Vísir - 16.06.1973, Blaðsíða 7
Visir. Laugardagur 16. júni 1973.
7
MIMIMl
i S ÍÐA im I
Umsjón:
Erna V. Ingólfsdóftir
Nýbakaðar kökur og
brauð, sem lyft hefur
verið með geri, er mjög
ljúffengt og ilmurinn
lokkandi á meðan á
bakstri stendur.
Bakstur með geri er
einnig mun hollari, en
þegar notað er lyfti-
duft.
Sala á pressugeri var lengi
takmörkuð hér á landi, en hefur
nú verið gefin frjáls, svo að ekki
ætti það að standa i vegi fyrir
þvi nú að nota pressuger.
Pressuger er nú viða hægt aö
fá keypt hjá bökurum, en
geymsluþol þess er takmarkað.
Ef það er geymt i isskáp i
góöum umbúðum getur það
varðveitzt í 3-4 vikur, en eftir
þvi sem það eldist er hyggli-
legra að nota heldur meira af
þvi en gefið er upp i
uppskriftum. Einnig er hægt að
geyma ger fryst með sæmi-
legum árangri.
Þurrger (perluger) er
þurrkað pressuger og getur
geymzt mánuðum saman i loft-
þéttum umbúðum og fæst t.d. i
stærri og minni pakkningum hjá
Sláturfélaginu við Háaleitis-
braut 68, Náttúrulækninga-
félagsbúðinni Týsgötu 8, og
Nóatúni hátúni 4. a« 1 tsk.
þurrgers jafngilfir 10 g af
pressugeri.Þurrgerið hefur lika
takmarkað geymsluþol, það
geymist að visu i 1 ár en
húsmæður hafa oft orðið fyrir
vonbrigðum af árangri ger-
baksturs og má kenna um að
gerið hafi verið of gamalt og
þess vegna hafi brauðið ekki lyft
sér.
Yfirleit er minna borið i ger-
bakstur en i annan bakstur, og
má ' nota gróft mjöl og heil-
hveiti með góðum árangri. Það
er þvi ekki eins fitandi að borða
þannig .kökur ^eða brauð og
ágætt fyrir þa sem eru að
passa upp á íinurnar.
Það er talað um kalda
lyftingu og er þá allt haft kalt i
deigiö, og það látið lyfta sér á
köldum stað yfir nótt (10-12)
klst). Er þá oft dregið úr
germagninu að 1/4 hluta.
Ef notaður er volgur vökvi, er
talað um heita lyftingu. Þá er
betra að láta allt, sem i deigið á
að fara, standa stundarkorn á
eldhúsborðin. Gætið þess að
hafa vökvann ekki of heitan, þvi
að þá eyðileggjast hinir örsmáu
gersveppir, sem eiga að lyfta
brauðinu.
Deigið er siðan látið lyfta sér
á volgum stað i 1/2-1 klst, eða
þar til það hefur tvöfalstast að
stærð. Er það að þvi loknu ýmist
bakað strax eða hnoðað á ný
mótað og látið lyfta sér á nýjan
leik.
Baksturinn verður mun bragð-
betri, ef við gefum okkur tima
til að láta deigið tvilyfta sér,
einnig verður meira úr honum.
Látið deigið samt ekki lyfta sér
of lengi, ef einhverra hluta
Gerbakstur
vegna er ekki hægt að sinna
deiginu, þegar það hefur
stækkað um helming verður að
slá það niður i skálina, svo að
það verði ekki /ónýtt.
Nauðsynlegt er, að enginn
dragsúgur komi að deiginu með
heitu lyftingunni. Einnig þarf að
byrgja vel deigið, meöan það
lyftir sér, svo að skorpa myndist
ekki á. Gott er að leggja harð-
undinn klút yfir degið i skálinni
eða mótinu eða yfir hluta þess,
ef það stendur á boröinu, á
meðan á mótun stendur. Ef
mikið er borið i deigið, verður
1 tsk sykur
1 msk smjörliki
Hveitibrauösdeig er gerdeig,
og gerdeig þolir illa dragsúg og
kulda. Vissara er þvi að loka
öllum gluggum og hafa hlýtt i
eldhúsinu.
Takið alltfram, sem i deigiö á
að fara og látið það og einnig
áhöldin, sem nota á, standa
stundarkorn á eldhúsborðin við
sama hitastig. Deigið verður þá
meðfærilegra.
Nú er komið að gerinu, sem er
lykillinn að vel heppnuðu deigi.
Við gerum ráð fyrir heitri
lyftingu i þetta brauð.
Pressuger er notað þannig:
1. Hellið ylvolgum vökvanum
(35 gráður) i bökunarskálina.
2. Myljið pressugerið saman,
við, látið standa augnablik.
3. Hræriö i vökvanum, þar til
gerið leysist upp. Athugið að
aldrei má hita pressugerið með
vökvanum.
4. Ef pressugerið er nýtt, má
einnig mylja það^ saman við
hveitið. Setjið nú smjörliki,
sykur og salt út i skálina og um
4/5 hluta hveitisins.
Ger er mikill B-fjðrefnagjafi
og mun hollari en lyftiduft
vera fjaðurmagnað, lint og
teygjanlegt.
Breiðiö nú yfir deigið i volgri
skálinni og látiö það lyfta sér
um helmging. Látið örlitið
hveiti á borðið, svo að deigið
tolli ekki við borðið. Sláið loftið
úr deiginu, á þann hátt að
þrýsta hnúunum ofan i það.
Losið þaö úr skálinni og mótið
úr þvi kúlu, Geymið deigiö svo
2-3 min. á borðinu (breiðið yfir),
þá veröur það meðfærilegra. 4.
Brjótið deigið saman um
miðjuna og veltið þvi þannig, að
þaö verði eins pg pylsa. Brjótiö
inn af endanum og látiö þaö i
smurt mót eða á plötu, sárið
snúi niður.
Breiðið klút yfir og látið
deigið lyfta sér á ný 20-25 min. á
volgum stað.
Smyrjið brauðið með mjólk
vatni eða köldu kaffi, skerið 3-4
grunnar skorur i það.
Látið það inn i 225 gráöu
heitan ofn, neðst, Bakað i 30-35
min., eða þar til það eru gul-
brúnt og tómahljóð heyrist i
mótinu, þegar slegið er i það.
Takið brauðið strax úr mótinu
eða af plötunni og kælið það á
grind.
Þetta á við i aðalatriðum
þegar bakað er með pressugeri
eða þurrgeri, og ef fariö er eftir
þessu, ætti ekki að vera nokkur
hætta á að brauðin falli.
Uppskriftir er viða hægt að fá i
hinum ýmsu matreiöslubókum
og hefur Kvenfélagasamband
Islands m.a. nýlega gefið út
nýjan bækling með gerbakstri
og kostar hann 50 kr. hjá þeim.
Að lokum tvær uppskriftir.
Heilhveitibrauð.
250 g heilhveiti
250 g hveiti
3 tsk þurrger eða 30. gr.
pressuger
3. dl. mjólk
1 msk smjörliki
1 tsk salt
1 tsk sykur
Gerið leyst upp. Smjörlikið
brætt i volgri mjólkinni, ger-
blöndunni hrært saman viö.
Mjölið slegið saman við. Deigiö
hnoðað, þar til það sleppir
hendi. Látiö lyfta sér um
helming. Deigið hnoðað á ný og
mótaö úr þvi kringlótt brauð,
sem látið er lyfta sér á smuröri
plötu í nál. 20 min. Brauðið
smurt með vatni og bakaö viö
200 gráður i nál. 30. min.
Hraöbollur.
1. dl. mjólk
2-3 msk sykur
1/2 msk sykur
1/2 tsk salt
50 g rúsinur
75 g smjörliki.
1/4 tsk salt
1 egg
35 g pressuger eða 4 tsk þurrger
250 g hveiti.
Alveg sama aðferð og viö
heilhveitibrauðið.
EVI
Þurrger er notað þannig:
1. Velgið bökunarvökvann, þar
til hann er 35 gr. heitur (ylur
finnst á litla fingri).
2.
2. Ilelliö 1 dl. af volgum
vökvanum i bolla eöa litla skál.
Stráiö þurrgerinu I þunnt, jafnt
lag yfir vökvann.
að gæta þess að 1 ata það ekki
lyfta sér við of mikinn hita.
Áætla þarf lengri tima til
lyftinga, ef mikil feiti egg og
sykur eru i þvi.
Eitt þarf lika sérstaklega að
athuga, og það er, að allur ger-
bakstur á að fara inn i
fullhitaðan bökunarofn, -svo
ekki má gleyma að kveikja á
ofninum.
Hveitibrauð (bakað i móti eða á
plötu)
1/2 kg hveiti
3 dl. mjólk
1/2 pk þurrger eða 25 g
pressuger
1 tsk salt
Sláið deigið með góðri sleif,
þar til það er seigt og gljáandi,
eða notið hrærivél, ef hún er
fyrir hendi með hnoðara, þá
tekur það aðeins 2-3 minútur.
Athugið, að vélin er sterkari
en hendin, og verður að gæta
þess aö nota ekki of mikið
hveiti, svo að deigið verði ekki
of hart.
Látið dálitið af hveiti á borðið
og hnoðið deigið með upphand-
leggsvöðvunum, þar til deigið
sleppir. hendi og borði. Farið
hægt i að bæta hveiti i deigið
Fullvissiðykkur fyrst um, hvort
deigið verði ekki hæfilegt eftir 3-
4 minútna hnoðun. Deigið á að
3.
3. Látiö vökvann og þurrgeriö
standa óhreyft i 4-5 minútur.
(Gleymiö ekki aö lita á
klukkuna). Fyrst nú er hrært I
gerblöndunni.
4. Ilræriö nú gerblöndunni
saman viö afganginn af
vökvanum i bökunarskálinni.
Kenndu barninu að synda
4. Áframhaldandi leikir
Hikiö ekki viö aö notfæra yöur
hugmyndaflug yöar og barnsins
til aö leika ykkur I lauginni, jafn-
framt náminu. Hæfileikar barn-
anna, til þess aö breyta náminu I
leik en hafa samt gagn af verunni
I lauginni, eru nær ótakmarkaöir.
Um leiö og þau gleyma sér og
fara aö hafa gaman af buslinu, er
ikið unnið. Leyfiö þeim aö vera
, og hvaö sem
FEATURES INTERNATIONAL
smápeningum til.
botns í lauginni en
gætiö þess aö laug-
in sé svo grunn aö
barniö þurfi rétt
aðeins aö dýfa
nöföinu ofan i
vatniö. Sjálfsagt er
aö gera þessa æf-
ingu I sifellt dýpra
vatni eftir þvi, sem
framfarir leyfa.
Haldiö höndunum
hakkanum og
sveigiðn ymjaömirn
ar frá bakkanum,
siðan getur barniö
synt á milli yöar og
bakkans, og látizt
vera bifreiö, sem
fer i gegnum jarö-