Vísir - 05.01.1974, Blaðsíða 6

6
Visir. Laugardagur 5. janúar 1974
VÍSIR
CTgefandi:-Reykjapi:#nt hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétifrsson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgdtu 32. Simar 11660 86611
Afgreibsla: Hverfisgötu 32. Simi 86611,
"'Ritstjórn: Siftumúia 14. Simi 86611 (7.1fnur)
Askriftargjald kr. 360 á mánuöi innanlands
i lausasölu kr> 22.00 eintakiö.
Blaöaprent hf.
Enn einn þyrnir
frá Solsjenitsyn
Fjör í borg
Verkefni borgarstjórnar Reykjavikur eru ekki
eingöngu þau að leggja malbikaðar götur heim til
borgarbúa, kalt og heitt vatn og rafmagn i hús
þeirra og sjá um ýmsa félagslega þjónustu. Þetta
eru vissulega brýnustu verkefnin og þau, sem
mest eru áberandi, þegar borgin er i sem örust-
um vexti.
Eftir þvi sem viðgangur borgarinnar eykst,
fara ný verkefni að skjóta upp kollinum. Og það
er einmitt þetta, sem hefur verið að gerast i
Reykjavik á allra siðustu misserum. Fegrun
borgarlandsins var fyrst á dagskrá og siðan ýms-
ar aðgerðir til að gæða borgarlandið lifi.
Dæmi um þetta er nýlega samþykkt tillaga frá
borgarstjóra um skemmtanir og menningarstarf
fyrir almenning á opnum svæðum borgarinnar,
torgum hennar, göngugötum og görðum viðs veg-
ar um bæinn. Þessi ráðagerð kostar tiltölulega
litið fé i samanburði við aðra þjónustu borgarinn-
ar, en gæti orðið til verulegrar upplyftingar.
Ætlunin er að fá lúðrasveitir, svo og aðrar
hljómsveitir og söngflokka til að gæða hin opnu
svæði lifi, þegar Reykvikingar eiga fri um helgar.
Einnig er i ráði að gefa ýmsum samtökum, eins
og t.d. skátum, tækifæri til að kynna almenningi
starf sitt á þessum opnu svæðum. Margt fleira
kemur til greina, svo sem danssýningar, upp-
færslur á atriðum úr revium og ýmiss konar upp-
lestur.
Miklatún er dæmi um opið svæði af þessu tagi.
Þar er kominn hinn snyrtilegasti garður, sem
þarf að gæða lifi með hljómleikum, tjaldbúðum
skáta, leiktækjum og höggmyndasýningum, svo
að örfá dæmi séu nefnd, en veitingaaðstaða er
þegar fyrir hendi á Kjarvalsstöðum.
Þjóðhátiðarárið gefur borginni gott tækifæri til
að hefja þetta starf. Upphafsatriðið er álfadans-
inn á Melaveliinum annað kvöld, en siðan er ráð-
gert að láta hverja dagskrána reka aðra viðs veg-
ar um borgina, einkum þegar sól er farin að
hækka verulega á lofti. Ekki er ætlunin að láta
staðar numið, þótt þjóðhátiðarárið liði, heldur
gera þessar útidagskrár að föstum lið i borgarlif-
inu.
Birgir ísleifur Gunnarsson borgarstjóri hefur
æði að göngugötum i miðborg-
inni. Ákveðið hefur verið að
stefna að þvi að koma upp
göngusvæði, er nái ofan frá
Hlemmi niður i Aðalstræti.
Verður þegar i vetur hafizt
handa við að breyta austur-
hluta Austurstrætis i þetta
horf, og á þeim hluta að ljúka
þegar i vor.
Margar fleiri áætlanir af
þessu tagi eru á prjónunum
hjá borginni. Verið er að skipuleggja góða að-
stöðu fyrir smábáta, bæði trillur,róðrarbáta og
seglbáta. Göngubrú frá Gufunesi út i Viðey er i
undirbúningi. Og unnið er af fullum krafti að
skipulagi viðtækra gróðurvinja út um alla borg,
ekki eingöngu fyrir gras og tré, heldur einnig
leiktæki og aðra þá aðstöðu, er laðað getur
borgarbúa að.
Hér er i uppsiglingu merkilegasta átakið i
stjórn borgarinnar siðan malbikunar- og hita-
veituáætlanirnar voru framkvæmdar.
—JK
i feld rússneska
Þetta nýja 600 blað-
siðna verk, sem kemur
út á rússnesku, kallast
,,Gulag Archipelago” og
fjallar um, eins og fram
hefur komið hér i frétt-
um i blaðinu, eiginlega
refsivendi sovézkrar
réttvisi á árunum frá
1918 til 1956. Það timabil
dregur annars nafn af
harðstjóranum Jósep
Stalin.
Skáldsögu þessa segja útgef-
endur spegla „eigin reynslu
höfundar,” kjarni hennar sé
sögulegur, nánast brúkleg sem
heimild.
bjarnarins
Það hefur vist ekki
farið fram hjá mörgum,
að ný bók kom út eftir
sovézka rithöfundinn
Alexander Solsjenitsyn
milli jóla og nýársu Það
gengur venjulega ekki
hávaðalaust fyrir sig, ef
sá góði maður lætur eitt-
hvað frá sér fara á
prenti orðið — svo
óskaplega sem hann fer
i taugarnar á yfirvöld-
um sinum.
Hin nýútkomna bók Solsjenitsyns, „Gulag Archipelago", sem fjaliar
um hrylling fangabúðanna og piningar KGB-Iögreglunnar rússnesku á
árunum 1918 til 1956.
Solsjenitsyn, sem segist, eins
og margsinnis hefur verið sagt
frá, vera ofsóttur af sovézku
öryggislögreglunni eftir sin fyrri
skrif, býr i Moskvu. Hann hefur
neitað að yfirgefa landið af ótta
við að fá ekki að snúa þangað
heim aftur. begar honum bauðst
staða fyrirlesara við bandariskan
háskóla um eins eða tveggja ára
skeið, gat hann fengið leyfi til
þess, en hins vegar fékk fjöl-
skylda hans ekki að fara með
honum, og ekkert varð úr.
Útgefendurnir, YMCA-press
útgáfufélagið i Paris, segja, að
höfundurinn hafi geymt handritið
að „Gulag Archipelago” i fimm
ár til þess að hlifa manneskjum,
sem nafngreindar eru i bókinni.
„En i ágúst 1973 komst öryggis-
lögregla rikisins yfir eintak, og
höfundurinn afréð að draga ekki
lengur útgáfu bókarinnar,” segir
YMCA-press i fréttatilkynningu
vegna útgáfunnar. — Félagið
boðar, að þýzkar, franskar, ensk-
ar og sænskar þýðingar á bókinni
komi út snemma á þessu ári.
Útgáfa bókarinnar i Paris verð-
ur fyrsta eldskirn hins nýmynd-
aða sovézka útgáfuráðs. Formað-
ur þess. Boris D. Pankin, hefur
lýst þvi yfir, að þetta rikisapparat
muni gera ráðstafanir til að
hindra útgáfu erlendis á bókum
höfunda á borð við Solsjenitsyn.
Rikið álitur þær andsovézkar.
Illlllllllll
Umsjón:
Guðmundur
Pétursson
Útgáfuráðið miðar að þvi að
koma á einokun i viðskiptum við
erlend útgáfufélög, eins og Pan-
kin sagði reyndar lika i viðtali i
október i haust: „Utanrikisvið-
skipti eru einokuð af rikinu i okk-
ar landi.” — Hann notaði að visu
annað orð en einokun.
Siðan bætti hann við: „Þess
vegna er öll sala á útgáfurétti til
erlendra útgáfufyrirtækja, sem
ekki fer fram fyrir milligöngu út-
gáfuráðsins, einstaklingsfram-
tak. sem stangast. á við kerfið."
Pankin lét á sér skiija, að ráðið
mundi sækja til saka hvert út-
gáfufirma erlent, sem gengi fram
hjá útgáfuráðinu.
Hann hefur þó ekkert látið frá
sér heyra varðandi þessa nýút-
gefnu bók Solsjenitsyns.
Solsjenitsyn, sem ekki fær
gefnar út bækur i Sovétrikjunum,
vegna þess að þær eru þar
bannaðar, leyfði útgáfu erlendis á
bók sinni „Agúst 1914”. Hann fór
ekki i neinn launkofa með það i
viðtali i sumar sem leið, að hann
mundi halda áfram að láta vest-
ræna útgefendur um að prenta
bækur sinar, á meðan sovézkir
vilja ekki gera það.
Solsjenitsyn er einnig um þess-
ar mundir að reyna á þolrifin i út-
gáfuráðinu með öðrum hætti.
Hann gefur út neðanjarðar tvo
hingað til óbirta kafla úr „Fyrsta
hringnum”. .— Hann segir, að
fyrst Sovétrikin hafi nú fengið út-
gáfuráð, þá geti hann dreift út
meðal landa sinna fjölrituðum
eða vélrituðum eintökum af
„Samizdat", sem þýðir eiginút-
gáfa, og samtimis þvi baktryggt
sig gegn ásökunum um ólöglegar
útgáfur erlendis.