyrir helgina. Á
meðan Richard Gordon faðm
aöi konuna sina, Barböru,
kom Charles Conrad að íbúð
sinni auðri og tómri. Nú er
sagt, að „lending" Co:»ads
hafi tekizt um síðir.
iiUuri